Pobos tupís

Pobos tupís
Pinturas de tupís, por Albert Eckhout.
Poboación
Poboación total: Potiguara: 10 837 Tupinamba de Olivença: 3 000 Tupiniquim 2 630
Rexións principais:
Brasil	Rexión central e costeira
Aspectos culturais
Lingua	Linguas tupís
Relixión	relixión tradicional, cristianismo
Grupos relacionados	pobo guaraní

Os tupís foron un dos máis importantes pobos indíxenas do Brasil. O sentido xenérico do termo remite ós indíxenas que habitaban na costa brasileira no século XVI e que falaban a lingua tupí antiga. O sentido específico do termo remite ós indíxenas que habitaban na rexión da actual cidade de São Vicente, na mesma época. Os estudosos cren que primeiro estaban asentados na selva amazónica, pero o -900 comezaron a espallarse cara ao sur e a ocupar gradualmente a costa atlántica.

Orixe

Distribución dos grupos indíxenas na costa do Brasil no século XVI. A maior parte deles (mais non todos) eran do grupo tupí.

Estudos demostran que os tupís terían habitado orixinalmente os vales dos ríos Madeira e Xingu, que son afluentes da beira meridional do río Amazonas. Estas tribos, que sempre foran nómades, terían iniciado unha migración en dirección á foz do río Amazonas e, dende alí, polo litoral e cara ó sur. Suponse que esta migración, que tamén se produciu no interior do continente no sentido norte-sur, tería comezado a comezos da era cristá.

Nunha hipótese alternativa, o folclorista Luís da Câmara Cascudo sinala a rexión dos ríos Paraguai e Paraná como o centro orixinal da dispersión dos tupís-guaranís (incluíndo o pobo guaraní xunto cos tupís).

Algúns autores sospeitan que, nesta traxectoria, os tupís se enfrontaron ós tupinambas, que xa habitaban o litoral; outros sustentan que só se trataba de levas sucesivas do mesmo pobo, os posteriores encontrando os anteriores xa estabelecidos. Certo é que, nese processo, as tribos tupís derrotaron as tribos tapuias que xa habitaban o litoral brasileiro, expulsándoas, entón, para o interior do continente, por volta do ano 1000.

Véxase tamén

Outros artigos

• Linguas tupís