Stephen Hawking
| Stephen Hawking | ||
|---|---|---|
 | ||
| Mba'érepa omano | esclerosis lateral amiotrófica | |
| Hetã | Tetã Joaju | |
| Alma máter | University College, Trinity Hall, St Albans School, Universidad de Cambridge, St Albans High School for Girls y Byron House School | |
| Hembiapo | tekoharekokuaa haipývare oñemoarandu, arapykuaahára, astrofísico, papapykuaahára, pedagogo, escritor de ciencia, mbo'ehaorusu mbo'ehára, haihára, tekoharekokuaahára, escritor de no ficción, mbyjakuaahára, actor de televisión, autobiógrafo, escritor de ciencia ficción, Trekkie y tembikuaatyhára | |
| Empleador | Gonville and Caius College, Facultad de Matemáticas de la Universidad de Cambridge, Instituto Perimeter de Física Teórica, Universidad de Cambridge, Instituto de Tecnología de California | |
| Ojeikuaa chupe |
Kuára hũ Teorías cosmológicas Ára rembiasakue mbykymi | |
| Jokuaikuaa rape | sin valor | |
| Omendáva |
Jane Wilde Hawking (1965-1991) Elaine Mason (1995-2006) | |
| Taýra |
Robert (n. 1967) Lucy (n. 1970) Timothy (n. 1979) | |
| Jopói |
Pyti'ajegua Eddington (1975) Pyti'ajegua Hughes (1976) Pyti'ajegua Albert Einstein (1979) Jopói Wolf (1988) Jopói Atúria Ruvicha (1989) Pyti'ajegua Copley (2006) Pyti'ajegua Tekosãsógui (2009) Premio Especial de Física Fundamental (2012) Jopói Atyvete BBVA Kuaaty Hembe'y (2015) | |
Firma | ||
| [editar datos en Wikidata] | ||
Stephen William Hawking (Tembiecharã:AFI-en; Oxford, 8 jasyteĩ ary 1942-Cambridge, 14 jasyapy ary 2018)[1][2] ha'e karai Tavetã Joaju pegua tekoharekokuaa haipývare, arapyrekokuaáre ha arapykuaáre oñemoaranduitéva ha omoherakuãva tembikuaaty mba'ekuéra.
Stephen Hawking ojeporavókuri ija hag̃ua Royal Society-pe ary 1974-pe. Ary 1979 guive 2009 peve, Stephen-gui oiko papapykuaa Lukasiáno mbo'ehára, mbo'erã omoñepyrũva'ekue pa'i Henry Lucas ary 1663-pe. Stephen Hawking heta omba'apókuri umi léi kuaa'ypyguáre omomýiva arapy. Roger Penrose ndive ohechaukákuri tenda ha ára, ohapykuehóvo Einstein-pe, oñepyrũha hikuái Big Bang-pe ha opaha kuára hũme. Hawking rembiapo ha rupytykue niko tuichaiterei mba'e tembikuaatýpe guarã.[3]
Stephen ohupytyjepe 13 kuatia'atã mbo'ehaovusu jehechakuaaguigua. Upéicha avei oñeme'ẽ chupe heta ambue jehechakuaa ha pyti'ajegua. Hetave apytépe upe Pyti'ajegua Eddington ary 1975-pe, upe Pyti'ajegua Hughes ary 1976-pe ha upe Pyti'ajegua Albert Einstein ary 1979-pe, avei oñeme'ẽ chupe upe Jopói Wolf ary 1988 ha upe Jopói Atúria Ruvicha ary 1989-pe, ary 2009-pe oñeme'ẽ chupe upe Pyti'ajegua Tekosãsógui ha upe Jopói Atyvete BBVA Kuaaty Hembe'y ary 2015)-pe.
Stephen Hawking omanókuri ára 14 jasyapy ary 2018-pe, táva Cambridge, Inglatérra retãme, oreko jave 76 ary.
Hekove
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Itúva ha isy oikókuri táva Londres-pe Ñorairõ Guasu Mokõiha aja ha ovákuri hikuái táva Oxford-pe heñói hag̃ua Stephen. Upéi, ombotývo 8 ary ovákuri St. Albans, hi'ag̃uíva Londres-gui ha upépe oikékuri mbo'ehaópe ha upéikatu University College Oxford-pe (1952): upépe avei oñemoarandúkuri itúva. Stephen oñemoarandusékuri papapykuaápe ha ipahápe oñemoarandúkuri tekoharekokuaápe, ndaipórigui papapykuaa Oxford-pe. Mbohapy ary rire ohupytýma kuatia'atã poravopyre tekohakuaatýpe.
Jasypa ary 1962-pe, Stephen Hawking oikékuri Papapykuaa Purúva ha Tekoharekokuaa Haipýva Atýpe (DAMTP) Cambridge Mbo'ehaovusuguápe ojapo hag̃ua tembikuaareka arapykuaa rehegua. Oiko chugui tembikuaajára ary 1965-pe hembiapovusu “Arapykuéra rekopyso kuaa”. Oiko avei chugui tembikuaarekahára Gonville ha Caius Mbo'ehaovusúpe. Ary 1966-pe Stephen oñemomba'ékuri Adams Jopóire. Ovákuri Mbyjakuaa Mbo'ehaovusúpe ary 1968-pe ha upe rire, ary 1973-pe, ojevy DAMTP-pe ha upépe, George Ellis ndive, onohẽ araresáre iñaranduka peteĩha. Hetave apytépe, Stephen ojeporavókuri ija hag̃ua Royal Society-pe ary 1974-pe. Ary 1979 guive 2009 peve, Stephen-gui oiko papapykuaa Lukasiáno mbo'ehára, mbo'erã omoñepyrũva'ekue pa'i Henry Lucas ary 1663-pe.[4]
Stephen Hawking omendákuri Jane Wilde-re ary 1965-pe ha oikova'ekue oñondive ary 1991 peve. Iñemoñarekuéra Robert (1967), Lucy (1970) ha Timothy (1979). Ary 1995 guive 2006 peve, Stephen omendákuri Elaine Mason rehe. Ary 1963-pe, ombotyriremi 21 ary, Stephen-pe ojapyhýkuri peteĩ mba'asy vai ojevy'ỹva ha'éva tetero'o yke atã (ELA). Jepémo upéicha, peteĩ apyka oku'évape ha oipuruhápe kombutadóra pu'atãha, ombojoapýkuri hekove jepiveguáicha hogaygua ndive, upéicha avei, omotenonde tembikuaareka tekoharekokuaa haipýva rehegua, oho ambue tetã rupi ha ojapo heta ñe'ẽsyry ha avei ohosékuri, peteĩ ára, arapy ryepýre.
Stephen Hawking ohaíkuri heta aranduka, umíva apytépe: "La estructura a gran escala del espacio tiempo", “Relatividad general: una encuesta del centenario de Einstein", "300 años de gravitación", "Ára rembiasakue mbykymi", "Black Holes and Baby Universes and Other Essays", "The Universe in a Nutshell", "The Grand Design" ha "Che rembiasami".
Stephen ohupytyjepe 13 kuatia'atã mbo'ehaovusu jehechakuaaguigua. Upéicha avei oñeme'ẽ chupe heta ambue jehechakuaa ha pyti'ajegua, Inglaterra ha heta ambue tetãme. Hawking omanókuri ára 14 jasyapy ary 2018-pe, táva Cambridge, Inglaterra retãme, oreko jave 76 ary.[5]
Mandu'apy
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]- ↑ Sample, Ian (14 de marzo de 2018). «Stephen Hawking, modern cosmology's brightest star, dies aged 76» (en en). Ojehechákuri árape: 14 de marzo de 2018.
- ↑ «Physicist Stephen Hawking dies aged 76», 14 de marzo de 2018. Ojehechákuri árape: 14 de marzo de 2018. (en-GB)
- ↑ http://lenguaguarani.blogspot.com.br/2018/03/stephen-hawking-guaranime.html Stephen Hawking rekove guaraníme, ohaiháicha karai David Galeano Olivera.
- ↑ http://lenguaguarani.blogspot.com.br/2018/03/stephen-hawking-guaranime.html STEPHEN HAWKING, GUARANÍME - Ohai: Karai David Galeano Olivera
- ↑ http://lenguaguarani.blogspot.com.br/2018/03/stephen-hawking-guaranime.html STEPHEN HAWKING, GUARANÍME - Ohai: Karai David Galeano Olivera
Joaju
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]
Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Stephen Hawking reheguaCommons.- Premio Príncipe de Asturias de la Concordia 1989
- Historia del tiempo de Stephen Hawking.