Paelya
 Paelya from Tagaytay | |
| Alternatibong ngaran | paella |
|---|---|
| Kurso | Main dish |
| Ginikanang lugar | Philippines |
| Temperatura nin pagsirbe | Hot |
| Pangenot na sahog | glutinous rice, rice |
| Mga baryasyon | arroz a la valenciana, bringhe, paella negra |
An Paelya o paella (Espanyol), sarong lutong maluto kan Pilipinas na hinango sa Valencian paella. Gayunpaman, dakula an pagkakaiba kaini sa paggamit kaini kan katutubong pulutan na bagas (malagkít), na nagtatao ini nin malomhok asin mapulot na texture, dae arog kan al dente texture na pinapaboran sa Spanish paella. Katangian man kan nilagan nin giniris na sogok. Dae naggagamit nin saffron an Filipino paelya, bagkus ini kinulayan nin atsuete (anatto), luyang diláw (turmeric), o kasubhâ (safflower).
Paelya saro man na pankagabsan na termino para sa kaagid na putahe sa Filipinas, anoman an mga sangkap na ginagamit. an arroz a la valenciana (na sa parate gibo sa manok asin corizo de bilbao), bringhe (pinagibohan nin gata nin niyog), asin paella negra (gibo sa tinta kan pusit).
Etymolohiya
[baguhon | baguhon an source]An pangaran hale sa Kastilang paella, alagad pigsasayod gamit an lleismo. Arog kan kadaklan sa mga pipahiling ninll digraph sa mga lenguahe sa Pilipinas, iyan pinopronunsiar nin [lj] imbes na an tataramon na Espanyol [ʎ]. kaini, an naturang pagsayod kan "paelya".[1]
Deskripsiyon
[baguhon | baguhon an source]An Filipino paelya inihanda arog kan mga ninuno kaini, an Valencian paella asin anLatin American arroz a la valenciana, apuwera binubuo nin higit pa nin mga katutubong sangkap. Sa halip na arroz bomba, pinapaboran nin paelya an halangkaw na kalidad, lokal na heirloom rice varieties, arog kan Ifugao tinawon, na may kahawig na katangian sa arroz bomba. Ginagamit man an mga imported na long-grain rice (arog kan jasmine rice). Hinahalo ini sa mapulot na bagas (malagkít) sa iba't ibang ratios, poon sa ikaapat na bahagi nin regular na bagas hanggang sa pantay na bahagi, depende sa kun gurano kataid an huring produkto.
Mga Variant
[baguhon | baguhon an source]Ta madaling baguhon an putahe, kadakol na variant nin paelya, depende sa mga sangkap na nasa kamot. Kaiba ninda an mga minasunod:
Arroz a la valenciana
[baguhon | baguhon an source]An Arroz a la valenciana or arroz valenciana minsan tinuturingan na sarong suway na putahe. Ini nagpoon sa Latin American adaptation kan paella. Ngunit arog kan ibang paelya kan Pilipino, gumagamit ini sa mapulot na bagas. Panginot na ginagamit ini an manok asin chorizo de bilbao, apuwera kaini puwedeng man ibale an karneng orig o baka.
Biringi
[baguhon | baguhon an source]An Biringi (bisto man bilang bringhi, beringhe, biringhe, biringye, biringyi o kalame manuc) arong paelya na variant nagpoon sa lalawigan kan Pampanga. Ini kahawig kan orihinal na pagkakan na Valencian, ngunit naggagamit nin mga pinaghalong maluto asin mapulot na niluto sa gata (gatas) na may saffron o turmeric (ange sa Kapampangan), na nagtatao nin kakaibang lasa asin kulay. Karaniwan na ginagamit ini nin manok, kaiba kan mga bell pepper, green peas, carrots, raisins, at chorizo de bilbao. Gayunpaman, puwede man ining gibuhon gamit an seafood asin iba pang karne. Katangian man kaini kinaganan nin giniris na pinakuluang sogok. Minsan ini niluluto sa dahon nin batag para sa dugang na aroma.
Biringi prekolonyal an ginikanan, asin mantang saro nang kaapil an pangaran kan mga para sa mga disyani nin Sur-Subangan na Asia, poon kaidto nakikisumaro ini sa paella Espanyol. orihinal na bersyon na ginibo kun mayo an chorozo, sugok, o iba pang sangkap paelya pinagkakaiba bilang sising bitingye, na mas kaano-ano sa nacion nin Malaysia asin Singapore.[1]
Paella al horno con queso
[baguhon | baguhon an source]Sarong inihurnong na variant nin paelya na kinakakan nin keso, dibdib kan manok, asin inihaw na kampanilya.
Paella de adobo
[baguhon | baguhon an source]Saro medyo modernong adaptasyon, na binuo kan Alba Restaurante Español, sarong bistong Spanish-Filipino restaurant sa Maynila na itinindog kan 1954. Saro man na ffusion dish, na pinagiriba-iba an Spanish paella asin Filipino adobo.
Paella parillada
[baguhon | baguhon an source]An taramon na ini, ipinangaran sa tataramon para sa "grill", pigbubuo nin giniling o barbecuted karne o seafood.[1]
Paella negra
[baguhon | baguhon an source]
Paella negra, inaapod man na arroz negro, saróng naiibang gamit komo sarong ink asin calamari. putahe karakteristikong itom, huli kaini an ngaran. ano ini sa Valencia asinCatalan na putahe sarròs negre, alagad arog kan ibang mga Filipinong paelya, naggagamit ini nin glutinous na bagas.
Paella sotanghon
[baguhon | baguhon an source]Sarong variant nin paelya na naiimpluwensyahan ng Chinese gamit an glass noodles (sótanghon) sa halip na bagas.
Hilingon pa
[baguhon | baguhon an source]
Toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ 1.0 1.1 1.2 Polistico, Edgie (2017). Philippine Food, Cooking, & Dining Dictionary. Anvil Publishing, Incorporated. ISBN 9786214200870.[permanent dead link]
