1901
ár
| Ár |
| Áratugir |
| Aldir |
Árið 1901 (MCMI í rómverskum tölum)
Á Íslandi
breyta- 16. maí - Skip á leið undan Eyjafjöllum til Vestmannaeyja sökk austur af eyjunum og fórust 27, en einum var bjargað.
- ágúst - Þjóðhátíð haldin í Vestmannaeyjum í fyrsta sinn frá 1874. Hún hefur verið haldin nær árlega síðan.
- september - Upphaf kvikmyndamenningar á Íslandi. Hollenski kvikmyndatökumaðurinn F. A. Nöggerath myndar land og þjóð fyrir enskt kvikmyndafélag. [1]
- 1. desember - Íbúar Íslands telja 78.470 [2]
- 19. desember - Stórbruni varð á Akureyri. Tólf hús brunnu og 50 manns urðu heimilislausir.
- Einar Jónsson myndhöggvari sýndi höggmyndina Útlagar á Vorsýningunni í Kaupmannahöfn og er það talið marka upphaf íslenskrar höggmyndalistar.
- Land tekið frá fyrir Hljómskálagarðinn í Reykjavík.
Fædd
- 6. janúar - Tómas Guðmundsson, ljóðskáld (d. 1983).
- 15. mars - Teresía Guðmundsson, norsk-íslenskur veðurfræðingur og veðurstofustjóri (d. 1983).
- 15. apríl - Óskar Gíslason, kvikmyndagerðarmaður (d. 1990).
- 22. júlí - Guðni Jónsson, sagnfræðingur og prófessor (d. 1974).
- 23. október - Kristmann Guðmundsson, rithöfundur (d. 1983).
Dáin
- 29. maí - Holger Peter Clausen, kaupmaður og alþingismaður (f. 1831).
Erlendis
breyta- 1. janúar - Nýlendurnar sex í Ástralíu sameinuðust í Samveldið Ástralíu, fullvalda ríki í konungssambandi við Bretland.
- 22. janúar - Játvarður 7. varð konungur Bretlands við lát móður sinnar og hafði þá borið titilinn prins af Wales í 60 ár. Viktoríutímabilinu lauk.
- 29. maí - Konur 25 ára og eldri fengu takmarkaðan kosningarétt í Noregi.
- 6. september - Anarkistinn Leon Czolgosz skaut William McKinley Bandaríkjaforseta á sýningu í Buffalo í New York. Forsetinn lést af sárum sínum átta dögum síðar.
- 7. september - Boxarauppreisnin endaði í Kína.
- 14. september - Theodore Roosevelt varð 26. forseti Bandaríkjanna.
- 24. október - Annie Edson Taylor varð fyrst til að lifa af fall niður Niagarafossana í tunnu og var þetta á 63 ára afmælisdag hennar.
- 10. desember - Nóbelsverðlaunin veitt í fyrsta sinn í Stokkhólmi.
- 12. desember - Marconi-félaginu tókst að senda fyrsta loftskeytið yfir Atlantshafið. Það var þó ekki staðfest fyrr en með annarri sendingu ári síðar.
- Þýski sálfræðingurinn Alois Alzheimer lýsti Alzheimersjúkdómnum í fyrsta sinn.
- Knattspyrnuliðin Brighton & Hove Albion á Englandi og Club Atlético River Plate í Argentínu eru stofnuð.
- Major League Baseball hafnaboltadeildin var stofnuð í Bandaríkjunum.
Fædd
- 19. febrúar - Muhammad Naguib, forseti Egyptalands (d. 1984)
- 25. febrúar - Zeppo Marx, bandarískur grínisti (d. 1979).
- 28. febrúar - Linus Pauling, bandarískur efnafræðingur og Nóbelsverðlaunahafi (d. 1994).
- 27. mars - Carl Barks, teiknari og myndasöguhöfundur, aðalteiknari Andrésar Andar (d. 2000).
- 28. mars - Marta, sænsk prinsessa og síðar krónprinsessa Noregs, kona Ólafs 5. (d. 1954).
- 29. apríl - Showa keisari Japans (Hirohito) (d. 1989).
- 7. maí - Gary Cooper, bandarískur leikari (d. 1961).
- 15. maí - Luis Monti, argentínsk/ítalskur knattspyrnumaður (d. 1983).
- 6. júní - Sukarno, fyrsti forseti Indónesíu (d. 1970).
- 13. júní - Tage Erlander, sænskur stjórmálamaður og forsætisráðherra 1946-1969 (d. 1985).
- 18. júní - Anastasía, stórhertogaynja af Rússlandi (d. 1918).
- 9. júlí - Barbara Cartland, enskur rithöfundur (d. 2000).
- 4. ágúst - Louis Armstrong, bandarískur jazztónlistarmaður (d. 1971).
- 20. ágúst - Salvatore Quasimodo, ítalskur rithöfundur og Nóbelsverðlaunahafi (d. 1968).
- 23. september - Jaroslav Seifert, tékkneskur rithöfundur og Nóbelsverðlaunahafi (d. 1986).
- 7. október - Souvanna Phouma, prins, leiðtogi hlutlausra í Laos (d. 1984).
- 3. nóvember - Leópold 3. Belgíukonungur (d. 1983).
- 16. nóvember - Ernest Nagel, tékknesk-bandarískur vísindaheimspekingur (d. 1985).
- 5. desember - Walt Disney, bandarískur teiknimyndasagnahöfundur og kvikmyndajöfur (d. 1966).
- 5. desember - Werner Heisenberg, þýskur eðlisfræðingur og Nóbelsverðlaunahafi (d. 1976).
- 14. desember - Páll 1., konungur Grikklands (d. 1964).
- 16. desember - Margaret Mead, bandarískur mannfræðingur (d. 1978).
- 27. desember - Marlene Dietrich, þýsk leikkona, söngkona og skemmtikraftur (d. 1992).
- 31. desember - Karl-August Fagerholm, finnskur stjórnmálamaður og forsætisráðherra (d. 1984).
Dáin
- 22. janúar - Viktoría Bretadrottning (f. 1819).
- 27. janúar - Giuseppe Verdi, ítalskt tónskáld (f. 1813).
- 11. febrúar - Milan 1., konungur Serbíu (f. 1854).
- 13. mars - Benjamin Harrison, 23. forseti Bandaríkjanna (f. 1833).
- 7. júlí - Johanna Spyri, svissneskur rithöfundur (f. 1827).
- 12. ágúst - Francesco Crispi, ítalskur stjórnmálamaður (f. 1819).
- 9. september - Henri de Toulouse-Lautrec, franskur listmálari (f. 1864).
- 14. september - William McKinley, 25. forseti Bandaríkjanna (f. 1843).
Tilvísanir
breyta- ↑ Upphaf kvikmyndaaldar á Íslandi Kvikmyndasafn.is
- ↑ Hvenær voru íbúar Íslands 78.470 eins og segir í bók Hallgríms Helgasonar? Vísindavefurinn