Hukuk

Özet: Buluş konusu ürünün, patent sahibinin izni olmaksızın üretilmesi halinde, buluşun taklit edilmesinden ürünün satışına ka-darki aşamalarda yer alan kişilere karşı patent hakkına tecavüz ne-deniyle dava açılabilir. Ancak patentten doğan hakların birden fazla kişi tarafından ihlali durumunda mütecavizlerden hangilerine karşı ne tür hukuki yollara başvurulabileceğine ve bu hukuki başvurunun kapsamının ne olacağına ilişkin 551 sayılı Patent Haklarının Korunma-sı Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'de açık bir düzenleme yer almamaktadır. Bu çalışma ile amaçlanan; patentten doğan hakların birden fazla kişi tarafından ihlal edilmesi durumunda kimlere karşı ne tür davaların açılabileceği, ileri sürülebilecek taleplerin kapsamı ve mütecavizlerin müteselsilen mi yoksa münferiden mi sorumlu ola-cakları sorunlarının incelenmesidir. Abstract: The people who are involved into the process of production of and the sale of patented product without the patent holder's permission can be sued on the ground of patent infringement. However, there isn't any specific regulation in the " Turkish Patent Decree Law no: 551 " related to which infringer or infringers to be sued, which legal action to be taken and its scope. This study aims to investigate the potential addressees, the type of lawsuit to be filed, the scope of the claims and whether infringers have joint or sole liability.

ÖZ
Anayasa Mahkemesi kanun hükmünde kararnamelerin (KHK)
anayasallık denetiminde asıl olarak KHK’lerin yetki kanunlarına ve
Anayasa’ya uygun olup olmadıklarını incelemektedir. Anayasa Mahkemesi kararlarına konu olan diğer bir husus ise bir yetki kanunun soyut
norm denetimi yoluyla iptal edilmesi durumunda bu yetki kanununa dayanılarak çıkarılan KHK’lerin anayasal dayanaktan yoksun kalıp kalmayacağıdır. Ancak Anayasa Mahkemesi kararlarında, bir yetki kanunun
somut norm denetimi yoluyla iptal edilip edilemeyeceği; KHK’lerin dayandıkları yetki kanunun Anayasa’ya aykırılığının Anayasa Mahkemesi’nce tespit edilip ilgili KHK’nin iptal edilmesinin mümkün olup
olmayacağına ilişkin bir açıklık yoktur. Bu çalışmada sınai mülkiyet
haklarına ilişkin KHK’lerin dayandıkları 4113 sayılı Yetki Kanunu’nun
somut norm denetimi yolu ile iptal edilip edilemeyeceği, 4113 sayılı
Yetki Kanunu’nun ve sınai mülkiyet haklarına ilişkin KHK’lerin Anayasa’ya uygunluğu sorunu incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Kanun hükmünde kararname, Somut norm
denetimi, Sınai mülkiyet hakları
ABSTRACT
Constitutional Court investigates the Decree Laws’ accordance to
enabling statute and constitution for Constitutionality Control. Another
issue regarding to Constitutional Court decision is whether Decree
Laws which are established based on the enabling statute will be lack of
constitutional basis in the case of canceling an enabling statute through
abstract control of norms. However, there isn’t clarity related to
cancelling an enabling statute through abstract control of norms and
determining the possibility of cancelling the related Decree Law by
ascertaining its unconstitutionality to enabling statute which are the
basis for Decree Laws. This study investigated whether enabling statute
Nr. 4113 which is the basis for Decree Laws on industrial property right
can be canceled through concrete control of norms; constitutional
compliance issue of enabling statute Nr. 4113 and for Decree Laws on
industrial property right.
Keywords: Decree Law, Concrete control of norms, Industrial
property

Öz:
Marka hakkının ihlali sonucu ileri sürülecek hukuki taleplerden biri de tazminat talebidir. Bu talepte bulunulması
konusunda kusurun varlığının, özellikle mütecavizin gerekli dikkat ve özeni gösterip göstermediğinin tespiti büyük bir
önem taşımaktadır. Zira marka hakkının ihlali, marka taklit edilerek üretilen ürünü üreten üretici veya o malları üreticiden alıp satan ithalatçı, toptancı, perakendeci gibi farklı sınıflardaki kişiler tarafından gerçekleştirilebilmektedir.
Ancak bu kişilerin kullandıkları markalara ilişkin bilgi düzeyleri ve marka araştırması yapma imkânları birbirinden
farklılık arz ettiği için göstermeleri gereken dikkat ve özen yükümlülüğünün tespiti her zaman kolay olmamaktadır.
Bu çalışmada marka hakkını ihlal eden üretici, ithalatçı, toptancı ve perakendecinin Türk, Alman ve İsviçre hukuklarına göre göstermeleri gereken dikkat ve özen yükümlülüğü ele alınmaktadır.
Anahtar Kelimeler:
Dikkat ve Özen Yükümlülüğü, Kusur, Marka
Abstract:
Compensation claim is one of the legal claims that can be asserted as a result of trademark infringement. In order to
assert a compensation claim; proof of fault and especially infringer ’s sensitivity for obligatory care play critical role.
Otherwise trademark rights can be infringed by producer who imitates the product unlawfully, importer, wholesaler
and retailer. However, it is not always easy to determine the duty of care because each infringer has a different level
of knowledge about products and market research capability. This study aimed to investigate the care liability of
producer, wholesaler, importer and retailer according to Turkish, German and Switzerland law.
Keywords:
Care liability, Fault, Trademark.

ÖZET
Marka hakkının korunmasına ilişkin hukuki dü-
zenlemelerin hukuk güvenliğini sağlayacak şekilde açık
ve birbiri ile uyum içerisinde olması, marka ve ürün
korsanlığı ile mücadelede alınacak tedbirlerin başında
gelmektedir. Ancak, 556 sayılı Markaların Korunması
Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin (MarkaKHK) “marka hakkının ihlalinde mütecavize karşı
ileri sürülebilecek taleplere ilişkin hükümleri”nin yeterince açık ve uyumlu olmadığı görülmektedir. Özellikle,
MarkaKHK’nin 61. maddesinin (c) bendinin, 62. maddesinin (c), (d) ve (e) bentlerinin ve MarkaKHK’nin 64.
maddesindeki muğlaklıklar, çeşitli tartışmalara sebep
olmuştur. Bu tartışmaların başında ise saldırının önlenmesi, durdurulması, ürünlere el koyulması, imhası veya
mülkiyet hakkının tanınması talepleri için kusur şartı-
nın aranıp aranmayacağı gelmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kusur, marka, saldırının önlenmesi ve durdurulması davaları
ABşTŞACT
he primary precaution to be taken against trademark and product piracy include having clear and coherent legal arrangements to provide certainty and predictability of the law for the purpose of trademark rights
protection. However, it is observed that the provisions
which are related to demands against infringer for the
trademark infringement in Decree Law No. 556 Pertaining to the Protection of Trademarks (DL556) are not
clear and coherent enough. Particularly, ambiguousness
in Article 61/c, 62/c, d, e and Article 64 DL556 cause
some discussions. One of the major discussions is that
whether the condition of fault is stipulated in order to
prevent and stop the violation, coniscate products and
dispose of products.
Keywords: Fault, trademark, Cessation of the acts
infringing

In der Türkei wurde am 22.12.2016 das Gesetz Nr. 6769 über den gewerblichen Rechtsschutz (GRG)
verabschiedet und am 10.1.2017 im Amtsblatt bekanntgemacht. Mit dem GRG wurden die Regelungen
über das Patentrecht, das Gebrauchsmusterrecht, das Markenrecht, das Recht der geografischen
Herkunftsangaben und das Designrecht in einem Rechtstext gebündelt. In diesem Rahmen wurden die
kritisierten und fehlenden Vorschriften in den alten designrechtlichen Regelungen entsprechend den
europäischen Regelungen im GRG verabschiedet. Nach dem GRG können beispielsweise neben den
eingetragenen Designs auch nicht eingetragene Designs geschützt werden, oder es wird bei der
Anmeldung geprüft, ob das Design neu ist. Außerdem wird im GRG explizit das internationale
Erschöpfungsprinzip angenommen. Diese Gesetzesnovelle ist für den gewerblichen Rechtsschutz und den
Designschutz in der Türkei ein großer Fortschritt.

Özet
Türk ve İsviçre hukukunda eşler evlilik birliğinin boşanma ile sona ermesi
durumunda birbirlerinden maddi tazminat, manevi tazminat, yoksulluk nafakası ve mal
rejiminin tasfiyesini talep edebilirler. Her ne kadar Türk Medeni Kanunu ve Türk Medeni
Kanunu’nun mehazı olan İsviçre Medeni Kanunu boşanmanın sonuçları yönünden benzer
düzenlemeler öngörmüş olsalar dahi, Türk Medeni Kanunu 01.01.2002 yılında yürürlüğe
girdikten sonra İsviçre Medeni Kanunu’nda bu kapsamda çok sayıda değişiklik yapılmıştır.
Bu değişikliklerden en önemlilerinden biri 2017 yılında boşanmanın sonuçları arasında
öngörülen emeklilik sigortasındaki birikimlerin ve emeklilik maaşlarının paylaştırılmasına
yönelik düzenlemelerdir. Türk hukukunda sadece sosyal güvenlik kurumlarının mal
rejiminin devamı süresince emeklilik maaşı, emeklilik ikramiyesi, kıdem tazminatı,
maluliyet aylığı gibi yaptığı ödemeler edinilmiş mallara katılma rejimi hükümlerine göre
paylaştırılabilir. Bunun dışında emeklilik sigortasındaki birikimlerin ve emeklilik
maaşlarının paylaştırılmasına yönelik herhangi bir düzenleme yoktur. Bu çalışma ile
İsviçre ve Türk hukukunda emeklilikten doğan hakların hangi kapsam ve hangi hükümlere
göre paylaştırılabileceği incelenecek ve Türk hukukunda bu konuda ileride yapılabilecek
düzenlemelere katkı sağlanmaya çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Boşanma, boşanmanın sonuçları, emeklilikten doğan haklar,
edinilmiş mallara katılma rejimi, İsviçre hukuku
Abstract
In Turkish and Swiss law, spouses may demand material compensation, immaterial
compensation, alimony and division of property regime from each other in the case of
marriage union ending by divorce. Even if Turkish Civil Code and its source which is
Swiss Civil Code predict similar regulations for the results of divorce, there have been
amended many significant changes in Swiss Civil Code after Turkey took into force its
Civil Code in 01.01.2002. One of the main changes made in 2017 by Switzerland ist to
share the retirement insurance savings and retirement benefits. In addition, the amendments in the Swiss Civil Code in 2017 have made it possible to share the retirement
insurance savings and retirement benefits. In Turkish law, in accordance with the regime
of participation in acquired property, the payments such as retirement pension, retirement
bonus, invalidity pension, severance pay which are made by the social security institutions
during the period of the property regime can be shared. There is no regulation related to
this in Turkish law. This study aims to examine the scope and provisions of apportionment
of the rights arising from retirement in Switzerland and Turkish law and to contribute to
future regulations in the Turkish law.
Keywords: Divorce, results of divorce, pension rights, the regime of participation
in acquired property, Swiss law

Mirasbırakan, bir kimseye ölüme bağlı tasarruf ile terekedeki bir malın mülkiyetini bırakabileceği gibi
terekenin tamamı ya da bir kısmı üzerinde intifa hakkının kazandırılmasını da sağlayabilir (Türk Medeni
Kanunu – TMK m. 517/II). Sınırlı ayni haklardan biri olan intifa kazandırmasının denkleştirilmesi ve
tenkisi, bir malın mülkiyetinin kazandırılması şeklinde gerçekleşen sağlararası ve ölüme bağlı
tasarrufların denkleştirilmesi ve tenkisinden farklı olarak kendine özgü belli başlı problemleri içinde
barındırmaktadır. Sağlararası bir işlemle ve herhangi bir süre belirlemeksizin yapılan intifa hakkının
denkleştirilmesinin nasıl yapılacağı; saklı paylı mirasçı, lehine yapılan intifa kazandırmasını reddederek
saklı payını mülkiyet şeklinde talep edip edemeyeceği; saklı paylı mirasçıların TMK m. 568’in intifa
hakkının tenkisi bakımından tanıdığı seçimlik haklar hususunda anlaşmazlığa düşmeleri durumunda
mahkemenin hangi yönde karar vereceği, bu kapsamda tartışılan hususlardan öne çıkanlarıdır.
Anahtar Kelimeler: Miras hukuku, İntifa hakkı, Denkleştirme, Tenkis, Saklı pay

In der Türkei wurde am 22.12.2016 das Gesetz Nr. 6769 über den gewerblichen Rechtsschutz (GRG) verabschiedet und am 10.1.2017 im Amtsblatt bekanntgemacht. Mit dem GRG wurden die Regelungen über das Patentrecht, das Gebrauchsmusterrecht, das Markenrecht, das Recht der geografischen Herkunftsangaben und das Designrecht in einem Rechtstext gebündelt. In diesem Rahmen wurden die kritisierten und fehlenden Vorschriften in den alten designrechtlichen Regelungen entsprechend den europäischen Regelungen im GRG verabschiedet. Nach dem GRG können beispielsweise neben den eingetragenen Designs auch nicht eingetragene Designs geschützt werden, oder es wird bei der Anmeldung geprüft, ob das Design neu ist. Außerdem wird im GRG explizit das internationale Erschöpfungsprinzip angenommen. Diese Gesetzesnovelle ist für den gewerblichen Rechtsschutz und den Designschutz in der Türkei ein großer Fortschritt.

ÖZ Kişisel verilerin devletler tarafından merkezi veri tabanlarında birleştirilmesi ve devletin ölçüsüz bir şekilde kişilerin özel yaşamlarına müdahale etmesi, kişisel verilerin korunmasına ilişkin yapılan yasal düzenlemelerin öncelikli sebebini oluşturur. Kişisel veriler, gelişen internet teknolojileri sonucu, ticari işletmeler tarafından da yoğun bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Ticari işletmelerin kişisel verileri kullanma amaçlarından biri, tüketicilerin davranışlarını gözlemleyerek kişiye özel reklamlar sunabilmektir. Kişiye özel reklam gönderme uygulaması ile birlikte kişisel verilerin işlenmesine dayalı yeni iş modelleri yaygınlaşmıştır. Bu iş modellerine sahip işletmeler, sundukları hizmetler karşılığında belirli bir ücret değil, kullanıcılarının kişisel verilerini talep etmektedirler. Daha sonra bu işletmeler, elde ettikleri kişisel verileri anlamlı veriler haline getirerek reklam amaçlı kullanmaktadırlar. Kişisel verilerin reklam amaçlı işlenmesi, kişisel verilerin korunması hukuku alanında birçok tartışmayı beraberinde getirmiştir. Bu çalışmada kişisel verilerin reklam amaçlı işlenebilmesi hakkında doktrinde ve yargı kararlarında tartışmalı olan hukuka uygunluk sebeplerinden "rıza", "sözleşmenin kurulması veya ifası için gereklilik" ve "veri sorumlusunun meşru menfaatlerinin korunması" hakkındaki şartlar Türk ve Avrupa Birliği hukuku karşılaştırılarak incelenmiştir. Sonuç olarak kişisel verilerin reklam amaçlı işlenmesi konusunda Türk hukuku bakımından "rıza" şartının önemli bir rol oynamasına karşın, Avrupa Birliği hukukunun "veri sorumlusunun meşru menfaatlerinin korunmasının gerekliliğine" ilişkin getirmiş olduğu esnek düzenleme dolayısıyla söz konusu bu hukuka uygunluk sebebinin de büyük bir öneme arz ettiği anlaşılmıştır. ABSTRACT The primary reason for legal arrangements for the protection of personal data is that governments gather personal data into central databases and interfere in the private lives of individuals. Personal data has been intensively used by commercial enterprises as a result of developing internet technologies. One of the objectives of commercial enterprises in using personal data is to provide consumers with tailored advertising by observing their behavior. A new business model has emerged based on the processing of personal data thanks to the personalized ad delivery application. Commercial enterprises using this business model demand the personal data of their users, not a specific fee for the services they offer. Then, these companies use the personal data which they obtain to make meaningful data and use them for advertising purposes.

Yükseköğretim kurumları, bilimsel gelişim ve yeniliklerin ortaya çıkması bakımından lokomotif rol oynamaktadır. Bu kurumlarda yapılan uzun, masraflı ve zahmetli çalışmalar neticesinde patent, tasarım, fikir ve sanat eseri, entegre devre topografyası, yeni bitki çeşidi niteliğine sahip ve fikri mülkiyet hukukunca korunan ürünler elde edilmektedir. Söz konusu bu fikri ve sınai ürünler, sadece bilimsel yayım olarak kalmamakta toplumsal gelişime ve ülke ekonomilerine de katkılarda bulunmaktadır.

Yükseköğretim kurumlarında fikri ve sınai ürünlerin meydana getirilmesine yönelik araştırma faaliyetlerini özendirmek ve bu konudaki çalışmaların artmasını sağlamak için doğru bir hukuk politikasının uygulanması gereklidir. Bu kapsamda öne çıkan konulardan biri de yükseköğretim kurumlarında meydana getirilen fikri ve sınai ürünler üzerinde kimlerin ne ölçüde hak sahibi olacağının belirlenmesidir. Bu hususta yapılacak yerinde olamayan düzenlemeler, büyük yatırımlar ve gayretler sonucu ortaya çıkan bu ürünlerin ekonomik olarak değerlendirilememesine ve yapılan yatırımların karşılıksız kalmasına sebep olacaktır.

Bu çalışma ile “yükseköğretim kurumlarında meydana getirilen fikri ve sınai mülkiyet hakları üzerindeki hak sahipliği” konusu ve bu kapsamda ortaya çıkan özel problemler incelenecektir. Ancak bu konu ile “çalışanların meydana getirdikleri fikri ve sınai ürünler üzerindeki hak sahipliği” konusu arasında sıkı bir bağlantı bulunmaktadır. Bu sebeple çalışmamızda bu iki konu, mukayeseli olarak ele alınacaktır.

Yükseköğretim kurumlarında meydana getirilen fikri ve sınai mülkiyet hakları üzerindeki hak sahipliği konusunu belirli yönleriyle ele almış olan kıymetli eserler bu çalışmanın hazırlanmasında bize yol gösterici olmuştur. Ancak yükseköğretim kurumlarında meydana getirilen fikri ve sınai ürünler üzerindeki hak sahipliğinin ve buna ilişkin problemlerin bütün olarak ele alındığı bir çalışmanın yapılmamış olması, bu eserin kaleme alınması ihtiyacını doğurmuştur.

Yükseköğretim kurumları, bilimsel gelişim ve yeniliklerin ortaya çıkması bakımından lokomotif rol oynamaktadır. Bu kurumlarda yapılan uzun, masraflı ve zahmetli çalışmalar neticesinde patent, tasarım, fikir ve sanat eseri, entegre devre topografyası, yeni bitki çeşidi niteliğine sahip ve fikri mülkiyet hukukunca korunan ürünler elde edilmektedir. Söz konusu bu fikri ve sınai ürünler, sadece bilimsel yayım olarak kalmamakta toplumsal gelişime ve ülke ekonomilerine de katkılarda bulunmaktadır.

Yükseköğretim kurumlarında fikri ve sınai ürünlerin meydana getirilmesine yönelik araştırma faaliyetlerini özendirmek ve bu konudaki çalışmaların artmasını sağlamak için doğru bir hukuk politikasının uygulanması gereklidir. Bu kapsamda öne çıkan konulardan biri de yükseköğretim kurumlarında meydana getirilen fikri ve sınai ürünler üzerinde kimlerin ne ölçüde hak sahibi olacağının belirlenmesidir. Bu hususta yapılacak yerinde olamayan düzenlemeler, büyük yatırımlar ve gayretler sonucu ortaya çıkan bu ürünlerin ekonomik olarak değerlendirilememesine ve yapılan yatırımların karşılıksız kalmasına sebep olacaktır.

Bu çalışma ile “yükseköğretim kurumlarında meydana getirilen fikri ve sınai mülkiyet hakları üzerindeki hak sahipliği” konusu ve bu kapsamda ortaya çıkan özel problemler incelenecektir. Ancak bu konu ile “çalışanların meydana getirdikleri fikri ve sınai ürünler üzerindeki hak sahipliği” konusu arasında sıkı bir bağlantı bulunmaktadır. Bu sebeple çalışmamızda bu iki konu, mukayeseli olarak ele alınacaktır.

Yükseköğretim kurumlarında meydana getirilen fikri ve sınai mülkiyet hakları üzerindeki hak sahipliği konusunu belirli yönleriyle ele almış olan kıymetli eserler bu çalışmanın hazırlanmasında bize yol gösterici olmuştur. Ancak yükseköğretim kurumlarında meydana getirilen fikri ve sınai ürünler üzerindeki hak sahipliğinin ve buna ilişkin problemlerin bütün olarak ele alındığı bir çalışmanın yapılmamış olması, bu eserin kaleme alınması ihtiyacını doğurmuştur.

Calismamizda bireysel basvuru yolunun Anayasa Mahkemesi tarafindan incelenme usulu ele alinacaktir. Bu kapsamda oninceleme, kabul edilebilirlik ve esas bakimindan inceleme asamalari Anayasa Mahkemesi’nin kararlari isiginda ayri ayri incelecektir. Bu calisma, Doc. Dr. Ayhan DONER’in danismanliginda Erzincan Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu’nde savunulmus olan Turk Hukukunda Bireysel Basvuru ve Anayasa Mahkemesi Uygulamasi adli tez calismasindaki ilgili bolumun ozeti olarak hazirlanmis ve guncel degisiklikler islenmistir.

Son zamanlarda teknolojinin ilerlemesi ve internetinde yayginlasmasi ile kisilerle ilgili bilgi akisi, bilgiye erisim ile bunlarin dagilmasi cok kolaylasmistir. Bu da kisilerin hukuki guvenlikleri acisindan bazi tehditlerin ortaya cikmasina neden olmustur. Kisisel veriler, ozel hayatin gizliligini korumalari bakimindan insan haklariyla yakindan baglantilidirlar. Kisiye unutulma hakkinin verilmesiyle, kisinin ozel hayatinin gizliligi korunmus olur. Dolayisiyla gunumuzde, insan haklarinin gelismesi ve korunmasina bagli olarak kisisel verilerin korunmasinin esas amaci, ozel hayatin korunmasinin guvenceye alinmasidir.Unutulma hakki ve kisisel verilerin saklanmasi, tutulmasi kisisel verilerin korunmasinin catisini olusturmaktadir. Dolayisiyla, kisisel verilerin korunmasi hakkiyla ic ice gecmis olan unutulma hakki ve bunlarla ilgili yapilan duzenlemeler, kisilerin ozel hayatlarinin korunmasina da katki saglamis olacaktir.Calismamizda unutulma hakki cercevesinde birbiriyle dongu icinde ola...