RBMK

Το RBMK (Ρώσικα: Реактор Большой Мощности Канальный Reaktor Bolshoy Moshchnosti Kanalnyy,"High Power Channel-type Reactor") είναι μια κατηγορία αντιδραστήρα πυρηνικής ενέργειας που μετριάζεται με γραφίτη και έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί από τη Σοβιετική Ένωση.

Το RBMK είναι ένας πρώτος αντιδραστήρας δεύτερης γενιάς και ο παλαιότερος σχεδιασμός του εμπορικού αντιδραστήρα εξακολουθεί να είναι σε ευρεία λειτουργία. Ορισμένες πτυχές του σχεδιασμού του αντιδραστήρα RBMK, όπως η ενεργή απομάκρυνση της θερμότητας αποσύνθεσης, οι θετικές ιδιότητες του κενού συντελεστή, οι ράβδοι ελέγχου με άκρη γραφίτη και η αστάθεια σε χαμηλά επίπεδα ισχύος, συνέβαλαν στην καταστροφή του Τσέρνομπιλ το 1986, όπου ένα RBMK 1000 παρουσίασε κατακρήμνιση κατά τη διάρκεια μιας λανθασμένης δοκιμής, και η ραδιενέργεια απελευθερώθηκε σε ένα μεγάλο τμήμα της Ευρώπης. Αυτή η καταστροφή προκάλεσε παγκόσμιες εκκλήσεις για την πλήρη παύση λειτουργίας των αντιδραστήρων. Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει σημαντική εξάρτηση από τις εγκαταστάσεις RBMK για παραγωγή ενέργειας στη Ρωσία. Οι ατέλειες στο σχεδιασμό αντιδραστήρων RBMK-1000 εξαλείφθηκαν σύντομα μετά το ατύχημα του Τσερνομπίλ και από τότε δώδεκα αντιδραστήρες λειτουργούσαν χωρίς σοβαρά περιστατικά για πάνω από είκοσι χρόνια [2]. Ενώ εννέα μπλοκ RBMK υπό κατασκευή ακυρώθηκαν μετά την καταστροφή του Τσέρνομπιλ, και το τελευταίο από τα τρία υπόλοιπα μπλοκ RBMK στον πυρηνικό σταθμό του Τσερνόμπιλ τερματίστηκε τελικά το 2000, από τον Δεκέμβριο του 2017 υπήρχαν ακόμη 11 αντιδραστήρες RBMK και τέσσερις μικροί αντιδραστήρες ελαφρού ύδατος επιβραδυνόμενους με γραφίτη EGP-6, οι οποίοι λειτουργούσαν στη Ρωσία [1], αν και όλοι τους είχαν μετεξοπλιστεί με έναν αριθμό αναβαθμίσεων ασφαλείας.

Η μόνη διαφορά μεταξύ των αντιδραστήρων RBMK-1000 και RBMK-1500 είναι ότι ο RBMK-1500 ψύχεται με λιγότερα ύδατα και έτσι περισσότερο νερό μετατρέπεται σε ατμό. Χρησιμοποιεί επίσης λιγότερο ουράνιο. Οι μόνοι αντιδραστήρες αυτού του τύπου και η ισχύς εξόδου είναι εκείνοι στο πυρηνικό εργοστάσιο πυρηνικής ενέργειας Ιγκναλίνα. Το RBMKP-2400 είναι ορθογώνιο αντί για κυλινδρικό και προοριζόταν να κατασκευάζεται σε τμήματα σε εργοστάσιο για συναρμολόγηση επί τόπου. Σχεδιάστηκε έτσι ώστε να έχει ισχύ εξόδου 2400 MWe. Δεν κατασκευάστηκε κανένας αντιδραστήρας με αυτή την ισχύ εξόδου, ενώ ο ισχυρότερος από σήμερα είναι από το 2018 ο EPR 1750 MWe.