Anthony Perkins

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś

Anthony Perkins (New York, 4 'd Avrìl dal 1932 – Los Angeles, 12 ad Setémbar dal 1992) 'l è stâ 'n atōr, regìsta e senegiadōr americàṅ, candidâ a 'l Prèmi Òscar in dal 1957 cuma atōr minga prutagunìsta p'r al rōl ad Josh Birdwell in dal film La legge del Signore ad William Wyler mént'r a 'l Fèstival ad Cannes 'l è stâ bòṅ ad vìnsar par la pelìcula Le piace Brahms?.

'L è cgnusû p'r avér dâ la sò ghigna a 'l persunàǵ ad Norman Bates in dal film Psyco 'd Alfred Hitchcock, rōl ch'l à pò cuntinuâ a far in àtar tri film: Psycho II (1983), Psycho III (1986) e Psycho IV (1990).

Bisesuàl in dal vita privàda, 'l è mòrt a ssant'an par na pulmunît cauśàda da 'l AIDS méntar sò mujér, l'atōra e mudèla Berry Berenson, l'à pardû la vita in di atintâ d'l 11 Setémbar 2001 esénd lē insìma a 'l aparéć vōl American Airlines 11 fat stablìr da i terurìsta atàc a 'l Tóri Śmèli 'd New York. La còpia la gh'iva dū fiōi nâ in di an Stanta, Oz e Elvis.

Biugrafìa

Perkins al taca la sò caréra a 'l cìnema in di an Sinquànta e 'l fà sèntar bèla c'n al sò secónd film, La legge del Signore, ch'al gh fruta 'n Golden Globe e na nomination a i Prèmi Òscar. In chi an lè al fà vgnir fóra anc di disc, firmâ Tony Perkins, e 'n sò sìngul dal 1957, Moon-Light Swim, al gh la cava anc a finìr a 'l 24śum pòst dla Billboard americàna.

In dal 1960 al cata 'l sucès faghénd al prutagunìsta in dal thriller Psyco 'd Alfred Hitchcock. Cla part chè la ségna par sèmpar la sò caréra, specialmènt in di ùtim an. In di an a vgnir al lavóra cun di regìsta impurtànt cuma Orson Welles, ch'l al vōl in Il processo trat da 'l rumànś umònim ad Franz Kafka, René Clément (Parigi brucia?), Claude Chabrol (Le scandale - Delitti e champagne e Dieci incredibili giorni) e Mike Nichols (Comma 22).

In di an Stanta al gira 'l thriller Qualcuno dietro la porta e 'l śal Assassinio sull'Orient Express, lavōr ad Sidney Lumet trat da 'l rumànś dl'Agatha Christie, mént'r in di an Utànta e Nuànta al tōś part a soquànt lavōr par la televiśiòṅ e a soquànt pelìculi 'd scarésa o dal śgriśōr in du 'l fà da spés di persunàǵ disturbâ o ciucâ in dla suca cuma in China Blue o Dr. Jekyll e Mr. Hyde: sull'orlo della follia.

Filmugrafìa

1953 - L'attrice (The Actress), regìa ad George Cukor
1956 - La legge del Signore (Friendly Persuasion), regìa ad William Wyler
1957 - Prigioniero della paura (Fear Strikes Out), regìa ad Robert Mulligan
1957 - L'uomo solitario (The Lonely Man), regìa 'd Henry Levin
1957 - Il segno della legge (The Tin Star), regìa 'd Anthony Mann
1958 - La diga sul Pacifico (This Angry Age), regìa ad René Clément
1958 - Desiderio sotto gli olmi (Desire Under the Elms), regìa ad Delbert Mann
1958 - Bella, affettuosa, illibata cercasi... (The Matchmaker), regìa ad Joseph Anthony
1959 - Verdi dimore (Green Mansions), regìa ad Mel Ferrer
1959 - L'ultima spiaggia (On the Beach), regìa ad Stanley Kramer
1960 - In punta di piedi (Tall Story), regìa ad Joshua Logan
1960 - Psyco (Psycho), regìa ad Alfred Hitchcock
1961 - Le piace Brahms? (Goodbye Again), regìa 'd Anatole Litvak
1962 - Fedra (Phaedra), regìa ad Jules Dassin
1962 - Il coltello nella piaga (Le couteau dans la plaie), regìa 'd Anatole Litvak
1962 - Il processo (Le procès), regìa 'd Orson Welles
1963 - Uno dei tre (Le glaive et la balance), regìa 'd André Cayatte
1964 - Un'adorabile idiota (Une ravissante idiote), regìa 'd Édouard Molinaro
1965 - The Fool Killer, regìa ad Servando González
1966 - Parigi brucia? (Paris brûle-t-il?), regìa ad René Clément
1967 - Le scandale - Delitti e champagne (Le scandale), regìa ad Claude Chabrol
1968 - Dolce veleno (Pretty Poison), regìa ad Noel Black
1970 - Comma 22 (Catch-22), regìa ad Mike Nichols
1970 - Un uomo, oggi (WUSA), regìa ad Stuart Rosenberg
1970 - Psyco 2 (How Awful About Allan), regìa ad Curtis Harrington - film TV
1971 - Dieci incredibili giorni (La décade prodigieuse), regìa ad Claude Chabrol
1971 - Qualcuno dietro la porta (Quelqu'un derrière la porte), regìa ad Nicolas Gessner
1972 - Play It As It Lays, regìa ad Frank Perry
1972 - L'uomo dai 7 capestri (The Life and Times of Judge Roy Bean), regìa ad John Huston
1974 - Lovin' Molly, regìa ad Sidney Lumet
1974 - Assassinio sull'Orient Express (Murder on the Orient Express), regìa ad Sidney Lumet
1975 - Mahagoni (Mahogany), regìa ad Berry Gordy e 'd Jack Wormser
1978 - Ricorda il mio nome (Remember My Name), regìa 'd Alan Rudolph
1978 - I miserabili (Les miserables), regìa ad Glenn Jordan
1979 - Attacco: piattaforma Jennifer (North Sea Hijack), regìa 'd Andrew V. McLaglen
1979 - Rebus per un assassinio (Winter Kills), regìa ad William Richert
1979 - Il sogno di Laura (Twee vrouwen), regìa ad George Sluizer
1960 - The Black Hole - Il buco nero (The Black Hole), regìa ad Gary Nelson
1980 - Sindrome di un assassinio (Double negative), regìa ad George Bloomfield
1983 - Psycho II, regìa ad Richard Franklin
1984 - Terrore in sala (Terror in the Aisles), regìa 'd Andrew J. Kuehn
1984 - China Blue (Crimes of Passion), regìa ad Ken Russell
1986 - Psycho III, regìa 'd Anthony Perkins
1988 - L'occhio della morte (Destroyer), regìa ad Robert Kirk
1989 - Dr. Jekyll e Mr. Hyde: sull'orlo della follia (Edge of Sanity), regìa ad Gérard Kikoïne
1990 - Psycho IV (Psycho IV: The Beginning), regìa ad Mick Garris - film TV
1990 - Vestito che uccide (I'm Dangerous Tonight), regìa ad Tobe Hooper - film TV
1991 - L'uomo della porta accanto (Der mann nebenan), regìa dla Petra Haffter
1992 - Bersaglio tutto nudo (Los gusanos no llevan bufanda), regia ad Javier Elorrieta
1992 - Un grido nel buio (In the Deep Woods), regìa ad Charles Correll - film TV

cuma Regìsta

1986 - Psycho III
1988 - Una fortuna da morire (Lucky Stiff)

Culegamènt estéran

(EN) Filmugrafìa in s'l IMDb

Àtar prugèt

Wikiquote contiene citazioni di o su Anthony Perkins
Wikimedia Commons contiene file multimediali su Anthony Perkins