Parthenon
Dr Parthenon (altgriech. παρθενών „Jumferezimmer“) isch dr Tämpel für d Stadtgöttin Pallas Athena Parthenos uf dr Athener Akropolis und beherrscht sit 2500 Joor s Stadtbild vo Athen.
Mä het en noch em letschte Perserchrieg im dorische Peripterosstil baut, zum dr Göttin z danke, ass si d Athener und Grieche grettet het. Im Lauf vo dr Gschicht isch under anderem d Schatzchammere vom Attische Seebund im Pathenon dehäi gsi. Dr Parthenon isch äins vo de berüemtiste Baudänkmööler vom antike Griecheland, wo no existiere, und äins vo de bekanntiste Geböid uf dr ganze Wält.
Dr Parthenon het en eltere Tämpel vo dr Athena ersetzt, dr sogenannt Vorparthenon, wo wääred dr persische Eroberig vo Athen im Joor 480 v. d. Z. zerstöört worde isch. Im 6. Joorhundert het mä us em Tämpel e Chille gmacht, wo dr Jungfrau Maria gweiht gsi isch. Under de Osmane isch er as Moschee brucht worde, und im Chrieg gege Venedig het mä din Munizion glaageret. 1687 het e Chuugele d Minizion droffe, und si isch explodiert, was dr Tämpel stark beschädigt het. Däil vo sine Dekorazione het dr Lord Elgin 1801 abbaut und us em Land gschmugglet. Die sogenannte Elgin Marbles si hüte z London und d Grieche verlange ass si zrugggschiggt wärde.
Litratuur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Ernst Berger (Hrsg.): Parthenon-Kongress Basel. Referate und Berichte 4. bis 8. April 1982. Zabern, Mainz 1984.
- Mary Beard: The Parthenon. Profile Book Ltd., London 2010, ISBN 978-1-84668-349-7.
- John Boardman: The Parthenon and Its Sculptures. Thames and Hudson, London 1985, ISBN 0-500-01372-1.
- Michael B. Cosmopoulos (Hrsg.): The Parthenon and Its Sculptures. Cambridge University Press, Cambridge 2004, ISBN 0-521-83673-5.
- Gottfried Gruben: Die Tempel der Griechen. 5. Auflage. Hirmer, Münche 2001, S. 162 und 171–190, ISBN 3-7774-8460-1.
- Ian Jenkins: The Parthenon Frieze. British Museum Press, London 1994, ISBN 0-7141-2200-9.
- Ian Jenkins: The Parthenon Sculptures in the British Museum. Fotografie Ivor Kerslake und Dudley Hubbard. British Museum Press, London 2007, ISBN 0714122610.
- deutsche Ausgabe: Die Parthenon-Skulpturen im Britischen Museum. Philipp v. Zabern, Mainz, und Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 2008 ISBN 3805339054
- Anthony Kaldellis: The Christian Parthenon - Classicism and Pilgrimage in Byzantine Athens. Cambridge University Press, Cambridge 2009, ISBN 978-0-521-88228-6.
- Heiner Knell: Perikleische Baukunst. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1979, ISBN 3-534-08019-X.
- Jenifer Neils (Hrsg.): The Parthenon: from antiquity to the present. Cambridge University Press, Cambridge 2005, ISBN 978-0-521-82093-6; ISBN 0-521-82093-6.
- François Queyrel: Le Parthénon. Un monument dans l'Histoire. Bartillat, Paris 2008, ISBN 978-2-84100-435-5 (online).
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Internetsite vom griechische Kulturministerium (griechisch/änglisch)
- Parthenon in dr archäologische Datebank Arachne
- Parthenon in Nashville (änglisch)
- (Under anderem) interaktivi 360°-Panorame vom Parthenon z Athen und vom Noochbau z Nashville; änglisch
- Dr Parthenonfries as digitali Internetpresentazion vom griechische Kulturministerium (änglisch)
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Parthenon“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |
Koordinate: dim=80_type:landmark&pagename=Parthenon&language=de 37° 58′ 17,4″ N, 23° 43′ 35,7″ O