La Espero
|
Por aliaj signifoj, bv. rigardi la apartigilan paĝon: Espero (apartigilo) |
| La Espero | ||
|---|---|---|
| ||
| nacia himno | ||
| kantoteksto | L. L. Zamenhof | |
| ekde | 1890 (teksto) 1891 (muziko de Adelsköld) 1903 (muziko de Motteau) 1909 (muziko de Félicien) | |
| muzika ekzemplo | ||
La Espero estas poemo verkita de Ludoviko Zamenhofo, la kreinto de Esperanto, kaj unue publikigita (sen titolo) en Plena Lernolibro de la Tutmonda Lingvo Esperanto por Rusoj, 1890.
Teksto
[redakti | redakti fonton]1.
- En la mondon venis nova sento,
- Tra la mondo iras forta voko;
- Per flugiloj de facila vento
- Nun de loko flugu ĝi al loko.
- Ne al glavo sangon soifanta
- Ĝi la homan tiras familion:
- Al la mond’ eterne militanta
- Ĝi promesas sanktan harmonion.
2.
- Sub la sankta signo de l’ espero
- Kolektiĝas pacaj batalantoj,
- Kaj rapide kreskas la afero
- Per laboro de la esperantoj.
- Forte staras muroj de miljaroj
- Inter la popoloj dividitaj;
- Sed dissaltos la obstinaj baroj,
- Per la sankta amo disbatitaj.
3.
- Sur neŭtrala lingva fundamento,
- Komprenante unu la alian,
- La popoloj faros en konsento
- Unu grandan rondon familian.
- Nia diligenta kolegaro
- En laboro paca ne laciĝos,
- Ĝis la bela sonĝo de l’ homaro
- Por eterna ben' efektiviĝos.
Priskribo
[redakti | redakti fonton]La teksto de la himno estas kvintrokeo; tiel, ĉiuj rimoj estas inaj. La rimskemo estas la ordinara (ABAB CĈCĈ …). Multaj rimoj estas adasismaj (“soifanta” / “militanta”; “batalantoj” / “esperantoj”; ktp), pro la frua dato de la verko, kiam la reguloj de Esperanta verso ne estis bone difinitaj. Pri tio, Kálmán Kalocsay kritikas jene:
 |
|
La teksto estas ĝenerale gaja, kaj temas pri la movado por internacia lingvo kaj specife por Esperanto. La poemo rigardas internacian lingvon kiel solvon de la konfliktoj inter nacioj, kaj plurfoje emfazas pacismon (“Ne al glavo sangon soifanta”, “pacaj batalantoj”, “laboro paca”). La internacia lingvo, laŭ la poemo, rezultigos utopion (“la bela sonĝo de l’ homaro / por eterna ben’”).
Uzo
[redakti | redakti fonton]La kanto estas ofte uzata kiel la himno de la Esperanto-movado, kaj oni kutime kantas je melodio de Félicien Menu de Ménil. Laŭ Marjorie Boulton, “La espero restas oficiala himno por esperantaj kongresoj kaj similaj kunvenoj”.[2]
Kelkaj Esperantistoj[kiu?] obĵetas la uzadon de la termino "himno" por "La Espero", argumentante, ke tiu termino havas religiajn kaj naciismajn nuancojn.[3] Tiu "himno" uzas trifoje la vorton "sankta(n)", kiun la juda religio konata de Zamenhof rezervas sole por Dio kaj por la aferoj kiuj rilatas al Dio (aŭ almenaŭ, ĝi estas la esperanta vorto elektita de Zamenhof por esprimi tiun koncepton, en sia traduko de la Malnova Testamento). Do la himno atribuas al la esperanta fenomeno la kapablon kiun havas nur Dio laŭ la tradicia judreligia vidpunkto. Kaj simila argumento ekzistas pri la uzo de "eterna ben'" en la fina frazo.
Muziko
[redakti | redakti fonton]
Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Melodioj por La Espero.
Pluraj melodioj estis verkitaj por la himno.
- La unuan melodion komponis Claes A. Adelsköld en 1891.
- Melodio komponita de Achille Motteau aperis en 1903, ĉe la brita revuo The Esperantist (Vol. 1, No. 1).
- La kutima triumfa marŝo de Félicien de Ménil aperis en 1909.
- Melodio komponita de Oscar Van Schoor aperis en 1912, ĉe Belga Esperantisto (4a jaro, no. 5).
- Melodio de Lech Mazurek komponita en 2017 kaj prezentita unuafoje dum la 36-a Pola Esperanto-Kongreso en Bjalistoko de la bandoj Frey-Lech Trio kaj Uku-Donaco Bjalistoko[4].
Ankaŭ la himno de Ido uzas la saman melodion de Ménil, sed kun malsama teksto.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Kalocsay, Kálmán. (1931) “La Esperanta Rimo”, Lingvo Stilo Formo (esperante). Budapeŝto: Literatura Mondo, p. 92–115.
- ↑ Boulton, Marjorie. (1984) Ne nur leteroj de plum-amikoj. Esperanta literaturo — fenomeno unika (esperante). Malmö: Eldona Societo Esperanto.
- ↑ Árpád Rátkai: "La himno kaj la dua jarcento" (aprilo 1992)
- ↑ Ni organizis Polan Esperanto-Kongreson ĉe la retpaĝo de Bjalistoka Esperanto-Societo
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Videoregistraĵoj
- Kantita de la Koruso Prisma, en Kolombio
- Kantita de Aiko Asano, kun pianludado de Andrej Korobejnikov
- Instrumenta versio
- Instrumenta versio, en movo de marŝo
- jaza instrumenta interpreto per akustika gitaro fare de Ĵomart Amzejev
- kantata pure plurvoĉe (a cappella) fare de la grupo Akordo
- La Espero La sevila sopranistino Rocío de Frutos kantas la esperantan himnon "La espero", piane akompanata de rusa pianistino Irina Kadashnikova, en la 81-a Hispana Kongreso de Esperanto, (Sevilo, oktobro 2023)
- Aliaj
- Muziko de Claes A. Adelsköld
- Muziko de Achille Motteau (malmulte konata sed bele solena)
- notoj kaj sondokumento
- Multformate PDF, MIDI kaj MusicXML
- Muziko de Félicien Menu de Ménil:
- Notoj en IMSLP
- notoj kaj sondokumento
- prezento de Amira Chun okaze de la malfermo de la Monda Festivalo de Esperanto la 20-an de junio 2020
- ĥora sondosiero kun filmeta prezento de la Esperanta teksto kaj de samtempa traduko al la franca
- same kun filmeta prezento de la Esperanta teksto kaj de samtempa traduko al la portugala
- Filmetoj pri loka ĥoro Coral municipal de Herrera del Duque, La espero] en YouTube la 30-an de junio 2016, dum inaŭguro de la 75-a Hispana Kongreso de Esperanto
- Filmetoj pri La espero en 100a UKo de Lillo, Francio en YouTube 2015
- kaj la filmoj prezentitaj en la ĉapitro videoregistraĵoj supre
| ||||||
