Wikipedia:Houptsyte/10

Griaß Godd älle midanand ond härzlich willkomma uf dr alemannischa Wikipedia!
D freia Enzyklopedi, wo älle midmacha kenned.

Artikel fenda

Artikel no Kategorie:
Alle Kategorie • Brauchtum • Essa ond Trinka • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik• Verkehr • Wirtschaft • Wisseschaft

Themeportal: Regionale Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Freiburg Liachtastoi Schweiz Schwoba Vorarlberg
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Technik Wisseschaft

Sonschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsonders guade Artikel • Läsige Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vo Artikel • Ufnahme vo Dialektwerter • A Fabel en verschidne Dialekt ibersetza • Alemannischi Ortsnama • Alemannischi Diernama • Alemannischi Pflanzanama

D Alemannischa Wikipedia

D alemannischa Wikipedia isch a Enzyklopedi en de Dialäkt vom alemannischa Sprochraum, also vo dr Deitscha Schweiz, vom Elsaß, vo Liechtaschtoi, vo Oberbade, vom Schwobaland ond aus Vorarlberg ond Weschttirol.

D Enzyklopedi wächst durch d freiwillig Hilf vo älle, wo ebbes en erm Dialäkt beitrage welled. Älle Eiträg kenned von älle Leid gschriiba ond gändret werre. Älle send härzlich eiglade mitzmache. Brenged Eier Wisse ei, ond hälfed so mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte ond z erhalte. D erschte Schritt send ganz oifach!

Wer mir vu dr Alemannischa Wikipedia send ond was mer welled, fendeschd in onserem Brofil.

D Inhalt vo dr Wikipedia derf frei kopiert ond verbroidet werra.

Bis heid sends bei dr alemannischa Wikipedia 30.694 Artikel.

Artikel vo dr Woch: Balenga

Balenga isch a Großa Kreisstadt em Syda vo Bada Wirtaberg, sydlich vo Schduagert. Sie ischd d'Greisschdadt ond noch Albschdat d'zweitgrehste Schdadt vom Zollernalbkrois ond ischs Zentrom fürd omliegenda Gemeindana. Seit'm erschta Jänner Neizehhonderdvierasiebazg (1974) isch Balenga d'grauße Greisschdadt. Mit d'r Nochborschdad Geislenga hot Balenga a Verwaltingsgemeinschaft ausg'macht. Dr Ort isch it z' verwechsla mit dr Gmeid Bahlinga am Kaiserschtuahl im Landkreis Emmadenga.

Balenga leit em Dal der D-Eya, wo an Neabafluss vom Negger isch, zwischem kloina Heiberg ond drm Albtrauf. Dia wichtigschte Berg om Balenga rom send im Süde s'Hernle, dr Locha mit drm Lochaschtoi, dr Schoofberg ond dr Plettaberg. No weiter noch Süda/Südweschta leit dr grausse Heiberg. Im Nordweschta leit dr (kloine)Heiberg ond im Oschta dr Hondsrücka. Balenga leit ogfähr 75 km süadlich vo Schtuegert, 35 km vo Tiabenga; und ebbes mit 80 km nerdlich vom Bodesee. Durch dia Gmeindreform en de siabzger Johr send dia Derfer in dr nähere Omgebong als Schtadtdoil drzuakomma. Dia ehemols Oigaständige Derfer send Dürrwanga (seit 1937 met Frommern zema), Edinga, Engschtlatt, Erzenga, Frommern, Heselwanga (khert scho seit 1934 zu Balenga), Oschdorf, Roßwanga, Schtockahausa, Streicha, Weilschtetta und Zillhausa. (…dr ganz Artikel lesa)

Friäre Artikel vu dr Woch:

Hosch gwisst ...

... dass ma für d Arbata vo da Rhiregulirig a uagene Isabahn mit baut hot?
... dàss sitter 2017 ìn dräi Kìndergàrta vun ABCM-Zweisprachigkeit numma-n-Elsassisch un Hoochdiitsch grädd wìrd?
... dass europäischi Kartografè un Seefahrer bis is 19. Johrhundert nò drum gschtrittè hèn, ob Sachalin è Inslè sig?
... dass d Jella Lepman ibrzeigt gwea ischt, dass mr guade Kender- ond Jugendbiacher braucht zom d Kender zo Weltoffaheit ond Toleranz z erziaga?
... ass d Schwaarzwälder Guckucksuur in dr hitige Foorm us dr Uurmacherschuel Furtwange stammt?
... dass dr Luzi Jenny ubr schiini Umwält im Bündner Bärgdorf und di ganz Spannwiiti vo ünschna menschlicha Nööt und Fräuda uf Tschappiinertütsch gschriba het?

Alemannischa Nochrichte:

21. Novämber 2024:
Was genau ist eigentlich Berndeutsch? (SRF)
20. Novämber 2024:
Comedy mit Dialekt: Schwarzwälder gewinnt Landespreis (Regio TV)
«Sauz» oder «Salz»? Was macht den Zofinger Dialekt aus? (Aargauer Zeitung)
15. Novämber 2024:
Wendrsonn gewinnt Landespreis für Dialekt (Regio TV)
Dialekt-Comedian Marcus Gscheidle im Interview: "Philosoph des Alltags" (Heilbronner Stimme)
Cossu will Dialekte wieder cooler machen (Stuttgarter Zeitung)

Mea Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

22. Novämber

1728: Dr Karl Friedrich (Bild), Großherzog vu Bade, chunnt uf d Wält.
1830: Uf em Zimiker-Hügel z Uschter versammle sich n sich während der Regeneration rund 10.000 Manne vu dr Zürcher Landschaft un fordere im Memorial vu Uschter e neji liberali Verfassig.
1918: Franzesischi Druppe zien noch em Erschte Wältchrieg z Stroßburi yy un mache dodermit dr churze Phase vu dr Republik Elsaß-Lothringe ne Änd.
1963: Dr Bresidänt vu dr Verainigte Staate, dr John F. Kennedy, chunnt bin eme Attentat z Dallas ums Läbe.
2005: Dr Angela Merkel (CDU) wird vum Bundestag as erschti Frau in dr Gschicht vu dr Bundesrepublik Dytschland in s Amt vum Bundeschanzler gwehlt.