Francis Galton

Membrecoj
Membrecoj	Reĝa Societo de Londono (1860–); Reĝa Geografia Societo (1850–) vd

Honorigoj
Honorigoj	(1910) Medalo Copley; (26-a de junio 1909) Knight Bachelor (en) ; (1908) Medalo Darvino-Wallace; (1902) Medalo Darvino; (1901) Huxley Memorial Medal (en) ; (1886) Reĝa Medalo; (1853) Founder’s Medal (en) ; (1850) Fellow of the Royal Geographical Society (en) ; Membro de la Reĝa Societo de Londono ; vd

**Francis Galton**
Francis Galton
Persona informo
	Francis Galton
Naskiĝo	16-an de februaro 1822; en Birmingham
Morto	17-an de januaro 1911 (88-jaraĝa); en Haslemere
Tombo	Claverdon (en) vd
Lingvoj	angla vd
Ŝtataneco	Unuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Irlando (1801–1922) vd
Alma mater	King's College (1839–); King Edward's School (en) ; Trinity College ; Universitato de Kembriĝo vd
Familio
Patro	Samuel Tertius Galton vd
Patrino	Frances Anne Violetta Darwin (en) vd
Gefratoj	Emma Sophia Galton (en) , Lucy Harriott Galton (en) , Elizabeth Anne Galton (en) , Erasmus Galton (en) , Millicent Adele Galton (en) kaj Darwin Galton (en) vd
Edz(in)o	Louisa Jane Butler (en) (1853–nekonata valoro) vd
Parencoj	Charles Darwin (kuzo aŭ kuzino) vd
Profesio
Okupo	matematikisto ; sociologo ; filozofo ; verkisto ; inventisto ; fotisto ; fiziologo ; statistikisto ; geografo ; esploristo ; meteologo ; antropologo ; psikologo ; genetikisto ; eŭgenikisto vd
Laborkampo	Probabloteorio kaj antropologio vd
Doktoreca konsilisto	William Hopkins vd
Verkado
Verkoj	bean machine vd
Honorigoj
Honorigoj	(1910) Medalo Copley; (26-a de junio 1909) Knight Bachelor (en) ; (1908) Medalo Darvino-Wallace; (1902) Medalo Darvino; (1901) Huxley Memorial Medal (en) ; (1886) Reĝa Medalo; (1853) Founder’s Medal (en) ; (1850) Fellow of the Royal Geographical Society (en) ; Membro de la Reĝa Societo de Londono ; vd
Membrecoj
Membrecoj	Reĝa Societo de Londono (1860–); Reĝa Geografia Societo (1850–) vd
En TTT	Oficiala retejo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Francis GALTON (/ˈfrɑːnsɪs ˈgɔːltn̩/) (naskiĝis la 16-an de februaro 1982 en Sparkbrook, Birmingham, mortis la 17-an de januaro 1911 en Haslemere, Surrey) estis brita polimato, antropologo, geografo, esploristo, inventisto, meteologo, statistikisto, psikologo kaj eŭgenikisto kun ampleksa spektro de interesoj.^[1]^[2]

Galton produktis pli ol 340 artikolojn kaj librojn. Li kreis la statistikan koncepton de kunrilato kaj regreso al la averaĝo, ege disvastigita. Li estis la unua kiu aplikis statistikajn metodojn por la studo de la homaj diferencoj kaj la heredo de la inteligento, enkondukis la uzadon de demandaroj kaj enkestoj por kolekti datumojn pri la homaj komunumoj, kiujn li bezonis por genealogiaj kaj biografiaj laboroj kaj por siaj antropometriaj studoj.

Estante kuzo de Charles Darwin, Francis Galton proponis, ke interpreto de la teorio de Darwin estas necesa por ke eŭgeniko savu socion el "malsupraj" mensoj.

Li estis pionira en eŭgeniko, kaj li mem stampis la terminon en si mem^[3] kaj la esprimon "naturo kontraŭ bredado”.^[4] Lia libro “La hereda genio” (1869) estis la unua scienca klopodo por studi la genion kaj la grandon.^[5]

Kiel esploristo de la homa menso, li fondis la psikometrion (la scienco de la mezuro de la mensaj kapabloj), la diferencan psikologion kaj la leksikan hipotezon de la personeco. Li ideigis metodon por klasigi la fingrospurojn kiu rezultis utilajn en la jurmedicina scienco. Lia serĉado de la sciencaj principoj de diversaj fenomenoj etendis eĉ al la plej bona metodo por kuiri teon.^[6]^[7]

Ĉefaj verkoj

Galton, F (1853). Narrative of an explorer in South Africa. London: John Murray.
Galton, F (1869). Hereditary Genius. London: Macmillan & Co.
Galton, F (1883). Inquiries into Human Faculty and Its Development. London: J.M. Dent & Company
Galton, F (1889). Natural Inheritance. London: Macmillan & Co.
Galton, F (1855). The Art of Travel, Murray.
Galton, F (1863). Meteorographica, Macmillan.
Galton, F (1874). English Men of Science: their Nature and Nurture. Londres.
Galton, F (1892). Fingerprints, Macmillan.
Galton, F (1893). Decipherment of blurred fingerprints, Macmillan.
Galton, F (1895). Fingerprint Directories Macmillan, PDF 19,62 MB
Galton, F (1908). Memories of My Life. London.

Referencoj

↑ «Francis Galton- Biography, Books and theories». [1] Arkivigite je 2019-11-16 per la retarkivo Wayback Machine Alirita la 19an de januaro 2018.
↑ «Francis Galton». [2] Alirita la 19an de januaro 2018.
↑ Galton, Francis (1883). Inquiries into Human Faculty and Its Development. Londres: Macmillan & Co.
↑ Galton, F (1874). «On men of science, their nature and their nurture». Proceedings of the Royal Institution of Great Britain.
↑ Galton, F (1869). Hereditary Genius. Londres: Macmillan & Co.
↑ Galton, F (1885). Abelard.org, ed. The Art of Travel. Londres: John Murray. ISBN 978-1770450400.
↑ Abelard.org (eld.). «Francis Galton.” Statistical Inquiries into the Efficacy of Prayer”, (1872). Amb notes a altres dels seus treballs». Konsultita la 26an de oktobro 2015.

Francis Galton en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Kategorio Francis Galton en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Bibliotekoj

[1] «Francis Galton- Biography, Books and theories». [1] Arkivigite je 2019-11-16 per la retarkivo Wayback Machine Alirita la 19an de januaro 2018.

[2] «Francis Galton». [2] Alirita la 19an de januaro 2018.

[3] Galton, Francis (1883). Inquiries into Human Faculty and Its Development. Londres: Macmillan & Co.

[4] Galton, F (1874). «On men of science, their nature and their nurture». Proceedings of the Royal Institution of Great Britain.

[5] Galton, F (1869). Hereditary Genius. Londres: Macmillan & Co.

[6] Galton, F (1885). Abelard.org, ed. The Art of Travel. Londres: John Murray. ISBN 978-1770450400.

[7] Abelard.org (eld.). «Francis Galton.” Statistical Inquiries into the Efficacy of Prayer”, (1872). Amb notes a altres dels seus treballs». Konsultita la 26an de oktobro 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]