[go: up one dir, main page]
Gaan na inhoud

Eetsteuring

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Eetsteuring
Klassifikasie en eksterne bronne
ICD-10 F50
ICD-9 307.5
MeSH D001068
Mediese waarskuwing

’n Eetsteuring is ’n geestesteuring wat lei tot ’n afwyking van die normale eetgedrag wat pas by ’n sekere ouderdom, geslag of ander kriterium. Dit kan in uiting kom in die hoeveelheid voedsel wat iemand inneem (te veel of te min), die opbring van kos om beheer oor ’n persoon se gewig uit te oefen, die weiering van kos ens.

In die Diagnostiese en Statistiese Handleiding van Geestesteurings word drie eetsteurings beskryf:

  • Anoreksie (anorexia nervosa): Iemand probeer enigiets om so min as moontlik te eet.
  • Bulimie (boulimia nervosa): Iemand eet in die geheim te veel en gebruik braking of lakseermiddels om van die kos ontslae te raak.
  • Ooreetsteuring (binge eating disorder): Iemand eet te veel, maar raak nie van die kos ontslae nie.

Nog ’n steuring wat nie vermeld word nie, maar ondersoek word, is orthorexia nervosa: ’n obsessie met die gesondheidswaarde van kos.

Hoewel eens geglo is dit is ’n toestand onder vroue (van wie sowat 5–10 miljoen net in Brittanje geraak word), kom dit ook by mans voor. Sowat 10-15% van mense met ’n eetsteuring is mans (sowat 1 miljoen mans in Brittanje).[1][2][3]

Oorsaak

[wysig | wysig bron]

Die presiese oorsaak van eetsteurings is nie bekend nie, maar daar is getuienis dat dit verbind kan word met ander mediese toestande en situasies. Kulture waar ’n skraal liggaam en jeugdigheid geïdealiseer word, het bygedra tot die voorkoms van die steurings. ’n Studie het getoon meisies met aandaggebrek-hiperaktiwiteitsteuring het ’n groter kans om ’n eetsteuring te hê as ander meisies.[4][5] In ’n ander studie is bevind vroue met posttraumatiese stressteuring is meer geneig om anoreksie te hê, veral wanneer die trauma met seks verband hou.[6][7][8] Baie mense glo groepsdruk en die geïdealiseerde liggaamstipes wat in die media uitgebeeld word, speel ’n beduidende rol. Sommige studies het ook bevind daar kan genetiese redes wees vir eetsteurings,[9] of dat dit dikwels verbind kan word met angs- en persoonlikheidsteurings.[10]

Eetsteurings kan tragiese gevolge hê, onder meer die dood.[11][11][12]

Behandeling

[wysig | wysig bron]

Verskeie behandelings word toegepas na gelang van die soort en graad van die eetsteuring, en meer as een behandeling word gewoonlik saam gebruik.[13] Daar is egter geen goeie getuienis dat behandeling en bestuur ’n positiewe uitwerking het nie. Gesinsdokters speel ’n belangrike rol in vroeë behandeling, omdat mense met ’n eetsteuring traag is om ’n psigiater te spreek en baie sal afhang in die vestiging van ’n goeie verhouding met die pasiënt en familie.[14]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Lucas, AR; Beard, CM; O'Fallon, WM; Kurland, LT (1991). "50-year trends in the incidence of anorexia nervosa in Rochester, Minn.: a population-based study". The American Journal of Psychiatry. 148 (7): 917–22. PMID 2053633.
  2. ↑ Carlat, DJ; Camargo Jr, CA (1991). "Review of bulimia nervosa in males". The American Journal of Psychiatry. 148 (7): 831–43. PMID 2053621.
  3. ↑ Patrick, L (2002). "Eating disorders: a review of the literature with emphasis on medical complications and clinical nutrition". Alternative medicine review : a journal of clinical therapeutic. 7 (3): 184–202. PMID 12126461.
  4. ↑ Biederman, J; Ball, SW; Monuteaux, MC; Surman, CB; Johnson, JL; Zeitlin, S (2007). "Are girls with ADHD at risk for eating disorders? Results from a controlled, five-year prospective study". Journal of developmental and behavioral pediatrics : JDBP. 28 (4): 302–7. doi:10.1097/DBP.0b013e3180327917. PMID 17700082.
  5. ↑ Girls With ADHD Are at Increased Risk for Eating Disorders and Depression Medline Article
  6. ↑ Reyes-Rodriguez, Mae Lynn; Von Holle, A.; Ulman, T. F.; Thornton, L. M.; Klump, K. L.; Brandt, H.; Crawford, S.; Fichter, M. M.; et al. (2011). "Posttraumatic stress disorder in anorexia nervosa". Psychosomatic Medicine. 73 (6): 491–7. doi:10.1097/PSY.0b013e31822232bb. PMC 3132652. PMID 21715295.
  7. ↑ Brown, A.L.; Testa, M.; Messman-Moore, T.L. (2009). "Psychological consequences of sexual victimization resulting from force, incapacitation, or verbal coercion". Violence Against Women. 15: 898–919. doi:10.1177/1077801209335491.
  8. ↑ Chen, Laura (Julie 2010). "Sexual Abuse and Lifetime Diagnosis of Psychiatric Disorders: Systematic Review and Meta-analysis". Mayo Clinic Proceedings. 85 (7): 618–629. doi:10.4065/mcp.2009.0583. {{cite journal}}: Onbekende parameter |coauthors= geïgnoreer (hulp)
  9. ↑ Steve Bloomfield (17 Junie 2006). Eating Disorders: Helping Your Child Recover. beat. pp. 4–. ISBN 978-0-9551772-1-7. Besoek op 18 Desember 2010.
  10. ↑ Lilenfeld, L.R. et al., "Bulimia Nervosa: Psychiatric Disorders in First-Degree Relatives and Effects of Proband Comorbidity", Arch Gen Psychiatry, Retrieved 2013-02-14.
  11. ↑ 11,0 11,1 Sullivan, PF (1995). "Mortality in anorexia nervosa". The American Journal of Psychiatry. 152 (7): 1073–4. PMID 7793446.
  12. ↑ Keel, PK; Dorer, DJ; Eddy, KT; Franko, D; Charatan, DL; Herzog, DB (2003). "Predictors of mortality in eating disorders". Archives of General Psychiatry. 60 (2): 179–83. doi:10.1001/archpsyc.60.2.179. PMID 12578435.
  13. ↑ Halmi, KA (2005). "The multimodal treatment of eating disorders". World psychiatry. World Psychiatric Association. 4 (2): 69–73. PMC 1414734. PMID 16633511.
  14. ↑ Gelder, Mayou, Geddes (2005). Psychiatry. New York, NY: Oxford University Press Inc.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Eetsteuring&oldid=2434375"