Duat
Duat (Tuat, Akert, Amenthes edo Neter-khertet ere deitua) egiptoar mitologiako behe mundua zen, Osirisen epaiketa ospatzen zen tokia, eta, non, hilaren izpirituak, noraezean ibili behar zuen, izaki gaizto eta beste arrisku batzuk saihestuz, Hilen Liburuan deskribatzen den bezala, eta hainbat atetik igaro behar zuen, bidaiaren etapa ezberdinetan, Ateen Liburuan deskribatuak.
Mundu zerutiar bat: Data
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Piramideen testuek, Egiptoko Antzinako Inperioan grabatuak, Dat izena ematen diote eta Lurraren gainean dagoen mundu zerutiar bat bezala agertzen da. Dataren gainean, Raren erresuma zerutiarra dago, hildako faraoia bakarrik hel zitekeena.
Data, Horusek gobernatzen zuen, izaera zerutiarreko, belatz jainkoak. Anubis "Sartaldekoak" bezala izendatuak diren gizakien izpirituen nagusi da, Piramideen testuetan, euren heriotzaren ondoren, beheragoko zeru honetara joango zirenak. Bertan, oraindik erabat puruak ez ziren izpirituak zeuden. Orion konstelazioa kokatzen zuten tokia zen.
Piramideen testuek, mundu zerutiarrak, purifikazio toki ezberdinak zeuden ur masa itzelak izatearen sinesmena adierazten dute; urrutiago egongo litzateke Raren erresuma zerutiarra, eta, oraindik urrutiago, Nuneko ezinasmatuzko sakonuneak.
Sinesmen aldaketa. Zerua behe munduan: Duat
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Sinesmenek eboluzionatu zutenean, Osiris pasa zen Duateko jauna izatera, eta, garai horretan da, hain zuzen ere, toki hau behe munduan kokatu zen garaia, beheko zeru bat, Lurrazpian kokatua.
Egiptoko Inperio Berrian, jada pentsatzen zen Duata behe mundua zela, lurrazpian kokatua zegoena, nondik Ra eguzki jainkoak mendebaldetik ekialdera bidaiatzen zuen gauean zehar. Antzinako egiptoarrek, egun bakoitza 24 ordutan banatzen zuten, hamabi eguzki argiaren zatian, Rak zerua bere eguneko txalupan igarotzen zuena, eta beste hamabi gauean, Beste Munduari zegozkionak, noiz, Rak bere gaueko txalupan, Duateko lurralde ilunak igarotzen zituen, eta non, egunero, Apepen aurka borrokatzen zuen.
Bazen, baita ere, egiptoarren izpirituak, hauek hil ondoren, joaten ziren tokia. Duataren egitura eta hilen izpirituek jasan beharreko arriskuak, Ateen Liburua eta Hilen Liburua bezalako testuetan deskribatzen dira.
Duata mundu konplexu bat denez, toki misteriotsu eta jeinu ongarri edo kaltegarriez josia, Inperio Berritik aurrera, Amduateko Liburua izeneko testu bat idatzi zen, non bere geografia eta izakiak erakusten ziren, gidaliburu bezala erabiltzeko.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Gaztelaniaz) Sakratua denaren ikur eta zeinuak. Egiptologia.org
- (Gaztelaniaz) Piramideen testuak Egiptologia.org