والون‌ها
 پرچم منطقه والونی | |
 والون‌هایِ ماسکِ ژیلْ پوش | |
| کل جمعیت | |
|---|---|
| ح. ۳/۵–۴ میلیون | |
| مناطق با جمعیت چشمگیر | |
 بلژیک | ۳٬۲۴۰٬۰۰۰[۱] |
 ایالات متحده آمریکا | نادقیق[a] (۳۵۲٬۶۳۰ بلژیکی)[۲] |
 کانادا | ۱۷۶٬۶۱۵[b] بلژیکی‌ها[۳] |
 فرانسه | ۱۳۳٬۰۶۶[۴][۵] |
| زبان‌ها | |
| Belgian French Regional Langues d'oïl | |
| دین | |
| Historically Roman Catholic majority Protestant minority (see also Walloon church) Increasingly irreligious | |
| قومیت‌های وابسته | |
| Other Romance, romanized Celtic and Germanic peoples | |
^ سرشماری جمعیت ایالات متحده، میان «بلژیکی» و «والون» تفاوتی قائل نمی‌شود، بنابراین شمار ایشان نادقیق است. والون‌ها ممکن است فرانسوی هم به حساب بیایند که در این صورت شمارشان بیش از ۸/۲ میلیون نفر خواهد بود. ^ سرشماری کانادا هم میان «بلژیکی» و «والون» تفاوتی قائل نمی‌شود، بنابراین شمار ایشان نیز نادقیق است. این رقم قطعاً شامل تعداد قابل توجهی از هم‌وندانِ قومیت‌های فلاندری هم هست که شاید خود را «بلژیکی» معرفی کرده بوده‌اند. آنان چه بسا ممکن است تمایل داشته باشند خود را فرانسوی معرفی کنند که با این حساب این رقم، ۷ میلیون نفر خواهد بود. | |
والون‌ها (/wɒˈluːnz/ ; فرانسوی: Wallons [walɔ̃] (
شنیدن) </img>؛ والون: Walons) یک قومیتِ گالی-رومیِ بومیِ والونی و مناطقِ مجاور فرانسه، آلمان، لوکزامبورگ و هلند هستند. والون‌ها در درجهٔ نخست به زبان‌های دویل چونان فرانسوی-بلژیکی، پیکاردی و والونی سخن می‌گویند. والون‌ها از نظر تاریخی و در درجه اول کاتولیک رومی هستند.
والون‌ها در بلژیکِ امروزی، بنابر قانون، همانندِ فلانردی‌ها در همسایگیِ خود (که ژرمن هستند)، یک «جامعه زبانی و قومیِ متمایز» در کشور محسوب می‌شوند.
این قوم‌نام، بی‌توجه به قومیت، برای اشاره به همهٔ ساکنانِ منطقهٔ والون هم به کار می‌رود.
ریشه‌شناسی
[ویرایش]قوم‌نامِ والون از * walha مشتق شده‌است که یک واژهٔ پروتو-ژرمنی برای اشاره به گویش‌ورانِ سلتیک و لاتین بود.[۶]
«والون» تنها اصطلاحی که برای زبان‌های رومی به کار می‌رفت نبود اما رفته‌رفته، جایگزینِ همه شد. کهن‌ترین شاهدِ این عنوان، کتاب خاطرات ژان ژان دو هاینین در سال ۱۴۶۵ است؛ در جایی از کتاب که به جمعیت رومیِ هلند بورگوندی اشاره می‌شود. کاربرد این قوم‌نام در استقلال بلژیک تنها به نامیدنِ بلژیکی‌هایِ گویش‌ور به زبان رومی (فرانسوی، والون، پیکارد و غیره) محدود شد. شکاف زبانی در سیاست‌های کشور، بلژیک محتوایی سیاسی به «مفهوم عاطفی فرهنگی و زبانی» می‌افزاید.[۷] واژگانِ والون و والُن‌ها را می‌توان در کتاب چارلز وایت، انقلاب بلژیک (۱۸۳۵) دید: «والون‌های بی‌قرار، با آن جسارتِ ماجراجویانه که ویژگیِ تاریخی آنهاست، مشاغل خود را رها کردند و به سمت مرکز هیاهو درآمدند.».[۸] اصطلاحات اسپانیاییِ والون و والونا از قرن هفدهم میلادی به یک سپاه گارد سلطنتی که در فلاندر اسپانیا استخدام شده بود اشاره دارند. آنها در بسیاری از مهم‌ترین نبردهای امپراتوری اسپانیا شرکت داشتند.
آلبرت هنری نوشت که اگرچه در سال ۱۹۸۸، واژهٔ والون تداعی‌گرِ واقعیت قانون اساسی بود، اما در اصل، به جمعیت رومی هلند بورگوندی اشاره داشت و همچنین از قرن شانزدهم تا انقلاب بلژیک برای تعیین قلمرو، از عباراتی چون استان‌های والون یا پِیز والون (کشور والونی) استفاده می‌شد و بعدها هم والونیا.[۹] اصطلاح «کشور والونی» در زبان هلندی هم به کار می‌رفت. این اصطلاح در آلمانی نیز وجود داشت. شاید واژهٔ Wulland در کتابی از هانس هیست به سالِ ۱۵۷۱ بوده که بعدها در انگلیسی به والونیا ترجمه شده‌است.[۱۰] اما در آلمانی به‌طور کلی Wallonenland گفته می‌شود.[۱۱]
والون‌های سرشناس
[ویرایش]
ورزش‌کاران
[ویرایش]- فیلیپ گیلبرت (زادهٔ ۱۹۸۲)، دوچرخه‌سوار حرفه‌ای
- ادن هازارد (زادهٔ ۱۹۹۱)، فوتبالیستی که در حال حاضر برای باشگاه رئال مادرید بازی می‌کند.
- جاستین هنین (زادهٔ ۱۹۸۲)، قهرمان تنیس
- میشل پرودوم (زادهٔ ۱۹۵۹)، فوتبالیست
- ژان میشل سایو (زادهٔ ۱۹۶۹)، قهرمان تنیسِ روی میز
منابع
[ویرایش]- ↑ "The World Factbook". cia.gov. 12 ژانویه 2022.
- ↑ Results بایگانی‌شده در ۱۲ فوریه ۲۰۲۰ توسط Archive.today American Fact Finder (US Census Bureau)
- ↑ Government of Canada, Statistics Canada (8 مه 2013). "2011 National Household Survey: Data tables – Ethnic Origin (264), Single and Multiple Ethnic Origin Responses (3), Generation Status (4), Age Groups (10) and Sex (3) for the Population in Private Households of Canada, Provinces, Territories, Census Metropolitan Areas and Census Agglomerations, 2011 National Household Survey". www12.statcan.gc.ca.
- ↑ "Les Belges à l'étranger". Mo.be. Archived from the original on 23 January 2022. Retrieved 12 December 2017.
- ↑ "Migration Data Hub". Migrationinformation.org. Retrieved 12 December 2017.
- ↑ John Ronald Reuel Tolkien, English and Welsh, in Angles and Britons: O'Donnell Lectures, University of Cardiff Press, 1963.
- ↑ French: Au concept sentimental, linguistique et culturel s'est ajouté peu à peu, par la suite de l'évolution intérieure en Belgique, depuis 1880 surtout, un contenu politique Albert Henry, Histoire des mots Wallons et Wallonie, Institut Jules Destrée, Coll.
- ↑ Charles White, The Belgic Revolution of 1830, Whittaker, London, 1835, p. 308, see also, pp. 5, 45, 266, 307 where the same word as in French - Wallons - was used Oxford University's copy
- ↑ Albert Henry, En 1988, le terme Wallonie évoque (...) une réalité politique et administrative constitutionnellement reconnue (.
- ↑ Hans Heyst, Philippi II, Koenigs in Spanien, Reise aus Spanien nach Genos, und dann ferner durch Italien und Teutschland ins Wulland, und von dannen herauf in die Stadt Augsburg von anno 1549 bis 1551, Journey and Voyage of Philipp II, from Spain to Genos, and then further through Italy and Germany into Wallonia and to hence into the City of Augsburg, Augsburg, 1571, 4to.
- ↑ Le païs de Valons, Belgolalia, Wallonennland, in Le Grand Dictionnaire Royal, Augsbourg, 1767 in Etudes d'histoire wallonne, Fondation Plisnier, Bruxelles, 1964 Etudes d'histoire wallonne