[go: up one dir, main page]
Saltar al conteníu

Arrianismu

Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
Grabáu d'Arriu argumentando la supremacía de Dios Padre, y que'l Fíu tuvo un empiezu, al tener una verdadera nacencia.

L'arrianismu[1] ye una creyencia cristiana non trinitaria. Afirma que Xesucristu foi creáu por Dios Padre y ta subordináu a él. Les enseñances arrianes fueron atribuyíes a Arriu (c. 250-335 d. C.), un presbíteru d'Alexandría, Exiptu, y opónense a les llamaes ortodoxes alrodiu de la naturaleza divina. La cristoloxía arriana sostién que'l Fíu de Dios nun esistió siempres, sinón que foi creáu por Dios Padre. Esta creencia básase, ente otros testos bíblicos, nun párrafu del Evanxeliu según san Xuan[2] onde Xesús declara:

Oyeron que yo-yos dixi: “Voi y vuelvo a ustedes”. Si amárenme gociar de que voi al Padre, porque'l Padre ye mayor que yo.
Evanxeliu según san Xuan 14:28 (Versión Reina Valera, actualizada 2015)

El Primer Conceyu de Nicea del 325 consideró que les doctrines arrianes yeren herétiques y el Primer Sínodu de Tiro, nel 335, exoneró a Arriu.[3] Tres la so muerte, foi anatemizado de nuevu y foi declaráu heréticu otra vegada nel Primer Conceyu de Constantinopla del 381.[4] Los emperadores romanos Constancio II (337-361) y Valente (364-378) fueron arrianos o cercanos al arrianismu.

Empiezos

[editar | editar la fonte]

En dellos grupos de los primeros cristianos enseñábase que Cristu había pre-esistíu como Fíu de Dios dende antes de la so encarnación en Xesús de Nazaré, y que baxara a la Tierra pa redimir a los seres humanos.[5]

Arriu creía que Dios Padre y Dios Fíu nun esistieren xuntos dende siempres,[6] sinón que'l Logos yera un ser divín creáu por Dios Padre primero que el mundu y que taba subordináu al Padre.[7] Arriu y los sos siguidores apelaben al yá mentáu testu del Evanxeliu de Xuan, y amás a Proverbios, onde la Sabiduría Divina (identificada entós col Logos, ye dicir Xesucristu) proclama: [8]

El Señor creóme de primeres de la so obra, primero que él empezara a crealo tou.
Proverbios 8:22 (Versión Dios fala güei, 1996)

Arriu fuera discípulu de Luciano de Antioquía nel so academia d'Antioquía, y heredó d'él una versión modificada de les enseñances de Pablo de Samosata.[9] Dempués de la conversión de Constantino y en vista del aspru carís que tomaben les disputes teolóxiques, convocar al Conceyu de Nicea, que adoptó una solución xeneral a esti discutiniu. La gran mayoría sofitó les doctrines trinitaries, que pasaron a considerase la ortodoxa (ye dicir la forma correuta d'entender la fe cristiana) y la posición arriana quedó en minoría y foi declarada heterodoxa o herética.

El discutiniu avera del arrianismu desenvolver mientres tol sieglu IV. Incumbió a munchos miembros de la Ilesia: simples creyentes, sacerdotes, monxos, obispos, emperadores y miembros de la familia imperial romana. Los emperadores romanos, Constancio II y Valente, convertir n'arrianos o semi-arrianos. Tamién se fixeron arrianos los godos, vándalos y lombardos. El fondu discutiniu nel senu de la Ilesia mientres esti periodu podría nun materializase ensin la significativa influyencia histórica de les doctrines arrianes.[10] De los trescientos obispos qu'allegaron al Primera Conceyu de Nicea, solu dos nun roblaron el Credo Niceno, que condergaba l'arrianismu.[11] Según dellos estudiosos, esta mayoría obedeció a la pena d'exiliu impuesta por Constantino a quien se refugaren a roblar l'alcuerdu alcanzáu en Nicea. Sicasí, señalóse que dicha camientu ye gratuita yá que nun apaez nes fontes posteriores niciu dalgunu d'imposición nos escritos de los participantes del mesmu, posterior a la so muerte; entá más, hai evidencia que los obispos presentes nel mentáu conceyu fueron d'una o otra manera primíos por Constantino pa reintegrar a Arriu y otros miembros del so partíu nos puestos eclesiásticos que remanen primeramente, ente ellos atopábase Atanasio a quien por oponese a la midida imperial, se -y exilia forzadamente de la so sede en Alexandría; Y de nueva cuenta ye encarceláu y exiliáu pol emperador Constancio II quien decidió sofitar de forma activa a los arrianos, entá ensin compartir la totalidá de la so doctrina.

L'Edictu en cuestión dispunxo los siguiente:

Amás, si atopa dalgún escritu sobre Arriu, podría ser refundiáu al fueu, polo que non solo se borrar la maldá de la so enseñanza, sinón que nun va quedar nada pa recordalo. Y por esto faigo una orde pública, de que si s'afayara que daquién escuende un escritu compuestu por Arriu, y nun lo lleva darréu a la so destrucción por fueu, la pena va ser la muerte. Asina afayar la so ofiensa, él podría ser sometíu a castigu capital [...]
Edictu del emperador Constantino contra los arrianos.[12]

La vixencia del mentáu Edictu apenes tuvo curtia puxanza na so aplicación; magar Arriu foi desterráu a Ilírico xunto con dos prelaos allegaos sos Theonas de Marmarica y Segundu de Ptolemaida y los sos llibros quemaos; pasaos trés meses l'emperador anidia la sanciones impuesta a los siguidores d'Arriu na referente a los sos escritos y llibros (considerándose principalmente por atopase interesáu al enclín arrianu del so hasta esi momentu ex-conseyeru y tamién exiliáu Eusebio), y darréu que nel añu 328 pide a los obispos de la rexón d'Exiptu, cuantimás a Atanasio de Alejandria reconsiderar la condena escontra los mesmos y devolve-yos a los cargos eclesiales qu'ocupaben antes del conceyu, la respuestes de los mesmu foi unánime nel refugu escontra l'emperador, siendo'l mesmu Obispu tayante a esixir que se respetara lo tocante a lo axustao en Nicea sobre la tema; Sicasí Constantino forzó al traviés de la vía xudicial sacar del exiliu a Arriu ya imponelo de nuevu na diócesis contra la voluntá de Atanasio, esti postreru continuu firme na so negativa d'acepta-y de nuevu. Dichu desafió foi recibíu pol emperador como amenacia al so imperiu y persuadíu de nuevu pol obispu Eusebio, busco formes pa condergalo al exiliu, sicasí este llogra escapar escontra Constantinopla, l'espurri y encueye de Constantino ente la so postura con arrianos y ortodoxos ye más inconsistente nesos, con lo mesmo convócase a un conceyu nel 336 en Xerusalén onde Arriu xunto colos suyos seríen finalmente rehabilitaos a los sos puestos. sicasí Arriu finaría camín a Constantinopla nesi añu, y darréu l'emperador un añu más tarde nel 337. mientres Atanasio atopar ente l'exiliu y el re-instalación na so sede d'Alexandría hasta que'l nuevu emperador Constantino II dexaría-y volver a de forma permanente, dicha aición tamién pretendió poner n'apuros al so hermanu Constancio II, gobernador del Imperiu Oriental y partidario del arrianismu.

L'arrianismu siguió esistiendo mientres delles décades, anque l'aparente resurdimientu del arrianismu dempués de Nicea foi, más bien, una reaición anti-nicena esplotada polos simpatizantes de los arrianos que daqué puramente arrianu.[13] A finales del sieglu IV, ganárase tou restu d'arrianismu nel senu de la xerarquía oficial de la ilesia romana, que yera trinitaria.[14] Na Europa Occidental, l'arrianismu, que fuera predicáu por Ulfilas, un misioneru arrianu ente les tribus xermániques, yera dominante ente godos y vándalos (y más tarde, foi significativu ente los lombardos); pero dexó de ser una creencia mayoritaria nestes tribus nel sieglu VIII, a midida que los reis d'esos pueblos fueron adoptando gradualmente'l catolicismu. Esti procesu empezó con Clodoveo I rei de los francos en 496, magar él nun yera arrianu, sinón paganu, siguió con Recaredo I de los visigodos en 587 y remató con Ariberto I de los lombardos en 653.

Creencies

[editar | editar la fonte]

La reconstrucción de lo que realmente dixo Arriu y el por qué lo dixo ye una gran xera, porque sobrevivió bien pocu del so propiu trabayu, cola salvedá de les cites feches con propósitos polémicos polos sos oponentes, y tamién porque nun se sabe a ciencia cierta qué teoríes teolóxiques y filosófiques conformaren el so sistema de creencies.[15]

Los arrianos nun creíen na doctrina tradicional de la Trinidá, que sostién que Dios, Xesús y l'Espíritu Santu son un únicu ser.[16]

La carta de Auxentius de Durostorum[17] sobre'l misioneru arrianu Ulfilas da una imaxe clara de les creencies arrianes. Ulfilas foi ordenáu obispu pol arrianu Eusebio de Nicomedia y tornó al so pueblu pa emplegase como misioneru. Ulfilas creía que Dios Padre (el Dios Ensin Empiezu, el Dios Toupoderosu) siempres esistiera y yera l'únicu dios verdaderu (Evanxeliu de Xuan 17:3). Asina mesmu, creía que'l Fíu de Dios, Xesucristu, (Dios "unigénito", Evanxeliu de Xuan 1:18;[18] Dios Poderosu, Llibru del profeta Isaías 9:6) empezó dempués de que'l tiempu empezara (Proverbios 8:22-29; Llibru de les revelaciones 3:14, Epístola a los colosenses 1:15), y quien ye Señor/Guía (Primer epístola a los corintios 8:6). L'Espíritu Santu (el poder iluminador y santificador) tampoco ye Señor/Guía. El capítulu 8, versículu 6, de la Primer epístola a los corintios 8:6 diz:

[...] para nós esiste un solu Dios, el Padre, que ye principiu de too y fin nuesu y esiste un solu señor, Xesucristu, por quien tou esiste y tamién nós.
Primer epístola a los corintios 8:6. Escrita por san Pablo de Tarsu a la comunidá cristiana de Corinto. Sieglu I.

Nuna carta a Auxentius, Ulfilas resume asina les sos creencies:

Yo, Ulfilas, obispu y confesor, creyí siempres, y nesto, na única fe verdadera, faigo'l camín escontra'l mio Señor: creo solo nun Dios Padre, el que nun tien empiezu y ye invisible, y nel so unigénito fíu, el nuesu Señor/Guía y Dios, el diseñador y el facedor de tola creación, nun habiendo otru como él. Poro, hai un Dios de toos, que tamién ye Dios del nuesu Dios; y hai un Espíritu Santu, el poder iluminador y santificador, como dixo Cristu dempués de la resurreición a los sos apóstoles: "Yo unviarélos lo que'l Padre prometió, por eso quédense nesta ciudá hasta que sían revistíos cola fuercia que vien dende'l cielu" (Evanxeliu de Lucas 24:49) y tamién dixo: "Pero van recibir la fuercia del Espíritu Santu que va venir sobre ustedes [y van ser testigos mios en Xerusalén, Xudea y Samaria y hasta la llende del mundu]" (Fechos de los apóstoles 1:8). Nin Dios nin Señor/Guía, sinón fiel ministru de la fe de Cristu; non igual, pero suxetu a obediencia en tou al Fíu. Y creo que'l Fíu ta suxetu y ye obediente en tou a Dios Padre.[19]

Arriu escribió una carta a Eusebio de Nicomedia que dicía:

Dalgunos d'ellos dicen que'l Fíu ye una erupción, otros que ye una producción, otros que nun tien empiezu. Estos son impíos a los que nun podemos escuchar, anque los herexes amenáciennos con un millar de muertes. Nós dicimos y creemos y tenemos qu'aprender, y qu'enseñar, que'l Fíu nun foi ensin empiezu, nin nenguna parte so foi ensin empiezu, y que la so subsistencia nun depende de nada; sinón que ye pola so propia voluntá y conseyu polo que subsistió antes del tiempu y antes de les eres tan perfectu como Dios, solo empezáu y incanjeable, y qu'antes de ser empezáu, o creáu, o propuestu, o establecíu, él nun taba. Porque él nun escarez d'empiezu. Nós somos escorríos porque dicimos que'l Fíu tien un empiezu pero que Dios nun tien empiezu.[20]

El Primer Conceyu de Nicea y les sos consecuencies

[editar | editar la fonte]

Nel 321, Arriu foi denunciáu por un sínodu n'Alexandría por enseñar un puntu de vista heterodoxu de la rellación ente Xesús y Dios Padre. Como Arriu y los sos siguidores tuvieren una gran influyencia nes academies d'Alexandría (l'antecedente de les modernes universidaes y seminarios) les sos opiniones teolóxiques sopelexárense enforma, sobremanera nel Mediterraneu Oriental.

En redol al 325, el discutiniu volviérase lo suficientemente significativa y l'emperador Constantín I convocó una asamblea d'obispos, el Primer Conceyu de Nicea, que condergó la doctrina de Arriu y formuló el credo de Nicea orixinal.[21] El términu central del credo de Nicea, usáu pa describir la rellación ente'l Padre y el Fíu, ye'l homousismo (ὁμοούσιος), o consustancialidad, que significa "de la mesma sustancia" o "un mesmu ser". El Credo de Atanasio ye usáu menos davezu, pero ye más abiertamente anti-arrianu no que fai a la Santísima Trinidá.

El focu del Conceyu de Nicea foi la naturaleza del Fíu de Dios y la so rellación precisa con Dios Padre (vease la obra de Pablo de Samosata y los sínodos de Antioquía). Arriu enseñó que Cristu yera divín/sagráu y que foi unviáu a la Tierra pa la salvación de la humanidá[16] pero que Xesucristu nun yera igual a Dios Padre (l'infinitu) nel escalafón y que Dios Padre y el Fíu de Dios nun yeren iguales al Espíritu Santu (que sería los poder de Dios Padre).[6] Nel arrianismu, Cristu nun yera consustancial con Dios Padre[22] porque anque tanto'l Padre como'l Fíu seríen una esencia, nun yeren la mesma esencia nin el mesmu ser (vease homousismo).[22] Dios Padre ye una deidá y ye divín y el Fíu de Dios nun sería una deidá pero sí sería divín ("Yo, el Señor, soi l'únicu Dios." Llibru del profeta Isaías 46:9).[16] Dios Padre unvió a Xesús a la tierra pa la salvación de la humanidá (Evanxeliu de Xuan 17:3). Ousia significa "esencia" o "ser" na cristiandá oriental, y ye un aspeutu de Dios que ye dafechu incomprensible pa la perceición humana. Ye tolo que subsiste por sigo mesmu y que nun tien el so ser n'otru.[23] Pa los homousios el Dios Padre, el Fíu de Dios y l'Espíritu Santu son seres ensin crear. Xuan Damascenu escribió:

Dios nun ye aniciáu, ye interminable, eternu, constante, nun foi creáu, ye inmutable, inalterable, simple, non complexu, incorpóreo, invisible, intanxible, indescribible, ensin llendes, inaccesible a la mente, incontenible, incomprensible, bonu, xusto, el Creador de toles criatures, el Toupoderosu Pantocrator.[24]

Acordies cola enseñanza de Arriu, el Logos pre-esistente que s'encarnó en Xesucristu foi un ser creáu; solo'l Fíu foi direutamente creáu y empezáu por Dios Padre, antes de les eres, pero yera una esencia o sustancia distinto, anque similar, de la del Creador. Los sos oponentes argumentaben qu'esto podría faer paecer a Xesús menos qu'a Dios y esto yera heréticu.[22] Gran parte de la distinción ente les distintes faiciones yera sobre la frase que Cristu dixo nel Nuevu Testamentu pa espresar la sumisión al Dios Padre.[22] El términu teolóxicu pa esta sumisión ye kenosis. Este conceyu ecuménicu que declaró Xesucristu yera una forma de Dios n'esistencia o en realidá (hypostasis), que los llatinos traducieron como "persona". Xesús yera Dios n'esencia, ser, y/non natural (ousia), que los llatinos traducieron como sustancia.

Créese que Constantino exilió a toos aquellos que refugaron aceptar el credo de Nicea (Arriu, el diáconu Euzoios y los obispos libios Theonas de Marmarica y Secundus de Ptolemais) y tamién a los obispos que subscribieron el Credo pero que refugaron xunise a la condena a Arriu (Eusebio de Nicomedia y Theognis de Nicea). L'emperador tamién ordenó la quema de toles copies del llibru Talía, nel que Arriu espresara les sos tesis. Sicasí, nun hai evidencies de que'l so fíu y socesor, Constancio II, que yera arrianu, fuera exiliáu.

Anque se-y ordenar caltener lo que la Ilesia definiera en Nicea, Constantino tamién quixo que reinara la paz na situación y, col tiempu, fíxose más indulxente con aquellos condergaos al exiliu nel conceyu. Primero dexó tornar a Eusebio de Nicomedia, que yera un protexíu de la so hermana, y a Theognis una vegada que roblaron una declaración daqué ambigua de fe. Dambos, y otros amigos de Arriu, enfotar en que se llevantaren les prohibiciones de Arriu. Nel Primer Sínodu de Tiro, nel 335, ellos remanaron acusaciones contra Atanasio, obispu d'Alexandría, y principal oponente de Arriu; dempués d'esto, Constantino desterró a san Atanasio y considerar como daquién que torgaba la reconciliación. Esi mesmu añu, el Sínodu de Xerusalén, so la direición de Constantino, readmitió la comunión de Arriu nel 336. Sicasí, Arriu morrió en Constantinopla de camín a esti eventu. Dellos académicos suxeren que Arriu podría ser envelenáu polos sos oponentes.[25][26][27] Eusebio y Theognis caltuvieron el favor del emperador, y cuando Constantino, que fuera catequizáu mientres la so vida adulta, aceptó'l bautismu a la fin de la so vida, este foi-y alministráu por Eusebio de Nicomedia.[28][29]

Según Atanasio d'Alexandría, opuestu a Arriu, estes son dalgunes de les enseñances arrianes, citaes na so obra Discursu contra los arrianos:

Dios non siempres foi Padre" sinón que "hubo un tiempu en que Dios taba solu y entá nun yera Padre, pero dempués convirtióse en Padre." "El Fíu nun esistió siempres;" pos, según toles coses facer de la nada, y toles criatures y obres esistentes fueron feches, tamién la Pallabra de Dios mesma foi "fecha de la nada" y "hubo un tiempu en que nun esistió" y "Él nun esistió antes del so orixe", sinón qu'Él y otros "tuvo un orixe de creación". Pos Dios, diz, "taba solu, y la Pallabra entá nun yera, nin tampoco la Sabiduría. Entós, al deseyar danos forma, Él fixo a ciertu ser y llamar Pallabra, Sabiduría y Fíu, por que pudiera danos forma per mediu d'Él.[30]

Alderiques teolóxicos

[editar | editar la fonte]

El Conceyu de Nicea nun terminó col discutiniu, una y bones munchos obispos de les provincies orientales aldericaben el homousismo, el términu central del credo niceo. Pablo de Samosata había avocado el monarquianismo cristolóxicu. Tanto l'home como la so enseñanza, incluyíu'l términu "homousio" fueren condergaos polos sínodos de Antioquía nel añu 269.

El fíu de Constantín I, Constancio II, que se convirtiera n'emperador de la parte oriental del Imperiu Romanu, animó a los arrianos y revocó el credo niceo. El so conseyeru nestos asuntos foi Eusebio de Nicomedia, que fuera del partíu arrianu nel Conceyu de Nicea, y que tamién fuera ordenáu obispu de Constantinopla. Constancio II usó'l so poder pa exiliar a los obispos xuntaos al credo niceo, sobremanera a san Atanasio d'Alexandría, que se coló a Roma. Nel añu 355 Constancio II convertir nel únicu emperador (Constantín I finaría nel 337) y estendió la so política a les provincies occidentales, usando de cutiu la fuercia pa primir a los creyentes, y exiliando al papa Liberio pa instalar al "antipapa" Félix II.

Como los alderiques faíen estragos a la d'adoptar una nueva fórmula, creáronse tres grupos ente los oponentes al credo niceo. El primer grupu taba opuestu sobremanera a la terminoloxía de Nicea y prefería el términu "homoiousios" (igual en sustancia) en llugar del "homousio" niceo, y, coles mesmes, refugaben a Arriu y a les sos enseñances y aceptaben la igualdá y el calter co-eternu de les persones de la Trinidá. Por esta posición centralista, y a pesar de refugar a Arriu, fueron llamaos "semi-arrianos" polos sos oponentes. El segundu grupu tamién evitaba invocar el nome de Arriu, pero en bona midida siguía les enseñances de Arriu y, n'otres pallabres, describía al Fíu como un ser igual (homios) al Padre (homoios). El tercer grupu falaba explícitamente de Arriu y describía al Fíu como distintu (anhomoios) al Padre. Constancio sofitaba al primera o al segundu grupu y escorría al terceru.

El bancia ente estos grupos produció numberosos sínodos, ente los que tuvieron el Conceyu de Sárdica nel 343, el Conceyu de Sirmio nel 358 y el doble Conceyu de Rimini y Seleucia del 359, y non menos de catorce formes de credos ente l'añu 340 y el 360, lo que llevó al paganu Amiano Marcelino a comentar sarcásticamente: "Les carreteres tán llenes d'obispos galopiando". Nengún d'estos intentos foi aceptable pa los que defendíen la ortodoxa nicea: escribiendo sobre posteriores conceyos, san Jerónimo señaló que'l mundu "espertar con un lloru cuando s'afayó arrianu".

Dempués de la muerte de Constancio II nel 361, el so socesor, Xulianu, un devotu de los dioses paganos de Roma, declaró qu'él non se plegaría a nenguna faición de la Ilesia, y dexó a tolos obispos exiliaos tornar; esto provocó un aumentu de les disensiones ente los cristianos. L'emperador Valente, sicasí, recuperó la política de Constancio y sofitó al partíu "homoiano", exiliando a los obispos y emplegando la fuercia contra los opositores. Mientres la so persecución, exiliáronse munchos obispos a los estremos más alloñaos del Imperiu (por casu, l'exiliu de Hilario de Poitiers a les provincies orientales) Estos contactos y la difícil situación común dieron llugar a un acercamientu ente los partidarios occidentales del credo de Nicea y los "homousios" del esti semi-arrianos.

Epifanio de Salamina etiquetó al partíu de Basilio de Ancira nel 358 como "semi-arrianu". Esto foi consideráu desaveniente pol historiador J. N. D. Kelly, qu'argumenta que dellos miembros d'esi grupu yeren práuticamente ortodoxos dende'l principiu pero que nun-yos gustaba l'axetivu "homousio", ente qu'otros moviéronse escontra esa direición dempués, cola llegada de los arrianos.[31]

Teodosio I y el Conceyu de Constantinopla

[editar | editar la fonte]

Nun foi hasta'l co-reináu de Graciano y Teodosio I cuando l'arrianismu despareció d'ente les clases dirixentes y les élites del Imperiu Romanu d'Oriente. La esposa de Teodosio, Elia Flacila, foi una ferramienta na campaña p'acabar col arrianismu. Valente morrió na Batalla d'Adrianópolis del 378 y foi asocedíu por Teodosio I, que se xuntó al credo de Nicea. Esto dexó que s'avivara la disputa.

Dos díes depués de que Teodosio llegara a Constantinopla, el 24 de payares del 380, espulsó al obispu homiousio y punxo a les ilesies d'esa ciudá sol gobiernu de Gregorio Nacianceno, que yera'l líder de la pequeña comunidá nicea d'ellí. Esti actu provocó una revuelta. Teodosio fuera bautizáu pol obispu Acholius de Tesalónica, mientres una grave enfermedá, como yera habitual nos empiezos del mundu cristianu. En febreru, él y Graciano publicaron un edictu[32] que dicía que tolos sos súbditos teníen de profesar la fe de los obispos de Roma y d'Alexandría (el credo niceo), o seríen prindaos pa ser castigaos.

Anque bona parte de la xerarquía de la Ilesia oriental oponíense, Teodosio llogró consiguir la unidá nes bases del credo niceo. Nel 381, nel Primer Conceyu de Constantinopla, un grupu conformáu sobremanera por obispos del este axuntar nuna asamblea y apautaron aceptar el credo de Nicea del 325 con dellos elementos propios, lo que foi conocíu como'l credo de Nicea-Constantinopla del 381.[33] Ente esos elementos nuevos había dellos comentarios en rellación col Espíritu Santu. Xeneralmente, esto considérase'l fin de la disputa sobre la Trinidá y el fin del arrianismu nel Imperiu Romanu y ente los pueblos cristianos non xermánicos.

Espardimientu posterior del arrianismu

[editar | editar la fonte]
Ver tamién: Arrianismu en Hispania

Ulfilas, obispu y misioneru, arrobinó l'arrianismu ente los pueblos xermánicos, particularmente los visigodos, vándalos, burgundios y ostrogodos. Dempués del Conceyu de Constantinopla del añu 381, l'arrianismu foi definitivamente condergáu y consideráu como herexía nel mundu católicu. Sicasí, l'arrianismu caltúvose como relixón de dellos pueblos xermánicos hasta'l sieglu VI, cuando Recaredo I, rei de los visigodos, bautizóse como católicu nel añu 587 ya impunxo el catolicismu como relixón oficial del so reinu dos años dempués cola llucha y oposición de los visigodos arrianos, tres el III Conceyu de Toledo (589). N'Italia, les supervivencies arrianes nel reinu longobardu persistieron hasta bien avanzáu'l sieglu VII[34] y el rei lombardu Grimoaldo (662-671) puede considerase como l'últimu monarca arrianu del reinu[35] (y d'Europa).

L'arrianismu anguaño

[editar | editar la fonte]

Los socinianos, una denominación nacida depués de la Reforma Protestante en Polonia, nun creen nel aspeutu de Xesús Dios, polo qu'en dalguna midida podríen ser consideraos herederos del arrianismu.

Teoloxíes actuales surdíes na ilesia católica son acusaes de reproducir esquemes arrianos, con una presentación non cristolóxica de Xesús. En 2007, Demetrio Fernández ―entós obispu de Tarazona y güei obispu de Córdoba― acusó al teólogu José Antonio Pagola polo espuesto nel so llibru Xesús, aproximamientu históricu (PPC, 2007).

Esta «herexía» (dende'l puntu de vista católicu), sigue na mente de dellos miembros de la Ilesia: polo xeneral, créese que determinaes nueves eclesioloxíes combinen la teoloxía liberacionista col nuevu arrianismu científico, surdíu de determinaes corrientes historicistes na investigación bíblica. Sicasí, la doctrina oficial de la Ilesia ye concluyente al declarar l'arrianismu como herexía nel Primer Conceyu de Nicea (325), primeramente, y dende el Primer Conceyu de Constantinopla (381) de forma definitiva.

Una ilesia inglesa moderna, llamada Sagrada y Apostólica Ilesia del Catolicismu Arrianu (The Holy Catholic and Apostolic Church of Arian Catholicism), diz siguir les enseñances de Arriu y canonizar el 16 de xunu de 2006. La so doctrina diz que solo'l Padre ye'l Dios absolutu, y que Xesús tuvo un empiezu, na carne, y que ta subordináu al Padre. Enseñen tamién que Xesucristu yera'l mesíes redentor ensin pecáu, anque nun acepten la nacencia virxinal de Xesús, la resurreición del cuerpu de Xesucristu, la divinidá o l'adoración de Xesús nin la infalibilidad de Xesús, lo que los asitia nuna posición opuesta al propiu Arriu, que sí aceptaba tou eso, con esceición del nivel de divinidá de Cristu. Les enseñances d'esa ilesia arriana tán más alliniaes col socinianismo que col auténticu arrianismu.

Anque, según el mesmu Arriu, Cristu esistía antes de María, esa ilesia arriana cree que non. Dicha ilesia cree que Xesús yera'l fíu natural de José y María y que l'Espíritu Santu supervisó la concepción, y tamién enseñen que la resurreición de Cristu nun foi na carne, sinón que foi espiritual. Ello ye que'l so credo "católicu arriu" ye una creación moderna, non una fe antigua.

Los testigos de Xehová guarden unes poques semeyances col arrianismu, nel sentíu que dambes consideren a Xesús como'l unigénito del Dios Padre, y non como Dios mesmu. Estos fueron llamaos dacuando "arrianos modernos" o "semi-arrianos",[36][37] de normal polos sos oponentes.[38][39][40] Anque hai delles semeyances significatives na so teoloxía y la so doctrina, los testigos de Jehová difieren de Arriu no de que'l Fíu puede conocer por completu al Padre (daqué que Arriu negaba), y pola so negación de la personalidá lliteral del Espíritu Santu. Arriu consideraba que l'Espíritu Santu yera una "fuercia activo" de Dios, o una "enerxía", que nun tenía empiezu, y que nun yera un suxetu esistente, al igual que piensen los testigos de Jehová. Los arrianos orixinales tamién recen direutamente a Xesús, ente que los testigos de Jehová oren a Dios, anque Xesús ye un mediador.[41]

Los miembros de la Ilesia de Xesucristu de los Santos de los Últimos Díes (mormones) fueron acusaos dacuando de ser arrianos polos sos detractores.[42] Sicasí, la so cristoloxía difier en dellos aspeutos de la teoloxía arriana.[43]

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: arrianismu
  2. ↑ Rowan Williams (2002). Arius: heresy and tradition. Wm. B. Eerdmans Publishing Co, páx. 98. ISBN 978-0-8028-4969-4.
  3. ↑ Sócrates de Constantinopla, Church History, llibru 1, capítulu 33. Anthony F. Beavers, Chronology of the Arian Controversy.
  4. ↑ «First Council of Constantinople, Canon 1». ccel.org.
  5. ↑ Esta concepción apaez reflexada de primeres del Evanxeliu de Xuan, qu'identifica a Xesús col Logos de Dios. A esta visión oponíense otros grupos, como los ebionitas, que preferíen caltenese fieles a la tradición xudaica. Vease Bart Ehrman: Cristianismos perdíos, los credos proscritos del Nuevu Testamentu (páxs. 151-156). Madrid: Crítica (coleición Ares y Mares), 2004.
  6. ↑ 6,0 6,1 Mark S. Ritchie. «The Story of the Church. Parte 2, capítulos 2 y 3». The Story of the Church.
  7. ↑ M'Clintock y Strong. Cyclopedia. Volume 7, páxina 45a.
  8. ↑ Francis Schüssler Fiorenza; John P. Galvin (1991) Systematic theology: Roman Catholic perspeutives. Fortress Press, páx. 164 y siguientes. ISBN 978-0-8006-2460-6. Consultáu'l 14 d'abril de 2010.
  9. ↑ Leighton Pullan (1905). Edwin S. Gorham: Early Christian Doctrine, 3ª, Nueva York: Oxford Church Text Books, páx. 87.
  10. ↑ R. P. C. Hanson (2007). The Search for the Christian Doctrine of God. Grand Rapids: Baker Academic, páx. 127–128. ISBN 0-8010-3146-X.
  11. ↑ Henry Chadwick (Julio de 1960). «Faith and Order at the Council of Nicea». The Harvard Theological Review 53:  p. 171–195. doi:10.1017/S0017816000027000. 
  12. ↑ Athanasius (23 de xineru de 2010). «Edict by Emperor Constantine against the Arians». Fourth Century Christianity. Wisconsin Lutheran College. Consultáu'l 2 de mayu de 2012.
  13. ↑ Everett Ferguson (2005). Church History: From Christ to Pre-Reformation 1. Grand Rapids: Zondervan, páx. 200.
  14. ↑ «Arianism and Its Influence Today. Arius. Idea That Jesus Christ Is Not Equal to the Father By Nature». carm.org. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2015.
  15. ↑ Richard Bauckham, Review of Arius: Heresy and Tradition by Rowan Williams. Themelios: Volume 14, nº 2, xineru/febreru de 1989, 1989, 75.
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 «Newton's Arian beliefs». Escocia: School of Mathematics and Statistics, University of St. Andrews.
  17. ↑ «Auxentius on Wulfila: Traducíu por Jim Marchand».
  18. ↑ «New American Standard Bible John 1». Bible Hub.
  19. ↑ Heather y Matthews. Goths in the Fourth Century, páx. 143.
  20. ↑ Peters. Heresy and Authority in Medieval Europe, páx. 41.
  21. ↑ «The Seven Ecumenical Councils». Christian Classics Ethereal Library.
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 22,3 "The oneness of Essence, the Equality of Divinity, and the Equality of Honor of God the Son with the God the Father." Orthodox Dogmatic Theology: A Concise Exposition Protopresbyter Michael Pomazansky pages 92–95
  23. ↑ The Mystical Theology of the Eastern Church, SVS Press, 1997. (ISBN 0-913836-31-1) James Clarkef & Co Ltd, 1991. (ISBN 0-227-67919-9) V Lossky pg 50–51
  24. ↑ Orthodox Dogmatic Theology: A Concise Exposition Protopresbyter Michael Pomazansky pages 57.
  25. ↑ Edward Gibbons. «21», The Torne and Fall of the Roman Empire, páx. 1776–88.
  26. ↑ Jonathan Kirsch (2004). God Against the Gods: The History of the War Between Monotheism and Polytheism.
  27. ↑ Charles Freeman (2002). The Closing of the Western Mind: The Rise of Faith and the Fall of Reason.
  28. ↑ Justo González (1984). The Story of Christianity 1. Harper Collins, páx. 176. ISBN 0-06-063315-8.
  29. ↑ Richard E. Rubenstein, When Jesus Became God, Harcourt, San Diego, 1999, páx. 139.
  30. ↑ (Vease el testu n'inglés en NewAdvent.org).
  31. ↑ Kelly J.N.D. Early Christian Doctrines A&G Black 1965, p. 249
  32. ↑ «Sozomen's Church History VII.4». ccel.org.
  33. ↑ «The Holy Creed Which the 150 Holy Fathers Set Forth, Which is Consonant with the Holy and Great Synod of Nice». ccel.org. Consultáu'l 27 de payares de 2010.
  34. ↑ Orlandis, José: Historia de la Ilesia: iniciación teolóxica (páx. 67). Madrid: Rialp, 2002.
  35. ↑ Orlandis, José: La conversión d'Europa al cristianismu (páx. 93). Madrid: Rialp, 1988.
  36. ↑ (2010) The Arian Christian Bible. Institute for Metaphysical Studies, páx. 209. Consultáu'l 10 de xunu de 2014.
  37. ↑ Adam Bourque. Ten Things You Didn't Know about Jehovah's Witnesses. Michigen Skeptics Association. Consultáu'l 10 de xunu de 2014.
  38. ↑ Tommy Dorsett. «Modern Day Arians: Who Are They?». Consultáu'l 2 de mayu de 2012.
  39. ↑ «Trinity: Arius and the Nicene Creed». Consultáu'l 2 de mayu de 2012.
  40. ↑ Alexey Young. «Jehovah's Witnesses». Consultáu'l 2 de mayu de 2012.
  41. ↑ «Should You Believe in the Trinity?». Awake!:  páxs. 12–13. Agostu de 2013. http://wol.jw.org/en/wol/d/r1/lp-y/102013286. Consultáu'l 2 de payares de 2014. 
  42. ↑ Daniel S. Tuttle (1981). «Mormons». A Religious Encyclopedia:  p. 1578. http://www.olivercowdery.com/smithhome/1880s-1890s/1891ERK.htm. 
  43. ↑ «Are Mormons Arians?». Mormon Metaphics (19 de xineru de 2006). Consultáu'l 2 de mayu de 2012.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]




Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Arrianismu&oldid=4269670»