Kuwait
| Kuwait | ||
| دولة الكويت Dawlat al Kuwayt | ||
|
| |
| Standardo di Kuwait | Blazono di Kuwait | |
| Nacionala himno: | ||
| Al-Nasheed Al-Watani | ||
| ||
Urbi:
| ||
| Chefurbo: | Kuwait-Urbo | |
| Precipua urbo: | Kuwait-Urbo | |
Lingui:
| ||
| Oficala lingui: | Araba | |
| Tipo: | Monarkio | |
| · Emiro: | Mishal Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah | |
| · Chefa ministro: | Mohammad Sabah Al-Salem Al-Sabah | |
Surfaco: (157ma maxim granda)
| ||
| · Totala: | 17 820 km² | |
| · Aquo: | neglijebla % | |
Habitanti: (138ma maxim granda)
| ||
| · Totala: | 2 916 467[1] (2017) | |
Plusa informi:
| ||
| Valuto: | Dinaro di Kuwait | |
| Veho-latero: | dextre | |
| ISO: | KW
| |
KWT
| ||
414
| ||
| Reto-domeno: | .kw | |
Kuwait esas emirio jacanta che Araba peninsulo, Azia. Ol havas kom vicini Irak norde, e Saudi-Arabia sude. Este jacas Persiana gulfo.
Bazala fakti pri Kuwait.
Historio
redaktar
| Precipua artiklo: Historio di Kuwait |
Dum l'epoko Ubaid (c. 6500 til 3800 yari ante nun) Kuwait esis la loko ube la kultiri de Mezopotamia e de Estal Azia renkontris. La maxim anciena restaji pri homala habitado en la regiono evas de 8.000 yari aK. Dum l'epoko di la kulturo Dilmun (de cirkume 3.000 aK til l'1ma yarmilo aK), l'insulo Failaka konocesis kom "Agarum", ed esis importanta centro por ca populo.
Dum la 4ma yarcento aK, anciena Greki koloniigis insulo sur la litoro di nuna Kuwait, e nomizis ol Ikaros[2]. Dum la 14ma yarcento la regiono di Kuwait divenis Islamana kalifio.
Moderna Kuwait fondesis dum la 18ma yarcento, kande membri de la tribuo Bani Utbah fondis urbo Guraine. Li donis la nomo Kuwait a la urbo, signifikante en Araba 'lo inkluzita'. Ico forsan referas Portugalana fuorto konstruktita ibe dum la 16ma yarcento. Unesma habitanti vivis de la komerco di perli. En 1756 la populo Utub elektis Sabah I bin Jaber kom l'unesma emiro di Kuwait.
Kuwait nedependanteskis de l'Unionita Rejio ye la 19ma di junio 1961. Irak okupis Kuwait de la 2ma di agosto 1990 til la fino di februaro 1991.
Politiko
redaktarSegun la konstituco adoptita en 1961 Kuwait esas konstitucala ed Islamala monarkio.[3] La lando havas la maxim antiqua elektita parlamento de Persiana gulfo. L'emiro (heredala ofico) indikas la chefa ministro.
La parlamento (Majlis Al-Umma) havas unika chambro kun 50 membri.
Geografio
redaktar
Kuwait esas mikra lando, jacanta nord-este del Araba peninsulo, inter la latitudi 28° e 31°N e longitudi 46° e 49°E. Lua tota surfaco, 17 818 km², esas min granda kam olta dil Usana stato Nova-Jersey. Ol havas 254 kilometri di frontiero norde e nord-weste kun Irak, e 221 kilometri di frontieri sud-weste e sude kun Saudi-Arabia. Ol havas 499 kilometri di litoro che Persiana gulfo.[1]
La lando havas 10 insuli, kun entote 860 km². Bubiyan, la maxim vasta ek li, ligesas a la kontinento per 2380-metra ponto.
Granda parto di la lando kovresas da dezerto. Nur 0,6% ek Kuwaitiana surfaco judikesas kom kultivebla, kun skarsa vejetantaro alonge lua 499-kilometra litoro.
La klimato di la lando esas arida, kun someri multe varma - ordinare, la maxim varma someri de la Tero -, e vintri kurta e kolda.[1] Pro lua proximeso kun Irak ed Iran, la venti qui suflas de nord-westo esas kolda dum vintro e varma dum la somero. La nord-westa vento shamal, qua suflas de julio til agosto, efektigas intensa polvo-tempesti.
Ekonomio
redaktar| Precipua artiklo: Ekonomio di Kuwait |
La TNP po persono di Kuwait esas 81.800 dolari, la 5ma maxim granda TNP po persono de la mondo.
Demografio
redaktar
Segun statistiki de The World Factbook por julio 2017, Kuwait havis 2 916 437 habitanti.[1] La maxim multa (30,4%) esas Kuwaitiani. Altra Arabi esas 27,4%, Aziani esas 40,3%, Afrikani esas 1%, altri (inkluzas Europani, Nord- e Sud-Amerikani ed Australiani) esas 0,9%, segun statistiki de 2018.[1]
L'oficala linguo di la lando esas Araba, l'oficala linguo. L'Angla esas larje parolata.[1]
La religio kun maxim granda nombro di adepti esas Islamo, por 74,6% de la habitantaro. Kristani esas 18,2%, e 7,2% praktikas altra religii o nula religio, segun statistiki de 2013.[1]
La maxim granda urbo esas lua chef-urbo, Kuwait-Urbo. Altra importanta urbi esas As-Salimiyah, e Qalib ash Shuyuk.
Kulturo
redaktar
Islamo influas Kuwaitian arkitekturo, muziko, vestaro, koquarto e vivo-stilo. La kulturo di la lando similesas olta di Bahrain, e la lando exportacas lua teatro, radio e televizionala noveli a vicina landi. Lua produktado di televizionala dramati esas la maxim granda de la regiono dil Gulfo, e lua televizionala noveli esas populara dum la monato di Ramadan, kande familii kunvenas por ruptar lia abstinenco.
Kuwait esas la sola lando che Persiana gulfo qua havas tradicionala teatro, e teatraji esas importanta elementi de lua kulturala vivo. L'unesma teatrala dramati komencis encenigesar dum la yari 1920a. Teatrala kompanii subsidiesas da la guvernerio, ed irga urbeto havas sua propra publika teatro. Omna yari, existas granda festivalo pri teatro en Kuwait, e multa famoza aktori e kantisti Araba atribuas lia sucesi a lia studii e praktiki en Kuwait.
Kelka muzikala jenri, exemple sawt e fijiri, kreesis en Kuwait.[4] Lua tradiciono muzikala esas anciena, ed ante la deskovro di petrolo de 20% til 30% de la habitantaro esis profesionala muzikisti. Jenro fijiri kreesis da perlo-peskisti, e kontenas kanti, klaki, uzo di tamburi ed argila aquo-jari. Jenri liwa e Fann at-Tanbura pleesas precipue da Kuwaitani kun estal Afrikana origino. Muziko anke docesas en universitati de la lando. Kulturala centro Sheiko Jaber Al-Ahmad, anke konocata kom Opero-domo di Kuwait, esas ma maxim granda kulturala centro ed opero-domo di Mez-Oriento.
Futbalo esas la maxim populara sporto en Kuwait. La nacional-asociuro pri futbalo di Kuwait organizas la nacionala futbalo-esquadi por viri, por mulieri, e la nacional esquado pri salono-futbalo. En 1980, la nacionala futbalo-esquado Kuwaitana vinkis Aziana championkonkurso Asian Cup, ed en 1982 ol partoprenis unesmafoye la Mondala Kupo di Futbalo.
Altra populara sporti esas basketbalo e hokeo sur glacio. La nacionala basketbalo-esquado di Kuwait vinkis 11 foyi la Championkonkurso Aziana pri basketbalo (FIBA Asia Cup).
En mayo 2022, Kuwait gastigis la 3ma Ludi di la Konsilo pri Koopero dil Gulfo (GCC). Plu kam 1700 atleti, viri e mulieri, konkurencis en 16 diferanta sporti, inkluzite volebalo, basketbalo, natado, atletismo, karate e judoo.
Referi
redaktar- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Kuwait - The World Factbook - Publikigita da CIA. URL vidita ye 6ma di januaro 2019.
- ↑ Alexander's Gulf outpost uncovered bbc.co.uk
- ↑ Konstituco di Kuwait
- ↑ The Cradle of Arabic Sawt Music: The Early Musician Generations in Kuwait - Publikigita da Qatar Digital Library. Dato di publikigo: 15ma di junio 2017.
