[go: up one dir, main page]
Перайсці да зместу

GNU nano

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
GNU nano
Выява лагатыпа
Тып тэкставы рэдактар, Кансольная праграма і GNU package[d]
Аўтар Chris Allegretta[d][1]
Распрацоўшчык Праект GNU
Напісана на C[3]
Інтэрфейс ncurses[d]
Аперацыйная сістэма GNU/Linux[d][4], BSD[d][4] і macOS[4]
Мовы інтэрфейсу англійская
Першы выпуск 1999
Апошняя версія
  • 8.2 «Charlotte will climb walls!» (5 верасня 2024)[2]
Ліцэнзія GPL 3.0+[d][4]
Сайт nano-editor.org (англ.)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

GNU nano — тэкставы рэдактар для Unix-падобных аперацыйных сістэм або аперацыйных асяроддзяў з выкарыстаннем інтэрфейсу каманднага радка. Ён эмулюе тэкставы рэдактар Pico, а таксама забяспечвае дадатковыя функцыі.[5] У адрозненне ад Pico, nano ліцэнзуецца ў адпаведнасці з ліцензіяй GNU GPL. Выпушчаны Крысам Алегрэтай у 1999 годзе ў якасці свабоднага праграмнага забеспячэння, у 2001 годзе nano стаў часткай праекта GNU [6] Лагатып нагадвае малую форму грэчаскай літары Эта (η).

Гісторыя

[правіць | правіць зыходнік]

GNU nano быў упершыню створаны ў 1999 годзе Крысам Алегрэтай пад назвай TIP (рэкурсіўная абрэвіятура ад TIP Isn’t Pico). Яго матывацыяй было стварыць свабоднае праграмнае забеспячэнне, якое заменіла б Pico, які не распаўсюджваўся па свабоднай ліцэнзіі. Назва была зменена на nano 10 студзеня 2000 г., каб пазбегнуць канфлікту найменняў з існуючай утылітай Unix. Назва паходзіць ад сістэмы прэфіксаў СІ, у якой нана ў 1000 разоў большы за піка. У лютым 2001 г. nano стаў часткай праекта GNU.

GNU nano рэалізуе некалькі функцый, якіх не хапае Pico, у тым ліку падсвятленне сінтаксісу, нумары радкоў, пошук і замену рэгулярных выразаў, пракрутку радкоў за радкамі, некалькі буфераў, водступы груп радкоў, падтрымку паўторнага прывязвання ключоў[7], адмену і паўторнае выкананне рэдагавання.[8]

11 жніўня 2003 года Крыс Алегрэта афіцыйна перадаў Дэвіду Лоўрэнсу Рэмсі падтрымку зыходнага кода nano.[9] 20 снежня 2007 года, з выхадам версіі 2.0.7, Рэмсі перастаў удзельнічаць у падтрымцы nano.[10] Ліцэнзія таксама была абноўлена да GPL-3.0+.[11] У цяперашні час праект падтрымліваецца Бенна Шуленбергам.[12]

У версіі 2.6.0 у чэрвені 2016 года цяперашні галоўны распрацоўшчык і іншыя актыўныя ўдзельнікі праекта nano вырашылі пакінуць праект GNU з-за іх пярэчанняў адносна палітыкі перадачы аўтарскіх правоў Фонду свабоднага праграмнага забеспячэння і перакананасці, што дэцэнтралізаванае валоданне аўтарскімі правамі не перашкаджае магчымасці выканання ліцэнзіі GNU GPL.[13][14][15][16] Гэты крок быў прызнаны Debian і Arch Linux[17][18], у той час як праект GNU супраціўляўся гэтаму кроку і назваў яго «форкам».[19] 19 жніўня 2016 года Крыс Алегрэта абвясціў аб вяртанні праекта ў сямейства GNU пасля саступак з боку GNU адносна перадачы аўтарскіх правоў у прыватнасці на Nano[20], што адбылося пры выпуску версіі 2.7.0 у верасні 2016 года.[21]

Клавішы кіравання

[правіць | правіць зыходнік]

GNU nano, як і Pico, арыентаваны на клавіятуру, кіруецца з дапамогай клавіш. Напрыклад, Ctrl+O захоўвае бягучы файл; Ctrl+W пераходзіць у меню пошуку. GNU nano размяшчае ўнізе экрана двухрадковую «панэль хуткага доступу» з пералікам многіх каманд, даступных у бягучым кантэксце. Каб атрымаць поўны спіс трэба націснуць Ctrl+G, што адчыніць экран даведкі.

У адрозненне ад Pico, nano выкарыстоўвае мета-клавішы для пераключэння сваіх паводзін. Напрыклад, Meta+S уключае і выключае рэжым плаўнай пракруткі. Амаль усе функцыі, якія можна выбраць з каманднага радка, можна дынамічна пераключаць. На клавіятурах без мета-клавішы яна часта супастаўлена з клавішай Esc, так што для мадэлявання, скажам, Meta+S трэба націснуць Esc клавішу, затым адпусціць яе, а затым націснуць клавішу S.

GNU nano таксама можа выкарыстоўваць такія прылады, як мыш, для актывацыі функцый, якія знаходзяцца на панэлі хуткага доступу, а таксама для размяшчэння курсора.

Гл. таксама

[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. ↑ https://git.savannah.gnu.org/cgit/nano.git/tree/AUTHORS Праверана 3 мая 2024.
  2. ↑ [Info-nano [ANNOUNCE] nano-8.2 is released] — 2024. Праверана 5 верасня 2024.
  3. ↑ The nano Open Source Project on Open Hub: Languages Page — 2006. Праверана 3 верасня 2018.
  4. ↑ а б в г A Bibliographic Scan of Digital Scholarly Communication Infrastructure — Educopia Institute, 2020. Праверана 20 мая 2020.
  5. ↑ The nano FAQ: https://www.nano-editor.org/dist/v2.2/faq.html#1.3
  6. ↑ Official website FAQ.
  7. ↑ Allegretta. GNU nano 2.1.0. Nano-devel mailing list. gnu.org (18 сакавіка 2008). Праверана 18 March 2008.
  8. ↑ Allegretta. GNU nano 2.4.0. Nano-devel mailing list. gnu.org (23 сакавіка 2015). Праверана 18 April 2015.
  9. ↑ Allegretta. GNU nano 1.3 branch opened in CVS. Nano-devel mailing list. gnu.org (11 жніўня 2003). Праверана 25 January 2007.
  10. ↑ Ramsey. Stepping down as the nano maintainer.... Nano-devel mailing list. gnu.org (20 снежня 2007). Праверана 20 December 2007.
  11. ↑ NEWS in nano.git «Finally, nano is now licensed under the GNU GPL version 3 or later, and its documentation is now dual-licensed under the GNU GPL version 3 or later and the GNU FDL version 1.2 or later.» (20 December 2007)
  12. ↑ GNU nano: Who's who. www.nano-editor.org. Праверана 8 лістапада 2020.
  13. ↑ nano news on nano-editor.org «And, with this release, we take leave of the herd… Bye! And thanks for all the grass!» (22 June 2016)
  14. ↑ remove the GNU marker from nano’s name on savannah.org by Benno Schulenberg (13 June 2016)
  15. ↑ Re: (Nano-devel) Should nano stay a GNU program (Was: time for a 2.5.4-p on lists.gnu.org (7 May 2016)
  16. ↑ sr #109076: Request to move nano from gnu to nongnu on savannah.gnu.org by Benno Schulenberg (22 June 2016)
  17. ↑ Accepted nano 2.6.0-1 (source amd64) into unstable.
  18. ↑ svntogit/packages.git - Git clone of the 'packages' repository.
  19. ↑ I’m on the GNU maintainers team; I want to clarify a couple things about this: First, Nano has _not_ left the GNU Project on news.ycombinator.com by Mike Gerwitz (June 2016)
  20. ↑ Chris. [Nano-devel nano to remain in GNU]. lists.gnu.org (19 жніўня 2016). Праверана 2 September 2016.
  21. ↑ nano news on nano-editor.org «With this release we return to GNU. For just a little while we dreamt we were tigers. But we are back in the herd, back to a healthy diet of fresh green free grass.» (1 September 2016)

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=GNU_nano&oldid=4633443"