Lijaza

Lijaza – u biohemiji – je enzim koji katalizira razlaganje različitih hemijskih veza putem koji se razlikuje od onog kod hidroliza i oksidacije, često formirajući novu dvostruku vezu ili nov prsten.^[1]^[2]^[3] Primjerice, lijaza je enzim koji katalizizira slijedeću reakciju:^[4]

ATP → cAMP + PP_i.

Shema reakcije je:

\mathrm {A{-}B\rightarrow A+B}

.

Lijaze se razlikuju od ostalih enzima po tome što im je, za jednosmjernu reakciju, neophodan samo jedan supstrat, a za reverznu reakciju – dva.^[5]

Nomenklatura

Sistemska imena lijaza se formiraju kao „supstratna grupa lijaza“. Primjeri uobičajenih su: dekarboksilaza, dehidrataza, aldolaza, i druge. Kad je važnija reverzna reakcija, u imenu se može koristiti naziv sintaza .

Klasifikacija

U klasifikaciji enzima, lijaze se deklariraju kao EC 4 u EC brojevima. Dalje se klasifikuju u sedam potklasa:

EC 4.1 obuhvata lijaze koje raskidaju veze ugljik-ugljik, kao što su dekarboksilaze (EC 4.1.1), aldehidne lijaze (EC 4.1.2), oksokiselinske lijaze (EC 4.1.3) i druge (EC 4.1.99).
EC 4.2 su lijaze koje raskidaju veze ugljik-kisik, kao što su dehidrataze;
EC 4.3 uključuje lijaze koje raskidaju veze ugljik-dušik;
EC 4.4 raskidaju veze ugljik-sumpor;
EC 4.5 raskidaju veze ugljiik-halid
EC 4.6 raskidaju veze fosfor-kisik, npr. adenilatna ciklaza i guanilatna ciklaza;
EC 4.99 obuhvata druge lijaze, kao što su ferohelataze.

Također pogledajte

Reference

^ Graeme K. Hunter G. K. (2000): Vital Forces. The discovery of the molecular basis of life. Academic Press, ISBN 0-12-361811-8.
^ Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-222-6.
^ Bajrović K, Jevrić-Čaušević A., Hadžiselimović R., Ed. (2005): Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 9958-9344-1-8.
^ http://www.chem.qmul.ac.uk/iubmb/enzyme/EC4/intro.html Arhivirano 16. 7. 2012. na Wayback Machine EC 4 Introduction] from the Department of Chemistry at Queen Mary, University of London
^ Nelson D. L., Michael M. Cox M. M. (2013): Lehninger Principles of Biochemistry. W. H. Freeman, 2013.ISBN 978-1-4641-0962-1.

Vanjski linkovi

EC 4 Introduction from the Department of Chemistry at Queen Mary, University of London

[1] Graeme K. Hunter G. K. (2000): Vital Forces. The discovery of the molecular basis of life. Academic Press, ISBN 0-12-361811-8.

[2] Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-222-6.

[3] Bajrović K, Jevrić-Čaušević A., Hadžiselimović R., Ed. (2005): Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 9958-9344-1-8.

[4] ttp://www.chem.qmul.ac.uk/iubmb/enzyme/EC4/intro.html Arhivirano 16. 7. 2012. na Wayback Machine EC 4 Introduction] from the Department of Chemistry at Queen Mary, University of London

[5] Nelson D. L., Michael M. Cox M. M. (2013): Lehninger Principles of Biochemistry. W. H. Freeman, 2013.ISBN 978-1-4641-0962-1.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

p r u Enzimi
Teme	Aktivno mjesto Alosterna regulacija Difuzijski limitirani enzim EC broj Enzimska kataliza Inhibicija enzimskih reakcija Kinetika enzima Koenzim Kooperativnost Lineweaver–Burkov dijagram Michaelis–Mentenova kinetika Mjesto vezanja Spisak enzima
Tipovi	EC1 Oksidoreduktaze/spisak EC2 Transferaze/spisak EC3 Hidrolaze/spisak EC4 Lijaze/spisak EC5 Izomeraze/spisak EC6 Ligaze/spisak