Nomarch
Net te betiizjen mei monarch.
Nomarch is in oantsjutting foar in regionaal gûverneur yn it Alde Egypte. It is eins fan oarsprong in Gryksk wurd, fan νομάρχης, nomarches, dat "gûverneur" betsjut, gearstald út νομός, nomos, "provinsje" of "distrikt", en άρχης, archos, "hearsker". Dy oantsjutting datearret út it Hellenistysk Tiidrek; de lânseigen Egyptysktalige oantsjutting foar itselde bestjoersamt wie heri-tep a’a. Der wiene 42 nomargen, ien foar eltse provinsje of nomos (Egyptysk: sepat).
De dokumintearring fan 'e ferdieling fan Egypte yn nomoi kin weromfolge wurde oant it regear fan farao Djoser, yn 'e Trêde Dynasty fan Egypte, om 2670 f.Kr. hinne, en giet nei alle gedachten noch folle fierder tebek, oant de predynastike keninkriken fan 'e Nyldelling. Yn 'e perioade fan it Alde Ryk wienen de nomargen ferantwurdlik foar saken as wetterhúshâlding, feetelling, rjochtspraak en lânbouproduksje. Yn 't earstoan wiene hja troch de farao oanstelde amtners, dy't yn 'e Fjirde Dynasty noch om 'e farao hinne begroeven waarden.
Yn 'e dêropfolgjende dynastyen krigen se lykwols grêven yn harren eigen nomos, wat derop tsjut dat se ûnôfhinkliker fan 'e farao waarden. Under de Sechsde Dynasty rekke it sintraal gesach yn Egypte ferswakke en waard it nomarchskip in oererfbere titel. Fan dy tiid ôf krigen de nomargen almar mear autonomy en begûnen se har te hâlden en dragen as regionale keninkjes. Yn it Earste Tuskentiidrek waard de autonomy folslein, doe't de farao's harren gryp op 'e nomoi suver hielendal ferlearen en Egypte min ofte mear yn 42 selstannige steatsjes útinoar foel.
Yn it Middenryk feroare dat. Yn dy snuorje waarden de nomargen, fan 'e Alfde Dynasty ôf, wer ûnderwurpen oan it keninklik gesach. Under de Tolfde Dynasty makke farao Senûseret III omtrint 1860 f.Kr. foargoed in ein oan 'e oerhearrigens fan 'e nomargen.
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: |
|
Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side. |