Bolad
Bolad | |
---|---|
Doğum tarixi | 1240 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 26 aprel 1313 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | diplomat, tarixçi, siyasətçi |
Bolad (1240, Monqolustan – 26 aprel 1313, Arran) — Yuan sülaləsinin Elxanilərə göndərdiyi səfiri.
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]1240-cı ildə Dörben tayfasında doğulub. Atası Yurki Çingiz xanın etimad duyduğu şəxslərdən olub xanın şəxsi mühafizəçisi idi. 1248-ci ildə Xubilayın oğlu Dorci ilə birlikdə təhsil almış, çin dilini öyrənmişdi.[1] 1260-cı ildə saray hakimi vəzifəsinə yüksəldi və 1264-cü ildə Arıq Buğanın məhkəməsi və 1282-ci ildə Əhməd Fənakatinin qətli işlərində hakimlik etdi. 1285-ci ildə Arqun xanın taxta keçməsindən sonra Elxanilər dövlətinə səfir kimi göndərildi.
Səfir kimi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Arqun xan dövrü
[redaktə | mənbəni redaktə et]7 aprel 1286-cı ildə Arqun xana yarlıq və tac gətirən Bolad, Kaydu xanın üsyanına görə Monqolustana qayıda bilmədi və bir həyat yoldaşı ilə iki oğlunu arxada qoydu. Oğulları daha sonra Yuan sülaləsində vəzifələrə yüksəldilər. Arqun xan tərəfindən cariyə və keşik verilərək Xorasan valisi təyin olundu.
Keyxatu xan dövrü
[redaktə | mənbəni redaktə et]1294-cü ildə Keyxatu xana yeni kağız valyutanın çapını məsləhət görmüşdü. Çao ilk dəfə Bolad ağa sayəsində istifadə olunmağa başladı.
Qazan xan dövrü
[redaktə | mənbəni redaktə et]1295-ci ildə Qazan xanın taxta çıxması ilə Boladın nüfuzu azalmağa başladı. Boladı monqol yetimləri və gənclərindən ibarət tümənin komandanı təyin etmişdi.[2]
Olcaytu dövrü
[redaktə | mənbəni redaktə et]Olcaytu xan dövründə baş vəzir olmuşdur.
Son illəri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Bolad ağa Rəşidəddin Həmədaniyə Cəmi ət-Təvarixi yazmaq üçün kömək etmişdir.[3] 1311-ci ildə Ayurbavada xan tərəfindən "Tse knyazı" tituluna layiq görülmüşdür. 1313-cü ildə, Arrandakı "Saray əl-Mənsuriyyə" adlanan mülkündə 73 yaşında vəfat etmişdir.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Bolad Çinsanq — Christopher P. Atwood-Encyclopedia of Mongolia and the Mongol Empire;
- ↑ Reuven Amitai-Preiss-Ghazan, Islam and Mongol Tradition: A View from the Mamlūk sultanate, Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London, Vol. 59, No. 1 (1996)
- ↑ "Bolod – Encyclopedia Iranica". 2022-05-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-02.