Clic
Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
En fonética, conozse col nome de clic a un soníu que se produz cola llingua y los llabios ensin intervención del fluxu pulmonar.
Los clics son utilizaos por munches llingües, ente otres l'asturianu, como interxeiciones. Ye'l casu por exemplu de les que s'usen p'amosar fastidiu ( [/], escrita dacuando tss), o pa llamar a los perros y los gochos ( [ǂ] trescrita como cs cs ) .
Les llingües de la familia khoisan y delles otres influyíes por elles, como'l xhosa, el zulú, el sotho y el dahalo tienen la particularidá de ser les úniques qu'usen los clics como fonema consonánticu. La presencia de los clics nestes llingües nun ta tovía esplicada, anque delles hipótesis apunten la posibilidá de qu'apaecieren nun estadiu primitivu del desarrollu del llinguaxe humanu y que se perdieren na mayoría de les llingües según diben evolucionando. Otres hipótesis en cambiu consideren que son un fenómenu de recién, apaecíu pola evolución fonética normal.
Principales clics
- bilabial [ʘ] (ruíu d'un besu)
- dental [ǀ] (ruíu de fastidiu)
- alveolar [ǃ] (ruíu de descorchar una botella)
- palato-alveolar [ǂ] (pa llamar a los perros y los gochos)
- alveolo-llateral [ǁ] (pa llamar a les caballeríes)