IBM

International Business Machines edo IBM informatikarekin lotutako herramintak, programak eta zerbitzuak ekoiztu eta merkaturatzen dituen enpresa multinazionala da. Ameriketako Estatu Batuetako New Yorkeko estatuako Armonk hirian du egoitza nagusia. Gutxi gorabehera 390.000 langile ditu 161 herrialdeetan banatuta eta teknologiarekin lotutako zerbitzu-enpresarik handiena da. New Yorkeko Burtsan IBM kodea erabiltzen du.

IBM
Datuak
Izen ofiziala	International Business Machines Corporation
Izen laburra	IBM Corporation, International Business Machines Corp. eta IBM
Mota	software fabrika, negozioa, enpresa, teknologia konpainia, kapital irekiko enpresa, professional services firm (en) eta multinazionala
Jarduera sektorea	Software fabrika, hardwarea, IT service management (en) , information technology consulting (en) eta Informazio teknologia
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Jarduera
Kidetza	Alliance for Open Media, iRODS Consortium (en) , Linux Fundazioa, European Committee for Interoperable Systems (en) , OpenAPI Initiative (en) , World Wide Web Consortium, Bluetooth Special Interest Group (en) , CVE Numbering Authority (en) , jQuery Foundation (en) , JS Foundation (en) , Node.js Foundation (en) , OpenJS Foundation (mul) , FIDO Alliance (mul) , The Software Alliance, Inc.|BSA | The Software Alliance, Inc. (en) , LOT Network (en) eta OpenPOWER Foundation (en)
Honen parte	Dow Jones Industrial Average, S&P 500 eta Dow Jones Global Titans 50 (en)
Eskumendekoak	SoftLayer (en) , IBM India Private Limited (en) , Internet Security Systems (en) , Lotus Software (en) , Rational Software (en) , IBM Denmark (en) , IBM France (en) , Companhia IBM Portuguesa (en) , IBM Nederland (en) , IBM Deutschland (en) , IBM Egypt Business Support Services (en) , IBM Canada (en) , IBM Bluemix (en) , IBM Research (en) , The Weather Company (en) , Object Technology International (en) , Red Hat, IBM Česká republika (en) , IBM Israel (en) eta IBM Norge (en)
Enplegatuak	352.600 (2019)
Ekoizpena	software, kalkulu-zentro, unit record equipment (en) , direct-access storage device (en) , hardware, list of IBM products (en) eta hodei-konputazio
Negozio dibisioak	IBM Research (en) , IBM Global Services (en) , IBM jStart (en) eta Watson
Agintea
Lehendakaria	Ginni Rometty (mul)
Zuzendari exekutiboa	Arvind Krishna (en)
Zuzendaritza-taldea	Thomas Buberl (mul) , Michael Eskew (en) , David Farr (en) , Alex Gorsky (en) , Michelle J. Howard (en) , Arvind Krishna (en) , Andrew Liveris (en) , F. William McNabb III (en) , Martha E. Pollack, Joe Swedish (en) , Peter Voser, Rick Waddell (en) eta Al Zollar (en)
Egoitza nagusi	Orchard Road, 1, 10504 Armonk 41.1081°N 73.7203°W / 41.1081; -73.7203
Legezko forma	corporation (en)
Jabea	Berkshire Hathaway (mul) , The Vanguard Group (en) eta State Street Corporation (en)
Zeren jabe	IBM Thomas J. Watson Research Center (en) , Telelogic (en) , Lotus Software (en) , IBM Cloud Video (en) , Cognos (en) , IBM Somers Office Complex (en) , Coded Character Set Identifier (en) , IBM Building, Johannesburg (en) , IBM Information Management Software (en) , IBM Rochester (en) , Satellite Business Systems (en) , Trusteer (en) eta Mark sense (en)
Ekonomia
Aktiboak	155.971.000.000 $ (2020)
Diru-sarrerak	60.530.000.000 $ (2022)
Irabazi garbia	1.639.000.000 $ (2022)
Ustiapen-mozkina	1.156.000.000 $ (2022)
Burtsa-kapitalizazioa	157.832.000.000 $ (2016ko abenduaren 31)
Balore-burtsa	New Yorkeko burtsa eta Tokioko burtsa
Historia
Sorrera	1911ko ekainaren 16a
Sortzailea	Charles Ranlett Flint (en) Thomas John Watson, Sr. (en)
Sorlekua	Endicott
Ordezkatzen du	Dehomag (en) eta maquina de tabulacion
Jasotako sariak	Teknologiaren eta Berrikuntzaren Domina Nazionala  (2000) Teknologiaren eta Berrikuntzaren Domina Nazionala  (2004) Teknologiaren eta Berrikuntzaren Domina Nazionala  (2009) Silver Anvil Award  (2010) Silver Anvil Award  (2012) Silver Anvil Award  (2012) Silver Anvil Award  (2012)
webgune ofiziala

IBM markako ordenagailua.

New Yorkeko Armonken du egoitza, eta 1911n sortu zen Computing-Tabulating-Recording Company izenaz, hiru enpresa txiki elkartuta. 1924an IBM (International Business Machines Corporation) izeneko enpresa bereganatu eta beronen izena hartu zuen. Thomas Watsonen zuzendaritzapean (1914-52), Estatu Batuetako enpresetako kontrol-erlojuen egile nagusia izatera iritsi zen IBM, eta lehen idazmakina elektrikoa ere asmatu eta merkaturatu zuen 1930eko hamarkadan. 1950eko hamarkadan murgildu zen konputagailuen alorrean, eta hurrengo hamarkadetan, hedapen izugarria izateaz gain, ordenagailuen merkatuko lehen mailara iritsi zuen. 1953an, lehen ordanagailu komertziala sortu zuen, 701 izenekoa.

1965az geroztik, informatika industria ahaltsu bihurtuta, derrigorrezko erreferentzia izan ziren IBMk egindako ordenagailuak, kalitatearen alorrean ez ezik, baita hizkuntza informatikoari nahiz funtzionamenduari dagozkien arauen alorrean ere (IBM bateragarriak). 1960ko eta 1980ko hamarkaden artean, IBM izan zen konputagailu handien merkatuko enpresa nagusia, baina 1980ko hamarkadan atzera egin zuen eremu espezializatuetan lan egiten zuten beste fabrikatzaile batzuen aurrean. 1970eko hamarkadan ordenagailu txikiak azaldu zirenean, IBMri bere konputagailu handien merkatua arriskuan jarriko zutela iruditu zitzaion, eta ez zen gai izan haien benetako ahalmena ikusteko. 1980an, ordea, IBMk PC delako ordenagailu pertsonala sortu zuen arrakasta handiz, denbora gutxian eredu bilakatu baitzen mikroinformatikaren alorrean.

1980ko hamarkadaren erdialdera, ordea, IBMren aurrerakada moteldu egin zen, bereziki programa eta ordenagailu eramangarrien alorrean. Informatika enpresa japoniarren igoerak eragin zuen neurri batean IBMk zenbait alorretan izan zuen atzerakada. Hala ere, 1980ko hamarkadaren amaieran IBM munduko konputagailu ekoizle handiena zen, eta idazmakinak eta fotokopiagailuak tartean, baita bulegoko tresnerien ekoizle nagusia ere. 1990eko hamarkadaren hasieran, Estatu Batuetako ekonomia atzeraldi bete-betean zegoela, IBMk enpresa berrantolatu eta bere merkatuetara gehiago hurbiltzen ziren atal autonomoak eratu zituen. Horren ondorioz, 40.000 lagunek galdu zuten lanpostua 1992an IBMn, eta 1993. urterako murrizketa gehiago iragarri ziren. 1991-1993 bitartean IBMk galera handiak izan zituen, urte bakar batean 9 mila milioi dolar galdu zituelarik. Hala ere, enpresak abantaila ugari ditu oraindik, besteak beste munduan ordenagailu komertzialei dagokion fabrikazio prozeduraren ia % 90aren iturburua baitzen 1995ean.

Kanpo estekak

• IBM webgune nagusia
• IBM - Espainia
• IBM - Frantzia

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

• Datuak: Q37156
• Multimedia: IBM / Q37156