BÀI GIẢNG

ĐÁNH GIÁ TRỮ LƯỢNG DẦU KHÍ

TẦNG CHỨA, TÀI NGUYÊN VÀ TRỮ LƯỢNG DẦU KHÍ

(CT ĐẠI HỌC CHÍNH QUY

NGÀNH KT DẦU KHÍ)
 CẤU TRÚC MÔN HỌC

• CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TRỮ LƯỢNG VÀ TÀI NGUYÊN

DẦU KHÍ
• CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP TƯƠNG TỰ-THỐNG KÊ
• CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP THỂ TÍCH
• CHƯƠNG 4: PHƯƠNG PHÁP CÂN BẰNG VẬT CHẤT
• CHƯƠNG 5: PHƯƠNG PHÁP ĐƯỜNG CONG SUY GIẢM
• CHƯƠNG 6: ỨNG DỤNG SÁC SUẤT THỐNG KÊ TRONG
ĐÁNH GIÁ TRỮ LƯỢNG
Tài liệu tham khảo
Tài liệu tham khảo
1. Estimation and classification of reserves of crude oil, natural gas and
condensate. Richardson, Texas. 2001. Chapman Cronquit;
2. Fundamentals of reservoir engineering. Elselvier. 1978. L.P Dake;
3. Applied petroleum Reservoir Engineering. Prentice Hall. 1991. B.C Craft &
M.F Hawkings;
4. Reservers Estimation. IHRDC. 1994. Chapman Cronquit;
5. Reservers Estimation. 1996. Peter Berhenburch;
6. Statistical decision and related techniques in oil and gas exploration.
Prentice Hall. 1963. Kaufman;
7. Tài liệu tham khảo “Các Phương Pháp đánh giá trữ lượng”. Phạm Tuấn
Dũng, Trần Văn Xuân
8. Quyết định số: 38/2005/QĐ-BCN ngày 06/12/2005 của Bộ Công nghiệp
 Nội dung
• Tổng quan trữ lượng và tài nguyên dầu khí
• Khái niệm và Phân cấp tài nguyên dầu khí
• Khái niệm và Phân cấp trữ lượng
• Tổng quan các phương pháp đánh giá trữ lượng
• Trình tự lập một báo cáo trữ lượng (tự đọc)
• Thủ tục nộp và trình duyệt báo cáo trữ lượng dầu khí (tự đọc)
Rationale for Reserves Estimation
• Reasons for Reserves Estimates
Estimates of oil and/or gas reserves are required for different purposes
by different entities involved in the industry and at different stages in the
maturity of the property for which the estimate is made.
Entities concerned with oil and/or gas reserves include:
• Companies and individuals responsible for exploration, development, and
operation of oil and/or gas properties,
• Buyers, sellers, and evaluators of interests in oil and/or gas properties,
• Banks and other financial institutions involved in financing exploration,
development, or purchase of oil and/or gas properties,
• Regulatory, taxation, and other agencies with authority over operators of oil
and/or gas properties,
• Governmental agencies responsible for the planning and development of
national energy policies,
• Investors in companies involved in exploration and production of oil and/or
gas,
• Owners of mineral interests—eếg.5 individuals, companies, governments—
and
• Parties to a dispute or arbitration involving reserves.
Resources and Reserves definition
https://www.spe.org/industry/petroleum-resources-classification-system-definitions.php

Reserves are defined as those quantities of petroleum

which are anticipated to be commercially recovered from
known accumulations from a given date forward.

Contingent Resources are those quantities of

petroleum which are estimated, on a given date, to be
potentially recoverable from known accumulations, but
which are not currently considered to be commercially
recoverable.

Prospective Resources are those quantities of

petroleum which are estimated, on a given date, to be
potentially recoverable from undiscovered
06/09/2022
accumulations 7
Resources and Reserves definition

Reserves are the “life blood”

of every (E&P) petroleum company

Initial hydrocarbons in place

are fixed but not well known

Reserves are a function of

the level of resources applied
 Reserves Definitions

Produced
Probability of Exceeding UR

At some time during Production

1.0
“High” Probability
Prior to Production

0.5 “Medium” Probability

“Low” Probability
0
“Low” UR
“Medium” UR
“High” UR
 Is the following statement true?
• Resources are always in excess of reserves (that is, resources refer to
bigger volume than in reserves)

PE3025
10
 Importance of reserves estimation
• Potential of oil and gas in un-drilled prospects
• Volume and degree of uncertainty in success on prospects
• Sizing and designing facilities, including pipeline and gauging the
market
• Opportunities for incremental reserves through “intervention” (e.g.,
stimulation, near-wellbore treatments, IOR, EOR … )

PE3025
11
“Buzz Words” in Reserves Estimation
 Yes
D1 Produced HCIIP
Hydrocarbons-Initially-In-Place Terminology
Yes
Produced?

D2 Developed
HCIIP Developed?
No HCIIP
Yes
Undeveloped
D3
No HCIIP
Mature?

Yes
No
No
Commercial Contingent Contingent
D4/5
Discovery? HCIIP HCIIP

No
Yes Yes Contingent
Realistic? D6 HCIIP
Well
Drilled?
No Potential
No HCIIP
Commercial Potential
Prospect?
E HCIIP
Yes
Introduction to the Petroleum Industry and Technology
19 Resources and Reserves…p 9 No P. Behrenbruch
HCMUT 22-27 September 2014
 Yes Produced
D1
Resources and Reserves Terminology Reserves
Yes
Produced?

D2 Developed
Reserves Developed?
No Reserves
Yes
Undeveloped
Gas D3
Market? No Reserves
Mature?
No Yes Contingent
Yes D4 Resource
No
Commercial Static
Feasible?
Discovery? Resource
Contingent
No
D5 Resource
No
Yes Yes Contingent
Realistic? D6 Resource
Well
Drilled?
No Potential
No Resource
Commercial Potential
Prospect?
E Resource
Yes
Introduction to the Petroleum Industry and Technology
19 Resources and Reserves…p 10 No P. Behrenbruch
HCMUT 22-27 September 2014
Reserves are like fish

• Proved Developed: The fish is in your boat. You have weighed him. You can
smell him and you can eat him
Confused enough??
• Proved Undeveloped: The fish is on your hook in the water by the boat and
you are ready to net him. You can tell how big he looks (They always look bigger
in the water)

• Probable: There are fish in the lake. You may have caught some yesterday. You
may even be able to see them, but you have not caught any today

• Possible: There is water in the lake. Someone may have told you there are fish in
the lake. You have your boat on the trailer, but you may go play golf instead.

PE3025
15
 SEC SPE
Regulations Definitions

Proved Probable Possible

Reserve Classification Categories

SEC Regulations and SPE Definitions
SPE Board Committee on Membership, Education
and Professional Activities - 18 June 1999
 The “McKelvey Box”
Total Resources
Identified (Discovered) Undiscovered

Demonstrated (Sampled) Hypothetical Speculative

(known districts) (undiscovered districts)

Measured Indicated Inferred

Reserves
Economic

Proved Unproved
Probable Possible
“… now border on being economically producible.” - McKelvey
Marginally
Economic
“… require substantially higher price or major cost reducing advance
in Technology to be economically producible.” – McKelvey
Sub
Ref: USGS
Economic
Increasing Geologic Assurance
 SPE Resource Classification System (1)
Production

Sub-Commercial Commercial
Undiscovered Discovered Petroleum-In-Place
Reserves
Proved
Proved Plus Probable
Total Petroleum-In-Place

Proved Plus Probable Plus Possible

Contingent Resources

Low Estimate Best Estimate High Estimate

Unrecoverable

Prospective Resources
Petroleum
-In-Place

Low Estimate Best Estimate High Estimate

Unrecoverable

Range of Uncertainty

SPE Board Committee on Membership,

Education and Professional Activities:
18 June 1999
 SPE Resource Classification System (2)
(showing possible Resource Status Categories)
Production
Discovered Petroleum-In-Place

Sub-Commercial Commercial

Low Risk
Reserves On Production

Proved Under Development

Proved Plus Probable
Total Petroleum-In-Place

Proved Plus Probable Plus Possible Planned for Development

Project Maturity
Contingent Resources Proved Techniques

Unproved Techniques

Low Estimate Best Estimate High Estimate Non-Commercial

Unrecoverable

Higher Risk
Undiscovered

Prospective Resources Prospect

Petroleum
-In-Place

Lead
Low Estimate Best Estimate High Estimate Play

Unrecoverable

Range of Uncertainty

SPE Board Committee on Membership,

Education and Professional Activities:
18 June 1999
 (source: Worthington, 2007)

20
 (source: Worthington, 2007)

21
 (source: Worthington, 2007)
22
 Example comparisons in reserves classification systems
DISCOVERED
UNDISCOVERED
UNPROVED
COUNTRY REMARKS
PROVED POTENTIAL
PROBABLE POSSIBLE
RECOVERY
Australia Proved & Probable Possible Bureau of Mineral Resources

P1 P2 (incl. P1) P3 (incl. P1 + P2) Aust Minerals & Energy Council.

P1: known with 93% certainty, P2:
60% probability and P3: 5%
probability
Identified demonstrated inferred Hypothetical + National Energy Advisory
& speculative Committee
economic
Canada Proved Probable Possible Potential resources 90% P for Proved, 50%P for
Probable and 10% P for Possible

Malaysia Proved Probable Possible

UK Proved Probable Possible Proved reserves are certain,

probable reserves >50% certainty,
possible <50% certainty
USA Proved or Probable or Possible or Inferred Hypothetical + As per USGS circular # 831
Measured Indicated speculative

PE3025
23
The comparisons of the new Russian Federation
and SPE/WPC/AAPG classifications

06/09/2022 24
 Uncertainties in reserves estimation

• Complex geological model or lack of proper studies

• Maturity of the property
• Quality and quantity of data
• Operating environment and prevailing market conditions that may
affect the reserves size
• Methodology and skills available and employed in reserves
evaluation.

PE3025
25
 Uncertainties in estimations ease with maturity

• Static methods are based on geological and engineering data before

production
• Dynamic methods also benefits from production histories, pressure
profiles as f(t,X), economic analysis

PE3025
26
 Uncertainties in estimations ease with maturity

• Geologic Complexity
• The degree of geologic complexity in a group of properties may vary widely.
At one extreme, the properties may be in an area characterized by low
structural relief, little or no faulting, no unconformities, and having oil
arid/or gas reservoirs in the same general type of depositional unit.

06/09/2022 27
 Uncertainties in estimations ease with maturity
• Maturity
• The maturity of an oil and/or gas reservoir may be described in terms of three
stages of development and production.
• Geologic delineation/reservoir characterization, which includes discovery of
the oil and/or gas accumulation and the period required to : (a) delineate the
major geologic features controlling the extent of the accumulation and (b)
determine the characteristics of the reservoir rock/fluid systems.
• Reservoir optimization, which includes the period of additional development,
sustained production, and reservoir surveillance required to : (a) determine
reservoir drive mechanisms and probable recovery efficiencies, (b) establish
optimum well spacing and production policy, and (c) implement improved
recovery projects, if needed to increase commercial recovery of oil and/or gas.
• Settled production, which includes the period during which wells, including
those which have responded to fluid injection (if any), have developed
performance/production trends that may be analyzed to estimate reserves.

06/09/2022 28
 Uncertainties in estimations ease with maturity
• Quality and Quantity of Data
• Minimum data necessary to estimate reserves with a reasonable degree of
confidence vary widely from one field to the next and depend (in part) on the
geology and maturity of the field and on the geology, maturity, and drive
mechanism of individual reservoirs. For a field monitored from discovery and
producing by primary reservoir drive mechanisms, acquisition of most or all of
the following data is recommended:
• concession and/or production-sharing agreement and/or joint operating
agreement, as appropriate to the property,
• contracts for gathering and/or processing and/or for sales of production,
• sufficient seismic data to identify and delineate major geologic features and
probable reservoir limits,

06/09/2022 29
 Uncertainties in estimations ease with maturity
• Quality and Quantity of Data
• subsurface control (wells) sufficient to delineate maj or structural and
stratigraphic features, fluid contacts, and reservoir limits,
• drillstem, wireline, or cased-hole formation tests on significant zones not
initially placed on production,
• full-hole cores in key wells in all major reservoirs,
• sufficient wireline log to identify all zones potentially productive of oil or gas
and to characterize the lithology, net thickness, porosity, saturation, petroleum
type, and probable productivity of each zone,
• wireline formation tests to determine fluid gradients, to locate water levels,
and to determine degree of intra- and interzone pressure communication,
• sidewall samples to supplement full-hole cores and to help resolve log
interpretation problems,
• initial potential tests as each well zone is placed on production that include
production rates of oil (or condensate), gas, and water; wellhead pressure;
choke size; specific gravity of produced fluids; and salinity of produced water, if
any,

06/09/2022 30
 Uncertainties in estimations ease with maturity
• Quality and Quantity of Data
• bottomhole transient pressure test on each well zone placed on production,
preferably during the initial test period,
• samples of reservoir fluids from all major reservoirs to define composition,
saturation pressure, and other physical properties, with sufficient samples to
ensure representative data and to identify possible spatial variations in fluid
properties,
• depending on the nature of the reservoir rock/fluid system and drive
mechanism, special core analysis data, including water/gas, water/oil, or
gas/oil relative permeability, capillary pressure data, pore volume
compressibility vs. net overburden pressure, etc . ,
• monthly production of oil, gas, and water and production method for each
well,

06/09/2022 31
 Uncertainties in estimations ease with maturity
• Quality and Quantity of Data
• monthly potential tests on each well, including production rates of oil (or
condensate), gas, and water; wellhead pressure; choke size; and artificial lift (if
any) data,
• bottomhole transient pressure tests, as warranted by apparent changes in
individual well performance,
• sufficient historical (static) bottom hole pressure data to determine reservoir
drive mechanisms and to identify possible discontinuities between wells
completed in the same reservoir,
• historical data on all downhole remedial work, including stimulation; same-
zone or new-zone recompletions; and/or installation of or change to artificial
lift equipment,
• in multizone fields, through-casing monitoring to detect possible drainage of
behind-pipe zones, especially in waterdrive fields,

06/09/2022 32
PE3025
33
 Range of Uncertainty
The Range of Uncertainty, as shown in
Figure, reflects a reasonable range of
estimated potentially recoverable
volumes for an individual accumulation.
Any estimation of resource quantities for
an accumulation is subject to both
technical and commercial uncertainties,
and should, in general, be quoted as a
range.
In the case of reserves, and where
appropriate, this range of uncertainty can
be reflected in estimates for Proved
Reserves (1P), Proved plus Probable
Reserves (2P) and Proved plus Probable
plus Possible Reserves (3P) scenarios.
For other resource categories, the terms
Low Estimate, Best Estimate and High
Estimate are recommended.

06/09/2022 34
 Range of Uncertainty
• The term "Best Estimate" is used here as a generic
expression for the estimate considered to be the closest to
the quantity that will actually be recovered from the
accumulation between the date of the estimate and the time
of abandonment.
• If probabilistic methods are used, this term would generally
be a measure of central tendency of the uncertainty
distribution (most likely/mode, median/P50 or mean). The
terms "Low Estimate" and "High Estimate" should provide a
reasonable assessment of the range of uncertainty in the
Best Estimate.

06/09/2022 35
 Range of Uncertainty

•For undiscovered accumulations (Prospective Resources)

the range will, in general, be substantially greater than the
ranges for discovered accumulations. In all cases,
however, the actual range will be dependent on the
amount and quality of data (both technical and
commercial) which is available for that accumulation. As
more data become available for a specific accumulation
(e.g. additional wells, reservoir performance data) the
range of uncertainty in EUR for that accumulation should
be reduced.

In class exercise: Let’s propose the solution for reducing the

uncertainties in reverses estimation

06/09/2022 36
 Life of an Oilfield – so similar to ours . . .
So, we must look after its “fitness with aging”!
Recovery Mechanisms
Youth and Vibrancy
Natural
Conventional
Drives
(Primary) Oil
Gravity Water Gas Solution Recovery (r  15-
Drainage Influx Influx Gas Drive 20%)
Engineering Mid-Life
Drives/ Pressure Maintenance Maintain status-quo
but what/s next?
Gas
Waterflood (r # 25-30%)
Reinjection
Enhanced & Improved Old, Weak and Slow
Hydraulic & Thermal
Horizontal Wells Oil Recovery
(EOR & IOR)
Fracturing Improved/Enhanced
Oil Recovery
Mining & (r = ? Our Challenge)
Gas Chemical Thermal Other
Extraction
- Leaching - Hydrocarbon - Surfactant - Steam - Improved Comp. Tech
- Vibration - CO2 - Polymer - In-Situ Combustion (Horiz. Wells), Workov.
- Nitrogen - Caustic - Electric (MW) - Optimisation (Well Pos
- Flue Gas - Alcohol Heating Offtake, Gas Lift)
- Foam, Wag - Artificial - Infill Wells
- Cycling Coning Barriers - Co-mingled and
- Super-Critical - “Mini-EOR”: Surf. Multi-purpose Wells
Oil Production Treatm. of Inj. Wells - Electric DH Pumps
PE3025 - Dump-flooding
37 - Facility Upgrades
Many ways to estimate So
• Core Analysis
- Conventional core
- Rubber sleeve core (Unconsolidated formation)
- Pressure core barrel

• Production and Material Balance

- Production plots Which is the most reliable
- Material balance
method? None.
• Well Logs
- Resistivity log Use caution, judicious site-
- Pulse neutron capture log specific assumptions and
- Nuclear magnetic log Experience.
- Carbon-Oxygen log
- Gamma ray log
- ....
Recent trend is to use
seismic (3D) techniques in
• Well tests conjunction with the above
- Single well tests data to locate by-
- Multiple well tests passed/missed oil zones and
- Production rate to arrive at a better Sor
estimation.
• Chemical Tracer Tests
- Single-well test (quicker)
- Two-well (or multi-well) test (longer)
PE3025
38
Many ways to estimate Porosity
• Direct determination
• Core analysis
• X-ray computerized tomography scans,
• thin sections,
• and scanning electron microscope
examination
• Indirect determination
• Through grain density and fluid density.
• using the density-neutron crossplot over a density log if one used
known and variable grain density
• Well Logs
-
- ....

06/09/2022 39
Many ways to estimate Permeability
• Direct determination Which is the most reliable
• Core analysis method? None.
• Wireline formation test Use caution, judicious site-
• DST specific assumptions and
• Production data experience.
Through porosity applicable
• Production logging tools for clastic reservoir only

• Indirect determination
• Through porosity
• Interval permeability
• Conjunction with Artificial Neural Network, Genetic Algorithms
• Tracer, injection
-
- ....

06/09/2022 40
Hydrocarbons in Place @Surface Conditions:
How Confident are We?

porosity or void fraction

(core, SCAL, logs)

net reservoir thickness water saturation

(from tracer, logs, core analysis)
(from logs, core analysis, well test)

HCIP = A h Φ (1 – Sw) / B
Structural Formation
Formation evaluation
Mapping volume factor
(logs, drilling, testing)
(seismic)
and Sedimentology Fluid samples and PVT
analysis

Too Many Uncertainties and hence the Risk!

“Volumetrics” is the term that refers to calculations using similar equations.
PE3025
41
 Added complexities, and hence,
different reservoir engineering
challenges with time and
development …

PE3025
42
 API’s Correlations for Recovery Calculations

PE3025
43
Các cá nhân, đơn vị quan tâm đến trữ lượng dầu
khí, bao gồm:
• Các công ty, cá thể trong thăm dò, phát triển và điều hành dầu
khí.
• Khách hàng, nhà phân phối và nhà tư vấn có lợi nhuận trong dầu
khí
• Ngân hàng, cơ quan tài chính tham gia cung ứng tài chính cho
thăm dò, phát triển và phân phối dầu khí.
• Cơ quan lập pháp, thuế vụ, các cơ quan khác có quyền hạn với
nhà thầu dầu khí.
• Cơ quan chính phủ quản lý hoạch định và phát triển chính sách
năng lượng quốc gia.
• Nhà đầu tư tham gia thăm dò – khai thác dầu khí
• Chủ sở hữu mỏ: Công ty, chính phủ
 Căn cứ mục tiêu thăm dò, nhà thầu dầu khí phải đánh
giá trữ lượng và chứng minh về mức độ tin cậy phụ
thuộc vào giai đoạn thăm dò, phát triển và khai thác.
Cần quan tâm đến:
• Tiềm năng dầu khí của những triển vọng chưa khoan
• Thể tích và mật độ tin cậy của mỏ trong các cấu tạo triển vọng đã phát triển.
• Qui mô và thiết kế thiết bị để khai thác trữ lượng và vận chuyển chúng đến
thị trường.
• Triển vọng của lợi nhuận gia tăng của trữ lượng cộng gia có thể của các giếng
khoan khai thác, khoan bổ sung, nâng cấp – bổ sung thiết bị.
Mức độ tin cậy trong đánh giá:

• Đánh giá trữ lượng DK chỉ có thể tin cậy ở một mức độ nhất định.
• Tỷ suất thu hồi DK của mỏ phụ thuộc đáng kể bởi tính bất đồng nhất của
đá chứa và cơ chế tác động thiên nhiên.
• Cả hai yếu tố trên đều không thể xác định được cho đến khi các tích tụ dầu
khí được phát triển và đưa vào khai thác.
Mức độ tin cậy trong đánh giá:

• Mặt khác trên phương diện thương mại, hiệu suất thu hồi dầu khí còn bị
ảnh hưởng bởi chi phí để được quyền thăm dò hoặc sở hữu, chi phí thăm
dò, chi phí phát triển, khai thác, xử lý và vận chuyển dầu khí đến thị trường
và giá thị trường của sản phẩm dầu khí.
• Cần lưu ý các chi phí nêu trên đã phải tiêu dùng trong nhiều năm trước khi
mỏ cho ra sản phẩm.
Mức độ tin cậy trong đánh giá phụ thuộc vào:
• Mức độ phức tạp của địa chất.
• Giai đoạn phát triển thăm dò-khai thác (mức độ trưởng thành) dầu khí
• Số lượng và chất lượng của các số liệu địa chất và công nghệ
• Môi trường vận hành
• Kỹ năng, kinh nghiệm và khả năng tích hợp của người làm công tác đánh
giá trữ lượng.
Mức độ phức tạp của địa chất biến thiên trong khoảng rất rộng.
• Ví dụ dầu khí có thể phân bố trong một cấu tạo thoải, ít hoặc không có
đứt gãy, không có bất chỉnh hợp, dầu khí tàng chứa trong một phân vị
địa tầng; nhưng dầu khí cũng có thể phân bố trong khu vực đặc trưng
bởi đứt gãy rất phức tạp, nhiều bất chỉnh hợp, nhiều phân vị địa tầng và
chất lưu vỉa cũng rất phức tạp, hoặc trong thành hệ phi điển hình (móng
nứt nẻ).
Mức độ trưởng thành (chín muồi):
Theo giai đoạn phát triển và khai thác.
• + Đặc trưng địa chất: bao gồm tìm kiếm các tích tụ dầu khí để:
nhận dạng đặc trưng địa chất quyết định mức độ phân bố của
tích tụ; xác định đặc trưng hệ thống đá chứa/ chất lưu.
• + Tối ưu hóa mỏ: bao gồm giai đoạn để phát triển mở rộng,
khai thác bền vững và giám sát (surveillance) để: xác định cơ
chế tác động thiên nhiên và hiệu suất thu hồi có thể; thiết lập
mạng lưới giếng khoan tối ưu và chính sách khai thác; Công
suất công trình thu hồi gia tăng nếu cầu phải tăng cường khai
thác dầu khí
• + Khai thác (setled) có tính đến các giếng khoan tương tác với
bơm ép; trong đó quan hệ đặc trưng trạng thái/ sản lượng khai
thác được phân tích nhằm đánh giá trữ lượng.
Số lượng, chất lượng số liệu:

• Số liệu tối thiểu cần thiết để đánh giá trữ lượng biểu hiện từ
một mỏ đến mỏ khác trên phương diện địa chất và mức độ
nghiên cứu mỏ, đến đặc điểm địa chất, mức độ nghiên cứu và
cơ chế tác động của các vỉa riêng biệt.
• Với mỏ được quan trắc trong tìm kiếm và khai thác bởi cơ chế
tác động tự nhiên ban đầu, các số liệu cần thu thập bao gồm:
• Quyền sở hữu hay tỷ lệ phân chia sản phẩm và tỉ lệ điều hành liên
doanh.
• Hợp đồng khai thác, xử lý, giao dịch sản phẩm.
Với mỏ được quan trắc trong tìm kiếm và khai thác bởi cơ chế
tác động tự nhiên ban đầu, các số liệu cần thu thập bao gồm
(tt):
• Số liệu địa chấn nhằm xác định, nhận diện cấu trúc địa chất
chính và giới hạn (có thể) của mỏ.
• Số liệu giếng khoan cần thiết nhận diện cấu trúc, địa tầng, ranh
giới chất lưu, giới hạn vỉa.
• Thử vỉa DST, wireline; Cased – hole logging của những đối
tượng chủ yếu (nhưng chưa đưa vào khai thác), PLT…
• Mẫu lõi (full) trong giếng khoan bản lề của tầng chứa chính.
• Tài liệu log xác định đới cho sản phẩm tiềm năng (D – K) nhằm
đặc trưng hóa thạch học, bề dày hiệu dụng (hef), độ rỗng (φ),
độ bão hòa chất lưu (Sf), dạng HC và khả năng khai thác có thể
của từng đới. (tự đọc bổ sung)
Môi trường điều hành: (MTĐH)

• Môi trường điều hành của dầu khí là một trong những nhân tố chính
quyết định chi phí phát triển và điều hành của dầu khí.
• Chi phí này cộng với giá thị trường của Dầu, Khí, Condensate có tác
động trực tiếp đến qui mô tối thiểu của tích tụ và tỉ lệ của tích tụ có
thể được xếp vào phân cấp trữ lượng.
Kỹ năng, kinh nghiệm và khả năng tích hợp của người
đánh giá trữ lượng
KHÁI NIỆM & PHÂN CẤP
TÀI NGUYÊN, TRỮ LƯỢNG DẦU KHÍ
06/09/2022 56
E&P organizations & reserves

06/09/2022 57
 Tài nguyên dầu khí
 Tài nguyên dầu khí là tổng lượng dầu khí tại chỗ tính được
ở thời điểm nhất định bao gồm lượng dầu khí được chứa
hoặc được khai thác từ các tích tụ dầu khí đã được phát hiện
và lượng dầu khí dự báo có khả năng tồn tại trong các tích
tụ sẽ được phát hiện.
 Phân cấp tài nguyên dầu khí
 Tài nguyên dầu khí được phân thành:
- Tài nguyên đã được phát hiện;
- Tài nguyên chưa phát hiện.
 Tài nguyên đã được phát hiện
 Tài nguyên đã được phát hiện là tổng lượng dầu khí tại chỗ
tính được ở thời điểm nhất định trong các tích tụ dầu khí đã
được phát hiện bằng giếng khoan.
 Tài nguyên đã phát hiện bao gồm tổng lượng dầu khí thu
hồi và tài nguyên thu hồi tiềm năng.
1. Tổng lượng dầu khí thu hồi:
- Tổng lượng dầu khí thu hồi là lượng dầu khí đã và dự
kiến sẽ được thu hồi thương mại từ các tích tụ đã được
phát hiện bằng công nghệ, kỹ thuật hợp lý được lựa
chọn phù hợp với các điều kiện kinh tế và pháp luật
hiện hành.
Tài nguyên đã được phát hiện
- Tổng lượng dầu khí thu hồi bao gồm tổng lượng dầu
khí đã khai thác và trữ lượng dầu khí còn lại vào thời
điểm tính.
- Trữ lượng dầu khí còn lại bao gồm trữ lượng xác
minh (P1) và trữ lượng chưa xác minh (P2 và P3) được
quy định tại khoản 1 Điều 5 của Quy định “Phân cấp
tài nguyên, trữ lượng dầu khí và lập báo cáo trữ
lượng dầu khí”(Ban hành kèm theo Quyết định số
38/2005/QĐ-BCN ngày 06/12/2005 của Bộ trưởng Bộ
Công nghiệp)
Tài nguyên đã được phát hiện
2. Tài nguyên thu hồi tiềm năng :
- Tài nguyên thu hồi tiềm năng là lượng dầu khí đã phát
hiện và có thể thu hồi nhưng chưa thể khai thác thương
mại vào thời điểm tính toán vì các lý do kỹ thuật, công
nghệ, kinh tế, môi trường và các chỉ tiêu khác. Trữ
lượng thuộc thu hồi tiềm năng được phân ra các cấp
xác minh (P4) và chưa xác minh (P5 và P6). Việc xác
định các cấp tài nguyên thu hồi tiềm năng căn cứ theo
các điều kiện tương tự như các cấp thuộc trữ lượng thu
hồi.
 Tài nguyên chưa phát hiện
 Tài nguyên chưa phát hiện là lượng dầu khí ước tính được ở
thời điểm nhất định, dự báo có thể tồn tại và sẽ được phát
hiện trong các tích tụ bằng các giếng khoan thăm dò trong
tương lai.
 Tài nguyên chưa phát hiện bao gồm tài nguyên chưa phát
hiện thu hồi dự tính (R1) và tài nguyên chưa phát hiện thu
hồi lý thuyết (R2).
Tài nguyên chưa phát hiện
1. Tài nguyên chưa phát hiện thu hồi dự tính (R1):
- Tài nguyên chưa phát hiện thu hồi dự tính (R1) là tài
nguyên dầu khí dự tính có thể thu hồi, được đánh giá ở
thời điểm nhất định từ các đối tượng triển vọng đã được
lập bản đồ nhưng chưa xác định được sự tồn tại của
dầu khí bằng kết quả khoan hoặc các vỉa chứa nằm
dưới các tầng sản phẩm của các mỏ đang khai thác với
các điều kiện địa chất được coi là thuận lợi cho tích tụ
dầu khí nhưng chưa khoan tới.
Tài nguyên chưa phát hiện
2. Tài nguyên chưa phát hiện thu lý thuyết (R2):
- Tài nguyên chưa phát hiện thu hồi lý thuyết (R2) là tài
nguyên dầu khí có thể thu hồi, được đánh giá ở thời
điểm nhất định đối với các tích tụ dầu khí dự kiến có thể
tồn tại theo lý thuyết trong một Tập hợp triển vọng –
Play với điều kiện thuận lợi về quy luật địa chất cho
dầu khí tích tụ nhưng chưa được lập bản đồ.
 Trữ lượng dầu khí
 Trữ lượng dầu khí là lượng dầu khí còn lại trong các tích
tụ tự nhiên chứa dầu khí, có thể tính được ở thời điểm nhất
định, được phát hiện với mức độ tin cậy khác nhau tùy theo
kết quả thăm dò địa chất.
 Phân cấp trữ lượng dầu khí
 Tùy theo mức độ tin cậy giảm dần, trữ lượng dầu khí được
phân thành hai cấp:
- Trữ lượng xác minh;
- Trữ lượng chưa xác minh.
 Mục đích cơ bản của việc phân cấp trữ lượng là để đưa ra
một sự thống nhất cho quá trình phân cấp trữ lượng cũng
như xác định được mức độ rủi ro trong từng phân cấp trữ
lượng.
Quyết định số: 38/2005/QĐ-BCN ngày
06/12/2005 của Bộ Công nghiệp

Hình 1.1: Phân cấp tài nguyên lượng dầu khí

 Hydrocarbon
resources

Discovered
Undiscovered
resources
resources

Estimated
Total Potential
Reserves
Reserves Reserves
(R1)

Theoretical
Cumulative Remaining Proven
Unproven Reserves
Production Reserves (P4)
(R2)

Proven Probable Possible

Unproven
(P1) (P5) (P6)

Probable Possible
(P2) (P3)

Hình 1.2: Phân cấp tài nguyên và trữ lượng dầu khí
 Trữ lượng xác minh
 Trữ lượng xác minh (P1) là lượng dầu khí có thể thu hồi
thương mại tính được ở thời điểm nhất định với độ tin cậy
cao của các tích tụ dầu khí đã được phát hiện và dự kiến đưa
vào khai thác trong các điều kiện kỹ thuật, công nghệ, kinh
tế và xã hội hiện tại.
 Trữ lượng xác minh
 Trữ lượng được xếp vào cấp xác minh khi đảm bảo thỏa
mãn các điều kiện sau:
- Thân chứa dầu khí được xác định ranh giới với mức
độ tin cậy hợp lý theo tài liệu địa vật lý, địa chất và
khoan.
- Đặc tính thấm, chứa và độ bão hòa dầu khí của thân
chứa dầu khí được khẳng định bằng tài liệu địa vật lý
giếng khoan và mẫu lõi.
- Kết quả thử vỉa cho dòng thương mại ít nhất từ 1
giếng khoan.
 Trữ lượng chưa xác minh
 Trữ lượng chưa xác minh bao gồm trữ lượng có khả năng và
trữ lượng có thể.
1. Trữ lượng có khả năng (P2)
-Trữ lượng có khả năng là lượng dầu khí có thể thu hồi
thương mại, tính được ở thời điểm nhất định với độ tin
cậy trung bình và chưa được khẳng định bằng kết quả
thử vỉa.
-Trữ lượng có khả năng đối với từng thân chứa dầu khí
được xác định theo nguyên tắc ngoại suy phù hợp với
điều kiện địa chất cụ thể của thân chứa dầu khí.
 Trữ lượng có khả năng (P2)
 Trữ lượng có khả năng đối với từng tích tụ dầu khí xác định
theo nguyên tắc chia đôi khoảng cách (Hình 1) như sau:
1. Đối với dầu:
- Từ điểm Dầu lên tới (OUT) cho đến điểm giữa của
khoảng Dầu lên tới– Khí xuống tới (GDT) hoặc Đỉnh
cấu tạo (SC) nếu điểm Khí xuống tới (GDT) không xác
định được.
- Từ điểm Dầu xuống tới (ODT) đến điểm giữa của
khoảng Dầu xuống tới (ODT) – Nước lên tới (WUT)
hoặc điểm tràn (SPP) cấu tạo nếu điểm Nước lên tới
(WUT) không xác định được.
Trữ lượng có khả năng (P2)
2. Đối với khí:
- Từ điểm Khí xuống tới (GDT) đến điểm giữa của
khoảng Khí xuống tới (GDT) – Dầu lên tới (OUT), hoặc
là:
- Từ điểm Khí xuống tới (GDT) đến điểm giữa của
khoảng Khí xuống tới (GDT) – Nước lên tới (WUT)
hoặc điểm tràn (SPP) cấu tạo nếu điểm Nước lên tới
(WUT) không xác định được.
3. Phân cấp theo phương pháp chia đôi khoảng cách
có thể được thay thế bởi các tài liệu địa chất, địa
vật lý và công nghệ khác có cơ sở và lý thuyết
được nêu rõ ràng.
 OUT = Oil up to ODT = Oil down to GDT = Gas down to
WUT = water up to OWC = oil water contact SPP = Spill point
Hình 2: Phân loại cấp trữ lượng dầu khí theo nguyên lý chia đôi khoảng cách
Xác minh-Proven (P1/P4), Probable (P2/P5), Possible (P3/P6)
Trữ lượng có khả năng (P2)
4. Các trường hợp sau đây cũng được xếp vào cấp
trữ lượng có khả năng (P2):
- Trữ lượng của các phần vỉa nếu khoan đan dày hoặc
bằng cách khác sẽ gia tăng được và đủ điều kiện xếp
vào cấp Xác minh, nhưng ở thời điểm tính trữ lượng
việc khoan đan dày chưa được thực hiện.
- Trữ lượng dự kiến nếu khoan mở rộng sẽ được xếp là
cấp Xác minh nhưng tại thời điểm tính trữ lượng vẫn
chưa khoan và tài liệu bản đồ cấu tạo vỉa chưa đủ để
xếp chúng vào cấp đó.
Trữ lượng có khả năng (P2)
- Trữ lượng các tầng thể hiện có khả năng cho dòng
dầu khí trên cơ sở các đặc tính địa vật lý giếng khoan
nhưng thiếu mẫu lõi khoan hoặc thiếu kết quả thử vỉa
chắc chắn và chúng không có đặc điểm tương tự với vỉa
đang khai thác hoặc vỉa cấp Xác minh trong cùng diện
tích.
- Trữ lượng trong diện tích của tầng đã xác minh cho
dòng sản phẩm dầu khí ở các diện tích khác của mỏ
nhưng diện tích này biểu hiện bị phân cách bằng đứt
gãy hoặc bằng thể địa chất chắn và có vị trí cấu tạo cao
hơn theo kết quả phân tích, minh giải tài liệu địa chất
so với diện tích của cấp Xác minh.
Trữ lượng có khả năng (P2)
- Trữ lượng do áp dụng phương pháp gia tăng thu hồi
đã hoàn thiện và thương mại hóa khi đề án hoặc
chương trình thử nghiệm đã lập và lắp đặt nhưng chưa
vận hành, và các đặc tính của đá chứa, chất lưu và
thông số vỉa đảm bảo thuận lợi cho việc áp dụng thương
mại các phương pháp đó.
- Trữ lượng có được do sửa chữa, xử lý, tái xử lý, thay
thiết bị giếng thành công hoặc do các chu trình kỹ thuật
khác nhưng các chu trình đó trước đây chưa được công
nhận áp dụng thành công trong các giếng có cùng tình
trạng và trong cùng vỉa tương tự.
 Trữ lượng có khả năng (P2)
- Trữ lượng gia tăng được của vỉa xác minh đang khai
thác do phân tích, minh giải lại động thái vỉa hoặc các tài
liệu về tham số thể tích cho thấy ngoài trữ lượng đã được
xếp vào cấp Xác minh vẫn còn có trữ lượng lớn hơn đáng kể
nữa.
Trữ lượng chưa xác minh
2. Trữ lượng có thể (P3)
- Trữ lượng có thể là lượng dầu khí có thể thu hồi
thương mại, tính được ở thời điểm nhất định với độ tin
cậy thấp và chưa được khẳng định bằng kết quả khoan.
- Trữ lượng cấp P3 đối với từng thân chứa dầu khí được
xác định theo nguyên tắc ngoại suy phù hợp với điều
kiện địa chất cụ thể của thân chứa dầu khí .
- Sơ đồ phân cấp tài nguyên và trữ lượng dầu khí được
trình bầy ở hình 2.
 Trữ lượng có thể (P3)
 Trữ lượng có thể đối với phần thân dầu khí liền kề với vùng
có cấp trữ lượng có khả năng cho tới điểm tràn hoặc đỉnh
của cấu tạo xác định theo nguyên tắc chia đôi khoảng cách
như sau (Hình 1):
1. Đối với dầu hoặc khí:
- Từ điểm giữa của khoảng Dầu hoặc Khí xuống tới
(O/GDT) – Nước lên tới (WUT) hoặc Điểm tràn (SPP)
cấu tạo nếu điểm Nước lên tới (WUT) không xác định
được, đến điểm Nước lên tới (WUT) hoặc Điểm tràn
(SPP) cấu tạo nếu điểm Nước lên tới (WUT) không xác
định được.
- Từ điểm giữa của khoảng Dầu lên tới (OUT) – Đỉnh
cấu tạo (SC), lên đến Đỉnh cấu tạo (SC).
Quyết định số: 38/2005/QĐ-BCN ngày
06/12/2005 của Bộ Công nghiệp

Hình 1: Phân loại cấp trữ lượng dầu khí theo nguyên lý chia đôi khoảng cách
Xác minh-Proven (P1/P4), Có thể-Probable (P2/P5), Khả năng-Posible (P3/P6)
 Trữ lượng có thể (P3)
3. Phương pháp chia đôi khoảng cách có thể được
thay thế bởi các tài liệu địa chất, địa vật lý và công
nghệ khác có cơ sở và lý thuyết được nêu rõ ràng.
4. Các trường hợp sau đây cũng được xếp vào cấp
trữ lượng có thể (P3):
- Trữ lượng do ngoại suy theo cấu tạo và hoặc theo địa
tầng dựa trên cơ sở phân tích, minh giải tài liệu địa
chất và/hoặc địa vật lý ngoài các diện tích đã xếp vào
cấp có thể.
-Trữ lượng trong các tầng thể hiện chứa dầu khí dựa
trên cơ sở tài liệu địa vật lý giếng khoan hoặc mẫu lõi
khoan nhưng có thể cho dòng dầu khí không thương
mại.
 Trữ lượng có thể (P3)
- Trữ lượng do áp dụng các phương pháp gia tăng thu
hồi theo chương trình thử nghiệm hoặc đề án mới chỉ
thiết lập nhưng chưa vận hành và các đặc tính đá chứa,
chất lưu vỉa và thông số vỉa vẫn gây nghi ngờ khách
quan về tính thương mại của đề án.
- Trữ lượng thuộc phần diện tích của tầng đã xác minh
có khả năng cho dòng sản phẩm dầu khí ở các diện tích
khác của mỏ nhưng diện tích này biểu hiện bị phân cách
bằng đứt gãy hoặc bằng thể địa chất chắn và có vị trí
cấu tạo theo phân tích minh giải địa chất thấp hơn so
với diện tích cấp xác minh.
 Trữ lượng có thể (P3)
- Trữ lượng gia tăng do phân tích, minh giải lại động
thái vỉa hoặc các tài liệu về tham số thể tích, như các
tham số thể tích dầu khí tại vỉa và hoặc hệ số thu hồi,
cho thấy còn có trữ lượng đáng kể nữa ngoài trữ lượng
đã xếp vào các cấp xác minh và có khả năng.
- Các phần thân vỉa dầu khí có thể tích lớn nhưng độ rủi
ro cao:
+ Các diện tích với tài liệu địa chấn có độ phủ thấp.
+ Thân vỉa có độ liên tục và chất lượng chưa rõ ràng
+ Thu hồi bổ sung do áp dụng các quy trình thu hồi
gia tăng
+ Các tham số vỉa trung bình tốt hơn.
OIL4
 Sơ đồ phân cấp trữ lượng cho vỉa Dầu có mũ
khí
OIL RESERVOIR Crest structure
WELL
WITH GAS-CAP

1P GAS

GAS CAP
GAS-CAP
GAS
GOC

2P OIL
1P OIL
OIL
3P OIL
LKO
½ Way

Spill Point
 Sô ñoà phaân caáp tröõ löôïng cho
væa khí hoaëc væa daàu khoâng muõ
khí
WELL
Crest Structure
GAS RESERVOIR OR
OIL RESERVES
WITHOUT GAS-CAP
GAS or OIL

2P

1P
3P
LKG (LKO)

½ Way

Spill Point
 Các phương pháp xác định trữ
lượng dầu khí
• Việc tính trữ lượng dầu, khí, khí ngưng tụ có thể áp dụng các phương pháp thể
tích, cân bằng vật chất và các phương pháp khác phù hợp với mô hình địa chất và
mức độ tài liệu hiện có, trong đó phương pháp thể tích bắt buộc phải được áp
dụng còn các phương pháp khác thì tùy thuộc vào điều kiện cụ thể nhưng khi áp
dụng cần có lập luận về sự lựa chọn. Trữ lượng dầu khí cần được tính toán trên cơ
sở sử dụng mô phỏng Monte Carlo, các giá trị trữ lượng phải được thể hiện ở các
mức Tối thiểu, Kỳ vọng và Tối đa.
 Các phương pháp xác định trữ
lượng dầu khí
 Đối với trường hợp tính lại trữ lượng một mỏ dầu khí cần có sự so sánh các
thông số tại thời điểm tính lại với các thông số trước đây đã sử dụng và phân
tích các nguyên nhân sai lệch.
 Trữ lượng dầu, khí, khí ngưng tụ và các hợp phần của chúng phải được tính
riêng cho từng loại sản phẩm đối với từng thân chứa, từng loại đá chứa và cho
toàn mỏ, có đánh giá khả năng để đưa các đối tượng tính toán đó vào khai
thác.
 Khi tính trữ lượng, các thông số tính toán phải theo một hệ đơn vị thống nhất.
Con số trữ lượng cuối cùng phải được trình bày theo hệ mét (SI).
 2. QUY TRÌNH ĐÁNH GIÁ
Tập X,

Xác định đối tượng Thân Y

Phương pháp: thể

Lựa chọn phương
tích, MBE, DCA…
pháp phù hợp
+
Xác định và biện luận Phương
OIIP = 6,291*BRV suất
pháp xác*ϕ *
thông số đầu vào NTG*(1-Sw)*FVF

Đánh giá trữ lượng OIIP

BRV  NTG
Phân tích độ nhạy
Sw FVF
31/12/2015 Luận văn tốt nghiệp 92
Phương trình xác định trữ
lượng dầu khí theo phương
pháp thể tích
(+ mô phỏng Monte-Carlo)
 Vỉa Dầu (OIIP)
• OIIP = 6,291*BRV * * N/G*(1-Swo)/Boi.
OIIP: Trữ lượng dầu tại chỗ, bbl
6,291: Hệ số chuyển đổi đơn vị đo lường (m3 bbl)
: Độ rỗng trung bình của vỉa chứa , %
Swo : Độ bão hoà nước trong vỉa chứa ,%
BRV: Thể tích đá chứa, m3.
N/G: Tỷ số cát sét trong vỉa (%)
Boi: Hệ số thành hệ thể tích của vỉa dầu
• Lượng khí hòa tan trong dầu được tính theo công thức:
Gsi = OIIP * GOR
GOR: Tỷ số giữa lượng khí hòa tan trong dầu tại vỉa, scf/stb
Gsi: Lượng khí hòa tan trong dầu tại vỉa (mscf).
 Vỉa Khí (GIIP)
• GIIP = 35.3147 *BRV**N/G*(1-Swg)*GEF
GIIP: Trữ lượng khí tại chỗ, scf
35.3147: Hệ số chuyển đổi đơn vị đo lường (m3 cf)
: Độ rỗng trung bình vỉa khí, %
Sw: Độ bão hòa nước trung bình vỉa khí,%
BRV: Thể tích đá chứa, m3.
GEF: Hệ số giãn nở khí

• Condensate, khí bay hơi tại vỉa:

Ci = GIIP * CGR
CGR: Tỷ số Condensate và khí (STB/MMSCF)
Ci: Số lượng Condensate tại vỉa.(mscf)
Hình 3. Lát cắt địa chất thể hiện cấu trúc địa chất một vỉa lý tưởng
 Các thông số cho phương trình thể tích

•: Độ rỗng
• Sw: Độ bão hòa
• BRV hay Area: Thể tích vỉa chứa hay diện tích phần chứa
• N/G hoặc NP: Tỷ số hiệu dụng của vỉa chứa hoặc Pay
• Bo, Bg: Hệ số thành hệ thể tích dầu, khí
• GOR, WOR, GWR; (scf/stb): Tỷ số chất lưu
• CGR; (Stb/Mmscf): Tỷ số condensate- khí.
 Xác định độ rỗng theo Neutron
-Xaùc ñònh theo phöông phaùp Neutron:
HI - HImatrix HIsh - HImatrix
N - Vsh*
HImatrix - HI Fluid HImatrix - HI Fluid
=

HI : Chæ soá neutron cuûa ñaát ñaù töï

nhieân
HImatrix : Chæ soá neutron cuûa khung ñaù
Hifluid : Chæ soá neutron cuûa chaát löu chöùa
trong loã hoång cuûa khung ñaù
HIsh : Chæ soá neutron cuûa seùt
 Xác định độ rỗng theo Density
-Xaùc ñònh theo phöông phaùp maät ñoä:
Coâng thöùc

D =
 matrix- rock
-Vsh*
matrix - sh
 matrix - fluid matrix - fluid
D - Ñoä roãng cuûa ñaát ñaù tính theo maät ñoä
sh - Ñoä roãng cuûa ñaát ñaù seùt taïi væa
matrix – Maät ñoä ñaát ñaù khoái g/cc, g/cm3
 rock – Maät ñoä ñaát ñaù töï nhieân (theo ñöôøng cong maät ñoä), g/cc,
g/cm3
 Fluid – Maät ñoä chaát löu chöùa trong ñaát ñaù, g/cc, g/cm3

Ñoä roång toång N-D = (2N  2D )/2

 Xác định độ bão hòa nước Sw
Công thức Archie và Simandoux
Rw: Điện trở nươc vỉa. F  m
a
Rsh: Điện trở của sét. 
Công thức Archie: : Độ rỗng hiệu dụng.
I 
1
Rt: Điện trơ thực của thành hệ. SWn

a: Hệ số uốn khúc của khe rỗng.

n a * Rw m: số mũ độ gắn kết cement.
Sw = n: Số mũ độ bão hòa nước.
A, n, m: thay đổi cho từng vỉa riêng biệt.
Rt * m Các gia trị tham khảo là:
-a=1.0 & m=2 trong Carbonate,
Coâng thöùc Simandoux -a= 0.81 & n=2.0 trong cát cố kết,
-a = 0.62 & m=2.15 trong cát kết yếu
1.8 ≤ n ≤ 2.0
1 Vsh*Sw Sw* 
= +
Rt Rsh [a*Rw*(a-Vsh)]-1
Công thức xác định Vsh

• Xác định Vsh từ đường cong GR

Log Value-GRclean
• VshGR = ---------------
GR shale-GRclean
• Vsh = 0.083*(23.7*VshGR – 1.0) theo mối quan hệ của Larinov về
trầm tích Đệ Tam

LogValue: Giá trị GR được xác định từ tài liệu Log

GRshale: Giá trị GR đo từ tập sét vỉa
GRclean: Giá trị GR tập sét sạch của vỉa
 Các nguồn tài liệu sử dụng

TÀI LIỆU ĐỊA CHẤN-CẤU TRÚC.

TÀI LIỆU ĐỊA VẬT LÝ GIẾNG KHOAN VÀ TÀI LIỆU MẪU LÕI.

TÀI LIỆU DST or TST, RCI, MDT (Modular Dynamic Testing Tool), RFT.
 PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN


OIIP = 6,291*BRV * * NTG*(1-Sw)/FVF

MÔ HÌNH
GIẾNG CẤU TRÚC
KHOAN ĐỊA VẬT
THĂM LÝ GIẾNG
KHOAN PHÂN
DÒ 3A,
TÍCH
6A
PVT

31/12/2015 Luận văn tốt nghiệp 103

 Thể tích đá chứa
(BULK ROCK VOLUME : BRV)
hn
H
H/2
H/2
H

A0
A1

An-1
An

Công thức xác định BRV đối với vỉa lý tưởng:

BRV =(H/2)*(Ao + 2A1 + … 2An-1 +An ) + hn * (An/ 2)
Chiều dày hiệu dụng và ngưỡng tới
hạn
(NET- PAY & CUT-OFF DETERMINATION)
Sand
ĐỈNH TẬP

CUT -OFF Vshale TẦNG CHỨA (RESERVOIR)

CUT -OFF  NET SAND

CUT -OFF Sw NET PAY SAND

ĐÁY TẬP Shale

Thông thường ngưỡng giới hạn các thông số là:

Độ rỗng :  >10%
Độ bão hoà nước : Sw<70%.
Hàm lượng sét : Vsh<70%
 Monte Carlo Simulation

• Xác định các giá trị Min, Max, Most likely của các thông số , Sw, A và h (cấp
P1, P2, P3), hệ số thành hệ thể tích khí và dầu (Bo, Bg), tỷ số NP/G cho từng vỉa
sản phẩm riêng biệt cùng với sự phân bố xác xuất của từng thông số.

• Sử dụng chương trình mô phỏng tính toán trữ lượng Crystals Ball (thuật toán mô
phỏng Monte Carlo).
 Lựa chọn phương pháp chạy mô phỏng
Monte Carlo
Có 2 cách để chạy mô phỏng Monte Carlo:
1. Chạy cho toàn bộ vỉa và lấy P1, P2, P3 từ kết quả đầu ra của chương
trình (áp dụng trong các vỉa có tính chất ổn định).
2. Chạy mô phỏng cho từng cấp trữ lượng và lấy P50 làm giá trị của từng
cấp (áp dụng trong những vỉa phức tạp, tính chất vỉa thay đổi theo không
gian)
Monte Carlo Simulation
Parameter Min ML Max Units Remarks
BRV(Ai, hi) ft3 Assumption
Porosity Fraction Assumption
Saturation Fraction Assumption
N/G Fraction Assumption
Bo (Bg) Rb/stb Assumption
O(G)IIP 106 ft3 Forecast
Caáp Pi 106 m3 Forecast
(i: 1,2,3)
OIIP = 7,758 **(1-Sw)*A*h/Bo hoaëc
GIIP = 43,560 **(1-Sw)*A*h/Bg
 Regulations and Reporting

Major
Reserve Change
Categories

• Revisions
• Extensions and Discoveries
• Purchases & Sales
• Improved Recovery
• Reclassifications
OIL & GAS INITIAL IN PLACE
AND
RESERVES ASSESSEMENT REPORT

EXECUTIVE SUMMARY
I. INTRODUCTION
II. HISTORY AND STATUS
III. DATA BASE
IV. GEOPHYSICS
V. GEOLOGY VI. PETROPHYSICS
VII. RESERVOIR ENGINEERING
VIII. OIL AND GAS INITIALLY IN PLACE
IX. CONCLUSIONS AND RECOMMENDATIONS
Figures and tables
Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
(tự đọc)
 Báo cáo trữ lượng được chia làm hai phần

1. Phần nội dung báo cáo (tự đọc cased study RAR)

2. Phần phụ lục các bảng biểu, bản vẽ

 Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
I. Phần nội dung báo cáo
1. Giới thiệu
2. Lịch sử tìm kiếm, thăm dò và phát hiện mỏ
3. Tài liệu mẫu, các kết quả nghiên cứu phân tích, mẫu và thử
vỉa
3.1. Mẫu lõi, mẫu vụn, các kết quả nghiên cứu, phân tích
các loại mẫu và thi công giếng khoan.
3.2. Kết quả thử vỉa, thử dòng sản phẩm và khai thác thử
(nếu có) dầu/khí/nước.
3.3. Các khảo sát và nghiên cứu khác (Cổ sinh địa tầng,
Thạch học trầm tích, Địa hóa...).
4. Địa vật lý thăm dò
 Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
I. Phần nội dung báo cáo
4. Địa vật lý thăm dò
4.1. Tài liệu địa chấn:
- Mạng lưới tuyến địa chấn
- Tài liệu thu nổ thực địa và xử lý
- Đánh giá chất lượng tài liệu
- Minh giải tài liệu, chuyển đổi thời gian – độ sâu, các
nghiên cứu đặc biệt – AVO, CTC,,...
- Các nội dung kỹ thuật chưa rõ ràng cần kiến nghị để
bổ sung.
4.2. Bản đồ cấu tạo: Bản đồ đẳng thời (TWT) và bản đồ
đẳng sâu
4.3. Các khảo sát địa vật lý thăm dò khác (Trọng lực, Từ
trường...)
 Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
I. Phần nội dung báo cáo

5. Địa chất
5.1. Địa chất khu vực
5.2. Cấu trúc địa chất mỏ
- Địa tầng
- Kiến tạo: Hệ thống các đứt gãy, uốn nếp và lý giải tác
động của hoạt động kiến tạo đến sự hình thành các bẫy
dầu khí.
- Biểu hiện dầu khí và vỉa sản phẩm.
Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
I. Phần nội dung báo cáo

5.3. Thân dầu khí:

- Liên kết, tên gọi các vỉa sản phẩm
- Cấu trúc địa chất thân dầu khí
+Bản đồ nóc, đáy vỉa chứa
+Bản đồ đẳng dày, hệ số chứa hiệu dụng
+Lát cắt địa chất phần các vỉa chứa dầu khí
- Các mặt tiếp xúc dầu, khí, nước.
 Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
I. Phần nội dung báo cáo
6. Địa vật lý giếng khoan

6.1. Phương pháp, khối lượng và chất lượng tài liệu đo

6.2. Phương pháp và kết quả minh giải các thông số vỉa

6.3. Nghiên cứu, phân tích thông số vỉa theo mẫu lõi khoan
và liên kết với địa vật lý giếng khoan

6.4. Các vấn đề chưa rõ ràng cần được kiến nghị để bổ

sung.
 Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
I. Phần nội dung báo cáo
7. Đặc tính công nghệ kỹ thuật của thân chứa và dầu, khí,nước:
7.1. Tài liệu và chất lượng
7.2. Tính chất dầu/khí (PVT, API, GOR, CGR, Pb,...)
7.3. Tính chất thấm chứa
7.4. Nhiệt độ, áp suất vỉa
7.5. Nước vỉa, tính chất và động thái
7.6. Kết quả thử vỉa (RFT, MDT, DST,...), thử dòng thương
mại...
7.7. Tình hình khai thác/bơm ép dầu – khí – nước
Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
I. Phần nội dung báo cáo
7.8. Phương pháp tính toán và biện luận các thông số tính
trữ lượng
7.9. Phương pháp và công thức tính trữ lượng được áp
dụng
7.10. Ranh giới tính trữ lượng, biện luận về cấp trữ lượng,
mô tả sự thay đổi điều điện địa chất và trữ lượng so với lần
duyệt trước trong trường hợp tính lại trữ lượng, nguyên
nhân của sự thay đổi.
Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
I. Phần nội dung báo cáo
7.11. Biện luận giới hạn dưới (Giá trị tới hạn) của các tham
số
- Thể tích đá chứa
- Chiều dày chứa hiệu dụng
- Độ rỗng
- Độ bão hòa nước,...
- Tỷ trọng, mật độ dầu/khí, các thông số chuyển đổi thể
tích,...
- Động thái dòng sản phẩm và áp suất/năng lượng/sản
lượng khai thác vỉa,...
- Trữ lượng Dầu khí nguyên thủy tại chỗ của thân chứa
và mỏ
Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
I. Phần nội dung báo cáo
7.12. Luận chứng về hệ số thu hồi dầu, khí của mỏ

7.13. Trữ lượng dầu, khí, khí ngưng tụ và các thành phần đi
kèm

7.14. Các vấn đề tồn tại và kiến nghị để giải quyết

7.15. Kết quả tính trữ lượng bằng các phương pháp khác
tương tự, cân bằng vật chất... so sánh và biện luận với kết
quả tính trữ lượng bằng phương pháp thể tích.
 Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
I. Phần nội dung báo cáo
8. Kết luận và kiến nghị
- Những kết luận cơ bản về mức độ nghiên cứu cấu trúc địa
chất, kết quả tính trữ lượng dầu, khí, khí ngưng tụ, điều
kiện địa chất thủy văn và công nghệ khai thác mỏ có thể áp
dụng, đánh giá triển vọng chung của mỏ.
- Những kiến nghị về công tác thăm dò địa chất tiếp theo và
công tác nghiên cứu khoa học cần triển khai.
- Ý kiến chính thức của Nhà thầu hoặc Người điều hành
được ủy quyền và Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam về việc
trình Bộ Công nghiệp thẩm định và Thủ tướng Chính phủ
phê duyệt báo cáo trữ lượng.
 Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
II. Phụ lục các bảng biểu, bản vẽ
 Phần Phụ lục phải bao gồm tất cả các tài liệu, văn bản cần
thiết có liên quan đến việc thăm dò, tính trữ lượng mỏ và
các biểu bảng, bản vẽ cần dùng để minh họa bổ sung cho
phần lời của báo cáo.
A. CÁC BIỂU BẢNG
 Các biểu bảng trong phần Phụ lục phải chứa các số liệu gốc
và trung gian cần thiết cho việc kiểm tra các phép tính trữ
lượng. Nhất thiết phải có các bảng biểu sau đây:
 Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
II. Phụ lục các bảng biểu, bản vẽ
- Khối lượng khoan tìm kiếm, thăm dò
- Số liệu về khối lượng mẫu lõi lấy được và các dạng phân
tích
- Kết quả thử vỉa và nghiên cứu giếng khoan
- Tổ hợp địa vật lý giếng khoan đã thực hiện
- Thành phần hóa học và tính chất vật lý của nước vỉa
- Tài liệu về thạch học, trầm tích, vật lý của các tầng sản
phẩm
- Tính chất hóa lý của dầu
- Thành phần khí hòa tan trong dầu
- Các đặc tính của khí tự do
 Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
II. Phụ lục các bảng biểu, bản vẽ
- Các đặc tính của khí ngưng tụ
- Giá trị trung bình của độ rỗng, độ thẩm thấu và bão hòa dầu
khí.
- Các thông số tính và trữ lượng dầu, khí hòa tan của mỏ dầu
- Các thông số tính và trữ lượng khí tự do, khí ngưng tụ và các
thành phần đi kèm của mỏ khí.
- So sánh các thông số được chấp nhận khi tính lại trữ lượng
dầu, khí, khí hòa tan, khí ngưng tụ với số liệu đã được phê
duyệt.
- So sánh trữ lượng dầu, khí, khí hòa tan, khí ngưng tụ với trữ
lượng đã được phê duyệt.
- Các số liệu về khai thác các vỉa sản phẩm (nếu có).
 Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
II. Phụ lục các bảng biểu, bản vẽ
B. CÁC BẢN VẼ
1. Bản đồ khái quát vùng mỏ và vị trí của mỏ.
2. Bản đồ mạng lưới tuyến địa chấn.
3. Cột địa tầng.
4. Bản đồ đẳng thời và các mặt cắt đại diện.
5. Bản đồ đẳng sâu các ranh giới địa tầng chính.
6. Bản đồ đẳng dày các tầng cấu trúc của các đơn vị địa
tầng chứa dầu khí.
7. Các lát cắt địa chất đi qua các giếng khoan.
8. Các lát cắt địa chất của các vỉa chứa sản phẩm dầu khí
của mỏ qua các giếng khoan.
 Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
II. Phụ lục các bảng biểu, bản vẽ
9. Sơ đồ và bảng kết quả liên kết vỉa sản phẩm qua các
giếng khoan.
10. Bản đồ cấu tạo nóc và đáy vỉa sản phẩm.
11. Bình đồ tính trữ lượng dầu khí (tất cả bản đồ tỷ lệ 1:
25000 và lát cắt của mỏ phải có tỷ lệ lớn nhất theo khảo sát
địa chấn 2D hoặc 3D).
12. Bảng kết quả minh giải tài liệu địa vật lý giếng khoan
và thử vỉa các vỉa sản phẩm của từng giếng khoan – tỷ lệ
đứng 1/200.
 Trình tự thực hiện một báo cáo trữ lượng
II. Phụ lục các bảng biểu, bản vẽ
14. Bảng kết quả phân tích, mô tả mẫu lõi, mẫu vụn.
15. Tài liệu và kết quả thử vỉa, thử dòng sản phẩm và khai
thác (nếu có): sản lượng khai thác dầu/khí/nước, áp suất,
nhiệt độ, theo dõi, kiểm tra giếng,...
16. Tài liệu độ lệch giếng khoan.
17. Danh mục tài liệu đã sử dụng để lập báo cáo, các tài
liệu và báo cáo khác có liên quan (theo yêu cầu).
18. Các bản in trên máy tính điện tử, chương trình phần
mềm được áp dụng để tính toán.
 Thủ tục nộp và
trình duyệt báo cáo trữ lượng dầu khí
(tự đọc)
1. Thủ tục nộp báo cáo
Trước khi đề nghị phê duyệt Báo cáo trữ lượng dầu khí,
Nhà thầu hoặc Người điều hành được ủy quyền phải thỏa
thuận với Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam về nội dung và
thông qua Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam, Nhà thầu hoặc
Người điều hành được ủy quyền trình Bộ Công nghiệp để
thẩm định.
 Thủ tục nộp và
trình duyệt báo cáo trữ lượng dầu khí
2. Hồ sơ báo cáo
 Hồ sơ báo cáo trữ lượng mỏ dầu khí, báo cáo tính lại trữ
lượng mỏ dầu khí kèm theo công văn đề nghị thẩm định
của Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam gửi Bộ Công nghiệp
bao gồm:
- Báo cáo đầy đủ (bằng tiếng Việt hoặc tiếng Anh);
- Báo cáo tóm tắt ( bằng tiếng Việt và tiếng Anh);
- Các đĩa CD-ROM ghi toàn bộ nội dung, dữ liệu số
hóa của báo cáo;
- Ý kiến thỏa thuận của Tổng Công ty Dầu khí Việt
Nam.
 Thủ tục nộp và
trình duyệt báo cáo trữ lượng dầu khí
3. Thẩm định và Phê duyệt
 Trên cơ sở tờ trình của Nhà thầu hoặc Người điều hành
được ủy quyền và ý kiến thỏa thuận của Tổng Công ty Dầu
khí Việt Nam, Hội đồng thẩm định trữ lượng dầu khí do Bộ
Công nghiệp chủ trì sẽ tiến hành thẩm định báo cáo trữ
lượng dầu khí. Sau khi báo cáo trữ lượng dầu khí được
thẩm định đạt yêu cầu, Bộ Công nghiệp trình Thủ tướng
Chính phủ phê duyệt.
 Ví dụ minh họa sử dụng phương pháp
thể tích để tính trữ lượng

Ví dụ 1: Sử dụng mô hình Monte Carlo để tính trữ lượng

dầu hoặc khí của một cấu tạo A nào đó.
Ứng dụng phương pháp thể tích với công thức tính toán
trữ lượng cho dầu và khí như sau:
Cho dầu: OIIP = 6,291*BRV * * N/G*(1-Swo)/Boi. (*)
Cho khí: GIIP = 35.3147 *BRV**N/G*(1-Swg)*GEF (**)
 Ví dụ minh họa sử dụng phương pháp
thể tích để tính trữ lượng

35.317: hệ số chuyển đổi đơn vị đo lường (m3 cf)

GEF: hệ số giãn nở khí; =1/Bg
Các giá trị của các biến số trong công thức (*) và (**)
không phải là một con số xác định mà là một dãy các con số với
tần suất xuất hiện khác nhau. Nếu trong quá trình tính toán
chúng ta chỉ dùng các giá trị đại diện cho từng biến số thì kết quả
tính toán sẽ có độ chính xác không cao. Do đó muốn kết quả tính
toán có độ chính xác hơn, sát với thực tế hơn thì phải áp dụng
phương pháp mô phỏng xác suất.
 Ví dụ minh họa sử dụng phương pháp
thể tích để tính trữ lượng

Phương pháp mô phỏng được dùng là phương pháp mô

phỏng Monte-Carlo. Hàm phân bố thường được dùng là hàm
phân bố tam giác (triangular). Hàm phân bố này hường được
chọn bởi cho phép xác định được ba giá trị nhỏ nhất
(Minimum), lớn nhất (Maximum) và giá trị có khả năng nhất
(Mostlikely), đồng thời những giá trị gần với giá trị có khả
năng nhất sẽ xuất hiên nhiều hơn.
 Ví dụ minh họa sử dụng phương pháp
thể tích để tính trữ lượng

Mô phỏng Monte-Carlo được chạy với tần suất khác nhau

tùy thuộc vào từng công ty, tuy nhiên thường được chạy với
10.000-1.000.000 vòng lặp và chỉ chạy phân bố cho BRV,
NTG, độ rỗng, độ bão hòa, GOR và hệ số thành hệ dầu/khí
(nếu có thể).
Ví dụ minh họa sử dụng phương pháp
thể tích để tính trữ lượng
Do đặc tính của từng khu vực nên việc sử dụng các định nghĩa của SPE làm cơ sở
cho việc phân cấp trữ lượng là hợp lý nhất. Sự phân cấp trữ lượng được cụ thể
chia ra cấp P1 (proven), cấp P2 (probable) và cấp P3 (posible).

OIL RESERVOIR WITH GAS-CAP Crest structure

WELL

1P GAS

GAS CAP
GAS-CAP
GAS
GOC

1P OIL 2P OIL
OIL
3P OIL
LKO
½ Way
P2
Spill Point P3

Sơ đồ phân cấp trữ lượng cho vỉa dầu có mũ khí

 Ví dụ minh họa sử dụng phương pháp
thể tích để tính trữ lượng
Cấp P1 (proven) là trữ lượng ứng với phần diện tích có giới hạn
trên là đỉnh cấu tạo và giới hạn dưới là đáy vỉa hoặc phần diện tích
được xác định từ kết quả minh giải tài liệu áp suất (nếu có).
Cấp P2 (probable) là trữ lượng ứng với phần diện tích có giới hạn
trên là đáy vỉa và dưới là điểm giữa của khoảng cách từ đáy vỉa đến
điểm tràn của cấu tạo hoặc phần diện tích được xác định từ kết quả
minh giải tài liệu áp suất (nếu có).
Cấp P3 (possible) là trữ lượng ứng với phần diện tích có giới hạn
trên là độ sâu tương ứng với điểm giữa của khoảng cách từ đáy vỉa
P2
đến điểm tràn của cấu tạo và dưới là điểm tràn của cấu P3
tạo hoặc
phần diện tích được xác định từ kết quả minh giải tài liệu áp suất
(nếu có).
 Ví dụ minh họa sử dụng phương pháp
thể tích để tính trữ lượng

Trong một vỉa sản phẩm, ranh giới dầu (khí) nước
(OWC/GWC) được xác định thông qua giá trị gradient
của dầu (khí) trong vỉa và giá trị gradient của nước đáy.
Nếu hai giá trị này được xác định chính xác thì ta có
được ranh giới dầu (khí) nước tính cho P1 và P2=P3=0.
 Ví dụ minh họa sử dụng phương pháp
thể tích để tính trữ lượng
Trong trường hợp chỉ xác định được khoảng biến thiên của hai
thông số thì ta sẽ có được ba giá trị của gradient nước (Min,
Mostlikely và Max) và ba giá trị của gradient dầu (khí) (Min,
Mostlikely và Max). Khi đó ranh giới dầu (khí) nứơc P1 là độ sâu
của giao điểm giữa hai đường dựng từ giá trị gradient lớn nhất
của dầu (khí) nước. P2 là độ sâu của giao điểm giữa hai đường
dựng từ giá trị gradient có khả năng nhất của dầu (khí) nước và
P3 là độ sâu của giao điểm giữa hai đường dựng từ giá trị gradient
nhỏ nhất của dầu (khí) nước.
 Ví dụ minh họa sử dụng phương pháp
thể tích để tính trữ lượng

Do áp dụng phương pháp xác suất nên trữ lượng ứng với mỗi cấp

không phải là một con số mà là một dãy số với tần suất xuất hiện

khác nhau. Từ kết quả thu được cho thấy ứng với mỗi cấp trữ

lượng thì các giá trị P90, P50, P10 là đại diện nhất.

P90: trữ lượng hydrocarbon tương ứng với xác suất tích dồn 90%

P50: trữ lượng hydrocarbon tương ứng với xác suất tích dồn 50%

P10: trữ lượng hydrocarbon tương ứng với xác suất tích dồn 10%
 Ví dụ minh họa sử dụng phương pháp
thể tích để tính trữ lượng
Cách chọn các giá trị để chạy phân bố cho độ rỗng, độ bão hòa và
hệ số thành hệ dầu/khí cụ thể như sau:

Độ rỗng, độ bão hòa nước (thông số):

Trong một vỉa, sau khi đo Log ta sẽ được một chuỗi các giá trị của
thông số. Sau đó dựng đồ thị biểu diễn các thông số vượt qua giá trị
giới hạn của tất cả các vỉa theo độ sâu để loại bớt đi các giá trị dị
thường. Kết quả mỗi vỉa sẽ có một dãy số. Trung bình số học theo
chiều sâu ta được giá trị có khả năng nhất. Giá trị lớn nhất và nhỏ
nhất được chọn ứng với giá trị lớn nhất và nhỏ nhất của dãy số thu
được.
Hệ số thành hệ thể tích dầu và hệ số giãn nở khí:
Được lấy từ kết quả phân tích tài liệu PVT.