Fluor

	Oksîjen ← Fluor → Neon
	Bi tevayî
Nav, direfş, nimre	Fluor, F, 9
Kom, vedor, blok	17, 2, p
Cure	Halojen
Tîrbûn	1,6965 kg/m3 (273 K)
	Agahî
Giraniya atomê	18,9984 u
Nîveşkêla atomê	50 (42) pm
Nîveşkêla kovalansê	71 pm
Nîveşkêla Van der Waalsê	147 pm
Rêzbûna elektronan	[He] 2s2 2p5
Rewşa di germiya odê de	gaz
Xala helînê	53,53 K (-219,62 °C)
Xala kelînê	85,03 K (-188,12 °C)
Kabikê molî	11,20 · 10−6 m3/mol
Derenceya bilindbûnê	-1
Elektronegatîfî	4,0 (Pauling-Skala)
	Îzotop
	Tevdîr girtin
	Nîşanên xeterê

Fluor [ˈfluːoːr] (bi latînî: fluorum, ji fluorite) elementek e. Direfşê xwe ₉F e. Navî Fluor ji peyvê latînî fluor „çem“ tê. Elektronegatîvbûnê Fluor yê tewrî zêde di nav elementan da ye.

Dîrok

Di salê 1530 da Georgius Agricola Fluorît (CaF₂) dît. Wê demê ew carê yekemîn bû, kû navê Fluor derket. Fluor dîsa zêde hêja bû di Şerê cihanê yê duyemîn. Di wê demê da ji çêkirinê bombî atomî ra Fluor girekbû. Îzotopzêdekirinê Ûranê bi rêya Ûranheksafluorîd (UF₆) tê çêkirin.^[1]^[2]

Bi tevayî

Fluorê avî zer e, Fluorê gazî zerî vekirî ye. Di cîhanê da Fluor bes wek molekul heye, F₂. Ji bo elektronegatîvbûnê xwe yê herî mezin Fluor zû hevgirtina bi elementên din çêdike. Heta bi Ksênon, Radon û Krypton ra Fluor dikare hevgirtina çêke. Hevgirtinên din jî zêde zû bi Fluor ra distînin, wekî av, Ammonîak, Monozîlan, Propan û hwd. Nimûne: Bi rêkê fluor av tê perçekirin û Oksîjen (O₂) û Fluorhîdrojen (HF) çêdibe.

Çavkanî

^ Voegtlin C., Hodge H.C.: Pharmacology and toxicology of Uranium Compounds. With a section on the pharmacology and toxicology of fluorine and hydrogen fluoride, National Nuclear Energy Series, McGraw Hill Book Company, 1949
^ Goldwhite H.: The Manhattan Project, in R. E. Banks, D.W.A. Sharp, J.C. Tatlow (eds.) Fluorine – the first hundred years, Elsevier, Lausanne & New York, 1986, S. 109 ff.

Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?)

[1] Voegtlin C., Hodge H.C.: Pharmacology and toxicology of Uranium Compounds. With a section on the pharmacology and toxicology of fluorine and hydrogen fluoride, National Nuclear Energy Series, McGraw Hill Book Company, 1949

[2] Goldwhite H.: The Manhattan Project, in R. E. Banks, D.W.A. Sharp, J.C. Tatlow (eds.) Fluorine – the first hundred years, Elsevier, Lausanne & New York, 1986, S. 109 ff.

[1]

[2]