Na Tráiciaigh
Ba ghrúpa de treibheanna Ind-Eorpacha iad na Tráiciaigh, (/ θreɪʃənz /; Sean-Ghréigis: Thraci: Θρᾷκες Thrāikes, Laidin) a bhí ina gcónaí i limistéar mór i n-oirdheisceart na hEorpa. Bhí teorann acu le na Scitiaigh ar an taobh thuaidh, na Ceiltigh agus na hIllírigh ar an taobh thiar, na Sean-Ghréagaigh ó dheas agus an Mhuir Dhubh ar an taobh thoir. Labhair siad teanga na Tráicia - craobh tearc-fhianaithe de chuid na hInd-Eorpaise. Tugtar Tráiceolaíocht ar staidéar na teanga agus chultúir na dTráiciaigh.
Sanasaíocht
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tá an chéad taifead stairiúil mar gheall ar na Tráiciaigh le fáil san Iliad, áit a bhfuil cur síos orthu mar comhghuaillithe na dTraíoch i gCogadh na Traí in aghaidh na nGréagach. Tagann an t-eitneanaim Tráiciach ón tSean-Ghréigis Θρᾷξ (iolra Θρᾷκες; Thrāix, Thrāikes). Nó Θρᾴκιος / Ión: Θρηίκιος (Thrāikios / Thrēikios), agus an logainm an Tráicia ó Θρᾴκη / Ión .: Θρῄκη (Thrāikē / Thrēikē. Is easainmneacha na foirmeacha go léir seo arna chur chun feidhme ag na Gréagaigh.
Bunús miotaseolaíochta
[cuir in eagar | athraigh foinse]Sa mhiotaseolaíocht Ghréagach, d'fhéachadh ar Thrax (lena ainm, barrshamhail na dTráiciaigh) mar mhac an dé Airéas, de réir tuairisce. San Alcestis, luann Eoiripidéas gur cheann d'hainmneacha Airéis ab ea "Thrax" ós rud é gur phátrún na Tráicia é (coinníodh a sciath órga nó óraithe ina teampall ag Bistonia sa Thráicia).
Bunús agus eitnigineas
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tá bunús na dTráiciach doiléir, in éagmais taifid stairiúla scríofa. Braitheann fianaise ar na bpróta-Tráicigh, sa tréimhse réamhstairiúil ar dhéantúsáin an chultúir ábhartha. Ceanglaíonn Leo Klejn na proto-Tráiciaigh le chultúr na n-earraí il-ribíneach, a bhí brúite amach ón Úcráin ag chultúr na n-uaigheanna adhmad. Go hiondúil, moltar gur fhorbraíodh na próta-Tráiciaigh ó mheascán den phobal dúchasach agus Ind-Eorpach, ó ré leata na bPróta-Ind-Eorpach, sa Chré-Umhaois Luath, nuair a mheasc an dara grúpa, thuas luaite, thart ar 1500 RC, leis na daoine dúchasacha. Táimid ag labhairt faoi na bpróta-Tráicaigh, as ar fhás, le linn na hIarannaoise (thart ar 1000 RC) Dáiciaigh agus na Tráiciaigh .
Féiniúlacht agus dáileadh
[cuir in eagar | athraigh foinse]Roinnte ina dtreibheanna ar leith, theip ar na Tráiciaigh eagraíocht pholaitiúil buan a chur ar bun, go dtí gur bunaíodh, sa 5ú haois RC, Ríocht na nOdrusach. Tháinig stát láidir Dáiciach chun cinn sa 1ú haois RC, le linn réimeas an rí Burebista. Lena n-áirítear na hIllírigh. Bhí cónaí sna réigiúin sléibhtiúla ag phobail éagsúla a mheastaí mar dhaoine fíochmhar agus trodach Tráiciach iad, cé go raibh dealraimh ar phobail na machairí níos síochánta.
Bhí na Tráiciaigh ina gcónaí i gcodanna de chúigí ársa na Tráicia, na Moesia, na Macadóine, an Dáicia, na Scitia Beag, na Sarmáta, na Bitíne, na Misia, na Panóna, agus réigiúin eile de chuid na mBalcán agus na hAnatóile. Shín an ceantar seo thar an chuid is mó de réigiúin na mBalcán, agus na nGetéiseach, taobh ó thuaidh na Danóibe chomh fada agus níos faide ná an an Bhug agus lena n-áirítear an Phanóna san oirthear.