Ալոնսո Կանո
Ալոնսո Կանո իսպ.՝ Alonso Cano de Almansa | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մարտի 19, 1601[1][2][3] |
| Ծննդավայր | Գրանադա, Կաստիլիա և Լեոն[4][2] |
| Վախճանվել է | սեպտեմբերի 3, 1667[5][6][7][…] (66 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Գրանադա, Կաստիլիա և Լեոն[4][2] |
| Քաղաքացիություն | Իսպանիա |
| Մասնագիտություն | նկարիչ, քանդակագործ, ճարտարապետ, գծագրող և վիզուալ արտիստ |
| Ոճ | բարոկկո[8] |
| Թեմաներ | գեղանկարչություն |
 Alonso Cano Վիքիպահեստում | |
Կանո Ալոնսո (իսպ.՝ Alonso Cano de Almansa, մարտի 19, 1601[1][2][3], Գրանադա, Կաստիլիա և Լեոն[4][2] - սեպտեմբերի 3, 1667[5][6][7][…], Գրանադա, Կաստիլիա և Լեոն[4][2]), իսպանացի քանդակագործ և գեղանկարիչ, բարոկկո ոճի ներկայացուցիչ։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ալոնսոն՝ քանդակագործ և ճարտարապետ Միգել Կանո Պաչեկոյի և նկարչության դասատու Մարիա Ալմանսա Պաչեկոյի որդին, կերպարվեստի գաղտնիքների ու նրբությունների մեջ խորամուխ է եղել՝ աշակերտելով նաև Վելասկեսի ուսուցչին՝ Ֆրանսիսկո Պաչեկոյին ու քանդակագործ Խուան Մարտինես Մոնտանիեսին։ Առաջին գործը, որ ճանաչում ու համբավ է բերել նրան, սուրբ Ֆրանսիսկո դե Բորխի դիմանկարն էր (1624 թ.): Իսկ նրա մեծագույն աշխատանքը համարվում է Սևիլյայի Սանտա Մարիա դե Լեբրիխա եկեղեցու խորանի պատկերազարդումը։ 1638 թվականին Ալոնսոն տեղափոխվել է Մադրիդ, որտեղ նոր պատվերներ ստանալուն նպաստել է կոմս Օլիվարեսի և արդեն համբավ նվաճած նկարիչ Վելասկեսի հետ մտերմությունը։
1644 թվականին նրան մեղադրել են իր կնոջ սպանության մեջ, բանտ են նետել, կտտանքների ենթարկել, սակայն նա չի կոտրվել, կարողացել է ապացուցել իր անմեղությունը և ազատ է արձակվել։ Տեղափոխվել է Վալենսիա՝ սրբակրոնություն ընդունելու և վանք մտնելու նպատակադրումով։ 1652 թվականին վերադարձել է հայրենի Գրանադա, որտեղ Ֆիլիպ IV արքայի միջնորդությամբ նշանակվել է տաճարի տնտեսվար։ Միաժամանակ շարունակել է ստեղծագործել. պատկերազարդել է այդ տաճարի գլխավոր մատուռը, որից հետո նշանակվել է տաճարի գլխավոր նկարիչ, սակայն շատ ժամանակ չանցած՝ վախճանվել է։ Թաղվել է Գրանադայի տաճարի կրիպտեում (ստորգետնյա խորանում)։
Ալոնսո Կանոյի արվեստում համադրված, միահյուսված են մաներիզմի և բարոկկոյի տարրերը։ Նրա ստեղծագործություններում զգալի է իտալական կերպարվեստի ազդեցությունը։
Կանոյի համբավավոր աշակերտներից են քանդակագործներ Պեդրո դե Մենան և Խոսե դե Մորան։
Ալոնսո Կանոյի պատվին՝ նրա անունով են կոչել մեկական փողոց ու մետրոյի կայարան Իսպանիայի մայրաքաղաք Մադրիդում՝ այդ կերպ հավերժացնելով անվանի արվեստագետի հիշատակը։
Գործունեություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Աշխատել է Սևիլյայում, Մադրիդում, Վալենսիայում, Գրանադայում։
Ալոնսո Կանոյի բազմագույն քանդակներն առանձնանում են կոթողայնությամբ, ոգեղենությամբ, կենսական արտահայտչականությամբ (Գրանադայի տաճարի սրբերի արձաններն ու կիսանդրիները, 1658-1660 թվականներ)։ Գրանադայի տաճարի արևմտյան ճակատի Կանոյի նախագիծը 1703 թվականին իրականացրել է ճարտարապետ Խուան Գրանադոսը։
Պատկերասրահ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]-
Սբ. Ֆրանսիսկո դե Բորխա -
Անարատ հղություն, 1618–20 -
Սուրբ Հովհաննեսն ու թունավորված գավաթը, 1635–37 -
Քրիստոսն ու սամարիացի կինը, 1640 -
Իր զգեստները հավաքող Քրիստոսը, 1646 -
Խաչված Քրիստոսը, 1646 -
Քրիստոսն ու երկու հետևորդները Էմմաուսի ճանապարհին, 1635-1650 -
Իսպանացի արքայի իդեալական դիմապատկեր, 1643 -
Սբ. Վինսենթ Ֆեռերն աղոթելիս, 1644–45 -
Սբ. Բերնարդը, c. 1656–60 -
Անտոնիոս Պադովացին, 1660–62 -
Անարատ հղություն -
Սբ. Հովհաննես Մկրտիչ -
Գրանադայի տաճարի ճակտոնը -
Ալոնսո Կանոյի հուշարձանը իր ծննդավայր Գրանադայում
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/oi/authority.20110803095546435
- ↑ 3,0 3,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Union List of Artist Names
- ↑ 5,0 5,1 5,2 datos.bne.es (իսպ.): El portal de datos bibliográficos de la Biblioteca Nacional de España — 2011.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 RKDartists (նիդերլ.)
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Stratton S. Cano, Alonso // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2018. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T013696
- ↑ https://www.museodelprado.es/en/the-collection/artist/cano-alonso/850ee711-716e-4a02-8bda-cb0f3ed3b752
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Alonso Cano. Arte e iconografía, Granada։ Arzobispado de Granada, 2002
- GÓMEZ MORENO, Manuel. Alonso Cano, escultor. Archivo Español de Arte y Arqueología. Madrid: 1926, Nº 2.p. 195.
- GÓMEZ MORENO, Mª Elena. Alonso Cano. Granada: 1954. pp. 34–35 y 66-67.
- MARTÍNEZ CHUMILLAS, Manuel. Alonso Cano. Pintor, escultor y arquitecto. Madrid: 1949
- PALOMINO, Antonio (1988). El museo pictórico y escala óptica III. El parnaso español pintoresco laureado. Madrid : Aguilar S.A. de Ediciones. ISBN 84-03-88005-7.
- PÉREZ SÁNCHEZ, Alonso E. (1992), Pintura Barroca en España, 1600-1750. Madrid: Cátedra, ISBN 9788437609941
- SÁNCHEZ-MESA MARTÍN, Domingo. El arte del barroco: escultura-pintura y artes decorativas. En: PAREJA LÓPEZ, Enrique. Historia del Arte en Andalucía, t. VII. Sevilla: 1991. p. 211.
- VÉLIZ, Zahira; CERÓN, Mercedes (2011), Alonso Cano (1601-1667), dibujos: catálogo razonado, Santander: Fundación Botín, ISBN 9788496655775
- WETHEY, Harold E. (1983), Alonso Cano: pintor, escultor y arquitecto, Madrid: Alianza Editorial, 1983, ISBN 9788420670355
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Paintings of Alonso Cano on Insecula
- Alonso Cano on Artcyclopedia
- Jusepe de Ribera, 1591-1652, a full text exhibition catalog from The Metropolitan Museum of Art, which includes material on Alonso Cano (see index)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալոնսո Կանո» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 239)։ 
|