Katalingkasan sa impormasyon
An katalingkasan sa impormasyon katalingkasan nin sarong tawo o kadaklan sa pagpublikar asin pagkonsumo nin impormasyon. An pagkua nin impormasyon iyo an abilidad na an saro maghanap, mag - ako asin makatao nin impormasyon sa epektibong paagi. Kun beses kaiba digdi an "sientific, katutubong kaaraman; asin tradisyonal na kaaraman; an katalingkasan sa impormasyon, pagtugdok nin mga kayamanan na may bukas na kaaraman, kaiba an bukas na mga pamantayan sa internet asin bukas na mga pamantayan, asin paghayag saka pagkaigwa nin impormasyon; pagpreserbar nin digital na mana; an paggalang sa lain-laoin na kultura asin varayti kan mga lengguwahe, arog baga kan pagpatalubo nin lokal na laog sa madaling maintindihang mga lengguwahe; de kalidad na edukasyon para sa gabos, kaiba na an kakayahang pangbuhay asin e-learning; an pagdugang nin bagong media asin impormasyon sa pagbasa asin abilidad, asin sa sosyal na koneksion sa Internet, kabale an pagtao nin atensyon sa mga dai pagkapantay-pantay sa mga abilidad, edukasyon, karera, edad, rasa, etniko, asin pagigin madaling makua kan mga may diperensya; asin an pagmukna kan koneksyon asin baratong an ICTs, kaiba an mobile, internet, asin mga broadband infrastructures."[1][2]
An pampublikong pagkua nin impormasyon sa gobyerno, kaiba an pagpublikar nin impormasyon, asin pormal na katalingkasan sa mga pambatas na impormasyon, ibinibilang nin dakol na importanteng pundamental na elemento nin demokrasya asin integridad sa gobyerno.[3]
Si Michael Bukland tinatawan nin kahulogan an anom na klase nin kaulangan na kaipuhan na pangganahan tanganing makua an impormasyon: minimidbid an gikanan, makukuahan kan gikanan, presyo kan naggagamit, gastos sa nagsusustento, kapakipakinabang na kamugtakan, pag-ako.[4] Mantang an "panlaog sa impormasyon," "katotohanan sa impormasyon," "katotohanan na maaraman" asin "katalingkasan sa impormasyon" kun minsan ginagamit na mga diyalektos, an iba-ibang termino pigtatampok nanggad an partikular (albeit related) na mga dimensyon kan isyu.[1]
An katalingkasan sa impormasyon konektado sa katalingkasan sa ekspresyon, na pwedeng umaplikar sa ano man na midyum, baga man iyan berbal, pagsurat, pag-imprenta, elektroniko, o paagi sa arte. Nangangahulugan ini na an proteksyon nin katalingkasan sa pagtaram bilang tama bako sanang an laog, kundi siring man an paagi nin pagpahayag.[5] An katalingkasan sa impormasyon sarong lain na ideya na kun beses kontra sa pribadong karapatan sa konteksto kan impormasyong panteknolohiya asin internet.[6] Siring kan karapatan sa katalingkasan sa pagpahayag, an diretso sa pribadong buhay sarong minimidbid na karapatan nin tawo asin katalingkasan sa impormasyon na nagseserbing dagdag sa diretsong ini. An gobyerno kan United Kingdom pinagrepresentar ini na sarong pagpalawig nin katalingkasan sa pagtaram, asin sarong pundamental na karapatan nin tawo.[7] Iyan minimidbid sa internasyonal na batas. An Partido internasyunal asin Estados Unidos, nagpatindog nin mga plataporma politikal basado sa kadaklan sa katalingkasan sa mga isyu sa impormasyon.[8]
Hilingon man
[baguhon | baguhon an source]Toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ 1.0 1.1 Keystones to foster inclusive Knowledge Societies (PDF). UNESCO. 2015. p. 107.
- ↑ World Trends in Freedom of Expression and Media Development Global Report 2017/2018. UNESCO. 2018. p. 202.
- ↑ Schapper, Jake H. M.; McLeod, Sam; Hedgcock, Dave; Babb, Courtney (8 December 2020). "Freedom of Information for Planning Research and Practice in Australia: Examples, Implications, and Potential Remedies". Urban Policy and Research. 39: 106–119. doi:10.1080/08111146.2020.1853522. ISSN 0811-1146. S2CID 230563404.
- ↑ "Access to information". people.ischool.berkeley.edu. Retrieved 11 June 2018.
- ↑ Andrew Puddephatt, Freedom of Expression, The essentials of Human Rights, Hodder Arnold, 2005, pg.128
- ↑ "Protecting Free Expression Online with Freenet - IEEE Internet Computing" (PDF).
- ↑ "What is the Freedom of Information Act?". ico.org.uk. 4 April 2019. Retrieved 17 August 2019.
- ↑ Downie, James (24 January 2011). "Avast Network, What is the Pirate Party—and why is it helping Wikileaks?". The New Republic.
