Ύττριο

Να μην συγχέεται με το Υττέρβιο.

Το Ύττριο είναι χημικό στοιχείο με σύμβολο Y και ατομικό αριθμό 39. Είναι αργυρόχρωμο μέταλλο μετάπτωσης χημικά παρόμοιο με τις λανθανίδες και ιστορικά έχει κατηγοριοποιηθεί ως μια από τις σπάνιες γαίες. Το ύττριο βρίσκεται πάντα συνδυασμένο με λανθανίδες σε ορυκτά σπανίων γαιών και δεν βρίσκεται ποτέ στη φύση ως ελεύθερο στοιχείο. Το μόνο σταθερό του ισότοπο, ⁸⁹Y, είναι επίσης το μόνο φυσικά συναντώμενο ισότοπο.

Ύττριο
στρόντιο ← Ύττριο → ζιρκόνιο Sc ↑ Y ↓ Lu Περιοδικός Πίνακας
Ιστορία
Ταυτότητα του στοιχείου
Όνομα, σύμβολο	Ύττριο (Y)
Ατομικός αριθμός (Ζ)	39
Κατηγορία	στοιχείο μετάπτωσης
ομάδα, περίοδος, τομέας	3 ,5, d
Σχετική ατομική μάζα (Ar)	88.90585
Ηλεκτρονική διαμόρφωση	[Kr] 4d15s2
Αριθμός CAS	7440-65-5
Ατομικές ιδιότητες
Ατομική ακτίνα	180 pm
Ομοιοπολική ακτίνα	190±7 pm
Ηλεκτραρνητικότητα	1.22
Κυριότεροι αριθμοί οξείδωσης	3, 2, 1
Ενέργειες ιονισμού	1η: 600 kJ/mol 2η: 1180 ΚJ/mol 3η: 1980 KJ/mol
Φυσικά χαρακτηριστικά
Κρυσταλλικό σύστημα	εξαγωνικό
Κρυσταλλικό πλέγμα	ολοεδρικά κεντρωμένο
Σημείο τήξης	1979 °C (2779 °F) (1726 K)
Σημείο βρασμού	3336 °C (3609 °F) (6037 K)
Πυκνότητα	(20 °C)4.472 g/cm3
Μαγνητική συμπεριφορά	παραμαγνητικό
Λόγος Poison	0.243
Η κατάσταση αναφοράς είναι η πρότυπη κατάσταση (25°C, 1 Atm) εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά

Το 1787, ο Καρλ Άξελ Αρρένιους ανακάλυψε ένα νέο ορυκτό κοντά στο Ύττερμπυ στη Σουηδία και το ονόμασε υττερβίτη, από το όνομα του χωριού. Ο Γιόχαν Γκάντολιν ανακάλυψε οξείδιο του υττρίου σε δείγμα του Αρρένιους το 1789, και ο Άντερς Γκούσταφ Έκεμπεργκ ονόμασε το νεό οξείδιο υττρία. Το στοιχείο ύττριο απομονώθηκε πρώτη φορά το 1828 από τον Φρίντριχ Βέλερ.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Λεξιλογικός ορισμός του ύττριο στο Βικιλεξικό
• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Yttrium στο Wikimedia Commons