Oobuwaa
Oobuwaa kɛna minziiki wonuu kɩhʋlʋ. Kʋ-wɛ ɖasɩ hɔʋ taa. Palakɩ-kʋ kɛlɛʋ nɛ ɖeɣa taa pɔʋ hʋyʋʋ. Nɛ kʋhʋlʋyʋ pazɩɣ hosuu heɣlim kɩ-taa lɛ, pɩn̄amasʋʋ kʋ nɛ kitilitu yaa kiwilitu lɩɩ. Pɩlɩɣ ɛzɩ nimaɣ kiwilaɣ yaa kitilitu nabʋlɛ n̄ɩm yɔ heɣlim hosuu taa. Ki-wiliuu tʋkaɣ pɩsɩɣ kɛwɛɛ ɖoŋ nɛ wiluu yaa tiliuu kɩbam nɛ pɩhɛzʋʋ hɔɣ yaa lɑŋgaɣ.
Pɩlɩʋ wɛ camɩyɛ kelekele yaa kuluŋgulu wɛtʋ. Nɛ pɩhaɣ soŋgaɣ kɩbaŋga. Cɩmʋʋ wonuu kʋnɛ, kɩhʋlʋyʋ payaɣ size oobuwaa tʋ. Pasɩma kʋ yaa patɩlɩ kʋ ɖoo kɩbɩnjaazɩ taa. Minziiki wonu kʋnɛ, kɩ-huwaa yaa kɩtɩlɩtʋ tɔyɩ alɩwaatʋ taa nɛ ɛjaɖɛ pɩlʋʋ taa. Nɛ lɩmazɩyɛ mpilim kɔyɔ size kɩla nɛ ɛzakuliye nɛ lɔŋsɩnɖɛ kpɛlɛkɩ-tʋ ɛ-tɔyɩ, pɩɩlɩna cɩmɩŋ wondu yɔ.
Ɖɩtɩlɩ ɖɔɖɔ size minziiki wondu tʋnɛ, pɔɖɔna tʋ labɩnaʋ halɩ nɛ sɔnɔ. Oobuwaa waa mba palakaana yɔ yaa kɩbɩnjaazɩ sɔnzɩ n̄ɩŋ taa nabayɩ kɔyɔ: bombarde, cornemuse, duduk, gaïta, hichiriki nɛ lalaɣ ɛzɩ zurna waa yɔ.
Nɛ oobuwaa waa lɛɛlɛ yɔ yaa sɔnɔ mba nabɛyɩ kɔyɔ: hɩlaɣ, nɛ oobuwaa kɩsɔɔlasɩ, nɛ cor anglais, nɛ pɩtasɩna oobuwaa baryton, nɛ oobuwaa barɔkɩ, nɛ oobuwaa kʋcɔlʋ. Pɛkpɛndʋ paɣɩ lɛ, pala hɔʋ sʋsɔʋ ŋgʋ kɩ-taa ɖɩna hɔlɩŋ sakɩyɛ yɔ. Palakɩna kʋ nɛ solo, nɛ minziiki ɖama taa sʋʋ n̄ɩŋgʋ, nɛ minziiki nʋmʋʋ tɛ n̄ɩŋgʋ, nɛ mʋsɩ tɩna ɖɩjaɣyɛ symphonique n̄ɩŋgʋ.