Αρούμπα

Αρούμπα Aruba
Σημαία Εθνόσημο
Εθνικός ύμνος: "Aruba Dushi Tera"
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη	Οράνιεστατ 12°31′N 70°02′W
Επίσημες γλώσσες	Ολλανδικά, Παπιαμέντο1
Κυρίαρχο κράτος	Βασίλειο των Κάτω Χωρών
Πολίτευμα	Συνταγματική Μοναρχία
Μονάρχης Κυβερνήτης Πρωθυπουργός	Γουλιέλμος-Αλέξανδρος Χουάν Αλφόνσο Μπούκχαουτ Έβελιν Γουέβερ-Κρους
Πλήρης αυτονομία από το Βασίλειο των Κάτω Χωρών Σύνταγμα	1η Ιανουαρίου 1986
Έκταση  • Σύνολο Ακτογραμμή	180 km2 (214η) 68,5 km
Πληθυσμός  • Εκτίμηση 12-2023   • Απογραφή 2000   • Πυκνότητα	107.566 (199η)  103.065   597,6 κατ./km2 (20η)
ΑΕΠ (ΙΑΔ)  • Ολικό  (2005)  • Κατά κεφαλή	2,258 δισ. $   21.800 $
Νόμισμα	Φλορίνι της Αρούμπα (AWG (Arubaanse Waarde Geld))
Ζώνη ώρας	AST (UTC -4)
Internet TLD	.aw
Κωδικός κλήσης	+297
1Ομιλώνται επίσης η ισπανική και η αγγλική.

Η Αρούμπα (ολλανδικά: Aruba‎‎, παπιαμέντο: Aruba) είναι νησιωτική χώρα, τμήμα του Βασιλείου των Κάτω Χωρών (Ολλανδίας), με έκταση 180 τ.χλμ. και πληθυσμό 107.566 κατοίκων, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2023. Βρίσκεται στην Καραϊβική Θάλασσα 13 ν.μ. βόρεια της Βενεζουέλας και 36 ν.μ. δυτικά του Κουρασάο. Γενικά είναι χώρα πεδινή με ένα μόνο λόφο 185 μ. Το κλίμα της είναι ξηρό και το πόσιμο νερό προέρχεται από αφαλάτωση θαλασσινού νερού. Πρωτεύουσα είναι το Οράνιεστατ, λιμένας με διεθνές αεροδρόμιο, και 2η πόλη ο Άγιος Νικόλαος όπου υπάρχουν μεγάλα διυλιστήρια πετρελαίου. Οι αυτόχθονες κάτοικοι ονομάζονται Αραουάκοι και είναι ινδιάνικης καταγωγής. Η γλώσσα που ομιλείται λέγεται «παπιαμέντο» που είναι μια ανάμικτη διάλεκτος ισπανικής, πορτογαλικής και ολλανδικής με στοιχεία αγγλικής γλώσσας.

Χάρτης της Αρούμπας

Ιστορία

Οι πρώτοι κάτοικοι της Αρούμπα πιστεύεται ότι ήταν Αραουάκοι, οι οποίοι μετανάστευσαν εκεί από τη Βενεζουέλα για να ξεφύγουν από τις επιθέσεις των Καραΐβων. Ερείπια των πρώτων γνωστών ινδιάνικων οικισμών χρονολογούνται από το 1000 μ.Χ. Καθώς τα θαλάσσια ρεύματα καθιστούν δύσκολη τη διαδρομή προς τα άλλα νησιά της Καραϊβικής, ο πολιτισμός των Αραουάκων παρέμεινε πιο στενά συνδεδεμένος με αυτόν της ηπειρωτικής Νότιας Αμερικής.

Οι Ευρωπαίοι έμαθαν αρχικά για την Αρούμπα μετά από τις εξερευνήσεις της Ισπανίας από τον Αμέριγκο Βεσπούτσι και τον Αλόνσο ντε Οχέντα το καλοκαίρι του 1499. Και οι δύο περιέγραψαν την Αρούμπα ως «νησί των γίγαντων», σημειώνοντας το σχετικά μεγάλο ανάστημα των γηγενών Αραουάκων σε σύγκριση με τους Ευρωπαίους. Ο χρυσός δεν ανακαλύφθηκε στην Αρούμπα για άλλα 300 χρόνια. Ο Βεσπούτσι επέστρεψε στην Ισπανία με αποθέματα βαμβακιού και βραζιλόξυλου από το νησί και περιέγραψε σπίτια χτισμένα στον ωκεανό. Οι ιστορίες του Βεσπούτσι και του Οχέντα ώθησαν το ενδιαφέρον για την Αρούμπα και οι Ισπανοί σύντομα αποίκισαν το νησί.

Η Ολλανδία κατέλαβε την Αρούμπα από την Ισπανία το 1636 κατά τη διάρκεια του Τριακονταετούς Πολέμου. Από το 1636, η Αρούμπα είναι υπό ολλανδική διοίκηση, αρχικά διοικούμενη από τον Πέτερ Στίβσαντ, ο οποίος αργότερα διορίστηκε στο Νέο Άμστερνταμ (Νέα Υόρκη). Ο Στίβσαντ βρισκόταν σε ειδική αποστολή στην Αρούμπα τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 1642. Το νησί συμπεριλήφθηκε στο πλαίσιο της διοίκησης της Ολλανδικής Εταιρείας των Δυτικών Ινδιών ("WIC") ως «Νέα Κάτω Χώρα και Κουρασάο» από το 1648 έως το 1664. Το 1667 η ολλανδική κυβέρνηση διόρισε έναν Ιρλανδό ως κυβερνήτη της Αρούμπας.

Οι Ολλανδοί πήραν τον έλεγχο 135 χρόνια μετά από τους Ισπανούς, αφήνοντας τους Αραουάκους να καλλιεργούν και να βόσκουν τα ζώα και χρησιμοποίησαν το νησί ως πηγή κρέατος για άλλες ολλανδικές κατοχές στην Καραϊβική. Η γειτνίαση της Αρούμπας με τη Νότια Αμερική είχε ως αποτέλεσμα την αλληλεπίδραση με τους πολιτισμούς των παράκτιων περιοχών περισσότερο από έναν αιώνα μετά την ανεξαρτησία των Κάτω Χωρών από την Ισπανία. Αρχιτεκτονικές ομοιότητες μπορεί να δει κανείς μεταξύ τμημάτων του Οράνιεστατ του 19ου αιώνα και της κοντινής πόλης της Βενεζουέλας Κόρο στην επαρχία Φαλκόν. Ιστορικά, τα ολλανδικά δεν μιλιούνταν ευρέως στο νησί εκτός από την αποικιακή διοίκηση. Η χρήση τους αυξήθηκε στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα. Οι μαθητές στο Κουρασάο, την Αρούμπα και την Μποναίρ διδάσκονταν κυρίως στα ισπανικά μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν οι Βρετανοί κατέλαβαν το Κουρασάο, την Αρούμπα και την Μποναίρ. Η διδασκαλία των ισπανικών αποκαταστάθηκε όταν αποκαταστάθηκε το ολλανδικό καθεστώτος το 1815. Επίσης, καταβλήθηκαν προσπάθειες για την εισαγωγή της δίγλωσσας λαϊκής εκπαίδευσης στα ολλανδικά και στα Παπιαμέντο στα τέλη του 19ου αιώνα.

Κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων πολέμων, η Βρετανική Αυτοκρατορία έλαβε τον έλεγχο του νησιού, μεταξύ 1799 και 1802, και μεταξύ 1804 και 1816, πριν το παραδώσει πίσω στην Ολλανδία. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου με την κατοχή των Κάτω Χωρών το 1940 οι εγκαταστάσεις πετρελαίου στην Αρούμπα ήλθαν υπό τη διοίκηση της ολλανδικής εξόριστης κυβέρνησης στο Λονδίνο και η Αρούμπα συνέχισε να προμηθεύει πετρέλαιο τους Βρετανούς και τους συμμάχους τους.

Διοικητική διαίρεση

Για λόγους δημογραφικούς η Αρούμπα διαιρείται σε 8 περιφέρειες:

• Ανατολικό Οράνιενστατ
• Βόρεια Αρούμπα
• Βόρειο Σαν Νικολάς
• Δυτικό Οράνιεστατ
• Νότιο Σαν Νικολάς
• Παραδέρα
• Σάντα Κρουζ
• Σαβανέτα

Δημογραφία

Στην Αρούμπα ζουν κυρίως Αμερικανοί ινδιάνικης και μικτής καταγωγής από την Καραϊβική. Αναφορικά με το θρήσκευμα, οι περισσότεροι είναι Ρωμαιοκαθολικοί Χριστιανοί σε ποσοστό 80%, ενώ υπάρχουν και 932 Μάρτυρες του Ιεχωβά. Το προσδόκιμο ζωής στις γυναίκες είναι τα 81,6 έτη και στους άνδρες τα 75,4 (σύνολο πληθυσμού 78,5 έτη), σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2024.

Διακυβέρνηση

Από το 2017 Κυβερνήτης είναι ο Χουάν Αλφόνσο Μπούκχαουτ. Πρωθυπουργός της χώρας είναι η Έβελιν Γουέβερ-Κρους.

Πρωθυπουργοί της Αρούμπα

• Χένι Έμαν (Κόμμα του Λαού της Αρούμπα) - 1η Ιανουαρίου 1986 - 9 Φεβρουαρίου 1989 (1η φορά)
• Νέλσον Οντούμπερ (Εκλογικό Κίνημα του Λαού) - 9 Φεβρουαρίου 1989 - 29 Ιουλίου 1994 (1η φορά)
• Χένι Έμαν (Κόμμα του Λαού της Αρούμπα) - 29 Ιουλίου 1994 - 30 Οκτωβρίου 2001 (2η φορά)
• Νέλσον Οντούμπερ (Εκλογικό Κίνημα του Λαού) - 30 Οκτωβρίου 2001 - 30 Οκτωβρίου 2009 (2η φορά)
• Μάικ Έμαν (Κόμμα του Λαού της Αρούμπα) - 30 Οκτωβρίου 2009 - 17 Νοεμβρίου 2017
• Έβελιν Γουέβερ-Κρους (Εκλογικό Κίνημα του Λαού) - 17 Νοεμβρίου 2017- σήμερα

Εκλογές

Το δικαίωμα ψήφου παρέχεται σε όσες και όσους είναι ηλικίας 18 ετών και άνω. Στις εκλογές που διεξήχθησαν στις 23 Σεπτεμβρίου του 2005, κέρδισε ο Νέλσον Οντούμπερ. Οι επόμενες εκλογές διεξήχθησαν στις 25 Σεπτεμβρίου 2009. Στις εκλογές που διενεργήθηκαν στις 27 Σεπτεμβρίου 2013, εξελέγησαν 21 μέλη του κοινοβουλίου με ανοικτή λίστα (απλή αναλογική) σε μία μονοεδρική περιφέρεια σε πανεθνικό επίπεδο. Οι πιο πρόσφατες εκλογές διεξήχθησαν τον Ιούνιο του 2021.

Μεταφορές

Η οδήγηση γίνεται στα δεξιά.

Παραπομπές

Σημειώσεις

Το 1825 ανακαλύφθηκε χρυσός που σύντομα όμως εξαντλήθηκε. Στη δεκαετία του '70 η Αρούμπα είχε εκπροσωπηθεί σε Ολυμπιάδα τραγουδιού στην Αθήνα και είχε λάβει το πρώτο βραβείο. Επίσης το 1996 ξέσπασε στην Αθήνα σκάνδαλο με διαβατήρια της Αρούμπα που είχαν κριθεί παράνομα.