[go: up one dir, main page]
Edukira joan

Margaret Ogola

Wikipedia, Entziklopedia askea

 

Margaret Ogola

Bizitza
JaiotzaKenya, 1958ko ekainaren 2a
Herrialdea Kenya
HeriotzaNairobi, 2011ko irailaren 22a (53 urte)
Heriotza moduaberezko heriotza: minbizia
Hezkuntza
HeziketaNairobiko Unibertsitatea
Alliance Girls High School (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakmediku idazlea eta pediatra
Enplegatzailea(k)Kenya
KidetzaOpus Dei

Margaret Atieno Ogola (1958ko ekainaren 2a - 2011ko irailaren 22a)[1] Kenyako pediatra eta idazlea izan zen.[2] The River and the Source eleberriagatik egin zen ezagun, eta liburu horrekin Africa Region Commonwealth Award for Literature saria irabazi zuen 1995ean. Cottolengo Hospice, HIV eta HIESa zuten haurrentzako umezurztegiko zuzendari medikoa izan zen.[2][3] World Congress of Families-eko Familientzako Zerbitzu Humanitarioaren saria ere jaso zuen.[4]

Biografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1958ko ekainaren 2an jaio zen. Thompson's Falls High School-en eta Alliance Girls High School-en ikasi zuen, ikasle nabarmena zelarik. 1984an medikuntza eta erizaintzako titulazioa lortu zuen Nairobiko Unibertsitatean, eta 1990ean Pediatriako Medikuntzako Masterra lortu zuen unibertsitate berean.[2] 2004an, Catholic University of Eastern Africa unibertsitatean Garapen Proiektuen Plangintza eta Zuzendaritzako graduondokoa ere lortu zuen.[5] 53 urte zituela hil zen minbiziak jota.[6]

Ogola ezkonduta zegoen eta sei seme-alaba zituen, horietako bi adoptatuak.[7]

Ibilbidea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Family Life Counselling (Kenya) erakundeko presidenteordea ere izan zen, eta Afrikako emakumeen aurrerabidean interesatua zegoen.[8]

Kenyako Gotzainen Batzarreko Osasun eta Familia Batzordeko (Commission for Health & Family Life) Idazkari Exekutibo Nazionala izan zan 1998tik 2002ra.[7]

2002tik 2004ra, Afrikako Haurrentzako Itxaropena Ekimenaren Eskualdeko Koordinatzailea izan zen (Hope for African Children Initiative), nazioarteko hainbat GKEk osatutako elkartea, besteak beste, Plan, CARE, Save the Children, Society for Women and AIDS, World Conference For Religion and Peace and World Vision. Ekimen honen helburu nagusia da Afrikako komunitateen gaitasuna handitzea, HIESak eragindako haurrak defendatzea, zaindu eta laguntzea eta GIBaren hedapena saihestea.[7]

Ogolak SOS HIV/SIDA (SOS HIV/AIDS Clinic) klinika sortzen eta zuzentzen ere lagundu zuen. Klinika hori PLWAentzako klinika bat da. Klinikak VCT, OI tratamendua, ART hornidura eta elikagaiak eskaintzen dizkie inguruko 1.000 pertsona ingururi: emakumeak, haurrak eta gizonak. Ikerketak ere egiten ditu, CD4ak barne.[7]

Hil zenean, Ogola Commission for Health & Family Life erakundeko Idazkari Exekutibo Nazionala zen. Catholic Secretariat-eko Batzordeko buru ere izaten jarraitzen zuen. Batzordeak urtero 5 milioi kasu inguru artatzen dituzten 500 osasun-unitate koordinatzen ditu.[7]

Ogola doktorea Haurren Zerbitzuetarako Kontseilu Nazionaleko kide izendatu zuten (National Council for Children Services).[7]

1999an, Familias Award for Humanitarian Service saria jaso zuen Genevan, Suitzan, Familien Mundu Biltzarrean.[4]

Lanak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiru eleberri, biografia eta gurasoentzako eskuliburu bat idatzi zituen.

  • The River and the Source. Keniako eskoletan erabiltzen den liburu multzo bat den eleberria. 1995ean, Jomo Kenyatta Literatura Saria eta Afrikako lehen liburu onenaren Commonwealth Writers' Prize Saria irabazi zituen.[9] Liburuak Keniako emakumeen 4 belaunaldiren bizitza aldakorra deskribatzen du. Fedea, lan gogorra, diziplina, maitasuna, familia eta norberaren ezagutza dira liburu honetako gai nagusiak, baita Keniako HIESa ere 80ko hamarkadan.[10]
  • I Swear by Apollo. Etika medikuaren eta benetako identitatearen auzia aztertzen dituen eleberria.[11]
  • A Biography: A Gift of Grace. Maurice Michael Otunga kardinala (1923–2003) Kenyako lehen apezpiku, artzapezpiku eta kardinal katolikoaren bizitza aztertzen du.[12]
  • Educating in Human Love. Haurrak sexuaren inguruan gidatzen dituen liburua, gurasoentzako eskuliburua.[13]
  • Place of Destiny. Minbiziak jota hiltzen ari den emakume bati buruzko eleberria. Kaleko ume ohi baten errekonozimendua eta pobrezia-arazoak. Literaturako Jomo Kenyatta saria irabazi zuen.[14]
  • The odds against us – but there’s hope-n (VHS videocassette) narratzailea edo aurkezlea. Nairobi: Ukweli Video Productions, c2002.

Bere lehen eleberriaz, Ogolak dio:

"Liburu honen inspirazioa nire amarengandik etorri zen, bere amaren eta amonaren jakinduria eta bizitzak eman zizkidan. Afrikako familian aurkitzen den indar eta euskarri hori gure kulturaren zatirik garrantzitsuena da, eta kosta ahala kosta zaindu eta elikatu beharko litzateke ".

Aipuak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"Gizabanako bakoitza gizakitzat hartua izateagatik baliotsua eta errepikaezina dela onartzen ez badugu behintzat, ezin gara hasi giza eskubideez hitz egiten. Horrek barne hartzen du jaiotzeko eskubidea, guztiok gozatu dugun bezala. Benetako justizia izan behar da gizaki bakoitzak, ikusgai eta ikusezin, gazte zein heldu, ezindu eta gai, bere bizitzeko eskubidea guztiz gozatzeko. Eskuratzen ditugun ustekabeko ezaugarriak, hala nola, kolorea, sexu-adimena, egoera ekonomikoa, desgaitasun fisikoa edo psikikoa ez dira aitzakia gisa erabili behar pertsona bati bizia kentzeko ".

Emandako hitzaldi batetik aipatuta: Emakume afrikarraren duintasuna.[15]

Aintzatespenak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • 2019ko ekainaren 12an, Ogolaren 60. urtebetetze egunean, Google Doodle batekin omendu zuten.[16]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ «Cardinal Otunga's Biographer Dies - Financial and Business News - MENAFN» web.archive.org 2012-04-04 (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).
  2. ↑ a b c (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2019-06-12). «Margaret Atieno Ogola, pediatra» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).
  3. ↑ (Ingelesez) Digital, Standard. «Margaret Ogola: The writer who became a doctor» Standard Entertainment (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).
  4. ↑ a b «The Howard Center» web.archive.org 2007-04-28 (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).
  5. ↑ «The Catholic University of Eastern Africa - Welcome | Karibu» web.archive.org 2014-05-19 (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).
  6. ↑ «Strathmore University | Dr Margaret Ogola: a woman for all seasons» web.archive.org 2011-10-01 (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).
  7. ↑ a b c d e f (Portugesez) «Margaret Ogola» Casafrica 2017-02-10 (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).
  8. ↑ (Ingelesez) Society, The Howard Center for Family, Religion and. «World Congress of Families Mourns Dr. Margaret Ogola - Author, Humanitarian, and True Modern-Day Heroine for the Natural Family» www.prnewswire.com (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).
  9. ↑ «Margaret Ogola | Prose Reading Series & Magazine» web.archive.org 2016-08-18 (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).
  10. ↑ (Ingelesez) «The River and the Source» Goodreads (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).
  11. ↑ (Ingelesez) Ogola, Margaret A.. (2002). I Swear by Apollo. Focus Publishers ISBN 978-9966-882-72-1. (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).
  12. ↑ «Paulines Publishers Online Shop - Cardinal Otunga - A Gift of Grace» shop.paulinesafrica.org (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).
  13. ↑ (Ingelesez) Ogola, Margaret A.. (19??). Education in Human Love: Parents Guiding Children on Sex. Focus Publication (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).
  14. ↑ (Ingelesez) Ogola, Margaret A.. (2005). Place of Destiny. Paulines Publications Africa ISBN 978-9966-080-62-2. (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).
  15. ↑ Margaret Ogola. THE DIGNITY OF THE AFRICAN WOMAN. .
  16. ↑ (Ingelesez) «Margaret Ogola's 60th Birthday Doodle - Google Doodles» doodles.google (Noiz kontsultatua: 2024-06-25).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Margaret_Ogola&oldid=9831500"(e)tik eskuratuta