Belarus Avtomobil Zavodu
| Belarus Avtomobil Zavodu | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Sənaye | Avtomobil sənayesi |
| Məhsulu | Yük maşını |
| Təsis tarixi | 1948 |
| Baş qərargahın yeri |
|
| İqtisadi göstəriciləri | |
| Ümumi kapital |
|
| Ümumi aktivlər |
|
| Ümumi gəliri |
|
| Xalis mənfəəti |
|
| Struktur | |
| İşçi sayı | 10739 (2015) |
| Rəsmi saytı | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Belarus Avtomobil Zavodu — bu şirkət karyerlərdə istifadəni nəxərdə tutan maşınların istehsakını nəzərdə tutur. İstehsal Belarusiyada gerçəkləşdirilir. Burada buldozer, yük maşınları, ağır yol maşınları istehsal olunur.
«BELAZ» məhsullarının böyük qismi xarici bazarlara çıxarılır. Onlardan 70% Rusiya bazarına çıxarılır. Dünyada karyerdə istifadə olunan texnikaları təmsil edən şirkətlər arasında ilk yeddilikdədir.
Təsis olunma tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]
Zavodun inşasına Jodinoda, Minsk yaxınlığında 1947-ci ildə başlanılmışdır. İlk on illər ərzində burada kustozer, qartəmizləyən, qartoplayan və asvald çəkən qoşquların istehsalı olmuşdur. XX əsrin ikinci yarısında zavodun ixtisaslaşması dəyişmişdir. 1958-ci ildə zavodu Minsk Avtomobil Zavodunun balansına keçirirlər. Burada özüboşaldan MAZ-525 hazırlanır. Sonradan isə zavod Belarus Avtomobil Zavodu adını alır. Zavodun ilk müstəqil istehsalı 27-topluq[3] BelAZ-540 olur. Bu avtomobil 1961-ci ildə meydana gəlir. Sınaqlardan sonra avtomobil 1965-ci ildə istehsala buraxılır. 1965-ci ildə BelAZ-548А, 1968-ci ildə 40 tonluq БелАЗ-531 avtomobilləri istehsala buraxılır.
1968-ci ildə Belarus SSR 50 illiyi münasibətilə 75 tonluq BELAZ-549 (istehsala 1976). 70-ci illərdə BelAZ-540А və BelAZ-548А əsasında yol üçün kömür daşıysn maşınlar hazırlamanın əsası mənimsənilir.
1977-ci ildə Oktyabr İnqilabının 60 illiyi münasibətilə 110 tonluq BELAZ-7519 hazırlanır.
1979-cu ildı Minsk şəhərinin qəhrəman şəhər olmasının 35 illiyi münasibətilə nəhəng-özüboşaldan BelAZ-7521 nümayiş etdirilir. Onun çəkisi 180 ton olur. 70-ci illərin sonlarında 100 (BelAZ-6411) və 200 (BelAZ-7421) tonluq maşınlar istehsala buraxılır.
1986-ci ildə artıq zavod il ərzində 6000 ədəd yük maşını buraxa bilirdi[4].
1990-cı ildı ilə özünün 35 illiyi ərzinfə ən ağır texnikasını nümayiş etdirir. BelAZ-7550 280 ton çəkiyə sahib olur.
Özünün mövcudluğu dönəmində zavoddda 130 min. karyer texnikasl istehsal edilmişdir. Belazlar ümumilikfə Sovet İttifaqının ən böyük avtomobilləridir[5].
Çağdaş dövr
[redaktə | mənbəni redaktə et]
25 sentyabr 2013-cü ildə Belarus Avtomobil Zavodu dünyada ən böyük özüyeriyən yük avtomobili BelAZ-75710 nümqyiş etdirmişdi. Nəqliyyat vastəsinin çəkisi 450 tondur[6]. Ümumi yük götürmə qabiliyyəti — 810 tonn, maksimal sürəti 64 km/s təşkil edir. Avtomobil iki dizel mühərriki ilə təmin edilmişdir. Təkərləri Bridgestone şirkətində hazlrladılmışdır.
Mükafatları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Zavodun məhsulları dəfələrlə beynəlxalq mükafatlara layiq görülmüşdür:
- 1995. «BelAZ» Meksika Milli Marketinq İnstitutu tərəfindən Beynəlxalq Qızıl ulduz mükafatına layiq görülmüşdür.
- 1997. «BelAZ» 18-ci Beynəlxalq mükafat olan «Texnologiya və keyfiyyət» nişanı.
- 1998. «BelAZ» 10-cu Amerikanın «Keyfiyyətə görə» qızıl medalı.
- 2000. «BelAZ» «Xrustal Nika» mükafatı.
Tanınmış əməkdaşlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Aleksandr İvanoviç Kovalevski (1939 — ?) — Sosialist əməyi qəhrəmanı.
- Vikentik Vasileviç Kulinxşçik (1928—2005) — Sosialist əməyi qəhrəmanı.
Maraqlı fakt
[redaktə | mənbəni redaktə et]Çernobıl AES ərazisinə baş vermiş fəakətin aradan qaldırılmasında BelAZ bazasında yığılan УМП-1 yük avtomobilərindən istifadə edilmişdir[7][8].
Mənbə
[redaktə | mənbəni redaktə et]- (Колыбель желтых исполинов: Тест-драйв БелАЗа) на сайте журнала «Популярная механика» Arxivləşdirilib 2013-10-30 at the Wayback Machine
- Caterpillar интересуется Минским моторным заводом и БелАЗом Arxivləşdirilib 2013-07-23 at the Wayback Machine
- Статья о БелаАЗе
- БелАЗ изготовил второй экземпляр карьерного самосвала грузоподъемностью 320 тонн Arxivləşdirilib 2017-04-03 at the Wayback Machine
- БелАЗ выходит на мировые рынки
- Боевики ИГИЛ начали воевать на бронированных БелАЗах
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 https://belaz.by/upload/userfiles/BELAZ_2018_IFRS_Audit_RUS_issued.pdf.
- ↑ 1 2 http://epfr.gov.by/file/82885/content.
- ↑ "Колеса Страны Советов. Часть 4. // |31:58|-|33:00". 2021-12-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-13.
- ↑ "Колеса Страны Советов. Часть 4". 2021-12-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-13.
- ↑ "Видео «100 дорог»: Укрощение гигантов". 2011-05-17 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-13.
- ↑ "БелАЗ изготовил самый большой в мире самосвал грузоподъемностью 450 т". 2013-10-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-13.
- ↑ Центр защиты: автомобили Чернобыля Arxivləşdirilib 2021-09-28 at the Wayback Machine, 16.05.2016 г., Сергей Канунников. auto.mail.ru.
- ↑ Фотографии УМП-1 Arxivləşdirilib 2017-08-28 at the Wayback Machine.