Afaitáu

El barberu del zoco (1897) d'Enrique Simonet

Un mozu afaitándose la barba con navaya.

Kit pal afaitáu masculín con navaya, brocha, xabón y loción postafeitado.

L'afaitáu o la rasuración ye la práutica de cortar o esaniciar la barba o'l bigote (y por estensión, el vellu de cualesquier parte del cuerpu) usando una navaya o cualesquier otru implemento con filu, esmuciéndolo al nivel de la piel. L'afaitáu #prauticar comúnmente los homes, pa esaniciar el vellu facial, y les muyeres, pa esaniciar el vellu de les sos piernes y de les sos axilas. Amás, en tauromaquia, ye l'acción illegal de cortar les puntes de los estiles del toru.

Etimoloxía

La frase afaitar la barba orixinalmente significaba 'curiar el mentón'. Pero debíu al usu cuasi esclusivu de los términos afaitar y de barba nesta frase, la frase llogró un nuevu significáu: 'rayer el pelo del mentón'. Y asina finalmente los términos tamién tomaron un nuevu significáu.[cita ^{[ensin referencies]} La terminoloxía de la pallabra barba vien del llatín barga, que significa pelo na cara, y d'ende proceden otres pallabres como cazu, barbudu o barberu. La so procedencia #acomuñar al raigañu indoeuropéu bhar-dha.

Anque según otres versiones provién del vocablu Barbarus, barbaro o estranxeru, a los cualos #acomuñar con llargues y trupes barbes nel imperiu romanu, especialmente ente los xermanos.

Métodu

Puede realizase cola cuchiella siguiendo la direición del pelo, o bien cortando al aviesu, nesti casu la cuchiella #mover nel sentíu contrariu a la crecedera del vellu. La corte al aviesu puede dexar un rasuráu más apuráu, pero tien l'inconveniente de favorecer l'apaición d'una afección de la piel asemeyao al acne que se llama pseudofoliculitis de la barba. El fechu d'afaitase al aviesu enterriando la piel pa consiguir meyor apuráu, favorez la pseudofoliculitis, porque'l pelo de la barba una vegada cortáu tiende a retraerse per debaxo de la superficie cutanea y se enclava al salir. Esti fenómenu nun se produz sicasí en toles persones, pos depende del tipu de piel individual, tando más predispuestes determinaes individuos, ye especialmente frecuente nes persones de raza negra.

Tipos d'afaitáu

L'afaitáu pue ser en secu con una afaitadora o n'húmedu col usu d'una maquinilla d'afaitar, xabón y brocha o nel so defectu xel o espluma en bote.

Afaitáu n'húmedu

Na cultura popular del afaitáu, l'afaitáu n'húmedu #estremar en dos tipos: el qu'arreya l'usu d'una brocha suélse-y llamar afaitáu clásicu o tradicional, ente qu'al qu'arreya xel o espluma en bote con maquinillas multi-fueya suélse-y llamar afaitáu modernu.

Afaitáu clásicu

Kit tradicional p'afaitar con brocha, garabatu clásicu y un tazón pa preparar la espluma cola brocha.

L'afaitáu clásicu (o tradicional) ye'l que se vieno practicando dende sieglos tras, pasando poles navayes barberes a les maquinillas (o garabatos) clásicos d'una sola fueya. L'afaitáu clásicu, amás de brocha y xabón (o crema clásica), tamién se caracteriza pola #costume de les vieyes barberíes d'asitiar una toalla remoyada con agua caliente (ensin que llegue a quemar la piel) na barba antes d'aplicar la espluma cola brocha lo cual ayuda a amollecer el pelo.

L'afaitáu clásicu suel ser un pocu más lentu pol #cuidu que se tien que tener al afaitase con #navaja pero cola práutica puede llograse un bon afaitáu nel mesmu tiempu que l'afaitáu modernu; l'afaitáu clásicu con maquinillas d'una fueya rique menos curiáu. Sicasí, esti tipu d'afaitáu tien tamién les sos ventayes.

Los beneficios y ventayes del afaitáu clásicu son dellos ente los cualos destaquen un afaitáu polo xeneral más zarráu, económicu y ecolóxicu. Les navayes de respuesto de les maquinillas d'una sola fueya son muncho más económiques por paquete, menos contaminantes y fáciles de reciclar. Asina mesmu, los xabones y cremes clásiques son 100% orgánicos y biodegradales; los xeles y esplumes en bote nun son biodegradables y la so ellaboración rique munchos procesos químicos. Pel so llau, les navayes barberes namái representen una inversión inicial pero nun van causar nengún tipu de contaminación yá que cuando se folien, vuelven #afilar y pueden durar delles xeneraciones, siendo esti métodu d'afaitáu'l más económicu al llargu plazu.

Nos últimos años, espertóse un gran interés polos métodos tradicionales y clásicos p'afaitase. Esto ye, el volver usar brochas y navayes (o maquinillas d'una sola cuchiella nel so defectu). Esto debe a munches razones, una de les más rescatables ye la insatisfaición de munchos homes ante la baxa calidá (amás d'elevaos precios) de los métodos modernos como xeles y maquinillas de cartuchu multihoja o desechables.

Enforma del equipu pal afaitáu clásicu sigue fabricándose hasta los nuesos díes n'Europa (especialmente n'Alemaña, Inglaterra ya Italia) por empreses como DOVO Solingen, Edwin Jagger, Mühle, R.A. Rooney, Vulfix, Kent, Böker, shavemac, Thiers Issard, ente otros. Gran parte d'estos productos #esportar a otros países como Estaos Xuníos onde tán ganando gran popularidá. Tamién esisten fábriques n'otros llugares del mundu como Parker Safety Razor CO. d'India y Feather Safety Razor Co. Ltd. en Xapón.

Tocantes a cremes y xabones pal afaitáu clásicu pueden mentase famoses firmes europees (especialmente ingleses) como Geo.F. Trumper, Truefitt & Hill y Taylor of Old Bond Street. Ente otres inclúyense les italianes Proraso y Omega, los alemanes TABAC y Mühle, y La Toja o LEA d'España.

Afaitáu modernu

Típica maquinilla multihoja.

Na cultura popular del afaitáu, llámase-y afaitáu modernu a aquel que se fai con maquinillas multihoja o desechables en xunto con productos envasados (xel o espluma). Dempués de la Segunda Guerra Mundial, y especialmente a partir de la década de los 60's, les nueves xeneraciones influyíes pola moda y la publicidá televisivo adoptaron esti tipu d'afaitáu. L'afaitáu clásicu con navaya o maquinilla d'una fueya baxó en #popularidad pero nun sumió y hasta la fecha sigue siendo practicáu polos entusiastes de la cultura del afaitáu.

Al igual que l'afaitáu clásicu, l'afaitáu modernu tien les sos ventayes y desventaxes. Les maquinillas multihoja son fáciles y rápides d'usar, pero los sos repuestos son caros según menos ecolóxicos; el númberu d'afaitaos qu'un cartuchu multihoja tampoco ye necesariamente cimeru al d'una sola fueya. Amás, el qu'una maquinilla afaite más zarráu ente más fueyes tenga ye oxetu de discutiniu. Amás d'en individuos propensos les fueyes múltiples pueden estropiar la piel provocando la so irritación y aumentando la posibilidá de cortes a midida que el númberu de fueyes aumenta. Col tiempu, viniéronse desenvolviendo maquinillas de trés, cuatro y hasta cinco #cuchilla, resultando los sos cartuchos de repuestu más caros a midida que el númberu de cuchielles aumenta. Apocayá, introduciéronse maquinillas multihoja qu'usen una batería pa producir vibraciones les cualos supuestamente tienen de brindar un afaitáu más zarráu.

Pel so llau, los xeles y esplumes en bote tienen la ventaya de brindar una espluma rápido ensin la necesidá d'un xabón y brocha, dexando al individuu afaitase en menos tiempu. Sicasí, suelen tar fechos a base d'alcohol y químicos que nun son favorables pa la piel según los gases propulsores que son amás inflamables.

Anguaño esisten maquinillas pa muyeres que tán diseñaes pa pieles más sensibles y por que l'afaitáu seya más delicáu. Estes maquinillas son utilizaes pa la depilación corporal femenina y en dellos casos son utilizaes pa la depilación corporal masculina.

Afaitáu en secu

L'afaitáu en secu ye'l que se fai con una rasuradora llétrica. Les sos principales ventayes ye que namái se precisa un solu preséu (l'afaitadora en sí), son bien rápides y polo xeneral nun se #riquir amugar la cara. Sicasí, son les qu'afaiten menos zarráu y riquen, al igual que les maquinillas, un reemplazu periódicu de les sos cuchielles.

Cronoloxía

• Prehistoria

L'home #empezar a afaitar na Edá de Piedra, cuando afaya que puede decorar el so cuerpu de la mesma forma que lo fai nes parés de les cueves.

• 4000-3000 a. C.

Ye probable que les muyeres empezaren a depilarse el cuerpu nesta dómina por aciu el fueu, el ralláu con piedra pómez o agresivos mestranzos a base de cal vivo.

• 1500-1200 a. C.

#Atopar en Dinamarca cuchielles d'afaitar estraordinaries, con escenes mitolóxiques grabaes na fueya, un mangu con forma de cabeza de caballu y una funda de piel.

Navaya d'afaitar púnica (sieglos VI–IV a. C., M.A.N., Madrid).

• 400 a. C.

Na India, los homes lleven el pelo y la barba bien recortaos, pero afaiten el pechu y el pubis, y les muyeres se depilan les piernes con cuchielles y con pinces.

• 300 a. C.

#Popularizar en Grecia llevar el pelo bien curtiu y la cara bien afaitada. Alexandru Magnu taba encegoláu coles cares bien afaitaes. Ábrense les primeres barberíes en Roma, con barberos traíos de Sicilia por un comerciante griegu llamáu Ticinius Mena. Les cuchielles yeren de fierro y afilábense con agua y una piedra d'arenisca. #El costume d'afaitase en Roma va durar hasta tiempos d'Adriano, que punxo de moda la barba. #El costume yera que los homes #afaitar por primer vegada con 21 años y va celebrase una fiesta. Namái los soldaos y los aprendices de filósofu taben exentos de #esti costume.

• 60

Popea, la esposa de Ñerón, va poner de moda la depilación corporal con cremes tan exótiques y pintoresques como pa contener grasa de pollín, vesícula de cabra, sangre d'esperteyu y culiebra pulverizada.

• 100

L'emperador Adriano pon de moda les barbes en tol imperiu.

• 500-1000

Les muyeres cristianes, dafechu tapaes, tienen la obligación d'afaitase tol cuerpu a diariu col fin de tar preparaes pal momentu de la muerte.[cita ^{[ensin referencies]}

• 840

Un conocíu músicu y cantante veníu de Bagdag que se llamaba Ziryab abre'l primer institutu de guapura del mundu na ciudá andaluza de Córdoba en tiempos d'Abderramán II. Ziryab non yá revolucionó'l mundu de la guapura, sinón tamién el de la música, cola introducción de la quinta cuerda y la cuña pa tocar el llaúd. Introdució'l pelo curtiu nos homes y el color blancu pel branu ya impunxo l'orde nes comíes, coles sopes de primer platu, les carnes y pexes de segundu, y los dulces de postre.

• 1000

Mientres esti periodu de la Edá Media, los homes nun s'afaitaben, y llevaben les barbes ensin llende de crecedera. Nun van camudar les coses hasta les Cruzaes, en que los viaxeros que vuelven d'Oriente apurren les delicadeces d'aquellos llugares.

• 1500

Cuando los españoles lleguen a América, afayen que los indios de Mesoamérica #afaitar con navayes feches d'obsidiana de los volcanes.

• 1600

La reina Sabela I d'Inglaterra caltién los costume de la so dómina d'afaitase les ceyes y tener la cara bien blanca en presencia d'otres persones.

• 1770

El barberu francés Jean-Jacques Perret escribe L'arte d'afaitase bien unu mesmu, y propón l'usu d'una afaitadora de seguridá que protexe l'afilada fueya con unes guardes de madera qu'eviten que la corte seya demasiáu fondu en casu de producise.

• 1800

George Bryan Beau Brummell pon de moda n'Inglaterra'l gentleman de la moda que s'afaita delles vegaes al día y se depila los pelos sobrantes con pinces. Brummell va fuxir empeñáu a Francia y va morrer en 1840 nun asilu pa llocos.

• 1830

N'Estaos Xuníos, los homes tienen de salir a la cai afaitaos y cola cabeza cubierta.[cita ^{[ensin referencies]}

• 1880

N'Estaos Xuníos, los hermanos Kampfe patenten la primera afaitadora de seguridá, con una proteición de piel n'unu de los llaos de la fueya.

• 1895

L'estauxunidense King Camp Gillette, tratando d'atopar un productu que tuviera que reponese acaldía, y siendo un home viaxeru, que s'afaitaba a diariu y ponía en peligru la so cara cuando la faía nel azogosu llaváu d'un tren, escurre la maquinilla d'afaitar que protexe la fueya, non con una funda de piel, sinón con dos pieces metáliques que torguen qu'ésta se mueva escontra los llaos y pueda cortar la cara.

• 1901

Gillette y l'inxenieru William Nickerson lleven a cabu l'inventu con una fueya afilada por dos de los sos llaos, la fueya d'afaitar que va persistir hasta los nuesos díes y qu'empieza a comercializase en 1904.

• 1910

Willis G. Shockey patenta la predecesora de l'afaitadora llétrica, una máquina que les sos cuchielles #remanar por aciu una rueda aicionada a mano que dura un ciertu tiempu.

• 1914-1918

Muyer afaitando les sos piernes.

Mientres la Primer Guerra Mundial, el gobiernu de los Estaos Xuníos merca 3,5 millones de maquinillas y 36 millones de fueyes –la barba torgaba l'usu fayadizu de les mázcares anti-gas. Mientres esti periodu, n'Estaos Xuníos, delles compañíes, como Wilkinson, convencen a les muyeres de que deben depilarse les axilas pa paecer más femenines.

• 1920-1930

El cine de Hollywood convence a les muyeres de que deben depilarse les ceyes y depués volve-y les a pintar p'adquirir la guapura riquida. Les actrices americanes duermen y llevántense de la cama perfeutamente maquillaes y depiladas.

• 1921

El coronel Jacob Schick, del Exércitu estauxunidense, inventa la maquinilla repetidora, qu'almacena delles fueyes y dexa camudales ensin teneles que tocar. En 1925 crea una empresa que se llama Magacín Repeating Razors, y empieza a comercializar les maquinillas en 1926.

• 1927

El mesmu Jacob Schick inventa l'afaitadora llétrica en secu, de fueyes trémboles. Viende la empresa anterior y centra tolos sos esfuercios en comercializar la nueva máquina, que se va poner a la venta por fin en 1929, anque nun va tener la patente hasta 1931.

Maquinilla llétrica Philips.

• 1939

Alexander Horowitz, que trabayaba na casa Phillips holandesa, inventa una afaitadora llétrica que la so fueya nun ye vibratoria, sinón xiratoria, de cuenta que fai menos ruiu, y amás tien dos cabezales.

Mientres la Primer Guerra Mundial, Gillette contrató coles Fuercies Armaes de los Estaos Xuníos el suministru de maquinillas y fueyes de la marca Gillette a cada home enlistado pa dir a Europa. Al terminar la guerra, alredor d'unos 3,5 millones de maquinillas y 32 millones de cuchielles d'afaitar fueron apurríes a militares nuevos, faciéndolos camudase al afaitáu con maquinillas Gillette.

• 1960

A partir d'equí, les empreses nun faen más qu'espandise. Apaecen les maquinillas desechables de plásticu, que dexen unu o dos afaitaos, y les afaitadores llétriques #perfeccionar. Tamién lo faen los sistemes y les cremes depilatorias, hasta l'actualidá, ensin grandes novedaes tocantes a los resultaos d'un bon afaitáu.

Efeutos secundarios del afaitáu

Afaitase puede tener numberosos efeutos secundarios, incluyendo cortes, abrasiones, ardor ya irritación. Munchos efeutos secundarios pueden ser embrivíos por aciu l'usu d'una fueya nueva, l'aplicación de bastante lubricación, y evitar la presión escontra baxo cola navaya o cuchiella. En casu de corte, puede utilizase un stick post afaitáu.

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre'l Afaitáu.

Referencies

• Datos: Q369570
• Multimedia: Shaving