Wikipedia in espaniol
 Wikipedia in espaniol |
|---|
| instantia de: version lingusitic de Wikipedia[*], MediaWiki instance[*] |
|
|
|
| data de creation: 11 maio 2001 |
| sito web official: https://es.wikipedia.org/ |
| Commons: Spanish Wikipedia |
Le Wikipedia en espaniol es le version in le lingua espaniol de Wikipedia. Al 18 de april 2013, Wikipedia in espaniol habeva 984 699 articulos, 16 311 annexos e 121 107 categorias. Pro isto, illo es le septime le plus grande Wikipedia secundo le numero de articulos e le secunde Wikipedia secundo le numero de visitas mensual, solmente essente superate pro le Wikipedia in anglese.[1]
La version in espaniol de Wikipedia comenciava quando le projecto Wikipedia se ampliava desde le prime version monolingue in anglese al altere linguas, le 20 de maio 2001. Pauc tempo depost, iste version in espaniol del encyclopedia attingeva le cifra de 100 000 articulos le 8 de martio 2006, 500 000 le 5 de augusto 2009 e 900 000 le 29 de junio 2012.
Wikipedia in espaniol habeva al 18 de april 2013, 2 601 122 usatores, le quales 15 974 es usatores active. Le 13 de martio 2009, Illo se converteva in le secunde Wikipedia qui superava le million de usatores. Le position actual del Wikipedia in espaniol es le septime inter tote le Wikipedias.
Historia
[modificar | modificar fonte]Le 16 de martio de 2001, Jimmy Wales annunciava su intention de internationalisar le projecto Wikipedia mediante le creation de versiones in francese, germano, espaniol e, possibilemente, japonese.[2]
Quasi duo menses depost, le 11 de maio, le programmatores Jason Richey e Toan Vo aperiva dece-un wikis pro initiar le differente editiones de Wikipedias in plure linguas, inter illes le espaniol.[3] Le Wikipedia in iste lingua comenciava su functionamento le 20 de maio 2001. Inter lor prime articulos appareva "Países del mundo", create le 21 de maio 2001, al 21:19 horas,[4] "Ayuda:Cómo empezar una página" (Adjuta:Como crear un pagina), esseva create un die depost, e "Informática", le 25 de maio. Al final de ille anno, le numero de articulos esseva de 220, un cifra multo respectabile[5] Inter illes "Física de partículas", "Don Quijote de le Mancha", "Materia" e "Wiki".
Menses depost, in februario 2002, esseva un disputa inter le majoritate de usatores de iste version de Wikipedia, le quales refusava le proposition, qui finalmente esserea non admittite, de financiar Wikipedia mediante publicitate. Grande parte de iste usatores se separava del projecto es creava un nove projecto, nominate como "Enciclopedia Libre". A causa de isto, possibilemente, que omne le sequente propositiones super le financiation de Wikipedia pro medio de publicitate ha essite rapidemente e fortemente rejectate del fundator de Wikipedia, Jimmy Wales, non obstante, secundo su proprie declarationes, ille non ha rejectate completemente iste idea.[6]
Durante un tempo pois le separation, le Wikipedia in espaniol habeva multo pauc activitate. In octobre 2002 e post le actualisation al Phase III del software wiki, le qual esserea nominate como MediaWiki, le numero de usatores comenciava novemente a crescer. In martio 2006, Wikipedia in espaniol esseva jam, con multo differentia, le plus active del duo projectos. Actualmente, alicun usatores collabora in ambe encyclopedias, e alicun articulos es translatate de un encyclopedia al altere.
In novembre de 2003 esseva decidite que le nomine del encyclopedia in espaniol esserea le mesme del version original, in un voto in le qual esseva nomines como "Librepedia", "Huiquipedia" o "Ñiquipedia".[7] Iste voto habeva le novitate de esser le prime edition (de un total de 14 usque maio 2008) de Jimbo Wales in le Wikipedia in espaniol. Jimbo Wales votava a favor del nomine "Wikipedia".[7]
Il esseva durante multo tempore le octave plus grande version de Wikipedia, usque le Wikipedia in portugese superava iste version in maio 2005, e posteriormente, le Wikipedia in italiano, in augusto del mesme anno, se ubicava in le decime position. Le tendentia ascendente no esserea notabile usque april 2007, dato in le qual Wikipedia in espaniol comenciava a scander positiones, superante pauco a pauco al altere versiones. In ille mense illo attingeva al Wikipedia in svedese, e occupava novemente le novena position in le lista.
Le die 5 de julio 2009, Wikipedia in espaniol superava novemente al Wikipedia in portugese, recuperante de iste maniera le octavo loco secundo le numero de articulos. Le 7 de julio de iste mesme anno, Wikipedia in portugese superava un vice plus al version in le lingua castilian, ma isto occurreva solmente durante alicun horas. Post un anno, le 7 de junio 2010, Wikipedia in espaniol superava al Wikipedia in nederlandese e se converteva in le septime Wikipedia secundo le numero de articulos. Le 22 de martio 2011, superava al version in japonese, al ubicar se in le sexte loco.
Desde le 26 de octobre 2011, post superar al Wikipedia in polonese, e usque le 30 de octobre 2011, il esseva le quinte Wikipedia plus grande, ma in iste dato il esseva superate per le version in nederlandese, le qual habeva experimentate un crescimento accelerate in su numero de articulo pro le uso de bots, le quales automatisava le creation de centos de milles de parve articulos. Le 21 de novembre del mesme anno, le Wikipedia in polonese novemente superava al version in espaniol, ma isto solmente durava 1 hora. Usante bots, como le Wikipedia in nederlandese, le version in polonese superava definitivemente al version in espaniol.
Solmente un anno pois, le 9 de octobre 2012 le Wikipedia in espaniol attingeva superar al version in polonese, ma isto supponeva le initio de un competition inter le duo wikipedias, le quales se manteneva a parve distantia, finalmente, le 15 de octobre, le Wikipedia in espaniol superava al wikipedia in polonese. Iste successo solmente durava duo menses e medie, le 25 de decembre, le Wikipedia in russo superava al version in espaniol, isto gratias al crescimento regular qui iste version habeva in le menses anterior.
Secundo le statisticas de Wikipedia, le version in espaniol es le tertie Wikipedia plus visitate desde le anno 2011.[1] Desde le data del 15 de decembre 2011, illo occupava le quarte loco secundo le numero de visitas mensual.[1]Statisticas de Wikipedia: Tabula de visitas mensual secundo le version de Wikipedia</ref> In septembre 2012, illo esseva le secunde version secundo le numero de visitas mensual (con 1 274 milliones de visitas) solmente superate del version in anglese (le qual habeva 7 914 milliones). Asimismo, iste numero de visitas de septembre 2012 esseva le maxime qui le Wikipedia in espaniol habeva attingite.[1]Estadísticas de Wikipedia: Statisticas de Wikipedia: Tabula de visitas mensual secundo le version de Wikipedia</ref>
Politicas
[modificar | modificar fonte]
Le politicas del Wikipedia in Espaniol es create per le consenso del collaboratores e ille es basate sur le cinque pilares:
- Es una encyclopedia
- Cerca un «puncto de vista neutral»
- Es de contento libere
- Seque un regulas de etiquetta
- Non ha regulas inflexibile
Le consenso es obtenite sovente per medio de votationes in le quales pote participar ulle contributor registrate e con un quantitate minime de editiones facite. Le politicas qui es create de ista maniera per le communitate es de complimento obligatori pro omne le editores. Existe anque votationes super altere cosas, per exemplo super le deletion de alicun articulos.
Un exemplo del politicas qui functiona in le Wikipedia in espaniol es le politica a proposito del uso de imagines in le encyclopedia. In decembre 2004, esseva decidite solmente usar imagines libere qui es disponibile in le projecto Wikimedia Commons. La incargate de files localmente esseva desactivate. Alteremente de lo que succede in le Wikipedia in espaniol, altere versiones del encyclopedia permitte le uso de imagines non libere per medio del regula super le Fair use.
Altere exemplo del regulas del Wikipedia in espaniol, es le regula de Convention super le titulos del articulos, secundo le qual le articulos debe esser nominate secundo le regulas del lingua espaniol e evitante le uso de nomines local, iste es facite proque ulle hispano-parlante poterea intender le titulos facilemente. De maniera similar, le communitate decideva que le titulos super species animal e vegetal deberea apparer con le nomine taxonomic in loco del nomine local, iste non occurre in altere Wikipedias.
Origine del editores
[modificar | modificar fonte]Wikipedia in espaniol ha le secunde plus grande quantitate de usatores post le Wikipedia in anglese. Non obstante, il occupa le septime loco secundo le numero de articulos, sub altere Wikipedias in linguas con minus quantitate de parlatores, como le germano, le francese, le neerlandese e le italiano.
In lo referente al qualitate, parametros como le talia del articulos (plus de 2 KB: 40%) monstra que le encyclopedia es le secunde Wikipedia, solmente superate del Wikipedia in germano.
Espania esseva le principal pais de origine del contributores in le Wikipedia in septembre de 2006 (36,1% del editiones). Sequente de Mexico (14,3%), Argentina (13,6%), Chile (8,6%), Colombia (7,3%), Peru (3,9%), Venezuela (3,4%), Uruguay (2,1%), Statos Unite (2,0%) et Ecuador (1,3%).
Collaboratores
[modificar | modificar fonte]Usatores
[modificar | modificar fonte]
Por collaborar in le Wikipedia en espaniol non es necessari registrar se. Le usatores anonyme pote crear nove articulos (Alteremente, isto non es permittite in le Wikipedia in anglese), sed ille non pote cambiar le titulo del articulos.
Anque illes non pote participar in votationes, ma si pote participar del debattos. Le editiones de tote le usatores es registrate in le historia de cata articulo e, in le caso del usatores anonyme, su adresse IP es visibile in le registro. En cambio, in le editiones facite per usator registrate solmente es visibile le nomine de usator.
Alicun actiones e labores de mantenimento in Wikipedia solmente pote esser facite per un classe special de usatores, cognoscite como bibliotecarios (bibliothecarios). Illes ha le capacitate de expulsar o blocar durante un tempo un conto de usator, proteger articulos pro impedir su edition e eliminar paginas, inter altere labores qui le bibliothecarios pote facer.
Iste typo de usatores non ha plus poter de decision o autoritate que le altere usatores. Le 19 de april, le Wikipedia in espaniol haveva 86 bibliothecarios, e 83 esseva active in le ultime sex menses. [8] Nos debe saper, que inter le versiones del encyclopedia qui ha plus de 100 000 articulos, Wikipedia in castilian es le Wikipedia con minus quantitate de bibliothecarios per numero de usatores registrate (≈ 30 300 usatores registrate per bibliothecario).[9]
Equalmente que in le Wikipedia in interlingua, alicun usatores ha le permisso pro usar contos de bots, le quales es usate pro labores repetitive, como corriger errores orthographic, adder ligamines interwiki, et cetera.
Origine del usatores
[modificar | modificar fonte]In Wikipedia en espaniol participa activemente usatores ab omne le paises ubi le espaniol es le lingua official o ubi le quantitate de parlatores de ista lingua es grande.[10][11] Plus de 520 collabora frequentemente —con plus de 100 editiones per mense— in le projecto. Espania es le pais qui ha plus collaboratores, superante amplemente al secunde del lista, Argentina.[12] Le julio de 2011, inter le 10 articulos con plus numero de editiones se trova le articulos super Venezuela, Mexico, Argentina, Colombia, Espania, e Peru, in iste ordine.[13] Un characteristicas de Wikipedia in espaniol es su origine multinational de usatores. Le 6 de martio 2013, esseva registrate per países 9254 usatores ab sententia paises, includite le Vinti-quatro paises hispano-parlante:[14]
| pais | Usatores |
|---|---|
| Espania | 2543 |
| Argentina | 1189 |
| Mexico | 1138 |
| Chile | 985 |
| Colombia | 587 |
| Peru | 415 |
| Venezuela | 388 |
| Uruguay | 264 |
| Ecuador | 213 |
| Cuba | 173 |
| SUA | 131 |
| Costa Rica | 106 |
| Paraguay | 96 |
| Francia | 86 |
| Germania | 80 |
| Brasil | 79 |
| Guatemala | 77 |
| El Salvador | 69 |
| Bolivia | 63 |
| Republica Dominican | 63 |
| Panama | 45 |
| Italia | 43 |
| Porto Rico | 37 |
| Russia | 30 |
| Honduras | 28 |
| Polonia | 28 |
| Nicaragua | 25 |
| Regno Unite | 23 |
| Canada | 17 |
| Japon | 17 |
| Sveda | 16 |
| Portugal | 15 |
| Switza | 15 |
| Finlandia | 14 |
| Paises Basse | 12 |
| Ukraina | 12 |
| Australia | 10 |
| Israel | 9 |
| Republica Chec | 9 |
| Austria | 8 |
| Romania | 8 |
| Andorra | 7 |
| Belgica | 7 |
| Irlanda | 7 |
| Nove Zelanda | 7 |
| Armenia | 6 |
| Norvegia | 5 |
| Thailandia | 5 |
| Taiwan | 5 |
| Belize | 4 |
| Slovenia | 4 |
| Lituania | 4 |
| Turchia | 4 |
| Bahamas | 3 |
| China | 2 |
| R. D. del Congo | 2 |
| Danmark | 2 |
| Philippinas | 2 |
| Antigua e Barbuda | 1 |
| Algeria | 1 |
| Bielorussia | 1 |
| Bulgaria | 1 |
| Capo Verde | 1 |
| Corea del Sud | 1 |
| Grecia | 1 |
| Hungaria | 1 |
| Kazakhstan | 1 |
| Lettonia | 1 |
| Libya | 1 |
| Serbia | 1 |
Le communitate de usatores de Wikipedia in espaniol ha monstrate lor opposition in plure occasiones contra le uso massive de bots pro le creation automatic de articulos parve, cosa qui occurre in alteres Wikipedias.
Criticas al Wikipedia in espaniol
[modificar | modificar fonte]Le criticas qui recipe le Wikipedia in espaniol es le mesme criticas qui pote reciper ulle altere version del projecto. Possibilemente le plus sovente critica es que il pote esser editate de ulle persona. Non obstante, existe alicun criticas dirigite a iste version de Wikipedia in particular, inter illes:
Basse quantitate de articulos
[modificar | modificar fonte]Desde octobre 2011, iste version de Wikipedia es le septime secundo le numero de articulos. Multo personas se demanda proque isto occurre, si existe un population multo grande de parlatores del espaniol, perque ista Wikipedia ha pauc quantitate de articulos comparate con versiones como le italian o francese qui, con population multo plus parve, supera secundo le numero de articulos al Wikipedia castiliana. Non obstante, le realitate es que Wikipedia in espaniol ha scalate positiones desde le anno 2007.[15]
Aanque, Wikipedia in espaniol supera al alicun altere versiones con plus grande numero de articulos secundo le talia del base de datos,[16] le numero total de parolas,[17] le bytes per articulo,[18] le percentage de articulos con plus de de 0,5[19] e 2[20] kibibytes, o le indice de esbossos.[21]. Wikipedia in espaniol es le tertie Wikipedia secundo le numero de visitas.[1]
Manco de fidelitate
[modificar | modificar fonte]Secundo un studio del Fundation Colegio Libre de Eméritos Universitarios (in junio 2010) le Professor Manuel Arias Maldonado del Universitate de Málaga comparava alicun articulos inter le versiones de Wikipedia in germano, espaniol e anglese. Secundo su conclusiones, le version in espaniol esseva le minus fiabile, generalmente il manca de fontes fiabile, ha troppo information sin referentias, e anque depende multo del referentias in Internet.[22]
Curte periodo de activitate del usatores
[modificar | modificar fonte]Secundo un these doctoral facite in le Universitate Rey Juan Carlos, le Wikipedia in espaniol era in 2009, juncto al Wikipedia in anglese e in portugese, le versiones qui plus usatores registrate perdeva post 500 dies de activitate (circa del 70%).[23]
Espaniolisation de toponymos
[modificar | modificar fonte]Wikipedia in espaniol ha como politica de conventiones pro le titulos del articulos le uso unicamente de toponymos in espaniol, sin tener in cuenta qual es le nomine official del loco. Iste politica esseva fortemente criticate por alicun personas, e troppo discussiones occurre a causa de isto, specialmente in le articulos ubi le titulo es cambiate ab le titulo official al nomine in espaniol. Non obstante, in le introduction del articulo debe apparer le nomine in le linguas qui es relevantes pro le articulo.
Vide etiam
[modificar | modificar fonte]Referentias
[modificar | modificar fonte]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Statisticas de Wikipedia: Tabula de visitas mensual in discincte versiones de Wikipedia
- ↑ Message in le lista de currero electronic de Wikipedia: Alternative language wikipedias (in anglese)
- ↑ Wikipedia-l; new language wikis, Message de Jason Richey (11 de maio 2001).
- ↑ "Países del mundo", Edition prime, Wikipedia in espaniol.
- ↑ w:en:Wikipedia:Multilingual ranking December 2001
- ↑ El creador de Wikipedia no descarta de forma rotunda la publicidad.. Archivo del original create le 2011-11-15. Recuperate le 2013-04-20.
- ↑ 7,0 7,1 Cambio de nomine del Wikipedia in espaniol
- ↑ Bibliotecarios
- ↑ Estadísticas de Wikipedia. Archivo del original create le 2014-02-09. Recuperate le 2013-04-20.
- ↑ Lista de wikipedistas secundo le numero de editiones
- ↑ Mappa de wikipedistas
- ↑ Statisticas de Wikipedia: Wikipedistas multo active
- ↑ Articulos con plus editiones
- ↑ Wikipedistas secundo le pais de origine
- ↑ Número de articulos (365 días)Wikistatistics (en inglés)
- ↑ Statisticas de Wikipedia: Talia del base de datos
- ↑ Statisticas de Wikipedia: Numero total de parolas
- ↑ Statisticas de Wikipedia: Talia media de bytes per articulo
- ↑ Statisticas de Wikipedia: Articulos con plus de 500 bytes
- ↑ Statisticas de Wikipedia: Articulos con plus de 2 KB
- ↑ indice de esbossos
- ↑ Manuel Arias Maldonado. "Wikipedia: un estudio comparado" (espaniol) págs. 49. Consultate le 16/06/10.
- ↑ Felipe Ortega Soto, José, Wikipedia: A quantitative analysis, http://libresoft.es/Members/jfelipe/thesis-wkp-quantanalysis Archived 2009-04-13 at the Wayback Machine
