[go: up one dir, main page]
Saltar ao contido

Pixar

Este é un artigo de calidade da Galipedia
Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Pixar

Entrada aos estudios Pixar en Emeryville, California.
TipoFilial de The Walt Disney Company
Fundación3 de febreiro de 1986
LocalizaciónEmeryville, California, Estados Unidos
FundadorSteve Jobs, Edwin Catmull e Alvy Ray Smith
Persoas claveEdwin Catmull (presidente), John Lasseter (director creativo) e Jim Morris (presidente)
IndustriaAnimación por ordenador e Cine
ProdutosPixar Image Computer, RenderMan e Marionette
Na rede
https://www.pixar.com/
IMDB: co0017902 Facebook: Pixar Twitter: pixar Instagram: pixar Tumblr: disneypixar Youtube: UC_IRYSp4auq7hKLvziWVH6w Pinterest: disneypixar TikTok: pixar Editar o valor en Wikidata
[ editar datos en Wikidata ]

Pixar Animation Studios é unha compañía de animación por ordenador especializada na produción de gráficos en 3D e con sede en Emeryville, California (Estados Unidos). Obtivo coas súas producións 16 premios Óscar da Academia, 7 Globos de Ouro e 11 Grammys, entre outros premios.

Pixar foi a creadora da primeira longametraxe comercial totalmente animada por ordenador, Toy Story, que se estreou o 22 de novembro de 1995 nos Estados Unidos. Despois de Toy Story produciu outras 18 películas (ata novembro de 2017): A Bug's Life (1997), Toy Story 2 (1999), Monsters, Inc. (2001), Finding Nemo (2003), The Incredibles (2004), Cars (2006), Ratatouille (2007), WALL-E (2008), Up (2009), Toy Story 3 (2010), Cars 2 (2011), Brave (2012), Monsters University (2013), Inside Out (2015), The Good Dinosaur (2015), Finding Dory (2016), Cars 3 (2017) e Coco (2017). As 19 películas debutaron con clasificacións CinemaScore de, polo mínimo, un "A−", indicando unha recepción positiva das audiencias.[1] O estudio tamén produciu varias curtas animadas. A xullo de 2019, as súas películas gañaron aproximadamente 14 mil millóns de dólares en todo o mundo,[2] cunha media bruta mundial de 680 millóns de dólares por filme.[3] Finding Nemo (2003), xunto coa súa secuela Finding Dory (2016), igual que Toy Story 3 (2010), están entre as 50 películas máis taquilleiras de tódolos tempos,[4] coa última película sendo a terceira película animada con maior recadación de toda a historia cuns ingresos brutos de 1.063 millóns de dólares.[5] Trece das películas de Pixar tamén se atopan entre as 50 películas animadas máis taquilleiras de tódolos tempos.

Pixar xurdiu como unha división da empresa Lucasfilm de George Lucas a principios dos anos oitenta do século XX, como departamento de investigación, de creación de hardware técnico e software especializado, sendo o departamento de animación (dirixido xa daquela por John Lasseter) unha pequena parte da empresa dedicada a crear imaxes e vídeos de demostración. En 1986, Steve Jobs, fundador de Apple, mercouna por 10 millóns de dólares e en 2006, The Walt Disney Company adquiriuna por 7 400 millóns de dólares. A adquisición rematouse o 5 de maio de 2006, convertendo a Pixar nunha filial de Disney.

A súa filmografía, producida co seu propio software RenderMan, inclúe algunhas das películas animadas de máis éxito e máis eloxiadas. Así mesmo, o equipo de Pixar recibiu varios premios polos seus logros técnicos no cine de animación. Para a produción dos seus filmes, o persoal do estudio desenvolveu a metodoloxía Pixar Braintrust que utilizan para a comunicación, supervisión e seguimento do equipo involucrado nunha película. Ademais das súas producións cinematográficas, outros produtos de Pixar inclúen videoxogos, programas de televisión, software de animación e anuncios publicitarios.

Entre as dezaseis películas de Pixar saídas despois da creación do Oscar ó mellor filme de animación, en 2002, nove foron nomeadas e oito delas, Finding Nemo, The Incredibles, Ratatouille, WALL-E, Up, Toy Story 3, Brave e Inside Out gañárono.

O 6 de setembro de 2009, os executivos de Pixar John Lasseter, Brad Bird, Pete Docter, Andrew Stanton e Lee Unkrich foron premiados co León de Ouro especial a toda unha carreira no Festival Internacional de Cine de Venecia. O premio foi entregado polo fundador de Lucasfilm, George Lucas.

Historia

[editar | editar a fonte]

1976-1989: Antecedentes e primeiras animacións

[editar | editar a fonte]

Os antecedentes de Pixar remóntanse a 1974 cando Alexander Schure, fundador do Instituto de Tecnoloxía de Nova York e propietario dun estudio de animación, creou o Computer Graphics Lab co afán de producir a primeira película animada por ordenador na historia do cinema. Os seus primeiros empregados foron Ed Catmull, Malcolm Blanchard, Alvy Ray Smith e David DiFrancesco.[6] A pesar de que a área foi pioneira en técnicas fundacionais da computación gráfica e chegou a producir unha cinta experimental titulada The Works,[7] pronto tivo problemas financeiros[8] e seis dos seus empregados, entre eles Catmull e Smith,[9] renunciaron para irse a traballar con George Lucas en The Graphics Group, a división computacional do estudio Lucasfilm.[10][11] Esta comezara as súas operacións en 1979[12] co obxecto de desenvolver «tecnoloxía computacional de vangarda».[13] Catmull e Smith involucráronse na produción do precursor de RenderMan, un algoritmo de renderizado coñecido como REYES (polas súas siglas en inglés: «renders everything you ever saw»), e desenvolveron outras tecnoloxías como os «efectos de partículas» e certas ferramentas de animación.[14]

Fotografía dunha Pixar Image Computer, no Museo Histórico de Ordenadores.

En 1982 o equipo empezou a colaborar con Industrial Light & Magic na produción de secuencias cinematográficas de efectos especiais[9] e, dous anos despois, estreou a animación The Adventures of André and Wally B. de John Lasseter no SIGGRAPH.[13][15] Despois de anos de investigación e fitos claves para o estudio como o «efecto Xénese» de Star Trek: The Wrath of Khan[9] e o cabaleiro do vitral de Young Sherlock Holmes,[16] Lucasfilm buscou escindir o equipo e estableceu conversacións con General Motors e Philips para a eventual transacción de The Graphics Group. A primeira tiña pensado destinalo ao deseño de automóbiles, mentres que Philips quería utilizar a súa tecnoloxía para o renderizado de tomografías. Con todo o acordo non se concretou[17] e, en cambio, foi adquirida por Steve Jobs por cinco millóns de dólares, pouco despois da súa saída de Apple Computer. Este último decidiu establecela como unha nova compañía conformada polos 40 empregados de The Graphics Group, capitalizou cinco millóns de dólares adicionais e nomeou a Catmull e Smith como presidente e vicepresidente, respectivamente.[18]

Aínda que a intención da nova empresa, e un dos motivos polos que foi rexeitada a transacción con General Motors e Philips,[18] era producir a primeira longametraxe animada dixitalmente na historia do cinema, por un tempo estiveron a funcionar como unha compañía de venda de hardware cuxa principal oferta era a Pixar Image Computer. Este sistema estaba dirixido principalmente a axencias gobernamentais e á comunidade médica,[19] aínda que non tivo o alcance esperado, era custoso e só vendeu 300 unidades.[20][21] Walt Disney Studios era un dos seus clientes e buscaba incorporar a linguaxe da Image Computer ao seu proxecto Computer Animation Production System (CAPS), co que esperaba automatizar a animación das súas películas.[19] En agosto do mesmo ano, Lasseter, que ata entón estivera traballando nalgunhas animacións para probar a capacidade da Image Computer, estreou Luxo Jr. no SIGGRAPH. A reacción da audiencia foi positiva[22][23] e a primeira curtametraxe de Pixar recibiu un nomeamento aos premios Óscar como «Mellor curtametraxe animada».[13] En 1987, de volta no SIGGRAPH, Pixar mostrou a curta Red's Dream que incluíu escenas renderizadas coa Image Computer e innovadores efectos de choiva e iluminación en comparación con Luxo Jr.[13] A seguinte curtametraxe, Tin Toy, ademais de ser presentada tanto no SIGGRAPH como no Ottawa International Film Festival, obtivo o Óscar como «Mellor curtametraxe animada».[13][24]

En 1988 a compañía lanzou a Pixar Image Computer II (P-II) e comezou a traballar no software de animación RenderMan.[25] En xullo de 1989 Jobs asinou un convenio co estudio Colossal Pictures para a creación de anuncios televisivos e películas promocionais. Desta colaboración xurdiron anuncios para diversos produtos, entre eles unha marca de doces de Life Savers (que tardou tres meses en ser completado), a Lotaría de California, Trident e Listerine.[26] Ademais, RenderMan comezaba a chamar a atención dalgunhas empresas tecnolóxicas como IBM e Intel, que adquiriron a súa licenza durante esta etapa.[27] Ese mesmo ano o estudio estreou unha nova curtametraxe titulada Knick Knack, producido en 3D estereoscópico e «un das últimas curtas animados persoalmente por Lasseter durante os anos independentes de Pixar».[13][28]

1990-2000: Primeiras longametraxes animadas por computadora

[editar | editar a fonte]

En abril de 1990 Pixar vendeu a súa división de hardware a Vicom Systems,[29] e ese mesmo ano os estudios foron trasladados ao parque científico Point Richmond Tech Center, na cidade de Richmond.[30] Durante ese período xurdiron as primeiras conversacións con Walt Disney Feature Animation, que estaba interesado en realizar unha película baseada no exitoso Tin Toy.[29] Con tal de reducir os custos operativos do estudio e mellorar a súa situación financeira, Jobs fixo recurtes masivos de persoal a principios de 1991.[27][31] Para marzo de 1991 a cantidade de empregados en Pixar era a mesma que tivo nos seus primeiros anos de funcionamento.[32] A mediados dese ano chegou a un acordo por 26 millóns de dólares con Disney para a realización de tres películas animadas, que incluía o filme baseado en Tin Toy que máis tarde se convertería en Toy Story. O acordo estipulou que Pixar tería que crear as películas, mentres que Disney brindaría os recursos necesarios para a súa produción, promoción e distribución, quedándose cos dereitos e licenzas de mercadotecnia dos seus produtos. Tamén obtería a maior parte das ganancias, e Pixar só obtería unha reducida porcentaxe dos ingresos de despacho de billetes e da venda dos formatos de vídeo.[27][33][34]

Pixar continuou realizando anuncios comerciais de Listerine e algúns produtos de Lifesavers, mentres levaba a cabo a produción da súa primeira longametraxe. As súas animacións concedéronlle varios premios e distincións entre 1992 e 1994,[27] e a mediados de 1994 Lasseter, Andrew Stanton, Pete Docter e Joe Ranft esbozaron os argumentos de A Bug's Life, Monsters, Inc. e Finding Nemo.[35] A pesar do anterior, o estudio rexistrou perdas por 2,4 millóns de dólares ese ano por mor dos seus problemas financeiros. Dita situación levou a que Jobs considerase a súa venda a Microsoft,[34][36] con todo cambiou de decisión cando The New York Times publicou unha recensión na que prognosticaba que Toy Story acabaría sendo un éxito notable para o estudio, sumado ao esperado anuncio por parte de Disney no que daba a coñecer a distribución desa película para a tempada de Nadal de 1995.[36][37][38] En febreiro de 1995 Jobs nomeouse así mesmo presidente e director executivo,[39] ao mesmo tempo que levaban a cabo os labores de produción de A Bug's Life, tamén dirixida por Lasseter en coordinación con Stanton.[35] A firma dun novo contrato con Microsoft consistente na adquisición de varias licenzas de RenderMan permitiu que Pixar rexistrase as súas primeiras ganancias ao longo da súa historia, ao xerar 3,1 millóns de ingresos netos.[27]

Logotipo usado nas longametraxes e curtas producidas durante a colaboración de Disney e Pixar.
Logotipo usado nas longametraxes e curtas producidas durante a colaboración de Disney e Pixar.
Fotografía da mascota de Pixar, Luxo Jr.[40] xunto á pelota característica de Toy Story, durante unha exhibición do estudio en Italia.
Fotografía da mascota de Pixar, Luxo Jr.[40] xunto á pelota característica de Toy Story, durante unha exhibición do estudio en Italia.

Toy Story recadou máis de 361 millóns de dólares en todo o mundo[41] e obtivo tres nomeamentos nos premios Óscar. A Academia das Artes e das Ciencias Cinematográficas recoñeceu a dirección de Lasseter cunha figura especial por «desenvolver e inspirar a aplicación de técnicas que fixeron posible a primeira longametraxe animada por computadora».[13][42][43] En novembro de 1995 a compañía realizou a súa primeira oferta pública de venda (OPV) e superou a Netscape como a maior OPV do ano; tan só na primeira media hora de venda, as súas accións pasaron de 22 a 45 USD e mesmo a venda tivo que ser atrasada debido á gran cantidade de ordes de compra que se rexistraron.[44][45] O éxito de Toy Story permitiu que Pixar investise na construción das súas novas oficinas en Emeryville, California, deseñadas pola firma PWP Landscape Architecture e inauguradas o 27 de novembro do ano 2000.[46] O estudio continuou producindo anuncios para empresas como The Coca-Cola Company e desenvolvendo as súas seguintes longametraxes como parte do acordo con Disney.[27]

En febreiro de 1997 Disney e Pixar estenderon a súa colaboración e acordaron a produción doutras cinco películas máis a estrearse nun lapso de dez anos, coa mesma distribución de ganancias para ambos os estudios.[13][47] Ao mes seguinte Pixar confirmou a produción de Toy Story 2,[48][49] con todo Disney non o considerou como parte do novo acordo[50] pois tiña por costume destinar as secuelas dos seus filmes exclusivamente ao mercado de formatos de vídeo. No entanto, unha vez que Pixar lle mostrou algunhas escenas da película, cambiou de opinión e anunciou a súa distribución en salas de cinema, sendo a segunda vez en que Disney exhibía unha secuela en cinemas en toda a súa historia (a anterior fora The Rescuers Down Under, en 1990).[51][27] A finais dese ano Pixar estreou Geri's Game, a súa primeira curtametraxe desde Knick Knack,[13][52] que se fixo acredora do Óscar como «Mellor curtametraxe animada» en 1998.[53] Pola súa banda, A Bug's Life estreouse en novembro de 1998 e obtivo unha recadación mundial de 363 millóns de dólares, ademais dun nomeamento ao Óscar.[13][54] Ao mes seguinte Lasseter, Stanton e Docter integráronse no equipo de produción de Toy Story 2 e o guión da película foi reescrito. Lasseter asumiu a dirección xunto con Lee Unkrich e Ash Brannon. A súa produción comezou en xaneiro de 1999 e durante os seguintes nove meses o persoal tivo que traballar contra reloxo para cumprir coa data programada de estrea.[55] As longas e intensas xornadas de traballo causaron síndrome do túnel carpiano nalgúns animadores e lesións por movementos repetitivos noutros.[56][57] Finalmente en novembro dese ano estreouse Toy Story 2 e recadou 485 millóns de dólares en total. Foi a película animada con maiores recadacións do ano, superando de forma significativa os ingresos obtidos polas anteriores producións do estudio. Foi a terceira película con máis ingresos en salas de cinema en 1999, só superada por The Sixth Sense e Star Wars: Episode I - The Phantom Menace.[13][58] Recibiu críticas positivas na súa gran maioría, un nomeamento ao Óscar e outros premios como o Globo de Ouro á «Mellor película (comedia ou musical)» e varios galardóns Annie.[59]

2001-2004: Conflito con Disney

[editar | editar a fonte]

A produción de Toy Story 2 deteriorou a relación sostida por ambos os estudios ata entón.[60] Pixar consideraba que as ganancias non eran equitativas, xa que Disney estaba a cargo só da mercadotecnia e distribución mentres que eles encargábanse de todo o labor creativo. Aínda que agora os custos de produción eran sufragados a partes iguais, o acordo seguía outorgándolle a Disney os dereitos e licenzas de calquera das súas longametraxes, ademais dunha cota por distribución de entre o 10 e 15% por cada película.[61]

Entrada á atracción A Bug's Land, inspirada en A Bug's *Life e situada no parque Disney California Adventure.
Entrada á atracción A Bug's Land, inspirada en A Bug's *Life e situada no parque Disney California Adventure.
Atracción Turtle Talk with Crush, baseada en Finding Nemo, no parque Epcot.
Atracción Turtle Talk with Crush, baseada en Finding Nemo, no parque Epcot.

En 2001 Catmull asumiu a presidencia do estudio,[62] e en novembro do mesmo ano estreouse Monsters, Inc.,[13] dirixida por Docter. A súa produción requiriu varios avances tecnolóxicos inéditos para o estudio: desde o incremento da granxa de render (que aumentou a 3500 procesadores Sun Microsystems, en comparación cos 1400 de Toy Story 2 e os 200 de Toy Story)[63] ata a creación de novo software de renderización para proporcionar unha maior sensación de realismo á interacción entre os distintos elementos animados da película.[64][65][66] Logrou recadar 562 millóns de dólares en todo o mundo.[67] Máis tarde, Rob Cook, Loren Carpenter e Ed Catmull recibiron un premio Óscar ao mérito polos «significativos avances na renderización de películas, exemplificados polo RenderMan de Pixar».[13][68] En maio de 2003 Pixar estreou a súa quinta película, Finding Nemo (dirixida por Stanton e Unkrich) que representou outro éxito en despacho de billetes e crítica ademais de ser a súa primeira produción en recibir o Óscar como a «Mellor película de animación», ademais doutros tres nomeamentos.[69] Cunha recadación total de 936 millóns de dólares nos países en que foi estreada, Finding Nemo converteuse na 32.ª película con maiores recadacións da historia, e a quinta con maiores ingresos no apartado da animación. É a segunda película con maiores recadacións en 2003, só superada por The Lord of the Rings: The Return of the King.[70]

Mentres tanto Disney e Pixar seguían sen acordar os termos da súa colaboración: nesta ocasión Pixar suxería que Disney se limitara á distribución, e lles cedese enteiramente o control da produción e os dereitos de mercadotecnia das súas películas. A cambio obtería ata un 10% das ganancias como cota de distribución, mentres que Pixar obtería as ganancias restantes. Ditas condicións debían entrar en vixencia a partir dese momento, incluíndo as últimas dúas películas do seu último acordo (The Incredibles e Cars, baixo as direccións respectivas de Brad Bird e Lasseter), as cales xa se atopaba producindo o estudio nese momento.[71] A pesar de que os estudios cederon en certas condicións,[72] as negociacións colapsaron. Tralo lanzamento do curto Boundin',[73] o 30 de xaneiro de 2004 Pixar rompeu relacións con Disney,[74][75] nese entón encabezada por Michael Eisner. A prensa especulou que as diferenzas entre Eisner e Jobs foran cruciais naquela decisión.[76] Despois da estrea de Cars, a última colaboración entre ambas as empresas,[75] Jobs revelou as súas intencións de explorar outras opcións de distribución a partir de 2006,[74] ao mesmo tempo que Disney, aínda posuidora dos dereitos sobre as longametraxes de Pixar, establecía Circle 7 Animation. Con esta nova división de animación esperaba producir Toy Story 3 e Monsters, Inc. 2.[77] En agosto de 2004 Pixar asinou un acordo con THQ para a produción de videoxogos inspirados nas súas seguintes películas.[78]

2005-2014: Adquisición, subsidiaria, produción de secuelas e pequeno declive

[editar | editar a fonte]

En marzo de 2005 Robert Iger substituíu a Eisner como presidente de Disney[79] e restableceu as relacións con Pixar.[80] Tras analizar a situación financeira de Disney neses últimos anos e consciente da popularidade alcanzada polas producións de Pixar, Iger someteu a consulta a posible adquisición de Pixar ante o consello de administración e accionistas do estudio. Finalmente, o 26 de xaneiro de 2006 Disney anunciou a compra de Pixar por 7400 millóns de dólares,[81][82] a clausura de Circle 7,[83] e os nomeamentos de Catmull e Lasseter como presidente e director creativo de Walt Disney Feature Animation, respectivamente (máis tarde renomeada a Walt Disney Animation Studios).[84][85] A adquisición non implicou a fusión entre as compañías, polo que Pixar continuaría funcionando como unha entidade separada e mantería intacto desde o nome e sede ata certas políticas internas. Igualmente Catmull continuaría á fronte da presidencia de Pixar.[86][87] A primeira película estreada trala compra do estudio foi Cars,[88] seguida da curtametraxe Lifted.[13]

«O traballo está organizado para que os estudios [Disney e Pixar] sexan completamente independentes. Ambos os grupos aprécianse a nivel creativo, de produción e técnico, así que compartimos ideas sobre como facer ben as cousas, pero facémolas de diferente maneira [...] Eles [Disney] non se senten competidores de maneira negativa. É unha combinación interesante, é como ter dous irmáns nunha familia, onde hai competencia, pero ao mesmo tempo cada un quere que ao outro lle vaia ben».
—Ed Catmull, La Nación [89]

Entre 2007 e 2008 Pixar estreou Ratatouille e WALL-E,[13] dirixidos por Bird e Stanton, respectivamente. Esta última película tivo o maior orzamento na historia da compañía ata entón (180 millóns de dólares).[90] Un dos seus produtores, Jim Morris, foi nomeado xerente xeral de Pixar en setembro de 2008.[91] En 2009 foi o lanzamento de Up, cinta dirixida por Docter cuxos ingresos en despacho de billetes levárona a ser a segunda película con maiores recadacións do estudio, só por debaixo de Finding Nemo.[92] Gañou o premio Óscar como «Mellor película animada» e Catmull recibiu o recoñecemento Gordon E. Sawyer.[13] En setembro do mesmo ano a compañía Luxo demandou a Pixar por infrinxir os dereitos da súa marca rexistrada ao ofrecer á venda réplicas de Luxo Jr.[93] O asunto quedou resolto cando Disney informou do cesamento de produción desas lámpadas.[94]

Tamén en 2009 Lasseter, Bird, Docter, Stanton e Unkrich recibiron o León de Ouro especial a toda unha carreira no Festival Internacional de Cine de Venecia, premio que lles foi entregado por George Lucas. Durante a entrega, mostráronse as primeiras escenas de Toy Story 3 (dirixida por Unkrich) e a reedición de Toy Story 2 en formato 3D.[95] A terceira película de Toy Story representou un desafío adicional para os animadores de Pixar ao ter que volver crear cada un dos elementos e modelos que xa usaran nas dúas películas anteriores da serie.[96][97] Trala súa estrea en 2010, superou mesmo as recadacións obtidas conxuntamente por Toy Story e Toy Story 2[98] e converteuse na película animada máis exitosa na historia do cinema, marca superada catro anos despois por Frozen, de Disney.[99][100] É unha das dez películas coas maiores recadacións de todos os tempos[101] e a primeira en pasar a recadación de 1000 millóns de dólares.[13] A seguinte curtametraxe de Pixar, Day & Night, combinou elementos de animación en 2D e 3D,[102] e obtivo un nomeamento ao Óscar á «Mellor curtametraxe animada».[103] Pola súa banda, o Producers Guild of America premiou a Lasseter co premio especial David O. Selznick.[13]

Decoracións alusivas a Up na súa estrea no Festival Internacional de Cine de Venecia, en 2009.

En abril de 2010 o estudio fundou Pixar Canada, unha subsidiaria con sede en Vancouver e encargada de producir curtametraxes acerca dalgúns personaxes de Pixar.[104] Nos seus tres anos de existencia, Pixar Canada produciu oito curtas baseadas en Toy Story e Cars.[105] Entre 2011 e 2013 Pixar estreou Cars 2, Brave e Monsters University (dirixidas por Lasseter, Mark Andrews e Brenda Chapman, e Dan Scanlon, respectivamente) así como a curta Hawaiian Vacation de Pixar Canada.[13] A pesar das expectativas, Cars 2 alcanzou unha cualificación de 39% no sitio web recopilador Rotten Tomatoes,[106] ademais de ser o primeiro filme de Pixar que non obtivo ningún nomeamento da Academia das Artes e das Ciencias Cinematográficas. En xuño de 2013 Pixar recibiu unha nova demanda por impedir a contratación de empregados doutras compañías de Lucasfilm, Google e Intel.[107] O atraso na estrea da seguinte produción de Pixar, The Good Dinosaur (orixinalmente previsto para maio de 2014 pero aprazado ata novembro de 2015) ocasionou o recurte dun 5% dos empregados do estudio.[108] Algúns medios como Indiewire fixeron notar que o estudio presentaba un declive na calidade das súas últimas producións marcado pola súa dependencia na produción de secuelas.[109] Con excepción de Cars en 2006, as películas estreadas entre 2011 e 2013 tiveron as peores recensións xamais proporcionadas por algún medio a unha produción de Pixar.[110]

2014-: Recuperación e novos éxitos

[editar | editar a fonte]
Atrio das oficinas de Pixar, en Emeryville California, en 2010.

Por primeira vez en case unha década, debido ao atraso de The Good Dinosaur e Finding Dory (secuela de Finding Nemo),[111] Pixar non estreou ningunha longametraxe en 2014.[112][113] En novembro dese ano Jim Morris foi nomeado presidente de Pixar[114] e anunciouse a produción de Toy Story 4 baixo a dirección novamente de Lasseter.[115] A mediados de 2015 estreouse Inside Out, a terceira película con maiores recadacións do estudio ata entón, baixo a dirección de Docter.[116][117] Para varios críticos, Inside Out representou o retorno de Pixar a «un mellor estado».[118][119][120][121][122] En contraste, The Good Dinosaur, estreado en novembro do mesmo ano e dirixido por Peter Sohn, recadou 332 millóns de dólares e pasou a ser a película con menores ingresos do estudio.[123] En xuño de 2016 apareceu en carteleiras Finding Dory, dirixida por Stanton, que rompeu varias marcas de despacho de billetes ao obter as maiores recadacións no seu día de estrea nos Estados Unidos e o Canadá.[124][125]

Ó ano seguinte estreouse Cars 3, que obtivo críticas lixeiramente mellores que Cars 2, especialmente pola súa calidade de animación e a emotividade da súa trama,[126] sendo a primeira película dirixida por Brian Fee para o estudio. En outubro do mesmo ano estreouse Coco, dirixida por Unkrich e que está ambientada na festividade mexicana do Día dos mortos. Nas súas primeiras dúas semanas de exhibición en México recadou máis de 36 millóns de dólares, sendo a película animada máis vista na historia do país.[127]

En novembro de 2017, John Lasseter tivo que abandonar temporalmente a dirección dos estudios por sospeitas de acoso a empregados.[128][129]

Filmografía

[editar | editar a fonte]
Artigo principal: Lista de películas de Pixar.

Películas

[editar | editar a fonte]

A súa primeira longametraxe, Toy Story, foi estreada en 1995.[130] Algúns dos cineastas habituais do estudio son John Lasseter (cuxa primeira película foi Toy Story), Pete Docter (Monsters, Inc.),[131] Andrew Stanton (Finding Nemo),[132] Lee Unkrich (Toy Story 3)[133] e Brad Bird (The Incredibles).[134]

Ata o ano 2017 a compañía ten distribuído 19 películas de animación, sendo todas elas distribuídas a través de Walt Disney Pictures. A seguinte é unha lista das películas que publicaron:

# Película Data de publicación (EUA) Director(es) Guionista(s) Produtor(es) Compositor(es)
Historia Guión
1 Toy Story[135] 22 de novembro de 1995 John Lasseter John Lasseter, Pete Docter, Andrew Stanton e Joe Ranft Joss Whedon, Andrew Stanton, Joel Cohen e Alec Sokolow Ralph Guggenheim e Bonnie Arnold Randy Newman
2 A Bug's Life[136] 25 de novembro de 1998 John Lasseter
Co-Director: Andrew Stanton 		John Lasseter, Andrew Stanton e Joe Ranft Andrew Stanton, Donald McEnery e Bob Shaw Darla K. Anderson e Kevin Reher
3 Toy Story 2[137] 24 de novembro de 1999 John Lasseter
Co-Directores: Lee Unkrich e Ash Brannon 		John Lasseter, Pete Docter, Ash Brannon e Andrew Stanton Andrew Stanton, Rita Hsiao, Doug Chamberlin e Chris Webb Helene Plotkin e Karen Robert Jackson
4 Monsters, Inc.[138] 2 de novembro de 2001 Pete Docter
Co-Directores: Lee Unkrich e David Silverman 		Pete Docter, Jill Culton, Jeff Pidgeon e Ralph Eggleston Andrew Stanton e Dan Gerson Darla K. Anderson
5 Finding Nemo[139] 30 de maio de 2003 Andrew Stanton
Co-Director: Lee Unkrich 		Andrew Stanton Andrew Stanton, Bob Peterson e David Reynolds Graham Walters Thomas Newman
6 The Incredibles[140] 5 de novembro de 2004 Brad Bird John Walker Michael Giacchino
7 Cars[141] 9 de xuño de 2006 John Lasseter
Co-Director: Joe Ranft 		John Lasseter, Joe Ranft e Jorgen Klubien Dan Fogelman, John Lasseter, Joe Ranft, Kiel Murray, Phil Lorin e Jorgen Klubien Darla K. Anderson Randy Newman
8 Ratatouille[142] 29 de xuño de 2007 Brad Bird
Co-Director: Jan Pinkava 		Jan Pinkava, Jim Capobianco e Brad Bird Brad Bird Brad Lewis Michael Giacchino
9 WALL-E[143] 27 de xuño de 2008 Andrew Stanton Andrew Stanton e Pete Docter Andrew Stanton e Jim Reardon Jim Morris
Co-Produtor: Lindsey Collins 		Thomas Newman
10 Up[144] 29 de maio de 2009 Pete Docter
Co-Director: Bob Peterson 		Pete Docter, Bob Peterson e Tom McCarthy Bob Peterson e Pete Docter Jonas Rivera Michael Giacchino
11 Toy Story 3[145] 18 de xuño de 2010 Lee Unkrich John Lasseter, Andrew Stanton e Lee Unkrich Michael Arndt Darla K. Anderson Randy Newman
12 Cars 2[146] 24 de xuño de 2011 John Lasseter
Co-Director: Brad Lewis 		John Lasseter, Brad Lewis e Dan Fogelman Ben Queen Denise Ream Michael Giacchino
13 Brave[147] 22 de xuño de 2012 Mark Andrews e Brenda Chapman
Co-Director: Steve Purcell 		Brenda Chapman Mark Andrews, Steve Purcell, Brenda Chapman e Irene Mecchi Katherine Sarafian Patrick Doyle
14 Monsters University[148] 21 de xuño de 2013 Dan Scanlon Dan Scanlon, Dan Gerson e Robert L. Baird Kori Rae Randy Newman
15 Inside Out[149] 19 de xuño de 2015 Pete Docter
Co-Director: Ronnie del Carmen 		Pete Docter e Ronnie del Carmen Pete Docter, Meg LeFauve e Josh Cooley Jonas Rivera Michael Giacchino
16 The Good Dinosaur[150] 25 de novembro de 2015 Peter Sohn Peter Sohn, Erik Benson, Meg LeFauve, Kelsey Mann e Bob Peterson Meg LeFauve Denise Ream Mychael Danna e Jeff Danna
17 Finding Dory[151] 17 de xuño de 2016 Andrew Stanton
Co-Director: Angus MacLane 		Andrew Stanton Andrew Stanton e Victoria Strouse Lindsey Collins Thomas Newman
18 Cars 3[152] 16 de xuño de 2017 Brian Fee Brian Fee, Ben Queen, Eyal Podell e Jonathon E. Stewart Kiel Murray, Bob Peterson e Mike Rich Kevin Reher
Co-Produtora: Andrea Warren 		Randy Newman
19 Coco[153] 22 de novembro de 2017 Lee Unkrich
Co-Director: Adrian Molina 		Lee Unkrich, Adrian Molina, Jason Katz, e Matthew Aldrich Adrian Molina e Matthew Aldrich Darla K. Anderson Michael Giacchino

A maiores a compañía ten previsto o lanzamento de Incredibles 2 para o 15 de xuño de 2018. Esta secuela da súa película The Incredibles, está dirixida por Brad Bird.[154][155] Tamén está previsto o lanzamento o 21 de xuño de 2019 a cuarta parte de Toy Story, dirixida por Josh Cooley.[155][156]

Curtametraxes

[editar | editar a fonte]

As curtas adoitan proxectarse xunto con algunha longametraxe do estudio, que utiliza este tipo de producións para desenvolver a súa tecnoloxía de animación.[157] A súa primeira curta, The Adventures of André and Wally B., foi estreada en 1984 e contou coa dirección de Lasseter.[158] Algúns son protagonizados por personaxes das súas longametraxes, como é o caso de Mike's New Car (2002; inspirado en Monsters, Inc.).[158]

Esta á unha lista dalgunhas das súas curtas orixinais:

Título Ano Director(es) Película inicial [a] de distribución Oscar á mellor curtametraxe animada
The Adventures of André and Wally B. [b][159]
1984
Alvy Ray Smith
Luxo Jr. [160]
1986
John Lasseter
Toy Story 2 [161]
 Nomeado
Red's Dream [162]
1987
Tin Toy [163]
1988
Toy Story
 Gañador
Knick Knack [164]
1989
Finding Nemo [165]
Geri's Game [166]
1997
Jan Pinkava
A Bug's Life
 Gañador
For the Birds [167]
2000
Ralph Eggleston
Monsters, Inc.
Gañador
Boundin' [168]
2003
Bud Luckey
The Incredibles
 Nomeado
One Man Band [169]
2005
Andrew Jimenez e Mark Andrews
Cars
Lifted [170]
2006
Gary Rydstrom
Ratatouille
Presto [171]
2008
Doug Sweetland
WALL-E
Partly Cloudy [172]
2009
Peter Sohn
Up
Day & Night [173]
2010
Teddy Newton
Toy Story 3
 Nomeado
La Luna [174]
2011
Enrico Casarosa
Brave
The Blue Umbrella [175]
2013
Saschka Unseld
Monsters University
Lava [176]
2014
James Ford Murphy
Inside Out
Sanjay's Super Team [177]
2015
Sanjay Patel
The Good Dinosaur
 Nomeado
Piper [178]
2016
Alan Barillaro
Finding Dory
 Gañador
Lou [179]
2017
Dave Mullins
Cars 3
Smash and Grab [180][181]
Brian Larsen

E esta á unha lista dalgunhas das súas curtas baseadas nos personaxes das súas películas:

Título Ano Director(es) Película inicial [a] de distribución Oscar á mellor curtametraxe animada
Mike's New Car [182]
2002
Pete Docter e Roger L. Gould
Monsters, Inc.
 Nomeado
Jack-Jack Attack [183]
2005
Brad Bird
The Incredibles
Mater and the Ghostlight [184]
2006
John Lasseter
Cars
Your Friend the Rat [185]
2007
Jim Capobianco
Ratatouille
BURN-E [186]
2008
Angus MacLane
WALL-E
Dug's Special Mission [187]
2009
Ronnie del Carmen
Up
George & A.J. [188]
Josh Cooley
The Legend of Mor'du [189]
2012
Brian Larsen
Brave
Party Central [190]
2013
Kelsey Mann
Muppets Most Wanted
Riley's First Date? [191][192][193][194]
2015
Josh Cooley
Inside Out
Marine Life Interviews [195]
2016
Ross Stevenson
Finding Dory
Dante's Lunch—A Short Tail [196]
2017
Lee Unkrich
Miss Fritter's Racing Skoool [197]
James Ford Murphy
Cars 3

Programas de televisión

[editar | editar a fonte]

A súa primeira produción televisiva, Buzz Lightyear of Star Command: The Adventure Begins, consistiu nunha obra derivada de Toy Story. Disney encargouse da súa produción do mesmo xeito que da serie Buzz Lightyear of Star Command, transmitida orixinalmente pola cadea American Broadcasting Company no ano 2000.[198][199]

Outros programas de televisión inclúen a serie de curtas Cars Toons, transmitidos por Toon Disney e Disney Channel entre 2008 e 2010 e protagonizados polos personaxes de Cars;[200] Toy Story Toons, producidos por Pixar Canada; e os especiais Toy Story of Terror! e Toy Story That Time Forgot baseados tamén en Toy Story.[201][202] Neste apartado atópanse ademais as retransmisións das súas longametraxes por algunha cadea televisiva; A Bug's Life foi a primeira película de Pixar en ser transmitida baixo a modalidade de pago por visión, no ano 2000.[157] Tres anos despois, Monsters Inc foi a primeira película do estudio en difundirse nunha canle de televisión por cable.[203]

Premios e recoñecementos

[editar | editar a fonte]

As producións cinematográficas de Pixar foron aclamadas pola crítica, logrando numerosos premios. O Globo de Ouro á mellor película de animación, premio creado en 2007, non foi conseguido por producións de Pixar ata o 2011.

Estes son algúns dos premios que obtivo coas súas curtas e películas:

Premios ás súas curtametraxes
Filme Oscars[204] Premios Annie[205]
Tin Toy Oscar á mellor curtametraxe animada (1988)
Geri's Game Oscar á mellor curtametraxe animada (1997) Logro sobresaínte en curta animada (1998)
For the Birds Oscar á mellor curtametraxe animada (2001) Logro sobresaínte en curta animada (2000)
Boundin' Logro sobresaínte en curta animada (2003)
Your Friend the Rat Logro sobresaínte en curta animada (2008)
Day & Night Logro sobresaínte en curta animada (2010)
Piper Oscar á mellor curtametraxe animada (2016) Mellor curta animada (2016)

Estes son algúns dos premios que obtivo polas súas longametraxes:

Premios polas súas longametraxes
Filme Oscars[204] Globos de Ouro[206] Premios Annie[205]
Toy Story Oscar por unha contribución especial (1995) Mellor filme de animación (1996)
Toy Story 2 Mellor filme - comedia ou musical (2000) Logro sobresaínte en filme animado (2000)
Finding Nemo Oscar ó mellor filme de animación (2003) Mellor filme de animación (2003)
The Incredibles Oscar ó mellor filme de animación (2004) Mellor filme de animación (2004)
Cars Mellor filme de animación (2007) Mellor filme de animación (2006)
Ratatouille Oscar ó mellor filme de animación (2007) Mellor filme de animación (2008) Mellor filme de animación (2007)
WALL-E Oscar ó mellor filme de animación (2008) Mellor filme de animación (2009)
Up Oscar ó mellor filme de animación (2009) Mellor filme de animación (2010) Mellor filme de animación (2009)
Toy Story 3 Oscar ó mellor filme de animación (2010) Mellor filme de animación (2011)
Brave Oscar ó mellor filme de animación (2012) Mellor filme de animación (2013)
Inside Out Oscar ó mellor filme de animación (2015) Mellor filme de animación (2016) Mellor filme de animación (2015)
The Good Dinosaur Logro sobresaínte en filme animado (2015)

Outros produtos

[editar | editar a fonte]

Aínda que o traballo principal de Pixar é a produción de material cinematográfico e televisivo, tamén conta con outras liñas de produtos.

A maioría das súas películas contan coas súas respectivas adaptacións a videoxogos. A principios dos anos 1990 o estudio contaba coa súa propia área especializada, Pixar Interactive Division, que chegou a producir dous títulos: Toy Story Animated Storybook e Toy Story Activity Centre. A división foi clausurada en 1997, coa idea de centrarse principalmente na industria do cinema.[207] Desde entón outros xogos foron producidos e distribuídos por Disney Interactive Studios, aínda que ocasionalmente os produtores de Pixar adoitan participar no seu desenvolvemento.[207]

O software de renderizado RenderMan, que xurdiu durante os anos iniciais de Pixar, comezou a ser distribuído ao público en xeral en 2015,[208] xunto co programa Tractor, utilizado na produción de efectos visuais a grande escala. Ambos son compatibles co programa informático Maya.[209] Estas aplicacións foron usadas no desenvolvemento de filmes como Stuart Little,[210] Parque Xurásico, Jumanji, Armageddon e, máis recentemente, Escuadrón Suicida, Rogue One: A Star Wars Story e The Jungle Book, entre outros.[211] Igualmente algúns escritores de Pixar colaboraron na produción do asistente persoal intelixente Google Assistant.[212]

Pixar tamén produciu secuencias animadas para algunhas atraccións dos parques temáticos de Disney inspiradas nas súas películas. Tal é o caso de Tree of Life, filme exhibido en Animal Kingdom. Outras animacións inclúen anuncios comerciais con fins promocionais das súas propias longametraxes.[157] A mercadotecnia de Pixar está conformada tamén por unha liña de roupa e accesorios con Forever 21;[213] libros, xoguetes e artigos coleccionables dispoñibles na Pixar Studio Store, situada no Steve Jobs Building;[214] a plataforma virtual educativa Pixar in a Box,[215][216] e outros produtos con licenza ofrecidos por diversas compañías.

Organización

[editar | editar a fonte]
Os principais directores de Pixar durante o 66° Festival Internacional de Cine de Venecia en 2009. De esquerda a dereita: Andrew Stanton, Pete Docter, John Lasseter, George Lucas, Lee Unkrich e Brad Bird.
Lasseter e Catmull.

As primeiras oficinas de Pixar atopábanse en San Rafael (California) xunto con Lucasfilm.[217] A finais de 1990 o estudio trasladouse ao Point Richmond Tech Center, na cidade de Richmond.[30] A sede actual dos estudios de animación atópase en 1200 Park Avenue, Emeryville,[30][203] e inclúe o Steve Jobs Building[218] e a Pixar Studio Store.[214] As oficinas do equipo a cargo do desenvolvemento de RenderMan atópanse en Seattle, Washington.[78]

Ata 2006, o consello de administración de Pixar estaba integrado por polo menos seis executivos que eran elixidos anualmente polos accionistas do estudio, e un par de comités de auditorías e de compensacións. O seu presidente e director executivo era Steve Jobs, e entre os principais executivos atopábanse Ann Mather —vicepresidenta executiva e directora de finanzas—, John Lasseter, Sarah McArthur, Lawrence B. Levy e Larry W. Sonsini.[219] A partir da adquisición do estudio por parte de Disney, o vicepresidente de Pixar John Lasseter asumiu a dirección creativa do departamento de animación de Disney, ademais de recibir o nomeamento de asesor de Walt Disney Imagineering, división responsable das atraccións dos parques temáticos da empresa. Catmull é o presidente de ambos os estudios de animación; a súa xestión en Pixar remóntase ao ano 2001.[62] As actividades de ambos están baixo supervisión de Iger, presidente de Disney.[220] Jobs foi o maior accionista de Disney, así como membro do seu consello de administración entre 2006 e 2011.[221] A estrutura de Pixar inclúe tamén dous grupos universitarios conformados por analistas de tecnoloxía.[222] Desde 2002 a empresa cotiza na bolsa de valores NASDAQ.[223]

O persoal de Pixar foi aumentando de maneira gradual; en 1990 contaba con 100 empregados,[27] e unha década despois estaba conformada por 581 empregados.[157] En 2003 a cifra incrementouse a 700 traballadores.[203] Finalmente en 2005 eran 775 empregados en total.[224]

Información financeira

[editar | editar a fonte]

A continuación algúns datos financeiros de Pixar entre 1996 e 2005.[78][157][203][224]

Ano Ingresos brutos
(en millóns de USD) 		Ingresos netos
(en millóns de USD) 		BPA
1996 35 218 25 319 0,66
1997 34 699 22 190 0,54
1998 14 307 7 822 0,18
1999 121 037 49 224 1,07
2000 172 267 78 433 1,66
2001 70 223 36 217 0,75
2002 201 724 89 950 1,78
2003 262 498 124 768 2,3
2004 273 472 141 722 2,5
2005 289 100 152 900 1,24

Tecnoloxía empregada

[editar | editar a fonte]

Os animadores utilizan principalmente tres sistemas de animación: Marionette, para a articulación, animación e efectos de iluminación; Ringmaster, para a coordinación e seguimento de proxectos; e RenderMan, para os efectos fotorrealistas.[157]

Filosofía de traballo e temáticas

[editar | editar a fonte]
«Non é só contar unha historia, senón que a xente senta que algo a inclúe, a conecta e suma á súa cultura [...] Debe haber un balance entre a alegría e a tristeza se se busca unha amplitude de emocións, pero tamén que reflicta a verdade sobre as persoas. Para lograr impacto é importante manter esa idea do balance que todos temos entre as cousas boas e as cousas difíciles, e particularmente en películas como Inside Out, entender que a tristeza é unha parte importante da vida, que che permite reagruparte, recuperarte e procesar as cousas malas para sandar»
—Catmull e Morris[89]

O persoal de Pixar é responsable do desenvolvemento dos temas, personaxes, escenarios e demais elementos que forman parte dunha película.[225] Para iso recorren ao Pixar Braintrust —traducido como «grupo de expertos de Pixar»—, consistente nun panel onde participan o director, os guionistas e o equipo de produción para propor ideas e suxestións en torno ao desenvolvemento da trama. Polo xeral estas reunións son convocadas cando o director xa conta cunha idea en mente, de modo que o panel poida servir como un «grupo de incubación» que dea forma ao concepto definitivo.[225][226] Esta metodoloxía foi utilizada constantemente por Pixar desde a produción da súa primeira longametraxe, Toy Story. De acordo a Catmull, o éxito destas reunións débese á «boa comunicación do grupo, á súa franqueza no momento de achegar ideas e a creatividade». Nas súas palabras: «tratamos de crear unha contorna na que todos queiran escoitarse entre si (incluso as suxestións desafiantes) e no que todos mostran un interese evidente no éxito do outro. [Desta forma] proporcionámoslle liberdade e responsabilidade aos nosos directores».[227]

Unha vez que a trama foi desenvolvida por completo, a produción continúa coa creación dos guións gráficos, que inclúen diálogos e ocasionalmente composicións musicais. O persoal catalógaos como «os carretes da historia» (do inglés story reels).[225] A continuación seguen os procesos de modelaxe e animación por computadora dos personaxes, que inclúen a adición de efectos de iluminación e textura. Polo xeral un só cadro renderizado leva polo menos unha hora, podendo estenderse a duración sobre a base da complexidade da secuencia animada. Finalmente na etapa de posprodución levan a cabo as correccións do produto terminado, e a incorporación dos efectos de son.[157] Ao longo das súas producións inclúense referencias a outros dos seus traballos e outros ovos de pascua que teñen relación co persoal de Pixar.[228]

Un dos aspectos máis valorados da súa filmografía é a capacidade para «crear novos mundos, animar personaxes únicos e contar historias por medio da animación».[215] En opinión de Catmull, as películas de Disney estreadas a partir dos anos 1960 carecían de tramas memorables e «dábanlle prioridade á arte sobre o relato». A intención de Pixar sería antepor o desenvolvemento das historias á tecnoloxía de animación.[229] Normalmente o ciclo de produción dun dos seus filmes dura cinco anos, dos cales tres son empregados na redacción e desenvolvemento do relato, o cal xorde do proceso creativo Pixar Braintrust.[89][226] En cada historia buscan que «o personaxe principal medre, cambie e se converta en alguén mellor [...] Non importa se é un xoguete, un insecto, un monstro ou un automóbil»,[230] transmitindo á audiencia unha mensaxe inspiradora a través da «emotividade do relato».[231] Polo xeral, os seus personaxes son obxectos, animais e criaturas antropomorfas parlantes[232] que se embarcan en aventuras que os levarán a cambiar a súa perspectiva sobre a vida.[233] Entre os temas abordados con frecuencia inclúense a amizade e a lealdade,[231] a cooperación e o traballo en equipo,[234] e a familia.[235][236] Este último concepto, en opinión da revista Slant Magazine, é o máis representativo das súas producións, que na súa maioría destacan a importancia de preservar a unión familiar fronte ás adversidades.[237]

Impacto

[editar | editar a fonte]

A estreita asociación entre Disney e Pixar durante os anos 1990 e 2000 tivo a súa orixe na visión empresarial de Pixar, cuxo obxectivo era, segundo o seu informe anual do ano 2000, «converterse nunha marca líder no entretemento familiar mediante o desenvolvemento e produción de longametraxes animadas e produtos relacionados de alta calidade, como xoguetes, bandas sonoras, videoxogos e similares. Este acordo [con Disney] permítenos centrarnos na produción e desenvolvemento creativo das películas, mentres facemos uso da experiencia en mercadotecnia e notable infraestrutura de distribución de Disney».[157]

O máis especial de Pixar é que é un estudio de cinema exclusivamente e cada película é orixinal e realizada por un pequeno grupo de cineastas. Hoxe en día o estudio segue sendo manexado por cineastas. Nese aspecto non houbo moitos cambios.
—John Lasseter.[238]

A súa colaboración deu como resultado a produción da primeira longametraxe animada por computadora da historia. En palabras de Michael Eisner, director executivo de Disney: «ningún de nós [Disney e Pixar] pensabamos que Toy Story funcionaría tan ben como o fixo. A tecnoloxía é brillante, os actores están inspirados e ó meu parecer a historia logrará tocar un nervio [...] Cando accedemos a traballar xuntos por primeira vez, nunca consideramos que a súa primeira película sería o noso lanzamento para a época do Nadal de 1995». Para Steve Jobs, Toy Story representou o maior progreso da animación desde a primeira longametraxe animada de Disney, Snow White and the Seven Dwarfs (1937).[239] A partir do éxito de Toy Story outros estudios comezaron a desenvolver a súa tecnoloxía de animación para producir longametraxes, como foi o caso de DreamWorks Animation (cuxa primeira película animada foi Antz, estreada en 1997), Turner Broadcasting System e Warner Bros.[27]

Vitrina con algúns dos premios obtidos por Pixar, no interior da súa sede en Emeryville (California).

No seu último ano como compañía independente, o 2005, Pixar obtivo ganancias estimadas en 152,9 millóns de dólares, sendo o ano máis rendible para o estudio. As súas seis longametraxes producidas ata entón recadaran máis de 3 mil millóns de dólares en todo o mundo.[78] En xeral, a súa filmografía conta principalmente con críticas favorables, a pesar de que algúns filmes como Cars, Cars 2, Brave, Monsters University e The Good Dinosaur tiveron unha recepción máis ben adversa[240] e, nalgúns casos, unha recadación significativamente inferior ao resto das súas películas. De media, ata 2016, cada un dos seus filmes recadara 634,3 millóns de dólares en todo o mundo.[13] Ademais dos diversos recoñecementos obtidos polas súas producións (Finding Nemo foi a súa primeira longametraxe en obter o premio Óscar como «Mellor película animada», mentres que Tin Toy foi a primeira en obter a distinción como «Mellor curtametraxe animada» pola Academia das Artes e das Ciencias Cinematográficas),[13][241] os animadores e persoal do estudio fixéronse acredores a varios galardóns polo seu traballo, incluíndo premios Óscar honoríficos pola súa colaboración no desenvolvemento de CAPS en 1992 (xunto con Disney),[27] así como por RenderMan en 1993.[242] De igual maneira, Lasseter recibiu un Óscar especial pola produción de Toy Story;[43] Rob Cook, Loren Carpenter e Ed Catmull obtiveron outro en 2001 polos avances na renderización de películas a través de RenderMan; en adición ao León de Ouro especial a toda unha carreira entregado a Lasseter, Bird, Docter, Stanton e Unkrich en 2009.[13] En 2008 a revista Newsweek incluíu a Lasseter na súa listaxe de cincuenta persoas máis poderosas do mundo.[243] Algúns outros premios obtidos pola filmografía de Pixar inclúen recoñecementos Annie, BAFTA, Globos de Ouro e Grammys.[244][245][246][247][248][249][250][251][252][253][254]

Pixar celebrou o seu vixésimo aniversario en 2006 con exhibicións no MoMA onde mostraron máis de 500 obras orixinais, incluíndo debuxos, esbozos e arte conceptual das súas producións.[255] Para o seu vixésimo quinto aniversario en 2011 estreouse a exposición Pixar: 25 Years of Animation que, ademais de incluír o material mostrado na exhibición de 2006, incorporou arte conceptual de Ratatouille, WALL-E, Up e Toy Story 3. Desde entón a exhibición trasladouse ao Museo de Ciencias de Londres, o Australian Centre for the Moving Image de Melbourne, o Museo de Arte Contemporánea de Monterrey, o Science Centre Singapore de Singapur, o Oakland Museum of California de Oakland, o Padiglione d’Arte Contemporanea de Milán, o Art Ludique Le Musée de París e a Cidade das Artes e as Ciencias de Valencia, entre outros.[256] En 2015 estreouse a exhibición itinerante The Science Behind Pixar no Museo da Ciencia, na cidade de Boston. Consiste nunha exposición interactiva dividida en oito fases que explican ao visitante o proceso de produción do estudio. A exposición tamén se presentou noutras cidades estadounidenses como Filadelfia e Os Ánxeles.[257]

Análise das producións

[editar | editar a fonte]

Temas e elementos recorrentes

[editar | editar a fonte]
Non é a tecnoloxía o que divirte o público. Nin ningún medio en particular. O que conta é o que fas con eles. E en Pixar, estamos ante todo enganchados á historia. Contar unha bonita historia con personaxes sólidos.
—John Lasseter[258]

Segundo unha entrevista a John Lasseter feita por Tavis Smiley,[259] as películas de Pixar seguen o tema do desenvolvemento persoal. Coa axuda de amigos ou da familia, un personaxe aventúrase no mundo real, e aprende a apreciar os seus amigos e a súa familia. Nun principio, segundo John Lasseter, "fai falta estar concentrado no desenvolvemento do personaxe principal, e no modo en que evoluciona".[259]

As producións de Pixar posúen numerosos elementos recorrentes. Entre estes figura por exemplo a compañía Dinoco, estación de servizo en Toy Story e patrocinador de Strip Weathers en Cars.[260] O número A113 é recorrente ata o punto de aparecer en tódalas películas de Pixar. Proviría do número dunha clase de CalArts, escola onde traballaron John Lasseter e Brad Bird.[260][261] A cadea de pizzarías Pizza Planet aparece en tódalas películas de Pixar excepto en The Incredibles (2004), baixo a forma de camión de entrega de pizzas; a primeira película na que aparece é en Toy Story (1995).[262][263]

Atópanse igualmente numerosas conexións e referencias entre as películas. Así é como Nemo se atopa como xoguete de Boo en Monsters, Inc. ou que Rex aparece en WALL-E.[264]

Secuelas

[editar | editar a fonte]

Toy Story 2 foi encargada por Disney para saír directamente en vídeo, nun formato de 60 minutos. Cando os dirixentes de Disney constataron o impresionante traballo feito sobre as imaxes da continuación, decidiron que debería ser adaptada para distribuír nos cines.[265]. O cambio de status de Toy Story 2 foi unha das principais causas de desacordo entre Pixar e Disney. Ata 2008, Toy Story era a única película de Pixar en ser ofertada en continuacións. Toy Story 3 é a segunda secuela en saír ó cine o 14 de xullo de 2010.[266] Cars 2, a terceira secuela dos estudios Pixar, saíu no verán de 2011.[267]

Os estudios Pixar non están en contra das secuelas pero opinan que non se deberían facer se non poden desembocar nunha historia tan boa como a da primeira parte. Como consecuencia da saída de Toy Story 2, Pixar e Disney efectuaron un pacto entre cabaleiros grazas ó cal Disney aceptaba non facer ningunha continuación sen a participación de Pixar, aínda que tivese os dereitos. En 2004, Pixar anunciou o fracaso do seu intento de atopar un novo acordo e Disney declarou que continuarían producindo secuelas das películas de Pixar, con ou sen eles.[268]. Engaden, con todo, que preferirían que Pixar aceptase colaborar.[268] Toy Story 3 pasouse entón á fase de produción na nova división de Walt Disney Animation Studios, Circle 7 Animation[269].

Cando John Lasseter foi nomeado responsable de toda a animación de Disney e de Pixar, despois da fusión, declarou a paralización inmediata de tódalas secuelas. Disney chega mesmo a declarar que se anulaba Toy Story 3.[270] No entanto, en maio de 2006, anunciouse que Toy Story 3 volvía á fase de produción, en adiante baixo o control de Pixar.

Lasseter alimentou aínda a especulación sobre o porvir das continuacións cando declarou: "Se temos unha boa historia, faremos unha continuación." (If we have a great story, we'll do a sequel).[271] Cars 2, a primeira secuela de Pixar fóra de Toy Story, anúnciase oficialmente o 8 de abril de 2008. Monsters University, unha película que debía desenvolverse antes da primeira obra, anunciouse o 22 de abril de 2010 para estrearse o 2 de novembro de 2012.[272] Porén, o 5 de abril de 2011, anunciouse que a película se pospoñía ata o 21 de xuño de 2013 debido ó éxito das películas de Pixar saídas durante o verán, segundo o presidente da distribución global de Disney, Chuck Viane.[273] Unha secuela de The Incredibles tamén está en estudo.[274]

Na televisión

[editar | editar a fonte]

Toy Story foi a primeira película de Pixar en ter unha continuación na televisión coa serie televisada Buzz Lightyear of Star Command, continuación da película distribuída directamente en vídeo Buzz Lightyear of Star Command: The Adventure Begins, todos produtos de Disney. De Cars tamén se fixo unha adaptación para televisión, esta vez producida directamente polo estudio Pixar, con Cars Toon, unha serie de curtas (de tres a cinco minutos) difundida en Disney Channel.[275]

Espírito de empresa

[editar | editar a fonte]

Primeiras contratacións

[editar | editar a fonte]

Mentres que algúns dos primeiros animadores de Pixar, como John Lasseter, teñen a experiencia da animación tradicional, algúns traballan con stop motion, outros con animación por ordenador, e moitos animadores son mesmo recentes diplomados.[12] Un gran número dos animadores de Pixar foron contratados na época da saída de A Bug's Life e de Toy Story 2. Aínda que Toy Story fose un éxito, era a única longametraxe de Pixar naqueles tempos. A maioría da industria da animación está baseada nos Ánxeles, mentres que Pixar ten a súa sede aproximadamente a 500 km ao norte, na área da baía de San Francisco. Por outro lado, a animación tradicional en 2D era aínda naqueles tempos o procedemento usado maioritariamente para as longametraxes. Poucos animadores baseados nos Ánxeles estaban dispostos a instalárense coa súa familia tan ó norte, renunciaren á animación tradicional e probaren a animación por ordenador. En parte por iso, un bo número de animadores contratados por Pixar neste período veñen directamente da universidade. Ademais, o software de animación de Pixar, Marionette, está concibido de tal maneira que require un mínimo de formación ós animadores tradicionais antes de que resulten produtivos.[12]

Ambiente laboral

[editar | editar a fonte]

Os estudios Pixar do Campus Pixar, edificados en ladrillo vermello,[276] foron concibidos de forma que tódolos empregados se atopen sen distinción de grao. O edificio está concibido simetricamente, cos despachos a cada lado, e no centro, un lugar único para os baños. Este lugar é único para que os técnicos poidan intercambiar as súas ideas e falar entre eles sen distinción de grao.[276] John Lasseter describiuno como un paraíso para o home. Os despachos están iluminados por ventás anchas, e no exterior están instaladas unha piscina e unha mesa de tenis de mesa.[276] Os empregados teñen acceso igualmente a videoxogos, un futbolín, unha cociña e unha cafetería.[276] Todo está previsto para a comodidade dos empregados que, durante a concepción dunha película de animación, están presionados a miúdo polo tempo. Cando falta a inspiración, estas diversións son consideradas por John Lasseter como unha "bafarada de osíxeno" para os empregados de Pixar.

Así, durante a rodaxe de Ratatouille, os empregados puideron relaxarse cando a inspiración lles faltaba. Efectivamente, o equipo de rodaxe só dispuña de dous anos para reescribir o guión, concibir os personaxes e realizar a película. Brad Bird confesou que sen estes lugares de diversión, non terían sen dúbida rematado a película a tempo, describíndoos como un recurso.

En 2004, Pixar anunciou que ía aumentar as súas instalacións co fin de acoller 1300 empregados adicionais en tres novos edificios cun total de 49500m2.[277][278]

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ 1,0 1,1 Non é unha compilacion.
  2. ↑ Producida por The Graphics Group, unha subsidiaria de Lucasfilm que máis tarde se convertería en Pixar.
Referencias

Todas as referencias en inglés agás cando se indique o contrario.

  1. ↑ Nikki Finke (23 de xuño de 2013). "Monsters University’ Global Total $136.5M: #1 N.A. With $7 For Pixar’s 2nd Biggest; ‘World War Z’ Zombies $112M Worldwide: $66M Domestic Is Biggest Opening For Original Live Action Film Since ‘Avatar’". Deadline.com. Consultado o 23 de xuño de 2013. 
  2. ↑ "Pixar". Box Office Mojo. Arquivado dende o orixinal o 29 de agosto de 2019. Consultado o July 17, 2019. 
  3. ↑ Pixar Movies at the Box Office Arquivado 29 de agosto de 2019 en Wayback Machine. Box Office Mojo
  4. ↑ "All Time Worldwide Box Office Grosses". Box Office Mojo. Consultado o 7 de agosto de 2011. 
  5. ↑ "Toy Story 3 (2010)". Box Office Mojo (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  6. ↑ Cs.cmu.edu. «Brief History of the New York Institute of Technology Computer Graphics Lab.» (en inglés). Consultado o 17 de xullo de 2016.
  7. ↑ Smith, Alvy Ray (15 de agosto de 1995). "Alpha and the History of Digital Compositing" (pdf) (en inglés). Princeton University-Department of Computer Science. Consultado o 16 de agosto de 2015. 
  8. ↑ Mixergy.com. «The Story Behind Pixar» (en inglés). Consultado o 17 de xullo de 2016.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Tom Hormby (14 de agosto de 2013). "The Pixar Story: Dick Shoup, Alex Schure, George Lucas, Steve Jobs, and Disney" (en inglés). Low End Mac. Consultado o 16 de agosto de 2015. 
  10. ↑ Loweandmac.com. «CGI Story: The Development of Computer Generated Imaging». Consultado o 17 de xullo de 2016.
  11. ↑ Design.osu.edu. «CGI Story: The Development of Computer Generated Imaging». (en inglés). Consultado o 17 de xullo de 2016.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Hormby, Thomas (22 de xaneiro de 2007). "The Pixar Story: Fallon Forbes, Dick Shoup, Alex Schure, George Lucas and Disney". Low End Mac. Arquivado dende o orixinal o 14 de agosto de 2013. Consultado o 17 de xullo de 2016. 
  13. ↑ 13,00 13,01 13,02 13,03 13,04 13,05 13,06 13,07 13,08 13,09 13,10 13,11 13,12 13,13 13,14 13,15 13,16 13,17 13,18 13,19 13,20 13,21 "Our Story". Pixar. Arquivado dende o orixinal o 05 de setembro de 2015. Consultado o 17 de agosto de 2015. 
  14. ↑ "RenderMan@20: Ed Catmull and Dana Batali Reflect On Pixar's Killer App" (en inglés). 
  15. ↑ Smith, Alvy Ray (20 de xullo de 1984). "The Adventures of André and Wally B. Summary" (pdf) (en inglés). Alvy Ray Smith. Consultado o 17 de agosto de 2015. 
  16. ↑ Telotte, Jay P. (2008). The Mouse Machine: Disney and Technology (en inglés). University of Illinois Press. p. 160. ISBN 978-0-2520-9263-3. Consultado o 5 de novembro de 2015. 
  17. ↑ "GM and Philips nearly bought Pixar, but deal's collapse allowed Steve Jobs to invest" (en inglés). Appleinsider.com. Consultado o 23 de outubro de 2016. 
  18. ↑ 18,0 18,1 Smith, Alvy Ray. "Pixar Founding Documents" (en inglés). Alvy Pixar History Page. Arquivado dende o orixinal o 27 de abril de 2005. Consultado o 16 de agosto de 2015. 
  19. ↑ 19,0 19,1 "Pixar Animation Studios" (en inglés). Universidade Estatal de Ohio. Arquivado dende o orixinal o 24 de xuño de 2010. Consultado o 16 de agosto de 2015. 
  20. ↑ "Pixar Animation Studios". Ohio State University. Arquivado dende o orixinal o 24 de xuño de 2010. Consultado o 24 de xullo de 2016. 
  21. ↑ "Cuando Pixar fabricó un ordenador y solo se vendieron 300 unidades". Eldiario.es. Consultado o 23 de outubro de 2016. 
  22. ↑ "Luxo Jr. (1986)" (en inglés). Internet Movie Database. Consultado o 17 de agosto de 2015. 
  23. ↑ Beson, Paula (12 de maio de 2012). "The legend of Lasseter and the Pixar Luxo lamp" (en inglés). Film and Furniture. Consultado o 16 de agosto de 2015. 
  24. ↑ "The 61st Academy Awards - 1989" (en inglés). Academia das Artes e das Ciencias Cinematográficas. Consultado o 17 de agosto de 2015. 
  25. ↑ "Steve Jobs - Timeline" (en inglés). Allaboutstevejobs.com. Arquivado dende o orixinal o 06 de maio de 2012. Consultado o 23 de outubro de 2016. 
  26. ↑ "Pixar’s Television Commercials" (en inglés). Consultado o 27-11-2017. 
  27. ↑ 27,00 27,01 27,02 27,03 27,04 27,05 27,06 27,07 27,08 27,09 "Pixar Animation Studios History" (en inglés). Fundinguniverse.com. Consultado o 23 de outubro de 2016. 
  28. ↑ Price 2008, pp. 108.
  29. ↑ 29,0 29,1 (Price 2008, pp. 112-113)
  30. ↑ 30,0 30,1 30,2 Pimentel, Benjamin (28 de agosto de 2000). "Lucasfilm Unit Looking at Move To Richmond / Pixar shifting to Emeryville". San Francisco Chronicle. Hearst Corporation. Arquivado dende o orixinal o 02 de febreiro de 2015. Consultado o 20 de outubro de 2017. 
  31. ↑ "Long Bio (6/12)" (en inglés). All About Steve Jobs. Consultado o 16 de agosto de 2015. [Ligazón morta]
  32. ↑ Fisher, Lawrence M. (29 de marzo de 1991). "Hard Times For Innovator In Graphics". The New York Times (en inglés). Consultado o 16 de agosto de 2015. 
  33. ↑ Redacción (12 de xullo de 1991). "COMPANY NEWS; Pixar Film Deal With Disney". The New York Times (en inglés). Consultado o 17 de agosto de 2015. 
  34. ↑ 34,0 34,1 Graham, John L.; Lawrence, Lynda; Requejo, William Hernández (2014). Reviewing and Improving (en inglés). New York: Palgrave Macmillan US. pp. 201–210. ISBN 978-1-137-37015-0. doi:10.1057/9781137370167_15. Consultado o 2 de marzo de 2023. 
  35. ↑ 35,0 35,1 (Price 2008, pp. 157-159)
  36. ↑ 36,0 36,1 Isaacson, Walter (2011). Steve Jobs (en inglés). Nova York: Simon & Schuster. pp. 289. ISBN 978-1-4516-4853-9. 
  37. ↑ Schlender, Brent (18 de setembro de 1995). "Steve Jobs' amazing movie adventure disney is betting on computerdom's ex-boy wonder to deliver this year's animated christmas blockbuster. can he do for Hollywood what he did for Silicon Valley?". CNNMoney (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 02 de xaneiro de 2016. Consultado o 16 de agosto de 2015. 
  38. ↑ Nevius, C. W. (23 de agosto de 2005). "Pixar tells story behind 'Toy Story'". San Francisco Chronicle (en inglés). Consultado o 16 de agosto de 2015. 
  39. ↑ "Timeline" (en inglés). All About Steve Jobs. Arquivado dende o orixinal o 06 de maio de 2012. Consultado o 16 de agosto de 2015. 
  40. ↑ Nevius, C. W. "Luxo Jr, la mascota de Pixar, se convierte en una atracción de Disney". Itespresso.es. Consultado o 30 de outubro de 2016. 
  41. ↑ "Toy Story (1995)" (en inglés). Box Office Mojo. Consultado o 16 de agosto de 2015. 
  42. ↑ "John Lasseter: Awards" (en inglés). Internet Movie Database. Consultado o 17 de agosto de 2015. 
  43. ↑ 43,0 43,1 "The 68st Academy Awards - 1996" (en inglés). Academia das Artes e das Ciencias Cinematográficas. Consultado o 17 de agosto de 2015. 
  44. ↑ Isaacson, Walter (2011). Steve Jobs (en inglés). Nova York: Simon & Schuster. pp. 291. ISBN 978-1-4516-4853-9. 
  45. ↑ Harmon, Amy (30 de novembro de 1995). "Like 'Toy Story,' Pixar Stock Is a Hit Its First Day on the Street : IPOs: $47 opening is double its offering price. But analysts warn that the frenzy for the computer animation firm may fizzle". Los Angeles Times (en inglés). Consultado o 16 de agosto de 2015. 
  46. ↑ "Pixar Animation Studios". PWP Landscape Architecture. Consultado o 16 de agosto de 2015. 
  47. ↑ Lohr, Steve (25 de febreiro de 1997). "Disney in 10-Year, 5-Film Deal With Pixar". The New York Times (en inglés). Consultado o 16 de agosto de 2015. 
  48. ↑ McNary, Dave (14 de marzo de 1997). "Disney plans 'Toy Story' sequel". Times Daily. Consultado o 17 de agosto de 2015. 
  49. ↑ (Price 2008, pp. 174-177)
  50. ↑ Beck, Jerry (2005). The Animated Movie Guide (en inglés). Chicago Review Press. p. 287. ISBN 978-1-569-76222-6. Consultado o 17 de agosto de 2015. 
  51. ↑ Price 2008, pp. 178.
  52. ↑ "Geri's Game". Pixar. Arquivado dende o orixinal o 05 de setembro de 2015. Consultado o 17 de agosto de 2015. 
  53. ↑ "The 70st Academy Awards - 1998" (en inglés). Academia das Artes e das Ciencias Cinematográficas. Consultado o 17 de agosto de 2015. 
  54. ↑ "A Bug's Life (1998)" (en inglés). Box Office Mojo. Consultado o 17 de agosto de 2015. 
  55. ↑ Price 2008, p. 180
  56. ↑ Price 2008, pp. 183.
  57. ↑ Davis, Glyn; Dickinson, Kay; Patti, Lisa; Villarejo, Amy (2015). "Chapter Seven: Film Production Practices". Film Studies: A Global Introduction (en inglés). Routledge. p. 205. ISBN 978-1-317-62338-0. Consultado o 20 de agosto de 2015. 
  58. ↑ "Toy Story 2 (1999)" (en inglés). Box Office Mojo. Consultado o 20 de agosto de 2015. 
  59. ↑ "Toy Story 2 Awards" (en inglés). Internet Movie Database. Consultado o 20 de agosto de 2015. 
  60. ↑ Figueroa, Dariel (19 de xuño de 2015). "How ‘Toy Story 2’ Almost Didn’t Get Made And Created A Rift Between Pixar And Disney" (en inglés). Uproxx. Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  61. ↑ Claudia Eller e James Bates (22 de outubro de 2001). "Disney, Pixar in Dispute Over Pact". Los Angeles Times (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 17 de novembro de 2015. Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  62. ↑ 62,0 62,1 Reuters (20 de xaneiro de 2001). "Ed Catmull Named President at Pixar". Los Angeles Times (en inglés). Consultado o 21 de agosto de 2015. 
  63. ↑ Price 2008, pp. 201.
  64. ↑ Clewley, Robin (26 de outubro de 2001). "Monsters, Inc.: The Secret Behind Why Pixar Is So Good". Animation World Network. Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  65. ↑ Cohen, Karl (2 de outubro de 2001). "Monsters, Inc. Used Monster Tools". Wired. Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  66. ↑ Robertson, Barbara (2001). "Monster Mash". Computer Graphics World 24 (10). Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  67. ↑ "Monters, Inc. (2001)" (en inglés). Box Office Mojo. Consultado o 21 de agosto de 2015. 
  68. ↑ Price 2008, pp. 267.
  69. ↑ "Finding Nemo — Awards" (en inglés). Internet Movie Database. Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  70. ↑ "Finding Nemo (2003)" (en inglés). Box Office Mojo. Arquivado dende o orixinal o 06 de setembro de 2015. Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  71. ↑ Eller, Claudia (11 de setembro de 2003). "Disney, Pixar Seas Apart in Contract Talks". Los Angeles Times. Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  72. ↑ Holson, Laura M. (9 de outubro de 2003). "Pixar-Disney Talks Said to Show Progress". The New York Times. Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  73. ↑ Gentile, Gary (30 de xaneiro de 2004). "Pixar, Disney Partnership Talks Collapse". The Washington Post. Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  74. ↑ 74,0 74,1 Redacción (30 de xaneiro de 2004). "Pixar dumps Disney". CNN Money. Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  75. ↑ 75,0 75,1 Redacción (30 de xaneiro de 2004). "Disney pierde a Pixar". BBC Mundo. Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  76. ↑ Richard Verrier e Claudia Eller (2 de febreiro de 2004). "A Clash of CEO Egos Gets Blame in Disney-Pixar Split". Los Angeles Times. Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  77. ↑ Frappier, Rob (3 de outubro de 2011). "Circle 7’s Abandoned ‘Monsters, Inc.’ Sequel Trailer Hits the Web". Screen Rant. Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  78. ↑ 78,0 78,1 78,2 78,3 "Pixar Reports Record Results for 2005" (en inglés). Prnewswire.com. Arquivado dende o orixinal o 23 de outubro de 2016. Consultado o 22 de outubro de 2016. 
  79. ↑ Redacción (14 de marzo de 2005). "Disney tendrá nuevo jefe este año". BBC Mundo. Consultado o 23 de agosto de 2015. 
  80. ↑ Armitage, Alex (8 de xuño de 2005). "Disney and Pixar renew negotiations, Iger says". Orlando Sentinel. Arquivado dende o orixinal o 17 de novembro de 2015. Consultado o 23 de agosto de 2015. 
  81. ↑ "Disney completes Pixar acquisition". The Walt Disney Company. 5 de maio de 2006. Consultado o 24 de agosto de 2015. 
  82. ↑ Redacción (24 de xaneiro de 2006). "Disney compra Pixar". BBC Mundo. Consultado o 24 de agosto de 2015. 
  83. ↑ Eller, Claudia (21 de marzo de 2006). "Disney Closes Unit Devoted to Pixar Sequels". Los Angeles Times. Consultado o 24 de agosto de 2015. 
  84. ↑ "Disney to acquire Pixar". The Walt Disney Company. 24 de xaneiro de 2006. Consultado o 24 de agosto de 2015. 
  85. ↑ Schlender, Brent (17 de maio de 2006). "Pixar's magic man". Fortune. Arquivado dende o orixinal o 29 de setembro de 2019. Consultado o 28 de agosto de 2015. 
  86. ↑ "Agreement and Plan of Merger by and among The Walt Disney Company, Lux Acquisition Corp. and Pixar". U.S. Securities and Exchange Commission. 24 de xaneiro de 2006. Consultado o 28 de agosto de 2015. 
  87. ↑ Bunk, Matthew (21 de xaneiro de 2006). "Sale unlikely to change Pixar culture". Inside Bay Area. Consultado o 28 de agosto de 2015. 
  88. ↑ "Cars (2006)" (en inglés). Box Office Mojo. Consultado o 22 de agosto de 2015. 
  89. ↑ 89,0 89,1 89,2 "La (no) fórmula de Disney y Pixar para crear éxitos: la estrategia de Frozen a Zootopia y de Toy Story a El Gran Dinosaurio". La Nación. 15 de febreiro de 2016. Arquivado dende o orixinal o 01 de agosto de 2016. Consultado o 6 de agosto de 2016. 
  90. ↑ "WALL-E (2008)" (en inglés). Box Office Mojo. Consultado o 31 de outubro de 2015. 
  91. ↑ Graser, Marc (10 de setembro de 2008). "Millstein to head Disney Animation". Variety. Consultado o 31 de outubro de 2015. 
  92. ↑ "Up (2009)" (en inglés). Box Office Mojo. Consultado o 5 de novembro de 2015. 
  93. ↑ Conelly, Brendon (6 de setembro de 2009). "The Creators of The Luxo Lamp Are Suing Pixar". Slash Film. Consultado o 6 de novembro de 2015. 
  94. ↑ Gardner, Eriq (4 de novembro de 2009). "Disney settles Pixar 'Luxo, Jr.' lamp case". The Hollywood Reporter. Consultado o 6 de novembro de 2015. 
  95. ↑ Cabanillas, Miguel (6 de setembro de 2009). "El 'padre' de Toy Story y Pixar, León de Oro de la Mostra a toda una carrera". El Mundo. Consultado o 6 de novembro de 2015. 
  96. ↑ Slotek, Jim (13 de xuño de 2010). "'Toy Story 3': After the Golden Age". Toronto Sun. Consultado o 6 de novembro de 2015. 
  97. ↑ Medsker, David (16 de xuño de 2010). "A chat with Lee Unkrich, director of Toy Story 3". Bullz-Eye. Consultado o 6 de novembro de 2015. 
  98. ↑ "Toy Story Movies" (en inglés). Box Office Mojo. Consultado o 6 de novembro de 2015. 
  99. ↑ Tartaglione, Nancy (30 de marzo de 2014). "‘Frozen’ Passes ‘Toy Story 3’ As #1 Animated Film Ever With $1.072B Worldwide". Deadline. Consultado o 6 de novembro de 2015. 
  100. ↑ Sperling, Nicole (13 de agosto de 2010). "'Toy Story 3' becomes highest-grossing animated flick of all time". Entertainment Weekly. Arquivado dende o orixinal o 15 de xuño de 2018. Consultado o 6 de novembro de 2015. 
  101. ↑ "All Time Box Office: Worldwide Grosses (2010)" (en inglés). Box Office Mojo. Arquivado dende o orixinal o 30 de novembro de 2010. Consultado o 6 de novembro de 2015. 
  102. ↑ Amidi, Amid (10 de maio de 2010). "Teddy Newton’s “Day and Night” is Called A 3-D Must-See". Cartoon Brew. Consultado o 6 de novembro de 2015. 
  103. ↑ "The 83rd Academy Awards" (en inglés). Academia das Artes e das Ciencias Cinematográficas. Consultado o 6 de novembro de 2015. 
  104. ↑ Lederman, Marsha (21 de abril de 2010). "Pixar studio opens in Vancouver". The Globe and Mail. Consultado o 12 de novembro de 2015. 
  105. ↑ Cohen, David S. (8 de outubro de 2013). "Pixar Canada Closed In Surprise Move, Disney Lays Off 100 Employees". Variety. Consultado o 12 de novembro de 2015. 
  106. ↑ "Cars 2 (2011)" (en inglés). Rotten Tomatoes. Consultado o 12 de novembro de 2015. 
  107. ↑ Levine, Dan (12 de xullo de 2013). "Disney film units settle Silicon Valley anti-poaching lawsuit". Reuters. Arquivado dende o orixinal o 17 de novembro de 2015. Consultado o 12 de novembro de 2015. 
  108. ↑ Madler, Mark (22 de novembro de 2013). "Disney's Pixar Cutting Jobs". San Fernando Valley Business Journal. Consultado o 12 de novembro de 2015. 
  109. ↑ Kohn, Eric (15 de xuño de 2012). "Critic's Notebook: Has Pixar Gone the Way of 'The Simpsons'?". IndieWire. Consultado o 18 de febreiro de 2016. 
  110. ↑ Orr, Christopher (24 de xuño de 2013). "Pixar's Sad Decline—in 1 Chart". The Atlantic. Consultado o 18 de febreiro de 2016. 
  111. ↑ Zakarin, Jordan (4 de febreiro de 2013). "Pixar's 'Finding Nemo' Sequel Titled 'Finding Dory,' Set for 2015". Hollywood Reporter. Consultado o 19 de novembro de 2015. 
  112. ↑ Labrecque, Jeff (19 de setembro de 2013). "Pixar pushes 'Good Dinosaur,' leaving it without a 2014 movie". Entertainment Weekly. Arquivado dende o orixinal o 15 de xuño de 2018. Consultado o 19 de novembro de 2015. 
  113. ↑ "No Pixar film in 2014: 'The Good Dinosaur' and 'Finding Dory' both delayed a year". The Verge. 18 de setembro de 2013. Consultado o 19 de novembro de 2015. 
  114. ↑ Graser, Marc (18 de novembro de 2014). "Walt Disney Animation, Pixar Promote Andrew Millstein, Jim Morris to President". Variety. Consultado o 19 de novembro de 2015. 
  115. ↑ Graser, Marc (6 de novembro de 2014). "Pixar’s ‘Toy Story 4’ Set to Play in Theaters in 2017". Variety. Consultado o 19 de novembro de 2015. 
  116. ↑ "Inside Out" (en inglés). Box Office Mojo. Consultado o 19 de novembro de 2015. 
  117. ↑ Coggan, Devan (21 de xuño de 2015). "Box office report: Inside Out scores biggest original debut ever with $91 million". Entertainment Weekly. Consultado o 19 de novembro de 2015. 
  118. ↑ Clarke, Donald (19 de maio de 2015). "Inside Out: a return to form for Pixar". The Irish Times (en inglés). Consultado o 14 de febreiro de 2016. 
  119. ↑ Kohn, Erik (16 de xuño de 2015). "Review: Why 'Inside Out' is a Return to Form for Pixar". IndieWire (en inglés). Consultado o 14 de febreiro de 2016. 
  120. ↑ Scott, A. O. (18 de xuño de 2015). "Review: Pixar’s ‘Inside Out’ Finds the Joy in Sadness, and Vice Versa". The New York Times (en inglés). Consultado o 14 de febreiro de 2016. 
  121. ↑ Orr, Christopher (19 de xuño de 2015). "With Inside Out, Pixar Returns to Form". The Atlantic (en inglés). Consultado o 14 de febreiro de 2016. 
  122. ↑ Berardinelli, James (19 de xuño de 2015). "With Inside Out, Pixar Returns to Form". Reel Views (en inglés). Consultado o 14 de febreiro de 2016. 
  123. ↑ McClintock, Pamela (22 de xaneiro de 2016). "'Good Dinosaur': Analyzing Pixar's First Box-Office Disaster". The Hollywood Reporter (en inglés). Consultado o 18 de febreiro de 2016. 
  124. ↑ Scott Mendelson (18 de xuño de 2016). "Pixar's 'Finding Dory' Finds Record-Crushing $55 Million Friday (Box Office)". Forbes (en inglés). Consultado o 20 de novembro de 2017. 
  125. ↑ Brad Brevet (16 de xuño de 2016). "'Finding Dory' Set to Break the Animated Opening Weekend Record". Box Office Mojo (en inglés). Consultado o 20 de novembro de 2017. 
  126. ↑ "'Cars 3': Here's What Critics Are Saying About Pixar's Latest Film". Entertainment Weekly (en inglés) (Time Inc.). 12 de xuño de 2017. Consultado o 20 de novembro de 2017. 
  127. ↑ "'Coco', la película de animación más vista de la historia de México". Excélsior. 15 de novembro de 2017. Consultado o 20 de novembro de 2017. 
  128. ↑ Ximénez de Sandoval, Pablo (22-11-2017). "John Lasseter deja Pixar por una sospecha de abusos". elpais.com. Consultado o 22-11-2017. 
  129. ↑ "John Lasseter abandona temporalmente Pixar por propasarse con su personal". elmundo.es. 21-11-2017. Consultado o 22-11-2017. 
  130. ↑ Lyons, Mike (novembro de 1998). "Toon Story: John Lasseter's Animated Life" (en inglés). Animation World Magazine. Consultado o 11 de xuño de 2010. 
  131. ↑ Euan Kerr. Minnesota Public Radio, ed. "Going 'Up' with Minnesotan Pete Docter" (en inglés). Consultado o 29 de maio de 2009. 
  132. ↑ "Ficha en Imdb de Andrew Stanton" (en inglés). 
  133. ↑ "Ficha en Imdb de Lee Unkrich" (en inglés). 
  134. ↑ "Ficha en Imdb de Brad Bird" (en inglés). 
  135. ↑ "Ficha detallada de Toy Story en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  136. ↑ "Ficha detallada de A Bug's Life en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  137. ↑ "Ficha detallada de Toy Story 2 en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  138. ↑ "Ficha detallada de Monsters, Inc. en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  139. ↑ "Ficha detallada de Finding Nemo en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  140. ↑ "Ficha detallada de The Incredibles en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  141. ↑ "Ficha detallada de Cars en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  142. ↑ "Ficha detallada de Ratatouille en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  143. ↑ "Ficha detallada de WALL-E en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  144. ↑ "Ficha detallada de Up en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  145. ↑ "Ficha detallada de Toy Story 3 en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  146. ↑ "Ficha detallada de Cars 2 en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  147. ↑ "Ficha detallada de Brave en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  148. ↑ "Ficha detallada de Monsters University en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  149. ↑ "Ficha detallada de Inside Out en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  150. ↑ "Ficha detallada de The Good Dinosaur en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  151. ↑ "Ficha detallada de Finding Dory en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  152. ↑ "Ficha detallada de Cars 3 en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  153. ↑ "Ficha detallada de Coco en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  154. ↑ Vejvoda, Jim (18 de marzo de 2014). "Disney Officially Announces The Incredibles 2 and Cars 3 Are in the Works". IGN. Consultado o 18 de marzo de 2014. 
  155. ↑ 155,0 155,1 Berman, Rachel (26 de outubro de 2016). "Breaking: Toy Story 4 and The Incredibles 2 Get New Release Dates!". Oh My Disney. Consultado o 5 de novembro de 2016. 
  156. ↑ Breznican, Anthony (6 de novembro de 2014). "John Lasseter will direct 'Toy Story 4' for 2017 – BREAKING". Entertainment Weekly. Arquivado dende o orixinal o 20 de xaneiro de 2015. Consultado o 7 de novembro de 2014. 
  157. ↑ 157,0 157,1 157,2 157,3 157,4 157,5 157,6 157,7 "2000 Pixar Annual Report" (en inglés). Getfilings.com. Consultado o 22 de outubro de 2016. 
  158. ↑ 158,0 158,1 "Theatrical Shorts". Pixar. Arquivado dende o orixinal o 17 de outubro de 2015. Consultado o 10 de outubro de 2015. 
  159. ↑ "Ficha de The Adventures of André and Wally B. en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  160. ↑ "Ficha de Luxo Jr. en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  161. ↑ "Pixar's Classic Short Film, Luxo Jr., To Play With Toy Story 2". Pixar. 15 de novembro de 1999. Arquivado dende o orixinal o 18 de marzo de 2012. Consultado o 8 de xuño de 2012. 
  162. ↑ "Ficha de Red's Dream en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  163. ↑ "Ficha de Tin Toy en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  164. ↑ "Ficha de Knick Knack en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  165. ↑ Seiley, Jack (9 de marzo de 2004). "Finding Nemo Collector's Edition DVD Review". Ultimate Disney. Consultado o 8 de xuño de 2012. 
  166. ↑ "Ficha de Geri's Game en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  167. ↑ "Ficha de For the Birds en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  168. ↑ "Ficha de Boundin en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  169. ↑ "Ficha de One Man Band en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  170. ↑ "Ficha de Lifted en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  171. ↑ "Ficha de Presto en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  172. ↑ "Ficha de Partly Cloudy en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  173. ↑ "Ficha de Day & Night en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  174. ↑ Thompson, Anne (1 de febreiro de 2012). "Pixar's 'La Luna,' Timeless Coming of Age Fable from Director Enrico Casarosa". Indiewire. Arquivado dende o orixinal o 16 de xuño de 2012. Consultado o 8 de xuño de 2012. 
  175. ↑ Chai, Barbara (6 de xaneiro de 2013). "A Short Pixar Film's Unusual Pedigree". Wall St. Journal. Consultado o 6 de xaneiro de 2013. 
  176. ↑ Amidi, Amid (20 de xuño de 2014). "Pixar’s Announces ‘Lava,’ New Musical Short". Cartoon Brew. Consultado o 20 de xuño de 2014. 
  177. ↑ Keegan, Rebecca (28 de abril de 2015). "Pixar artist Sanjay Patel gets personal with 'Sanjay's Super Team'". Los Angeles Times. Consultado o 28 de abril de 2015. 
  178. ↑ Snetiker, Marc (6 de abril de 2016). "Piper: Meet Pixar's cutest new short-film hero — exclusive". Entertainment Weekly. Consultado o 31 de maio de 2016. 
  179. ↑ Truitt, Brian (1 de febreiro de 2017). "Sneak peek: Pixar's new 'Lou' short tackles playground bullying". USA Today. Consultado o 2 de febreiro de 2017. 
  180. ↑ Amidi, Amid (25 de maio de 2017). "Pixar Created An Experimental Shorts Division, First Film Is ‘Smash And Grab’". Cartoon Brew. Consultado o 23 de xuño de 2017. 
  181. ↑ Butler, Mary Anne (23 de xuño de 2017). "Check Out Pixar’s New Short, “Smash And Grab”". Bleeding Cool News. Consultado o 23 de xuño de 2017. 
  182. ↑ "Ficha de Mike's New Car en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  183. ↑ "Ficha de Jack-Jack Attack en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  184. ↑ "Ficha de Mater and the Ghostlight en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  185. ↑ "Ficha de Your Friend the Rat en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  186. ↑ "Ficha de BURN-E en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  187. ↑ "Ficha de Dug's Special Mission en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  188. ↑ "Ficha de George & A.J. en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  189. ↑ "‘Brave’ 3D Blu-Ray Bonus Features to Include New ‘Mor’du’ Short, Alternate Opening, Bloopers and Much More". Stitch Kingdom. 22 de agosto de 2012. Arquivado dende o orixinal o 25 de agosto de 2012. Consultado o 22 de agosto de 2012. 
  190. ↑ Fischer, Russ (9 de agosto de 2013). "‘Monsters University’ Short Film ‘Party Central’ Revealed". /Film. Consultado o 9 de agosto de 2013. 
  191. ↑ "Inside Out 3D (Includes 2D Version + EXCLUSIVE BONUS DISC!) - Zavvi Exclusive Limited Edition Steelbook Blu-ray Blu-ray". Zavvi.com. Arquivado dende o orixinal o 27 de xullo de 2015. Consultado o 5 de agosto de 2015. 
  192. ↑ Solomon, Charles (10 de marzo de 2015). "10 Animators to Watch - Josh Cooley". Variety. Consultado o 11 de marzo de 2015. 
  193. ↑ "Inside Out 3D Blu-ray". Blu-ray. Consultado o 1 de agosto de 2015. 
  194. ↑ "Riley’s First Date? Is a Sublime Follow-Up to Inside Out". Disney Insider. 14 de agosto de 2015. Consultado o 15 de agosto de 2015. 
  195. ↑ "Ficha de Marine Life Interviews en Imdb" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  196. ↑ Watkins, Gwynne (29 de marzo de 2017). "New Pixar Short 'Dante's Lunch' Introduces 'Coco' Dog, Plus Director Lee Unkrich on Whether 'Coco' Will Make You Cry (Exclusive)". Yahoo! Movies. Arquivado dende o orixinal o 01 de abril de 2017. Consultado o 1 de abril de 2017. 
  197. ↑ Landy, Tom (5 de setembro de 2017). "Home News 'Cars 3' Dated and Detailed for Blu-ray and 4K Ultra HD Blu-ray 'Cars 3' Dated and Detailed for Blu-ray and 4K Ultra HD Blu-ray". High-Def Digest. Consultado o 6 de setembro de 2017. 
  198. ↑ "Buzz Lightyear of Star Command". Internet Movie Database. Consultado o 10 de outubro de 2015. 
  199. ↑ "Buzz Lightyear of Star Command". TV.com. Arquivado dende o orixinal o 30 de outubro de 2015. Consultado o 10 de outubro de 2015. 
  200. ↑ Moody, Annemarie (26 de setembro de 2008). "Cars Toons Coming In October To Disney Channel". Animation World Network. Consultado o 10 de outubro de 2015. 
  201. ↑ Lowry, Brian (13 de outubro de 2013). "TV Review: Pixar’s ‘Toy Story of Terror!’". Variety. Consultado o 10 de outubro de 2015. 
  202. ↑ Lowry, Brian (1 de decembro de 2014). "TV Review: ‘Toy Story That Time Forgot’". Variety. Consultado o 10 de outubro de 2015. 
  203. ↑ 203,0 203,1 203,2 203,3 "2002 Pixar Annual Report" (en inglés). Getfilings.com. Consultado o 22 de outubro de 2016. 
  204. ↑ 204,0 204,1 "Oscars database". Consultado o 25 de novembro de 2017. 
  205. ↑ 205,0 205,1 "Annie awards" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 01 de decembro de 2017. Consultado o 25 de novembro de 2017. 
  206. ↑ "Consulta de nomeados e gañadores dos Globos de Ouro" (en inglés). Consultado o 26-11-2017. 
  207. ↑ 207,0 207,1 "Imagine a Pixar video game…". The Guardian (en inglés). Consultado o 15 de outubro de 2016. 
  208. ↑ "Pixar Releases RenderMan Software Used for Toy Story and Other Films…for Free" (en inglés). Solidsmack.com. Consultado o 15 de outubro de 2016. 
  209. ↑ "RenderMan" (en inglés). Pixar. Arquivado dende o orixinal o 10 de setembro de 2016. Consultado o 15 de outubro de 2016. 
  210. ↑ "RenderMan on Film" (en inglés). Pixar. Consultado o 15 de outubro de 2016. 
  211. ↑ "Movies" (en inglés). Pixar. Consultado o 15 de outubro de 2016. 
  212. ↑ "Disney's Pixar helped in making Google Assistant better: Report". The Economic Times (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 15 de outubro de 2016. Consultado o 15 de outubro de 2016. 
  213. ↑ "Forever 21 launches Disney Pixar capsule collection" (en inglés). Inquirer.net. Consultado o 15 de outubro de 2016. 
  214. ↑ 214,0 214,1 "Pixar's only store is locked away in a gated Bay Area campus – Here are the coolest things you can buy there" (en inglés). Businessinsider.com. Consultado o 15 de outubro de 2016. 
  215. ↑ 215,0 215,1 "Pixar desarrolló su propia academia de creatividad". Diariocambio.mx. 15 de xuño de 2016. Consultado o 7 de agosto de 2016. 
  216. ↑ "Pixar quiere enseñarte matemáticas de manera gratuita con esta herramienta". Dineroenimagen.com. Consultado o 22 de outubro de 2016. 
  217. ↑ "Industrial Light & Film" (en inglés). Consultado o 2 de agosto de 2016. 
  218. ↑ "Pixar Animation Studios, The Steve Jobs Building" (en inglés). Auerbach Consultants. Arquivado dende o orixinal o 21 de outubro de 2017. Consultado o 20 de outubro de 2017. 
  219. ↑ "NOTICE OF ANNUAL MEETING OF SHAREHOLDERS" (en inglés). Sec.gov. 
  220. ↑ "Disney buying Pixar for $7.4 billion" (en inglés). Auerbach Consultants. Arquivado dende o orixinal o 21 de outubro de 2017. Consultado o 20 de outubro de 2017. 
  221. ↑ "Steve Jobs" (en inglés). D23.com. 
  222. ↑ "Staying one step ahead at Pixar: An interview with Ed Catmull" (en inglés). Auerbach Consultants. 
  223. ↑ "Jack Wadsworth Joins Pixar Board As Pixar Joins The Nasdaq 100" (en inglés). Awn.com. 
  224. ↑ 224,0 224,1 "2004 Pixar Annual Report" (en inglés). Getfilings.com. Consultado o 22 de outubro de 2016. 
  225. ↑ 225,0 225,1 225,2 "How Pixar Fosters Collective Creativity" (en inglés). Hbr.org. setembro de 2008. Consultado o 14 de agosto de 2016. 
  226. ↑ 226,0 226,1 Catmull, Ed (12 de marzo de 2014). "Inside The Pixar Braintrust". Fast Company (en inglés). Consultado o 16 de agosto de 2015. 
  227. ↑ "Inside The Pixar Braintrust" (en inglés). Fastcompany.com. 3 de decembro de 2014. Consultado o 14 de agosto de 2016. 
  228. ↑ Consultar sección "Temas e elementos recorrentes" deste artigo para máis información.
  229. ↑ "How Toy Story Changed Movie History". Time (en inglés). 19 de novembro de 2015. Consultado o 7 de agosto de 2016. 
  230. ↑ "Wednesday January 24th 2007. Transcript: Rep. Steny Hoyer, John Lasseter". Tavis Smiley (en inglés). PBS. 24 de xaneiro de 2007. Arquivado dende o orixinal o 24 de novembro de 2007. Consultado o 5 de novembro de 2015. 
  231. ↑ 231,0 231,1 "Toy story 3 exalta valores como amistad, lealtad y trabajo". Informador.com.mx. 15 de xuño de 2010. Arquivado dende o orixinal o 18 de agosto de 2016. Consultado o 7 de agosto de 2016. 
  232. ↑ "A Look Into How Disney and Pixar Bring Life to Their Characters" (en inglés). Inverse.com. 31 de marzo de 2016. Consultado o 14 de agosto de 2016. 
  233. ↑ "The Secret Themes Behind All Pixar Movies". The Huffington Post (en inglés). 12 de xaneiro de 2015. Consultado o 4 de agosto de 2015. 
  234. ↑ "La cooperación en Bichos, la película". Televisa.org. Arquivado dende o orixinal o 22 de agosto de 2016. Consultado o 7 de agosto de 2016. 
  235. ↑ "Finding Nemo" (en inglés). Avclub.com. Consultado o 14 de agosto de 2016. 
  236. ↑ "The Incredibles (Blu-ray)" (en inglés). Dvdtown.com. Arquivado dende o orixinal o 14 de abril de 2011. Consultado o 14 de agosto de 2016. 
  237. ↑ "Focus on the Family: Pixar’s Small-c Conservatism". Slant Magazine (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 16 de agosto de 2016. Consultado o 14 de agosto de 2016. 
  238. ↑ "'Best idea wins': how Pixar grew up" (en inglés). Telegraph.co.uk. Consultado o 30 de outubro de 2016. 
  239. ↑ "'Toy Story' Turns 20: How It Changed Animated Films Forever" (en inglés). Abcnews.go.com. Consultado o 29 de outubro de 2016. 
  240. ↑ "Pixar" (en inglés). Rotten Tomatoes. Consultado o 29 de outubro de 2016. 
  241. ↑ "2003 Academy Awards" (en inglés). Infoplease.com. Consultado o 29 de outubro de 2016. 
  242. ↑ "Pixar Animation Studios Releases RenderMan 21" (en inglés). Cgsociety.org. Consultado o 29 de outubro de 2016. 
  243. ↑ "Newsweek: The Global Elite" (en inglés). Huffingtonpost.com. Consultado o 30 de outubro de 2016. 
  244. ↑ "Awards Tour: 2011 BAFTA Awards Nominations". Rotten Tomatoes. Arquivado dende o orixinal o 19 de xaneiro de 2011. Consultado o 25 de decembro de 2011. 
  245. ↑ "2011 British Academy Children’s Awards Nominations" (PDF). British Academy of Film and Television Arts. Consultado o 26 de novembro de 2016. 
  246. ↑ Bahr, Lindsey (10 de febreiro de 2013). "BAFTA winners announced, 'Argo' picks up Best Film and Director awards". Entertainment Weekly. Arquivado dende o orixinal o 12 de febreiro de 2013. Consultado o 14 de abril de 2013. 
  247. ↑ "28th Annual Annie Award Nominees and Winners (2000)". Annie Awards. The International Animated Film Society, ASIFA-Hollywood. Arquivado dende o orixinal o 24 de abril de 2008. Consultado o 28 de xaneiro de 2009. 
  248. ↑ "30th Annual Annie Award Nominees and Winners (2002)". The Annie Awards. The International Animated Film Society, ASIFA-Hollywood. Arquivado dende o orixinal o 20 de febreiro de 2009. Consultado o 28 de xaneiro de 2009. 
  249. ↑ "31st Annual Annie Award Nominees and Winners (2003)". The Annie Awards. The International Animated Film Society, ASIFA-Hollywood. Arquivado dende o orixinal o 07 de xullo de 2012. Consultado o 28 de xaneiro de 2009. 
  250. ↑ "32d Annual Annie Award Nominees and Winners (2004)". The Annie Awards. The International Animated Film Society, ASIFA-Hollywood. Arquivado dende o orixinal o 07 de setembro de 2009. Consultado o 28 de xaneiro de 2009. 
  251. ↑ Wolk, Josh (23 de xaneiro de 2000). "Good as Golden". Entertainment Weekly. Arquivado dende o orixinal o 02 de decembro de 2013. Consultado o 23 de novembro de 2013. 
  252. ↑ "Best Original Song - Motion Picture". Golden Globe Award. Hollywood Foreign Press Association. Arquivado dende o orixinal o 08 de maio de 2013. Consultado o 23 de novembro de 2013. 
  253. ↑ "Hollywood Foreign Press Association 2008 Golden Globe Awards for the year ended December 31, 2007". Hollywood Foreign Press Association. 13 de decembro de 2007. Arquivado dende o orixinal o 15 de decembro de 2007. Consultado o 22 de decembro de 2007. 
  254. ↑ "HFPA – Nominations and Winners". Goldenglobes.org. Arquivado dende o orixinal o 16 de decembro de 2008. Consultado o 13 de xaneiro de 2009. 
  255. ↑ "Pixar: 20 Years of Animation" (en inglés). MoMA. Consultado o 5 de novembro de 2015. 
  256. ↑ "The Exhibition" (en inglés). Pixar. Consultado o 5 de novembro de 2015. 
  257. ↑ "The Science Behind Pixar at pixar.com" (en inglés). Pixar. Arquivado dende o orixinal o 08 de xullo de 2016. Consultado o 30 de outubro de 2016. 
  258. ↑ "Pixar Story: 1979-1982 - Les débuts". Allociné. 2009. Consultado o 13 de agosto de 2009. 
  259. ↑ 259,0 259,1 Tavis Smiley (2007). PBS, ed. "Tavis Smiley". Arquivado dende o orixinal o 24 de novembro de 2007. Consultado o 1 de marzo de 2007. 
  260. ↑ 260,0 260,1 "Les secrets des Pixar". personnages-disney.com. Consultado o 13 de agosto de 2009. 
  261. ↑ "Les trésors secrets de Pixar : Toy Story 2". Première.fr. Consultado o 13 de agosto de 2009. 
  262. ↑ "L'art du teasing selon Pixar". Allociné. Arquivado dende o orixinal o 07 de agosto de 2009. Consultado o 13 de agosto de 2009. 
  263. ↑ "Vidéo : aviez-vous remarqué ce détail dans tous les films Pixar ?". Konbini (en francés). 18 de febreiro 2015. Consultado o 18 de febreiro de 2015. .
  264. ↑ Aparece 6 minutos e 11 segundos despois do comezo da película.
  265. ↑ Thompson, Anne (1996). Entertainment Weekly, ed. "Volley of the Dolls". Arquivado dende o orixinal o 08 de decembro de 2012. Consultado o 22 de novembro de 2017. 
  266. ↑ "Toy Story 3". Allociné. Consultado o 13 de agosto de 2009. 
  267. ↑ "Cars 2 mis en route". Comme au Cinéma. Consultado o 13 de agosto de 2009. 
  268. ↑ 268,0 268,1 CNN (ed.). "Pixar dumps Disney" (en inglés). Consultado o 22 de abril de 2008. 
  269. ↑ "Toy Story 3". disneynext.fr. Consultado o 13 de agosto de 2009. 
  270. ↑ "Notes de Prod.: Toy Story 3" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 04 de xuño de 2012. Consultado o 13 de agosto de 2009. 
  271. ↑ Edwards Douglas (2006). "Pixar Mastermind John Lasseter". comingsoon.net (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 11 de marzo de 2007. Consultado o 1 de marzo 2007. 
  272. ↑ BBC News, ed. (2010). "Disney announce Monsters Inc sequel". Consultado o 23 de abril de 2010. 
  273. ↑ movieweb.com, ed. (2011). "Monsters University Pushed to 2013". Arquivado dende o orixinal o 14 de outubro de 2013. Consultado o 4 de abril de 2011. 
  274. ↑ "Bird on Toy Story 3 and Incredibles 2". 2007. Arquivado dende o orixinal o 25 de xuño de 2007. Consultado o 22 de xuño de 2007. 
  275. ↑ "Cars Toons Coming In October To Disney Channel". AnimationWorldNetwork. 26 de setembro de 2008. Consultado o 4 de decembro de 2008. 
  276. ↑ 276,0 276,1 276,2 276,3 "Travailler plus pour s'amuser plus...". Comme au Cinéma. Consultado o 13 de agosto de 2009. 
  277. ↑ Cecily Burt (2004). The Oakland Tribuna, ed. "Emeryville council upbeat over Pixar expansion plan" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 13 de setembro de 2019. Consultado o 14 de agosto de 2009. 
  278. ↑ Ken Bautista (2004). "Pixar Plans 1,300-Job California HQ Expansion" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 01 de decembro de 2017. Consultado o 14 de agosto de 2009. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pixar&oldid=6856579»