Devanaqari

Devanaqari
Dillər	Hind-ari dilləri
Yaranma tarixi	XI əsr
Unikod	U+0900—U+097F
ISO 15924	Deva
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Devanaqari (sanskr. देवनागरी devanāgarī^IAST, hind. [ˌdeːvˈnɑːɡriː] — hərfi mənası «ilahi yazı») — Nagari hind yazısının formalarından biri, Brahminin qədim hind yazısından qaynaqlanmışdır. VIII və XII əsrlər arasında formalaşmışdır. Sanskrit, hindi, marati, Sindhi, Bihari, Bhili, Marvari, Konkan, Bhojpuri, Nepal, Nevar dilində, bəzən də Kəşmiri və qaraçı (Romani) dillərində istifadə olunur. Devanaqari yazısının xarakterik bir xüsusiyyəti aşağıya “asılmış” hərflərin əlavə olunduğu yuxarı (əsas) üfüqi xəttdir. Soldan sağa yazılır.

Hərfləri

Samitlər

क	ख	ग	घ	ङ
ka /kə/	kha /kʰə/	ga /gə/	gha /gʱə/	ṅa /ŋə/
च	छ	ज	झ	ञ
ca /cə/	cha /cʰə/	ja /ɟə/	jha /ɟʱə/	ña /ɲə/
ट	ठ	ड	ढ	ण
ṭa /ʈə/	ṭha /ʈʰə/	ḍa /ɖə/	ḍha /ɖʱə/	ṇa /ɳə/
त	थ	द	ध	न
ta /t̪ə/	tha /t̪ʰə/	da /d̪ə/	dha /d̪ʱə/	na /nə/
प	फ	ब	भ	म
pa /pə/	pha /pʰə/	ba /bə/	bha /bʱə/	ma /mə/
य	र	ल	व
ya /jə/	ra /ɾə/	la /lə/	va /ʋə/
श	ष	स	ह
śa /ʃə/	ṣa /ʂə/	sa /sə/	ha /ɦə/

Hind dili üçün əlavə samitlər

क़	ख़	ग़	ज़	य़	ड़	ढ़	फ़
qa /qə/	k͟ha /xə/	ġa /ɣə/	za /zə/	zha /ʒə/	ṛa /ɽə/	ṛha /ɽʱə/	fa /fə/

Saitlər

अ		a /ə/ və yaxud /ä/	क	ka
आ	ा	ā /ä:/	का	kā
इ	ि	i /i/	कि	ki
ई	ी	ī /i:/	की	kī
उ	ु	u /u/	कु	ku
ऊ	ू	ū /u:/	कू	kū
ऋ	ृ	ṛ /ṛ/	कृ	kṛ
ॠ	ॄ	ṝ /ṛ:/	कॄ	kṝ
ऌ	ॢ	ḷ /ḷ/	कॢ	kḷ
ॡ	ॣ	ḹ /ḷ:/	कॣ	kḹ
ए	े	e /e:/	के	ke
ऐ	ै	ai /əi/ və yaxud /ai/	कै	kai
ऒ	ॊ	o /o/	कॊ	ko
ओ	ो	ō /o:/	को	kō
औ	ौ	au /əu/ или /au/	कौ	kau