[go: up one dir, main page]
Gaan na inhoud

Cosimo I de' Medici

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Cosimo I de' Medici
Cosimo I de' Medici
Portret van Cosimo I de' Medici deur Bronzino
Hertog van Florence
Ampstermyn
6 Januarie 1537 – 21 Augustus 1569
Voorafgegaan deur Alessandro de' Medici, Hertog van Florence
Groothertog van Toskane
Ampstermyn
21 Augustus 1569 – 21 April 1574
Opgevolg deur Francesco I de' Medici, Groothertog van Toskane
Persoonlike besonderhede
Gebore 12 Junie 1519
Florence, Republiek van Florence
Sterf 21 April 1574 (op 54)
Florence, Groothertogdom van Toskane
Religie Katoliek

Cosimo I de' Medici (12 Junie 1519 – 21 April 1574) was vanaf 1537 tot 1569 die tweede Hertog van Florence, waarna hy die eerste Groothertog van Toskane geword het, welke titel hy tot sy dood gehou het.

Lewe

[wysig | wysig bron]

Opgang na mag

[wysig | wysig bron]

Cosimo is op 12 Junie 1519 in Florence gebore as die seun van die beroemde condottiere Ludovico de 'Medici (bekend as Giovanni delle Bande Nere) en sy vrou Maria Salviati, self 'n kleindogter van Lorenzo die Manifieke. Hy was die kleinseun van Caterina Sforza, die gravin van Forlì en edelvrou van Imola. Cosimo het in 1537 op 17-jarige ouderdom aan bewind gekom, net nadat die 26-jarige hertog van Florence, Alessandro de' Medici, vermoor is. Cosimo was van 'n ander tak van die Medici-familie, wat afkomstig was van Giovanni il Popolano, die agterkleinseun van Giovanni di Bicci de' Medici, stigter van die Medici Bank. Dit was nodig om na 'n opvolger te soek buite die "senior" tak van die Medici-familie wat afgestam het van Cosimo di Giovanni de' Medici aangesien die enigste manlike kind van Alessandro, die laaste lineêre afstammeling van die senior tak, buite-egtelik en slegs vier jaar oud ten tye van sy vader se dood was. Tot die tyd van sy toetrede het Cosimo nog slegs in die Mugello-streek (die voorvaderlike land van die Medici-familie) gewoon en derhalwe was hy byna onbekend in Florence. Baie van die invloedryke mans in die stad was ten gunste van hom as die nuwe hertog. Verskeie het gehoop om deur hom te regeer en sodoende hulself te verryk ten koste van die staat. Die Florentynse intellektueel Benedetto Varchi het dit op onvergeetlike wyse gestel: "Die herbergier se rekening verskil van die vraat s'n." [1] Cosimo was sterk van wil, skerpsinnig en ambisieus, en het die klousule wat hy onderteken het, wat 'n groot deel van die mag van die Florentynse hertogdom aan 'n Raad van Agt-en-veertig toevertrou het, spoedig verwerp.

Cosimo I de 'Medici op ongeveer 19-jarige ouderdom (deur Jacopo Pontormo, c. 1538)

Toe die Florentynse ballinge hoor van die dood van Alessandro, het hulle hul magte saamgesnoer, met die steun van Frankryk en die ontnugterde buurstate van Florence. Gedurende hierdie tyd het Cosimo 'n buite-egtelike dogter, Bia de' Medici (1537 – 1542) gehad, wat kort voor haar voortydige dood in 'n skildery [2] deur Bronzino uitgebeeld is.

Teen die einde van Julie 1537 het die ballinge onder leiding van Bernardo Salviati en Piero Strozzi na Toskane opgeruk. [3] Toe Cosimo daarvan te hore gekom het, het hy sy beste troepe onder Alessandro Vitelli gestuur om die vyand aan te vat by Montemurlo. [3] Nadat Vitelli die leër van die ballinge verslaan het, het hy die vesting binnegestorm waar Strozzi en 'n paar van sy trawante na veiligheid teruggetrek het. Dit is na slegs 'n paar uur ontset, en Cosimo het sy eerste oorwinning gevier. Die prominente gevangenes is daarna op die Piazza della Signoria of in die Bargello onthoof. Filippo Strozzi se liggaam is gevind met 'n bloedige swaard daarby en 'n nota daarby wat Vergilius aangehaal het. Baie is egter van mening dat sy selfmoord vervals is.

Heerskappy oor Toskane

[wysig | wysig bron]

In 1537 stuur Cosimo vir Bernardo Antonio de' Medici na die Heilige Romeinse keiser, Karel V, om erkenning te kry vir sy posisie as hoof van die Florentynse staat. Die erkenning het in Junie 1537 gekom, in ruil vir hulp teen Frankryk deur die loop van die Italiaanse oorloë. Met hierdie skuif het Cosimo die mag van die Medici, herstel, wat daarna Florence regeer het tot die dood van die laaste van die Medici-heersers, Gian Gastone de' Medici, in 1737. Die hulp wat aan Karel V verleen is, het Cosimo in staat gestel om Toskane van die keiserlike garnisoene te bevry en die juk van die oorweldigende Spaanse invloed in Italië af te werp.

Daarna het Cosimo sy aandag op Siena gevestig. Met die steun van Karel V het hy die Sienese verslaan tydens die Slag van Marciano in 1554 en hulle stad beleër. Ten spyte van die desperate verset van die inwoners, het die stad op 17 April 1555 na 'n beleg van 15 maande geval. Die bevolking het van veertigduisend tot agt duisend verminder. In 1559 is Montalcino, die laaste bolwerk van Sienese onafhanklikheid, geannekseer. In 1569 het Pous Pius V hom verhef tot die rang van Groothertog van Toskane.

In die laaste tien jaar van sy heerskappy, waartydens hy getref is deur die dood van twee van sy seuns as gevolg van malaria, het Cosimo sy heerskappy aan sy seun en opvolger, Francesco I, oorgegee. Hy het teruggetrek om in sy villa, bekend as die Villa di Castello, buite Florence te gaan woon.

Cosimo was 'n outoritêre heerser en het sy posisie verseker deur 'n wag, bestaande uit Switserse huursoldate, in diens te neem. Cosimo was ook 'n aktiewe bouer van militêre strukture, [4] as deel van sy poging om die Florentynse staat teen die gereelde togte van buitelandse leërs te beskerm. Voorbeelde hiervan is die vestings van Siena, Arezzo, Sansepolcro, die mure van Pisa en Fivizzano en die vestings van Portoferraio op die eiland Elba en Terra del Sole.

Hy het 'n swaar belastinglas op sy onderdane geplaas. Ten spyte van sy ekonomiese probleme was Cosimo 'n beskermheer van die kunste en het hy ook die Florentynse vloot, wat sou deelneem aan die Slag van Lepanto in 1571, aan sy nuwe skepping, die Ridders van Sint Stefanus, toevertrou. [5]

Beskermheer van die kunste

[wysig | wysig bron]

Cosimo is vandag waarskynlik die bekendste vir die skepping van die Uffizi ("kantore"). Dit was oorspronklik bedoel as 'n middel om sy administratiewe beheer oor die verskillende komitees, agentskappe en gildes wat in Florence se Republikeinse verlede gevestig is, te konsolideer. Dit huisves tans een van die belangrikste kunsversamelings ter wêreld, baie waarvan in opdrag van en/of in besit van verskeie lede van die Medici-familie was.

Cosimo die Ouere deur Luigi Magi en Andrea Di Cione (Orcagna) deur Niccolò Bazzanti

Sy tuine by Villa di Castello, wat ontwerp is deur Niccolò Tribolo toe Cosimo maar sewentien jaar oud was, is ontwerp om 'n nuwe goue era vir Florence aan te kondig en om die prag en deugde van die Medici-familie ten toon te stel. Die tuine is versier met fonteine, 'n doolhof, 'n grotto,[6] en vernuftige ornamentele waterfokuspunte. Dit het as voorbeeld gedien vir die "Italiaanse Renaissance-tuin". Die tuine het 'n reuse invloed uitgeoefen op latere Italiaanse en Franse tuine in die agtiende eeu. [7]

Cosimo het ook die Pitti-paleis as 'n tuiste vir die Medici voltooi en die manjifieke Boboli-tuine agter die Pitti geskep. Soos sy prominente voorouers was hy ook 'n belangrike beskermheer van die kunste. Hy het onder andere vir Giorgio Vasari, Benvenuto Cellini, Pontormo, Bronzino, die argitek Baldassarre Lanci, en die historici Scipione Ammirato en Benedetto Varchi ondersteun.

'n Groot brons-ruiterstandbeeld van Cosimo I deur Giambologna, wat in 1598 opgerig is, staan vandag nog in die Piazza della Signoria, die hoofplein van Florence.

Cosimo was ook 'n entoesias van alchemie, 'n passie wat hy van sy ouma Caterina Sforza geërf het.

Huwelik en familie

[wysig | wysig bron]
Eleanor van Toledo, die Hertogin van Florence, wat die Palazzo Pitti in 1549 vir die Medici-familie gekoop het.

In 1539 het Cosimo met die Spaanse edelvrou Eleanor van Toledo (1522 - 1562) getrou. Sy was die dogter van Pedro Álvarez de Toledo, 2de Markies van Villafranca, die Spaanse onderkoning van Napels, en derde neef van keiser Karel V. Die egpaar het 'n lang en vreedsame huwelikslewe gehad. Verbasend vir die era, was Cosimo gedurende hul gehele getroude lewe aan sy vrou getrou. Die voorbeeld van 'n tradisionele egpaar het sy verskillende hervormings versterk en hulle vervreem van die voormalige hertog. Eleanor was 'n politieke adviseur vir haar man, en het gereeld in sy afwesigheid regeer. Sy het die Pitti-paleis aan die Medici gegee en was 'n beskermheer van die nuwe Jesuïet-orde.

Die hertogin het saam met haar seuns Giovanni en Garzia in 1562 gesterf toe sy maar veertig jaar oud was; al drie van hulle is deur malaria neergeslaan terwyl hulle na Pisa gereis het.

Saam met Eleanor het Cosimo elf kinders verwek:[8]

  • Maria de' Medici (3 April 1540 – 19 November 1557), verloof aan Alfonso II d'Este, Hertog van Ferrara, maar sterf voor die huwelik
  • Francesco I de' Medici, Groothertog van Toskane (25 Maart 1541 – 19 Oktober 1587), Cosimo se opvolger as groothertog van Toskane
  • Isabella de' Medici (31 Augustus 1542 – 16 Julie 1576), vermoor deur haar man, Paolo Giordano I Orsini, as gevolg van owerspel
  • Kardinaal Giovanni de' Medici (28 September 1543 – November 1562), wat die Biskop van Pisa geword het
  • Lucrezia di Cosimo de Medici (7 Junie 1545 – 21 April 1561), wat in 1560 getroud is met Alfonso II d'Este, Hertog van Ferrara en Modena
  • Pietro (Pedricco) (10 Augustus 1546 – 10 Junie 1547), wat as suigeling gesterf het
  • Garzia de' Medici (5 Julie 1547 – 12 Desember 1562), wat op 15-jarige ouderdom aan malaria gesterf het
  • Antonio (1 Julie 1548 – Julie 1548), wat as suigeling gesterf het
  • Ferdinando I de' Medici, Groothertog van Toskane (30 Julie 1549 – 17 Februarie 1609), Francesco se opvolger as Groothertog van Toskane
  • Anna (19 Maart 1553 – 6 Augustus 1553), wat as suigeling gesterf het
  • Don Pietro de' Medici (3 Junie 1554 – 25 April 1604), wat sy vrou, Eleonora di Garzia di Toledo, as gevolg van owerspel vermoor het

Voor sy eerste huwelik het Cosimo 'n buite-egtelike kind gehad met 'n onbekende vrou:

  • Bia de' Medici (ca. 1536 – 1 Maart 1542)

Na Eleanor se dood in 1562 het Cosimo twee kinders gehad saam met sy minnares, Eleonora degli Albizzi:

  • 'n dogter (gebore en sterf in 1566) wat voor haar doop beswyk het
  • Don Giovanni de' Medici (1567 – 1621)

In 1570 is Cosimo getroud met Camilla Martelli (sterf 1590) saam met wie hy een kind gehad het:[9]

  • Virginia de' Medici (29 Mei 1568 – 15 Januarie 1615), wat getroud is met Cesare d'Este, die Hertog van Modena

Afkoms

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "Ma un conto facea il ghiotto, e un altro il taverniere", B. Varchi, Storia Fiorentina, 15, 600.
  2. ↑ Bia's portrait deur Bronzino, tans by die Uffizi
  3. ↑ 3,0 3,1 Landon 2013, p. 74.
  4. ↑ Role, RE, Fort 2008 (Fortress Study Group), (36), pp108-129
  5. ↑ Mason 1989, p. 85-86.
  6. ↑ 'n "Grotto" is 'n natuurlike of kunsmatige grot wat deur die mens in die moderne gebruik word en ook in die prehistoriese tye bewoon is. Grotte wat van nature voorkom, is dikwels klein en naby water wat gewoonlik oorstroom of by hoogwater kan oorstroom. Soms is kunsmatige grotte deel van 'n tuinboukundige ontwerp. Die Grotta Azzurra by Capri en Tiberius se grot by die Villa Jovis in die Baai van Napels is voorbeelde van gewilde natuurlike strandgrotte.
  7. ↑ Isabella Ballerini (2011), The Medici Villas, Giunti Publishers, Florence (ISBN 978-88-09-76632-)7), pp. 30-41
  8. ↑ Cosimo's children Geargiveer 25 April 2005 op Wayback Machine
  9. ↑ "Medici.org". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Maart 2016. Besoek op 10 Mei 2010.

Bronne

[wysig | wysig bron]
  • Landon, William J. (2013). Lorenzo di Filippo Strozzi and Niccolo Machiavelli. Universiteit van Toronto Uitgewers.
  • Mason, Roger (1989). "The Medici-Lazara Map of Alanya". Anatolian Studies. 39: 85–105. doi:10.2307/3642815. JSTOR 3642815.

Verdere leeswerk

[wysig | wysig bron]
  • Henk Th. Van Veen, Cosimo de' Medici, vorst en republikein: een studie naar het heersersimago van de eerste groothertog van Toscane (1537-1574), Meulenhoff/Kritak, 1998, ISBN 90 290 5531 6
  • Eisenbichler, Konrad, editor (2001). The Cultural Politics of Grand Duke Cosimo I de' Medici. {{cite book}}: |first= has generic name (hulp)AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • Eisenbichler, Konrad, editor (2004). The Cultural World of Eleonora of Toledo, Duchess of Florence and Siena. {{cite book}}: |first= has generic name (hulp)AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • Henk Th. Van Veen, Cosimo I de' Medici and his Self-Representation in Florentine Art and Culture (Cambridge, CUP, 2006).
  • Gáldy, Andrea M. Cosimo I de'Medici as collector: antiquities and archaeology in sixteenth-century Florence (Newcastle: Cambridge Scholars Publishing, 2009).
Bewindstitels
Voorafgegaan deur
Alessandro de' Medici, Hertog van Florence 		Hertog van Florence
1537–1569 		Bevorder tot Groothertog
Bevorder tot Groothertog Groothertog van Toskane
1569–1574 		Opgevolg deur
Francesco I de' Medici, Groothertog van Toskane
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Cosimo_I_de%27_Medici&oldid=2385099"