[go: up one dir, main page]

Fara í innihald

Barrviðarbálkur

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Barrtré

Vísindaleg flokkun
Ríki: Jurtaríki (Plantae)
Fylking: Berfrævingar (Pinophyta)
Flokkur: Barrtré (Pinopsida)
Ættbálkur: Barrviðarbálkur (Pinales)
Gorozh.[1]
Undirættir

(áætlaður fjöldi tegunda í sviga)

Furur í Ochoco National Forest í Oregon fylki BNA
Rauðviðurinn General Sherman er eitt stærsta eintak barrtrjáa sem fyrirfinnst.
Broddfuran pinus longaeva er harðger og langlíf.
Greinar Apahrellis (Araucaria araucana) eru oddhvassar.
Hvítþinur er með langar og mjúkar barrnálar.

Barrtré eru tré af ætt berfrævinga (Pinophyta). Flest eru þau sígræn.

Barrskógabeltið eða taiga á erlendum málum, þekur stórt svæði á norðurhveli jarðar, aðallega í Rússlandi og Kanada. Tiltölulega fáar tegundir trjágróðurs þekja mikil svæði í norðlægum barrskógum. Þær eru af fjórum meginættkvíslum; lerki (Larix), greni (Picea), þinur (Abies) og fura (Pinus). Í Norður-Ameríku eru tvær tegundir af þin og tvær tegundir af greni ríkjandi en í Skandinavíu og vestur Rússlandi er skógarfuran (Pinus sylvestris) afar útbreidd. [2]

Stærsta tré í heimi, fjallarauðviðurinn (Sequoiadendron giganteum, áður þekkt sem risafura) er barrtré og einnig það hæsta; strandrauðviður (Sequoia sempervivens).[3]

Barrtré hafa löng og mjó, nálarlaga eða hreisturlaga laufblöð sem eru kölluð barr. Barrið er í raun upprúlluð laufblöð. Flest barrtré vaxa meira upp en til hliðar og eru því oft eins og keila í laginu. Barrtré þurfa ekki eins mikið vatn og lauftré og geta því vaxið þar sem lauftré þrífast ekki. Sumt barr hefur vaxkennda húð á yfirborðinu sem verndar það.

Barr inniheldur líka ýmis efni sem virka eins og frostlögur. Það þolir því vel kulda og flest barrtré halda því barrinu á veturna. Trén eru þess vegna græn á litinn allan ársins hring. Margar mismunandi gerðir eru til af barrtrjám.[4]

Á Íslandi eru fura, greni og lerki algengust. Lerki er sérstakt af því að það fellir barrið á haustin. Eina upprunalega barrtréð eftir síðustu ísöld á Íslandi er einir sem, ólíkt flestum öðrum barrtrjám, myndar ekki alvöru köngla. Ýmsar tegundir hafa verið reyndar í skógrækt.[5]

Listi barrtrjáa sem ræktuð hafa verið á Íslandi

[breyta | breyta frumkóða]

(Listinn er ekki tæmandi)

[6]

Lauftré

Tilvísanir

[breyta | breyta frumkóða]
  1. Christenhusz, Maarten J.M.; Reveal, James L.; Farjon, Aljos; Gardner, Martin F.; Mill, Robert R.; Chase, Mark W. (2011). „A new classification and linear sequence of extant gymnosperms“ (PDF). Phytotaxa. 19: 55–70.
  2. http://www.visindavefur.is/svar.php?id=51435
  3. http://www.visindavefur.is/svar.php?id=676
  4. „Geymd eintak“. Afrit af upprunalegu geymt þann 5. mars 2016. Sótt 13. ágúst 2015.
  5. „Geymd eintak“. Afrit af upprunalegu geymt þann 24. janúar 2018. Sótt 13. ágúst 2015.
  6. „Geymd eintak“. Afrit af upprunalegu geymt þann 24. janúar 2018. Sótt 13. ágúst 2015.