Diphthong /yə/
De Diphthong /yə/ isch en Luut in de mänschliche Sprooch. Es isch en Diphthong, wo miteme grùndete gschlossene Vorderzùngevokal (im IPA: [y]) aafängt, ùn deno zumene zentralisierte Schwa-Luut (IPA: [ə]) übergoot. Er ghört also zue de sognannte „zentralisierende Diphthong“. Im Internationale Phonetische Alphabet wird de Diphthong mit [yə̯] oder vereifacht mit [yə] transkribiert. Im Alemannische, wo de Luut imene Deil vo de Dialäkt vorchùnt, wird er meischt mit <üe> oder <üa> gschriibe.
Verbreitig
[ändere | Quälltäxt bearbeite]| Sprooch | Wort | IPA-Transkription | Bedütig | Bemerkig | |
|---|---|---|---|---|---|
| Alemannisch | Bärndütsch | grüessech | [ˈg̊ɾyə̯səχ] | ‚grüessech/grüezi/guete Daag‘ | |
| Joutütsch | schüen |  [ʒ̊yə̯n](info) |
‚schöön‘ | ||
| Solothurnisch | Blüemli | [ˈb̥lyə̯mli](info) |
‚Blüemli‘ | ||
| Züritüütsch | müed | [myə̯d̥] | ‚müed‘ | ||
| Rätoromanisch | Putèr | üert | [yə̯ɾt](info) |
‚Garte‘ | |
| Vallader | spüerta | [ˈʃpyə̯ɾtə](info) |
‚Aagebot‘ | ||
| Ostflämisch | boom | [byə̯m] | ‚Baum‘ | ||
| Plautdietsch | Buak | [byək] | ‚Buech‘ | ||
| Chinesisch | Wu (Dialäkt vo Quzhou) | 捐 | [yə] | ‚spände‘ | |
| Westfriesisch | sluere | [ˈslyərə] | ‚schlendre‘ | ||
| Bi Symbolpaare schtellt s jewiils linke Symbol de ungrundeti und s rechte Symbol de grundeti Vokal dar. |
