Lek albanu
 | Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
| Lek albanu | |
|---|---|
 | |
| País | Albania |
| Entidá emisora | Bancu d'Albania |
| Primer emisión | 16 febreru 1926 |
| Símbolu | L |
| Códigu ISO 4217 | ALL |
 | |
El lek (plural lekë) ye la moneda d'Albania. Estremar en 100 qindarkë (singular qindarka). El códigu ISO 4217 pa esta unidá monetaria ye ALL y la so abreviatura L.
Nome
[editar | editar la fonte]El nome de la moneda deriva de la abreviación popular n'albanés d'Alexandru Magnu (Leka i Madh). El lek foi introducíu mientres el reináu d'Ahmet Zogu y ye emitíu pol Bancu d'Albania (Banka y Shqipërisë). El nome qindarka provién del albanés qind, que significa cien. Qindarka tien, poro, el mesmu significáu que céntimu, centavu, centime, centésimu, etc.
Historia
[editar | editar la fonte]Hasta 1912, Albania usó la llira turca, yá que formaba parte del Imperiu otomanu. Tres la independencia, nun s'introdució una nueva moneda hasta 1926, por cuenta de un periodu de caos políticu. Mientres esti periodu, circularon delles monedes estranxeressobremanera les de la Unión Monetaria Llatina. Tamién foi emitíu daqué de papel moneda mientres esti ralu, para Berat, Gjirokastër, Korçë, Shkodër y Vlorë. Les denominaciones utilizaes fueron el pa y el grosh (divisiones de la llira turca), llires italianes, franga argjent (“francos de plata”), francos, qint, qindtar, skender...
Primer lek
[editar | editar la fonte]El lek foi introducíu en 1926. De primeres hubo cuatro denominaciones en circulación. El lek valía 100 qindar leku ente que el frang ar (tamién frank ar) valía 100 kindar ar o 5 lekë. El lek yera equivalente a la llira italiana.
Mientres la ocupación italiana d'Albania en 1938, el lek amenorgó'l so valor a 0,8 llires italianes. Les monedes emitíes llevaben denominaciones solamente en lek mientres la ocupación. Tres la Segunda Guerra Mundial, namái fueron emitíos el lek y el qindarka (equivalente al qindar leku). Ente 1946 y 1948, el lek foi afitáu a tasa 1:1 col dinar yugoslavu. De siguío, afitar a 12,5 lekë = 1 rublu soviéticu.
Segundu lek
[editar | editar la fonte]De resultes de la revaluación del rublu soviéticu en 1961, el lek foi tamién revaluado en 1965, a la tasa de 10 vieyos lekë = 1 nuevu lek, pa restablecer la tasa de cambéu de 12,5 lekë = 1 rublu. Esti lek siguió en circulación hasta los nuesos díes, magar sufrió una considerable inflación tres el fin del réxime comunista.
Lek valutë
[editar | editar la fonte]En 1992 foi introducíu un nuevu lek, denomináu lek valutë, equivalente a 50 lekë. Fueron emitíes dos denominaciones de billetes, 10 y 50 lekë valutë (el billete de 1 lek valutë foi impresu pero non emitíu). Sicasí, el lek valutë nun reemplazó al lek y nun se fixeron más emisiones nesa moneda.
| Denominación | Color predominante | Imaxe del anverso | Imaxe del aviesu |
|---|---|---|---|
| 1 Lek valutë |
align="left" | |
| |
| 10 Lekë valutë |
align="left" | |
| |
| 50 Lekë valute | Gris | 
|
|
Monedes
[editar | editar la fonte]Primer lek
[editar | editar la fonte]En 1926 fueron introducíes les monedes de bronce de 5 y 10 qindar leku, xunto coles de ¼, ½ y 1 lek de níquel y les de 1, 2 y 5 franga ar de plata. En 1935, fueron emitíes les monedes de 1 y 2 qindar de bronce, iguales en valor a les de 5 y 10 qindar leku.
| Denominación | Metal | Anverso | Aviesu | Imaxe |
|---|---|---|---|---|
| 5 Qindar Leku | Cu+Zn | Lleón SHQIPNI añu d'acuñamientu |
5 QINDAR LEKU Caña de carbayu |
|
| 10 Qindar Leku | Cu+Zn | Águila SHQIPNI añu d'acuñamientu |
10 QINDAR LEKU Cañes de lloréu |
|
| 1 Qindar Ar | Cu+Zn | Escudu d'armes SHQIPNI añu d'acuñamientu |
1 QINDAR·AR Caña de carbayu |
|
| 2 Qindar Ar | Cu+Zn | Escudu d'armes SHQIPNI añu d'acuñamientu |
2 QINDAR·AR Caña de lloréu |
|
| ¼ Leku | Cu+Ni | Lleón SHQIPNI añu d'acuñamientu |
¼ LEKU Caña de carbayu |
|
| ½ Lek | Cu+Ni | Escudu d'armes SHQIPNI añu d'acuñamientu |
½ LEK Hércules lluchando con un lleón |
|
| 1 Lek | Cu+Ni | Bustu SHQIPNI añu d'acuñamientu |
1 LEK Caballeru ilirio |
|
Tres la ocupación italiana, fueron introducíes les de 0,20, 0,50, 1 y 2 lekë d'aceru inoxidable y les de 5 y 10 lekë de plata, xunto coles de 0,05 y 0,10 lekë de bronce-aluminiu en 1940. Estes monedes fueron emitíes hasta 1941.
| Denominación | Metal | Anverso | Aviesu | Imaxe |
|---|---|---|---|---|
| 0,05 Lekë | Cu+Ni+Zn | Víctor Manuel III VITT·EM·III RE Y IMP·MBRET Y PER· |
LEK 0.05 Caña de carbayu SHQIPNI - ALBANIA añu d'acuñamientu |
|
| 0,10 Lekë | Cu+Ni+Zn | Víctor Manuel III VITT·EM·III RE Y IMP·MBRET Y PER· |
LEK 0.10 Caña de lloréu SHQIPNI - ALBANIA añu d'acuñamientu |
|
| 0,20 | Aceru |
Víctor Manuel III |
LEK 0.20 Escudu d'armes Fasces SHQIPNI - ALBANIA añu d'acuñamientu |
| |
| 0,50 | Aceru |
Víctor Manuel III |
LEK 0.50 Escudu d'armes Fasces SHQIPNI - ALBANIA añu d'acuñamientu |
| |
| 1 Lek | Aceru |
Víctor Manuel III |
1 LEK Escudu d'armes Fasces SHQIPNI - ALBANIA añu d'acuñamientu |
| |
| 2 Lekë | Aceru |
Víctor Manuel III |
2 LEK Escudu d'armes Fasces SHQIPNI - ALBANIA añu d'acuñamientu |
| |
| 5 Lekë | Ag | Víctor Manuel III VITT·EM·III RE Y IMP·MBRET Y PER· |
5 LEK Escudu d'armes Fasces SHQIPNI - ALBANIA añu d'acuñamientu |
|
| 10 Lekë | Ag | Víctor Manuel III VITT·EM·III RE Y IMP·MBRET Y PER· |
10 LEK Escudu d'armes Fasces SHQIPNI - ALBANIA añu d'acuñamientu |
|
En 1947 foi introducida una nueva serie, que consistía en monedes de ½, 1, 2 y 5 lekë de cinc. Esta serie foi emitida hasta 1957.
| Denominación | Metal | Anverso | Aviesu | Imaxe |
|---|---|---|---|---|
| ½ Leku | Zn | Escudu d'armes SHQIPËRI Estrelles |
½ LEKU Estrelles añu d'acuñamientu |
|
| 1 Lek | Zn | Escudu d'armes SHQIPËRI Estrelles |
1 LEK Estrelles añu d'acuñamientu |
|
| 2 Lekë | Zn | Escudu d'armes SHQIPËRI Estrelles |
2 LEKË Estrelles añu d'acuñamientu |
|
| 5 Lekë | Zn | Escudu d'armes SHQIPËRI Estrelles |
5 LEKË Estrelles añu d'acuñamientu |
|
Segundu lek
[editar | editar la fonte]En 1965, y dataes en 1964, fueron introducíes les monedes d'aluminiu de 5, 10, 20 y 50 qindarka y 1 lek. Darréu introducióse una nueva serie en 1988 qu'esaniciaba les estrelles de los diseños anteriores y como novedá añadía al conu monetariu una moneda de 2 lekë y otra de 1 lekë acuñada en bronce-aluminiu.
| Denominación | Metal | Cantar | Diámetru (mm.) |
Pesu (g) |
Anverso | Aviesu | Imaxe |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 5 Qindarka | Al |
18,00 |
0,80 | Escudu d'armes Estrelles SHQIPËRI añu d'acuñamientu |
5 QINDARKA Espigues de trigu Estrelles |
| |
| 10 Qindarka | Al |
20,00 |
1,10 | Escudu d'armes Estrelles SHQIPËRI añu d'acuñamientu |
10 QINDARKA Espigues de trigu Estrelles |
| |
| 20 Qindarka | Al |
22,00 |
1,50 | Escudu d'armes Estrelles SHQIPËRI añu d'acuñamientu |
20 QINDARKA Espigues de trigu Estrelles |
| |
| 50 Qindarka | Al |
24,50 |
1,90 | Escudu d'armes Estrelles SHQIPËRI añu d'acuñamientu |
50 QINDARKA Espigues de trigu Estrelles |
| |
| 1 Lek | Al |
26,50 |
2,30 | Escudu d'armes Estrelles SHQIPËRI añu d'acuñamientu |
1 LEK Espigues de trigu Estrelles |
|
| Denominación | Metal | Cantar | Diámetru (mm.) |
Pesu (g) |
Anverso | Aviesu | Imaxe |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 5 Qindarka | Al |
18,00 |
0,80 | Escudu d'armes SHQIPERI añu d'acuñamientu |
5 QINDARKA Espigues de trigu |
| |
| 10 Qindarka | Al |
20,20 |
1,10 | Escudu d'armes SHQIPERI añu d'acuñamientu |
10 QINDARKA Espigues de trigu |
| |
| 20 Qindarka | Al |
22,00 |
1,50 | Escudu d'armes SHQIPERI añu d'acuñamientu |
20 QINDARKA Espigues de trigu |
| |
| 50 Qindarka | Al |
24,10 |
2,00 | Escudu d'armes SHQIPERI añu d'acuñamientu |
50 QINDARKA Espigues de trigu |
| |
| 1 Lek | Al |
24,20 |
2,00 | Escudu d'armes SHQIPERI añu d'acuñamientu |
1 LEK Espigues de trigu |
| |
| 1 Lek | Cu+Ni+Zn |
24,20 |
5,20 | Escudu d'armes REPUBLIKA POPULLORE SOCIALISTE Y SHQIPERISE añu d'acuñamientu |
1 LEK Espigues de trigu |
| |
| 2 Lekë | Cu+Ni |
26,00 |
7,70 | Escudu d'armes REPUBLIKA POPULLORE SOCIALISTE Y SHQIPERISE añu d'acuñamientu |
2 LEKE Espigues de trigu |
|
Ente 1995 y 1996 foi introducida una nueva serie pa esaniciar los antiguos escudos d'armes con insgnias comunistes, en denominaciones de 1, 2, 5, 10, 20 y 50 lekë, con una moneda bimetálica de 100 lekë añadida en 2000. Esperábase que para mediaos de 2009 fuera introducida una nueva moneda de 200 lekë que sustituyera al billete de la mesma denominación[ensin referencies]. Amás, esisten delles denominaciones acuñaes pa conmemorar dalgún motivu concretu.
De siguío detállase una tabla coles carauterístiques de la última serie en circulación. Les imáxenes pueden apreciase na ficha de moneda na encabezadura del artículu.
| Denominación | Emisión | Metal | Forma | Diámetru (mm.) |
Pesu (g) |
Grosez | Anverso | Aviesu | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aniellu | Centru | ||||||||
| 1 Lek | 1996- | Cu+Zn | Circular | 18,00 | 3,00 |
Pelícanu |
1 LEK Cañes de carbayu y adelfas | ||
| 5 Lekë | 1995- | Cu+Ni | Circular | 20,00 | 3,12 |
Escudu d'armes |
5 LEKE Caña d'olivar | ||
| 10 Lekë | 1996- | Cu+Ni+Zn | Circular | 21,25 | 3,60 |
Castiellu de Berat |
10 LEKE Cañes d'olivar | ||
| 20 Lekë | 1996- | Cu+Ni+Zn | Circular | 22,50 | 5,00 |
Liburna y delfín |
20 LEKE Cañes de lloréu y carbayu | ||
| 50 Lekë | 1996- | Cu+Ni | Circular | 22,25 | 5,50 |
Rei Gentio d'Iliria |
50 LEKE Cañes de carbayu | ||
| 100 Lekë | 2000- | Cu+Ni | Cu+Ni+Zn | Circular | 24,75 | 6,70 |
Reina Teuta de Iliria |
100 LEKE Adelfas | |
Billetes
[editar | editar la fonte]Primer lek
[editar | editar la fonte]En 1926 el Bancu Nacional d'Albania (Banka Kombëtare y Shqipnis) introdució billetes en denominaciones de 1, 5, 20 y 100 franga ari. En 1939 fueron emitíos con denominaciones de 5 y 20 franga. Estos fueron asocedíos en 1944 por otros de 2, 5 y 10 lekë y 100 franga.
En 1945 el Bancu del Pueblu d'Albania (Banka y Shtetit Shqiptar) emitió sobreimpresiones sobre billetes del Bancu Nacional pa 10 lekë, 20 y 100 franga. Tamién fueron emitíos billetes regulares de 1, 5, 20, 100 y 500 franga. En 1947 el lek foi adoptáu como denominación principal, con billetes emitíos de 10, 50, 100, 500 y 1.000 lekë.
| Denominación | Color predominante | Imaxe del anverso | Imaxe del aviesu |
|---|---|---|---|
| 10 Lekë |
align="left" | |
| |
| 50 Lekë |
align="left" | |
| |
| 100 Lekë |
align="left" | |
| |
| 500 Lekë | Marrón | 
|
|
| 1.000 Lekë | Naranxa/Marrón | 
|
|
| Denominación | Color predominante | Imaxe del anverso | Imaxe del aviesu |
|---|---|---|---|
| 10 Lekë |
align="left" | |
| |
| 50 Lekë | Azul | 
|
|
| 100 Lekë |
align="left" | |
| |
| 500 Lekë |
align="left" | |
| |
| 1.000 Lekë |
align="left" | |
|
Segundu lek
[editar | editar la fonte]En 1965 fueron introducíos, fechaos en 1964, los billetes de 1, 3, 5, 10, 25, 50 y 100 lekë pol Banka y Shtetit Shqiptar. Una segunda serie de billetes foi emitida en 1976 cuando'l país camudó'l so nome a República Popular Socialista. Nel diseñu d'estos billetes participó l'artista Sadik Kaceli.
| Denominación | Color predominante | Imaxe del anverso | Imaxe del aviesu |
|---|---|---|---|
| 1 Lek |
align="left" | |
| |
| 3 Lekë |
align="left" | |
| |
| 5 Lekë |
align="left" | |
| |
| 10 Lekë |
align="left" | |
| |
| 25 Lekë | Azul | 
|
|
| 50 Lekë |
align="left" | |
| |
| 100 Lekë | Marrón | 
|
|
| 100 Lekë | Azul | 
|
|
En 1991 introduciéronse denominaciones de 100 y 500 lekë. Un añu más tarde introducióse una nueva serie con distintos diseños y colores en denominaciones de 100, 200, 500 y 1.000 lekë. En 1996, emitióse otra nueva serie con distintos motivos y nes mesmes denominaciones, y cola novedá de la introducción del nuevu billete de 5.000 lekë. En 2008 introduzse un nuevu billete de 2.000 lekë.
| Denominación | Color predominante | Imaxe del anverso | Imaxe del aviesu |
|---|---|---|---|
| 100 Lekë |
align="left" | |
| |
| 500 Lekë |
align="left" | |
|
| Denominación | Dimensiones | Color predominante | Imaxe del anverso | Imaxe del aviesu |
|---|---|---|---|---|
| 100 Lekë | 154 x 72 mm |
align="left" | |
| |
| 200 Lekë | 162 x 78 mm | Marrón | 
|
|
| 500 Lekë | 170 x 78 mm | Azul | 
|
|
| 1.000 Lekë | 178 x 78 mm |
align="left" | |
|
| Denominación | Dimensiones | Color predominante | Imaxe del anverso | Imaxe del aviesu |
|---|---|---|---|---|
| 100 Lekë | 130 x 66 mm |
align="left" | |
| |
| 200 Lekë | 138 x 69 mm | Marrón | 
|
|
| 500 Lekë | 145 x 68 mm | Azul | 
|
|
| 1.000 Lekë | 151 x 72 mm |
align="left" | |
| |
| 2.000 Lekë | 155 x 72 mm[1] |
align="left" | |
| |
| 5.000 Lekë | 160 x 72 mm |
align="left" | |
|
| Tasa actual de cambéu de ALL | |
|---|---|
| En Google Finance: | AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY USD |
| En Yahoo! Finance: | AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY USD |
| En XE.com: | AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY USD |
| En OANDA: | AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY USD |
Referencies
[editar | editar la fonte]Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Lek albanu.- Bancu d'Albania (n'inglés) -
- Galería de billetes d'Albania (n'alemán) - (n'inglés)
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q125999- Multimedia: Money of Albania