Labe
Labe ko saare mawnɗe e nɗer Fuuta Jaloo, Gine ko pereefektiir kadi, e ma'anaa ko noone diiwal. Labe no kerni ka nano e pereefektiir Maali , ko hiirnaange Leelumaa, ko ñaamo Pita e Dalabaa, ko funnaange Tugee be Kubiyaa. Pereefectiir Labe on hino mari suuperefektiiriiji sappoo e tati : Dalen, Tunturun, Sannun, Jonfo, Kaalan, Nusi, Daaralabe, Aafiya, Garammɓe, Jaari, Kuramanngii, Poopodaraa.
Yimɓe
[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]Labe no jogii hannde 280.000 yimɓe.
Taariika
[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]Ka taariika, Labe ko e hitaande 1755 sincaa kono no gasa ka tawee hoɗannde adiinde Labe nden no woodi gila laamateeri Gana maa Malle maa ko adii ɗum. Innde nden ko e haala jalunke ittaa, e maanaa Labe ko hoɗannde Jalunkeeɓe ka attorum kono taariika on ko Karamoko Alfaa mo Labe maandiniri sincugol saare nden. Fewndo alsilamaaku Fuuta Jaloo, Labe laatino diiwal ɓurngal mawnude ngal e diiwe ɗen jeenay. Hingal anndiranoo kadi pooɗotiral ɗuuɗungal e almaamiiɓe ɓen. Ko ɗum addunoo Portooɓe ɓen yaltingol Labe e laamu Fuuta ngun waɗta ɗum laamateeri feere. Alfaa Yaayaa ko laamɗo Labe ɓurɗo lollude on ka timmoode teemedannde 1900.
Saare nden laatino kadi nokkuure ganndal e jannde diina lislaamu e wallifaaku. Hannde Labe ko saare njulayaagal hittunde teeŋtii e baŋŋe mbattiigu wondude e Senegal e Gammbi.
Faggudé
[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]Faggudu Labe ndun ko hasii kon ko njulayaagal, e demal, e ngaynaaku e golleeji nyeenyuɓe wano gude leppi.
Iniwersité
[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]Labe no jogii kadi jaaɓi-haaɗtirde (iniwersite).
E
[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]