World Wide Web

World Wide Web (skraćeno WWW, W3, ili samo Web, naziv dolazi iz engleskog jezika a može se prevesti kao 'svjetska mreža'; u engleskom riječ web ima značenje razgranate i isprepletene mreže poput paučine) je jedna od najkorištenijih usluga Interneta koja omogućava dohvaćanje hipertekstualnih dokumenata. Dokumenti mogu sadržavati tekst, slike i multimedijalne sadržaje a međusobno su povezani hiperlinkovima. Za dohvaćanje i prikaz sadržaja koriste se računarski programi koji se nazivaju internet preglednici.^[1]

Web se često pogrešno koristi kao sinonim za Internet, a zapravo predstavlja jednu uslugu kojom se ostvaruje razmjena podataka preko te svjetske računarske mreže.

Projekt kojim je počeo razvoj Weba predložili su 1990. u CERN-u engleski inženjer i naučnik Tim Berners-Lee i belgijski naučnik Robert Cailliau.^[2]

Postao je svjetski dominantna softverska platforma.^[3]^[4]^[5]^[6] Osnovni je alat pomoću kojeg se milijarde ljudi služi za komunikaciju s internetom.^[7]

Grafički prikaz malog dijela WWW-a, demonstrirajući hiperveze

Server

Web server je softver ili hardver posvećen pokretanju navedenog softvera, koji može zadovoljiti zahtjeve klijenata World Wide Web-a. Web server može, općenito, sadržavati jednu ili više veb stranica. Web server obrađuje dolazne mrežne zahtjeve preko HTTP-a i nekoliko drugih povezanih protokola.

Primarna funkcija web servera je pohranjivanje, obrada i isporuka web stranica klijentima.^[8] Komunikacija između klijenta i servera odvija se pomoću protokola za prijenos hiperteksta (HTTP). Isporučene stranice su najčešće HTML dokumenti, koji mogu uključivati slike, stilove i skripte pored tekstualnog sadržaja.

HTML

Jezik za označavanje hiperteksta (HTML) je standardni jezik za označavanje za kreiranje web stranica i web aplikacija. Uz Cascading Style Sheets (CSS) i JavaScript, on čini trio temeljnih tehnologija za World Wide Web.^[9]

Web pretraživači primaju HTML dokumente sa veb servera ili iz lokalne memorije i renderiraju dokumente u multimedijalne web stranice. HTML opisuje strukturu web stranice semantički i izvorno uključuje znakove za izgled dokumenta.

Stranice

Web stranica je dokument koji je pogodan za World Wide Web i web pretraživače. Web pretraživač prikazuje web stranicu na monitoru ili mobilnom uređaju.

Dinamične stranice

Dinamička web stranica na strani servera je web stranica čiju konstrukciju kontroliše aplikacijski poslužilac koji obrađuje skripte na strani servera. U skriptiranju na strani servera, parametri određuju kako se odvija sastavljanje svake nove web stranice, uključujući postavljanje više obrade na strani klijenta.

Reference

^ "What is the difference between the Web and the Internet?". W3C Help and FAQ. W3C. 2009. Pristupljeno 16. 7. 2015.
^ Berners-Lee, Tim. "Information Management: A Proposal". w3.org. The World Wide Web Consortium. Pristupljeno 12. 2. 2022.
^ Bleigh, Michael (16. 5. 2014). "The Once And Future Web Platform". TechCrunch. Pristupljeno 9. 3. 2022.
^ "World Wide Web Timeline". Pews Research Center. 11. 3. 2014. Pristupljeno 1. 8. 2015.
^ Dewey, Caitlin (12. 3. 2014). "36 Ways The Web Has Changed Us". The Washington Post. Pristupljeno 1. 8. 2015.
^ "Website Analytics Tool". Pristupljeno 1. 8. 2015.
^ "What is the difference between the Web and the Internet?". W3C Help and FAQ. W3C. 2009. Arhivirano s originala, 9. 7. 2015. Pristupljeno 16. 7. 2015.
^ Patrick, Killelea (2002). Web performance tuning (2nd izd.). Beijing: O'Reilly. str. 264. ISBN 978-0596001728. OCLC 49502686.
^ Flanagan, David. JavaScript – The definitive guide (6 izd.). str. 1. JavaScript is part of the triad of technologies that all Web developers must learn: HTML to specify the content of web pages, CSS to specify the presentation of web pages, and JavaScript to specify the behaviour of web pages.

Literatura

Berners-Lee, Tim; Bray, Tim; Connolly, Dan; Cotton, Paul; Fielding, Roy; Jeckle, Mario; Lilley, Chris; Mendelsohn, Noah; Orchard, David; Walsh, Norman; Williams, Stuart (15. 12. 2004). "Architecture of the World Wide Web, Volume One". Version 20041215. W3C. journal zahtijeva |journal= (pomoć)
Berners-Lee, Tim (august 1996). "The World Wide Web: Past, Present and Future". journal zahtijeva |journal= (pomoć)
Brügger, Niels, ed, Web25: Histories from the first 25 years of the World Wide Web (Peter Lang, 2017).
Fielding, R.; Gettys, J.; Mogul, J.; Frystyk, H.; Masinter, L.; Leach, P.; Berners-Lee, T. (juni 1999). "Hypertext Transfer Protocol – HTTP/1.1". Request For Comments 2616. Information Sciences Institute. journal zahtijeva |journal= (pomoć)
Niels Brügger, ed. Web History (2010) 362 pages; Historical perspective on the World Wide Web, including issues of culture, content, and preservation.
Polo, Luciano (2003). "World Wide Web Technology Architecture: A Conceptual Analysis". New Devices.
Skau, H.O. (March 1990). "The World Wide Web and Health Information". New Devices.

Vanjski linkovi

Commons logo

Commons ima datoteke na temu: World Wide Web

Rana arhiva prve web stranice
Internet Statistics: Growth and Usage of the Web and the Internet
Living Internet Arhivirano 7. 1. 2009. na Wayback Machine A comprehensive history of the Internet, including the World Wide Web.
Web Design and Development na Curlie
World Wide Web Konzorcij (W3C)
W3C Recommendations Reduce "World Wide Wait"
World Wide Web Size Daily estimated size of the World Wide Web.
Antonio A. Casilli, Some Elements for a Sociology of Online Interactions
The Erdős Webgraph Server Arhivirano 1. 3. 2021. na Wayback Machine nudi sedmično osvježenu grafiku koja pokazuje neprekidni rast dijelova WWW.

[1] "What is the difference between the Web and the Internet?". W3C Help and FAQ. W3C. 2009. Pristupljeno 16. 7. 2015.

[TBL_Web_Proposal-2] Berners-Lee, Tim. "Information Management: A Proposal". w3.org. The World Wide Web Consortium. Pristupljeno 12. 2. 2022.

[3] Bleigh, Michael (16. 5. 2014). "The Once And Future Web Platform". TechCrunch. Pristupljeno 9. 3. 2022.

[4] "World Wide Web Timeline". Pews Research Center. 11. 3. 2014. Pristupljeno 1. 8. 2015.

[5] Dewey, Caitlin (12. 3. 2014). "36 Ways The Web Has Changed Us". The Washington Post. Pristupljeno 1. 8. 2015.

[6] "Website Analytics Tool". Pristupljeno 1. 8. 2015.

[7] "What is the difference between the Web and the Internet?". W3C Help and FAQ. W3C. 2009. Arhivirano s originala, 9. 7. 2015. Pristupljeno 16. 7. 2015.

[8] Patrick, Killelea (2002). Web performance tuning (2nd izd.). Beijing: O'Reilly. str. 264. ISBN 978-0596001728. OCLC 49502686.

[9] Flanagan, David. JavaScript – The definitive guide (6 izd.). str. 1. JavaScript is part of the triad of technologies that all Web developers must learn: HTML to specify the content of web pages, CSS to specify the presentation of web pages, and JavaScript to specify the behaviour of web pages.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

p r u Telekomunikacije (općenito)
Historija	Svjetionik Radiodifuzija Komunikacijski sateliti Računarske mreže Bubnjevi Električni telegraf Faks Heliografi Hidraulički telegraf Internet Masovni mediji Mobilni telefoni Optička telegrafija Fotofoni Radio Radiotelefoni Teleprinter Telegrafija Telefoni Telefonske kutije Televizija Podmorske telegrafske linije (Transatlantski telegrafski kabel) Videofoni
Pioniri	Edwin Howard Armstrong John Logie Baird Alexander Graham Bell Tim Berners-Lee Jagadish Chandra Bose Vint Cerf Claude Chappe Lee de Forest Philo Farnsworth Reginald Fessenden Elisha Gray Innocenzo Manzetti Guglielmo Marconi Antonio Meucci Johann Philipp Reis Nikola Tesla Camille Papin Tissot Alfred Vail Charles Wheatstone Vladimir K. Zworykin Aleksandar Stjepanovič Popov
Mediji	Koaksijalni kabl FSO Optičko vlakno Radiotalasi Telefonske linije Kopneni mikrotalasi
Mreže	ARPANET BITNET Ethernet FidoNet ISDN Internet Lokalno područje Mobile NGN Komutacija paketa PSTN Radio Telekomunikacijska oprema Televizija Teleks WAN World Wide Web Bežično umrežavanje