Zak

Zak an şîrê xîç an jî şîrê ter (bi latînî: colostrum), şîrê pêşîn ê heywanên guhandar ên nûzayî ye. Heta sê rojên pêşîn ên piştî çêbûna zarok û çêlîkan zak û şîrê xîç çêdibe û bi rengê qîçik e.

Zak di guhanên guhanadarên mê de çê dibe da ku bebikê bi awayekî bilindtirîn xwedî bike û bebikê di rojên xwe yên ewil de xort bike.

Herwiha, navên din ên zakê şîrê pêşîn û şîrê kolostral in û ji gelek proteîn, enzîm, vîtamîn û mîneralan pêk tê.

Firo û xelendor

Li Kurdistanê ji şîrê xîç firo û xelendor çêdikin. Gava şîrê xîç tevî şirê normal dikin firo çêdibe, wekî mast e; xelendor jî têne ji şîrê xîç çêdikin.

Çavkanî

Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?)