Raphael Lemkin
| Raphael Lemkin | |
|---|---|
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 24-an de junio 1900 en Biazvodna |
| Morto | 28-an de aŭgusto 1959 (59-jaraĝa) en Nov-Jorko, Nov-Jorkio |
| Mortokialo | Korinfarkto 
|
| Tombo | Mount Hebron Cemetery (en) 
|
| Lingvoj | angla • pola |
| Ŝtataneco | Rusia Imperio Pollando Usono
|
| Alma mater | Jura Fakultato de Lviva Universitato Universitato de Hajdelbergo Lviva Universitato
|
Memorigilo 
| |
| Okupo | |
| Okupo | advokato akuzisto pacologo juristo
|
Raphael LEMKIN aŭ Rafał Lemkin (naskiĝis la 24-a de junio 1900 en Bezwodne, proksime al Wołkowysk, Pollando, hodiaŭ en Belorusio, mortis en Novjorko la 28-an de aŭgusto 1959) - pola juristo juddevena specialiĝanta pri puna juro, aŭtoro de nocio "genocido" kaj de projekto de Konvencio pri Genocido, subskribita la 9-an de decembro 1948, aktivisto pri homaj rajtoj.
En la jaro 1943 Raphael Lemkin formis vorton "ludo-bójstwo" (genocido) de polaj vortoj "lud" (popolo) kaj "zabójstwo" (murdo) kaj en la jaro 1944 la anglan vorton "genocide" de greke "genos" (popolo) kaj latine "caedere" (mortigi). Jam 1933 pro la sorto de la armenoj, li vojaĝis al Madrido al kongreso de juristoj de la Ligo de Nacioj por peti akcepti ĉarton kontraŭ ekstermado de kompletaj popoloj – sen sukceso. Sed ankoraŭ estis daŭronta 15 jaroj da ekstrema sufero de homaro, ĝis Ĝenerala Asembleo de la UNO akceptis preskaŭ neŝanĝitan ĉarton kontraŭ genocido, tion la juda juristo LEMKIN proponis al UNO en 1946. Li mortis en 1959 forgesita kaj malriĉigita en sia loĝejo en East Harlem NY, Usono.
Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- Marek Kornat, Rafał Lemkin (1900-1959) • Studium biograficzne (Biografia studo), „Zeszyty Historyczne” 2004, kajero 147, p. 107-157
- Ryszard Szawłowski, Rafał Lemkin – twórca pojęcia „ludobójstwo” i główny architekt Konwencji z 9 XII 1948 (w czterdziestolecie śmierci) (Rafał Lemkin - kreinto de nocio "genocido" kaj ĉefa arkitekto de Konvencio el la 9-a de decembro 1948 (en 40-a datreveno de morto)), „Państwo i Prawo” (Ŝtato kaj Juro), 1999, kajero 10, p. 74-86
- Ryszard Szawłowski, Rafał Lemkin (1900-1959) • Polski prawnik twórcą pojęcia „ludobójstwo” (Rafał Lemkin (1900-1959). Pola juristo kreinto de nocio "genocido"), „Sprawy Międzynarodowe” (Internaciaj Aferoj), 2005, n-ro 2, p. 103-138
- Ryszard Szawłowski, Raphael Lemkin (1900–1959) • The Polish Lawyer Who Created the Concept of „Genocide”, "Sprawy Międzynarodowe" (The Polish Quarterly of International Affairs), 2005, n-ro 2, p. 98-133
- Ryszard Szawłowski, Rafał Lemkin (1900–1959) – polski prawnik twórcą pojęcia „ludobójstwo”, [en:] Zbrodnie przeszłości. Opracowania i materiały prokuratorów IPN (Krimoj de pasinteco. Prilaboroj kaj materialoj de prokuroroj de Instituto pri Nacia Memoro), volumo 2: Ludobójstwo, redakto de Radosław Ignatiew, Antoni Kura, Varsovio 2008
- Janina Wojciechowska, Rafał Lemkin – autor pojęcia „ludobójstwo” Rafał Lemkin - aŭtoro de nocio "genocido"), [en:] Hominum causa omne ius constitutum est. Księga jubileuszowa ku czci Profesor Alicji Grześkowiak Jubilea libro omaĝwe al Profesorino Alicja Grześkowiak), redakto kaj enkonduko: A. Dębiński, M. Gałązka, R.G. Hałas, K. Wiak, Lublin 2006, s. 141-147
- Sebastian Ziembicki, Kilka uwag o Rafale Lemkinie - twórcy pojęcia „genocyd” (Kelkaj rimarkoj pri Rafał Lemkin - aŭtoro de nocio "genocido"), [en:] Wybitni prawnicy na przestrzeni wieków. Materiały konferencyjne (Kudowa Zdrój, 19-21kwietnisa 2006 r.) , redakto kaj enkonduko: M. Marszał, J. Przygodzki, Wrocław 2006, p. 250-259
- Przemysław Marcin Żukowski, Krakowskie czasy studiów Rafała Lemkina (Krakova tempo de studoj de Rafał Lemkin), „Dzieje Najnowsze”, Varsovio, R. XLIII-2011, zeszyt 1, s. 139-158 (wersja elektroniczna)
- Stanisław Mikke, Adwokat Rafał Lemkin – wybitny nieznany (Advokato Rafał Lemkin - eminenta nekonato), „Palestra” 2006, n-ro 1-2
- Olivier Beauvallet, Lemkin face au génocide (franca traduko de The Legal Case Against Hitler, eldono 1945), Michalon, 2011, ISBN 978-2-84186-560-4
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Heinsohn, Gunnar: Lexikon der Völkermorde, 1998. Reinbek : Rowohlt,
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- (de) Raphael-Lemkin-Institut für Xenophobie- und Genozidforschung (Raphael-Lemkin Instituto) (Arkivo)
- (en) CELCE talk: Politics of Language, Politics of Death (prelego de Dr Gerald Roche)
