Իերապետրա

Իերապետրա
Քաղաք
	Իերապետրա
	հուն․՝ Ιεράπετρα
Երկիր	Հունաստան
Համայնք	Իերապետրա (դիմոս) և Commune of Ierapetra?
Բնակչություն	▲17 710 մարդ (2021)
Հեռախոսային կոդ	28420-28430
Փոստային դասիչ	72x xx
Պաշտոնական կայք	ierapetra.gr
	Իերապետրա (Հունաստան)
	Իերապետրա (Հունաստան)
	Իերապետրա Վիքիպահեստում

Իերապետրա^[1] (հուն․՝ Ιεράπετρα^[2]), Հունաստանի ամենահարավային քաղաքը և Լեսիթիոն նոմոսի ամենամեծ առևտրային, ֆինանսական և արդյունաբերական կենտրոնը Կրետեում։ Կրետե պերիֆերիայում գտնվող Լեսիթիոն պերիֆերիկ միավորի Իերապետրա համայնքի (դիմոս) ամենամեծ քաղաքը և վարչական կենտրոնն է։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թիվը կազմել է 12 355^[2]։ Տարածքը կազմում է 69,903 քառակուսի կիլոմետր^[3]։ Գտնվում է Կրետեի հարավային ափին, Լիբիական ծովի ափին։ Քաղաքի պատմությունը հասնում է մի քանի դարերի։ Այսօր Իերապետրան գյուղատնտեսական արտադրանքի արտահանման կենտրոն է դեպի Եվրոպայի երկրներ։

Պատմություն

Իերապետրան (կրետական բարբառով՝ Յիրապետրո) ձգվում է Իերապետրա Բեի լողափի երկայնքով։ Այն Կրետեի չորրորդ մեծ քաղաքն է։ Ամենահարավային քաղաքը Հունաստանում։ Հայտնի է «Լիբիական ծովի հարս» մականվամբ՝ իր աշխարհագրական դիրքի պատճառով։

Վաղ շրջան

Քաղաքի պատմությունը սկսվում է մինոական շրջանից։ Արդեն մինոական ժամանակաշրջանում, իսկ ավելի ուշ՝ հռոմեական ժամանակաշրջանում, այս վայրում գտնվում էր Իերապիտնա (Ιεράπυτνα) քաղաքը։ Հռոմեացիները գրավել են Իերապետրան Կնոսոսի և Կրետեի այլ խոշոր քաղաքների հետ մոտավորապես նույն ժամանակաշրջանում։ Այսօր մի փոքր խորության վրա ափին կարելի է գտնել հռոմեական նավահանգստի մնացորդներ։ 824 թվականին քաղաքը ավերվել է արաբների կողմից, և այն վերակառուցվել է միայն որպես ծովահենների բազա։

Վենետիկյան ժամանակաշրջան

Վենետիկյան տիրապետության ժամանակաշրջանում քաղաքը ձեռք է բերել իր իրական անվանումը և դարձել բարեկեցիկ բնակավայր։ 1626 թվականին վենետիկցիները ծովահեններից պաշտպանվելու համար կառուցել են Կուլես (Kastell Koúles) փոքրիկ ամրոցը։ Վարկածներից մեկի համաձայն՝ 1798 թվականի հուլիսին Նապոլեոնը Եգիպտոս գնալու ճանապարհին մնացել է Իերապետրայի ընտանիքներից մեկում։ Տունը, որտեղ մնացել է, պահպանվել է։ Մուսուլմանական լծի ժամանակ քաղաքում կառուցվել է մզկիթ։ Իերապետրայի շրջակայքում գտածոները կարելի է տեսնել տեղի հնագիտական թանգարանում, որը գտնվում է նախկին թուրքական դպրոցում։ Ցուցահանդեսի կենտրոնական ցուցանմուշը Պերսեփոնեի լավ պահպանված արձանն է։

Ժամանակակից դարաշրջան

Ժամանակակից Իերապետրան բաղկացած է երկու մասից՝ Պանո Մերա և Կատո Մերա։

Կատո Մերան հին քաղաք է, որը գտնվում է քաղաքի հարավում։ Այն բնութագրվում է նեղ փողոցներով և փոքր տներով՝ անցյալ դարաշրջանների ոճով։ Այստեղ են գտնվում հին մզկիթը և «Նապոլեոնի տունը», ինչպես նաև Այոս Գեորգիոս եկեղեցին, որը կառուցվել է 1856 թվականին։ Այն համարվում է Կրետեի ամենահետաքրքիր եկեղեցիներից մեկը, քանի որ եկեղեցու բոլոր գմբեթները պատրաստված են փայտից (հիմնականում մայրու)։
Պանո Մերա, քաղաքի համեմատաբար նոր տարածք, երեք կամ չորս հարկանի տներով։ Այն շարունակում է ընդլայնվել բոլոր ուղղություններով։

Երկրաբանություն

Ծովափ

Իերապետրայում է գտնվում Կրետեի ամենամաքուր և ամենագեղեցիկ ծովափերը։ Այսպիսով, Իերապետրա շրջանը «Հարավային Եվրոպայի 50 ամենագեղեցիկ վայրերը» միջազգային կատալոգում է^[4]^[5]։

Խրիսի
Արևելյան ծովափ
Հարավային ծովափ
Այոս Անդրեաս
Մեծ ափ
Լիվադի
Կուցուրաս
Այիա Ֆոտիա
Կակոս
Ղալինի, Ախլիա
Մավրոս Կոլիմբոս
Մակրի Յալոս
Կալամակի
Տոլոս (Կավկուսի)
Պախի Ամոս
Միրտոս
Ամուդարես

Կիրճ

Իերապետրայի տարածքում, ինչպես նաև նրա շրջակայքում կան գեղատեսիլ կիրճեր։ Դրանցից շատերը հեշտությամբ հասանելի են, բացառությամբ Խա կիրճի, որտեղ այցելելու համար անհրաժեշտ է հատուկ տեխնիկա։

Կարմիր թիթեռների կիրճ
Միլոնա կիրճ
Խա կիրճ
Սարակինաս կիրճ
Մեսոնա կիրճ
Խավգա կիրճ

Այլ

Իերապետրա դիմոսի ամենամեծ աշխարհագրական առանձնահատկություններն են.

Բրամիանա, ամբարտակ և արհեստական լիճ, որը ստեղծվել է չոր սեզոնին ջերմոցներին ջուր մատակարարելու համար։ Սա Կրետեի ամենամեծ լիճն է, որտեղ կան բազմաթիվ կենդանիներ։
Դիկտի լեռ
Ֆրիպտիս լեռ
Սելականո անտառ

Տնտեսություն

Իերապետրա մունիցիպալիտետի տնտեսության հիմնական ոլորտները ձմռանը գյուղատնտեսությունն է, իսկ ամռանը՝ զբոսաշրջությունը։ Գյուղատնտեսական արտադրությունը ներառում է հիմնական ոլորտները.

ձիթապտղի աճեցում և ձիթապտղի յուղի վերամշակում,
բանջարեղենի և մրգերի աճեցում։

Վերջիններս հիմնականում աճեցվում են ջերմոցներում, որոնք գտնվում են Իերապետրայի և Նեա Միրտոսի միջև՝ մոտ 13 քառակուսի կիլոմետր տարածքի վրա։ Ջերմոցային արտադրության շնորհիվ Իերապետրա համայնքը Կրետեի ամենահարուստ համայնքներից է։

Բնակչության զբաղվածությունն ըստ տնտեսության ոլորտների.

գյուղատնտեսություն՝ 49 %
արդյունաբերություն՝ 14 %
ծառայությունների ոլորտ՝ 37 %

Ճարտարապետություն

Իերապետրայի գլխավոր առևտրային փողոցը Կունդուրիոտուն է։ Կենտրոնում գտնվում է քաղաքապետարանը, թանգարան և երկու կինոթատրոն։ Այստեղ գործում է նաև քաղաքային հիվանդանոց։ Արևմուտքում գտնվում է նավահանգիստ՝ ձկնորսական նավակների համար։ Դեպի արևելք կան լողափեր՝ բարերով, ինչպես նաև լաստանավերի համար նախատեսված նավամատույց, որոնք մեկնում են Խրիսի կղզի։ Այնուհետև գլխավոր բուլվարն է՝ հյուրանոցներով, սրճարաններով, հուշանվերների խանութներով և բուտիկներով։

Տեղական կառավարությունը նոր միջազգային նավահանգիստ կառուցելու ծրագիր է մշակում, սակայն որոշ քաղաքացիներ դեմ են դրան, քանի որ կարծում են, որ դա կվնասի շրջակա միջավայրին։ Այս ծրագրին դեմ է նաև Կրետե կղզու բնապահպանական կազմակերպությունը՝ Ecocrete.gr^[6]:

Իերապետրա համայնք

Իերապետրա համայնքը ներառում է 10 բնակավայր, Ֆաներոմենի վանքը և Խրիսի կղզին։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թիվը կազմել է 16 139^[2]։ Տարածքը կազմում է 69,903 քառակուսի կիլոմետր^[3]։

Բնակավայր	Բնակչություն (2011)^[2], մարդ
Աիզմենոս	20
Այոս Էորիոս	24
Վաինիա	609
Ղրա Լիյա	1528
Ֆաներոմենի վանք	2
Իերապետրա	12 355
Կամբոս	81
Կենդրիոն	1021
Կեֆալա	21
Պոտամի	405
Ստավրոս	71
Խրիսի (կղզի)	2