Berlin ar Reter

Berlin ar Reter (alamaneg : Ost-Berlin) a oa anv lodenn reter Berlin etre 1949 ha 1990. Klotañ a rae gant takad aloubiñ ar Soviediz evel ma oa bet savet e 1945, da lavaret eo 45,6 % eus gorread kêr. An tri zakad all (hini an Amerikaned, hini ar Saozon ha hini ar C'hallaoued) a yae d'ober Berlin ar C'hornôg, hag a oa un enklozadur eus BRD en Alamagn ar Reter. E 1989 e oa 409 km² gorread Berlin ar Reter, hag 1 279 212 annezad a oa enni (stankter : 3 127, 7 annezad/km²). Pa voe krouet DDR d'ar 7 a viz Here 1949 e voe lakaet Berlin ar Reter da gêr-benn, hag e 1952 e teuas da vezañ unan eus ar 15 Bezirke (distrigoù) aozet gant ar gouarnamant da gemer plas ar 5 Land a oa a-raok. Etre an 13 a viz Eost 1961 hag an 9 a viz Du 1989 e voe dispartiet Berlin ar Reter diouzh Berlin ar C'hornôg gant Moger Berlin. Gant gouarnamant DDR e veze anvet "Berlin" pe "Berlin, Hauptstadt der DDR" (Berlin, kêr-benn DDR). Lavaret e veze ivez "Takad demokratel" betek ar bloavezhioù 1960.

Melestradur

A-raok unvanidigezh Alamagn (3 a viz Here 1990) e veze rannet Berlin ar Reter en 11 distrig :

Distrigoù Berlin ar Reter e 1990

Marx-Engels-Platz ha Palast der Republik e Berlin ar Reter e 1989. Fernsehturm a weler a-dreñv

Komandanted (Soviediz hag Alamaned ar reter) Berlin ar Reter


Anv^[1]
Arme
Amzer-kefridi
Nikolay Berzarin	GSSD	2 a viz Mae 1945 – 16 a viz Even 1945
Aleksandr Gorbatov	GSSD	17 a viz Even 1945 – 19 a viz Du 1945
Dimitry Smirnov	GSSD	19 a viz Du 1945 – 1añ a viz Ebrel 1946
Aleksandr Kotikov	GSSD	1añ a viz Ebrel 1946 – 7 a viz Even 1950
Sergey Dienghin	GSSD	7 a viz Even 1950 – miz Ebrel 1953
Pavel Dibrova	GSSD	miz Ebrel 1953 – 23 a viz Even 1956
Andrey Chamov	GSSD	28 a viz Even 1956 – 26 a viz C'hwevrer 1958
Nikolay Zakharov	GSSD	26 a viz C'hwevrer 1958 – 9 a viz Mae 1961
Andrey Soloviev	GSSD	9 a viz Mae 1961 – 22 a viz Eot 1962
Helmut Poppe	NVA	22 a viz Eost 1962 – 31 a viz Mae 1971
Artur Kunath	NVA	1añ a viz Even 1971 – 31 a viz Eost 1978
Karl-Heinz Drews	NVA	1añ a viz Gwengolo 1978 – 31 a viz Kerzu 1988
Wolfgang Dombrowski	NVA	1añ a viz Genver 1989 – 30 a viz Gwengolo 1990
Detlef Wendorf	NVA	1añ a viz Here 1990 – 2 a viz Here 1990

Emdroadur ar boblañs

Deiziad	Niver a annezidi
29 aviz Here 1946	1 174 582
31 a viz Eost 1950	1 189 074
31 a viz Kerzu 1955	1 139 864
31 a viz Kerzu 1960	1 071 775
31 a viz Kerzu 1961	1 055 283
31 a viz Kerzu 1964	1 070 731

Deiziad	Niver a annezidi
1añ a viz Genver 1971	1 086 374
31 a viz Kerzu 1975	1 098 174
31 a viz Kerzu 1981	1 162 305
31 a viz Kerzu 1985	1 215 586
31 a viz Kerzu 1988	1 284 535
31 a viz Kerzu 1989	1 279 212

Skeudennoù eus Berlin ar Reter

Ranndioù e Karl Marx Allee
Plakenn da enoriñ Lenin, Wilhelmstraße
Murlivadur gant porselen Meissen ouzh ar savadur bet hini Kuzul ar vinistred, e-tal Leipziger Straße
Monumant koun d'ar Soviediz e Treptower Park
Cafe Moskau e Karl Marx Allee
Palast der Republik
Sinagogenn nevez, Oranienburger Straße
"Hochhaus" e Weberwiese, ar savadur uhel kentañ bet savet goude an Eil Brezel-bed
Choariv ar bobl, Rosa-Luxemburg-Platz
Radioù (dibenn ar bloavezhioù 1980) e Wilhelmstraße
Strausberger Platz
Haroz ar vicherourien, Alexanderplatz