Pluton
Pluton (symbòle: [1] i [2]) – karzełkòwô planeta, plutoid, nôwidniészi òbiekt w Kùiperowim pasie. Òstôł òdkrëti w 1930 przez amerikańsczégò astronoma Clyde'a Tombaugha. Òd czasu odkrëcégò do 2006 béł ùznôwóny za dzewiątą planetã Słuńcowégò Ùstawu. 24 zélnika 2006 Midzënôrodnô Astronomicznô Ùniô òdebrała Plutonowi status planetë. To òznôczô, że Słuńcowi Ùstôw pò prôwdze skłôdô sã z 8 planetów.
Wkół Plutona krążi co nômni 5 ksãżëców, z chtërnëch jeden (Charon) mô strzédnicã leno na pòłowã mniészą òd samégò Plutona.
Pluton pòliczony òstôł pòmidzë karzełkòwi planetë temù, że nie zjiscywô wëmògów nowi definicje planetë, co zrzeszoné je m.jin. z jegò masą. Wiãkszą masã jak Pluton mają nawetka niechtërne satelitë planetów: Miesądz, Kallisto, Ganimedes, Eùropa, Io, Titan i Tryton. Òd drëdżi stronë Pluton je wiãkszi niż tipòwi transneptunowé òbiektë, a téż wszëtczé planetoidë, chtërne krążą wkół Słuńca.
Słuńcowi Ùstôw |
---|
Słuńce | Merkùri | Wenus | Zemia | Mars | Ceres | Jupiter | Saturna | Ùran | Neptun | Orkus | Pluton | Haùmea | Quaoar | Makemake | Gonggong | Eris | Sedna |
Miesądz · pas planétoidów · pas Kùiperô · blón Oortô |