haul

Cymraeg

(1) haul ein cysawd heulol

(2) Mae'r haul yn torri trwy'r coed mewn gardd ac yn tywynnu'r ddôl

Cynaniad

• yn y Gogledd: /haɨ̯l/
• yn y De: /hai̯l/
  • ar lafar: /hɔi̯l/
•  haul    (cymorth, ffeil)

Geirdarddiad

Cymraeg Canol heul o'r Gelteg *sāwol o'r gwreiddyn Indo-Ewropeg *sóh₂u̯l̥ a welir hefyd yn y Lladin sōl, yr Otheg sáuil, yr Hen Roeg hḗlios, y Lithwaneg sáulė, yr Afesteg huuarə̄ a'r Sansgrit svàr, sū́rya. Cymharer â'r Gernyweg howl a'r Llydaweg heol; ymhellach â'r Wyddeleg súil ‘llygad’.

Enw

haul g (lluosog: heuliau)

1. (seryddiaeth) Seren, yn enwedig un sydd yng nghanol cysawd yr haul unigol.
2. Y golau a gwres a dderbynir wrth yr haul.

Cyfystyron

• huan

Termau cysylltiedig

• tarddeiriau: araul, di-heul, gwrth-haul, heulaidd, heulo, heulog, heulol
• cyfansoddeiriau: haul-addoliaeth, haul-addolwr, heuladdurn, heulbysgodyn, heuldan, heuldes, heuldir, heuldlws, heuldrawiad, heuldro, heulddawns, heulddisg, heuldduw, heulfa, heulfaen, heulfan, heulfelyn, heulfilyn, heulflodyn, heulfynag, heulgi, heulgras, heulguredig, heul-len, heul-lys, heulsaf, heulseren, heulsych, heulwen
• eli haul
• gwely haul
• gwisg haul
• sbectol haul
• teras haul

Cyfieithiadau

Almaeneg: Sonne b Cernyweg: howl g Eidaleg: sole g Ffrangeg: soleil g Gaeleg yr Alban: grian b Groeg: ήλιος (ílios) g Gwyddeleg: grian b Iseldireg: zon b

Llydaweg: heol g, huon g Pwyleg: słońce d Saesneg: sun Sbaeneg: sol g

Homoffon

• hael

Sillafiadau eraill

• (enw priod, y seren y mae'r Ddaear yn cylchu): (prif lythyren) Haul

Enw Priod

yr haul

1. Y seren y mae'r Ddaear yn cylchu ac yn derbyn golau a gwres wrthi.

Cyfieithiadau

Almaeneg: Sonne b Ffrangeg: soleil g Gaeleg yr Alban: grian b

Llydaweg: Heol g Saesneg: Sun Sbaeneg: sol g