Tri Kaya Parisudha
Tri Kaya Parisudha
Tri Kaya Parisudha
Suksma atur uningayang titiang majeng ring sang ugrawakya antuk galah sane katiba
ring padewekan titiang, melarapan antuk asung kertha wara nugraha Ida Sang Hyang Widhi
Wasa, mogi-mogi iraga sareng sami prasida ngamolihang kerahajengan lan kerahayuan “Om
Ano Badrah Krtawo Yantu Visvatah” mogi-mogi pikayunan sane becik rauh saking paidep
Majeng ring Dane jro mangku sane wangiang titiang para Manggala sane
mustikayang titiang, angga panureksa sane dahat kusumayang titiang, Ida dane sareng sami
sane dahat suksmayan titiang. Ring rahina sane kalintang becik puniki rasa angayu bagia
pisan, titiang pacang ngaturang dharma wacana indik “Ngelaksanayang Tri Kaya
Parisudha”
Inggih ida dane miwah semeton sane dahat suksemayang titiang, ngeninin indik
kawentenang abb utawi pakibeh jagat nemonin kaliyuga sekadi mangkin, mejanten akeh
pemargine sane sanglad tur sane nenten sandang tinututin, wastu punika banget mamurti
turmaning kapucukang ring sang sane madue kuasa ring jagate, mahawinan akeh pemargine
Tri Kaya Parisudha inggih punika ajahan kebenaran Agama Hindu. Tri Kaya
Parisudha ngawit saking semboyan dharma sane mamunyi : “Paropakaran Punya Ya,
Papaya, Para Piadanam” tegesipun Tri Kaya Parisudha kawangun antuk tiga kruna,
kapertama Tri tegesnyane tiga, Kaya tegesipun gerak utawi perbuatan lan Parisudha sane
mateges suci. Tri Kaya Parisudha tegesipun tiga gerak utawi perbuatan sane musti kasuciang.
Ring kalpa puniki meweh pisan iraga nemu manusa sane berbudi pekerti luhur,
mawinan irika iraga sareng sami musti menanamkan ajahan – ajahan kebaikan ring semeton
irage sareng sami. Uning iraga yening Tri Kaya Parisudha inggih punika tiga parilaksana sane
becik, ring ajahan puniki wantah mrasidayang anggen pedoman iraga sareng sami rikala
1) Kayika tegesnyane perbuatan minab ring parilaksana sane becik. Conto nyane inggih
punika nenten menyiksa utawi membunuh makhluk lain. Nanging yening membunuh anggen
upacara yadnya (persembahan) nike kedadosang. Napi mawinan? Mawinan nike perilaksana
sane prasida mengangkat kualitas hewan punika yening dibunuh anggen yadnya.
2) Wacika inggih punika perkataan minab ring raos lan tutur (basa) sane becik, Umpami,
nenten ingkar ring satya utawi ucapan, nenten nguluk uluk anak len. Yening iraga mebuat
3) Manacika inggih punika pikiran minab ring manah utawi idep sane becik. Conto nenten
Yening iraga sareng sami makarya parilaksana sane nenten becik wantah hasil sane
katerima sami buruk, sebaliknya yening iraga makarya parilaksana sane becik wantah
Ayu pikardi ayu pinanggih : perbuatan sane becik hailnya sami becik.
Ring kalpa mangkin, sane kabaos kaliyuga wiadin zaman kali, yugane sampun usak,
nika ngranayang jagat mangkine akeh byuta, akeh kapialang, bromocorah, duratmaka,
durjana, miwah dusta. Akeh jadmane sane madat, madon, ngulurin sadripu sane ngametuang
sapta timira ring manusane soang-soang. Akeh manusa sane mabuk. Mabuk olih sastra,
mabuk olih kemudan, mabuk krana harta lan brana, mabuk olih mangan lan nginum.
Nika, mawinan irika iraga sareng sami patut saling asah asih lan asuh, ring semeton
iraga sareng sami. Antuk Tri Kaya Parisudha pasawitran, pasemetonan, bebanjaran dados
ingkup, salunglung sabayantaka, paras paros sarpanaya, sagalak sagilik saguluk. Kenten baos
para lingsire nguni. Yening sampun prasida paras paros, sagalak sagilik saguluk tur sane
lianan punika, pastika sampun tatujon agama “Moksa lan jagadhita” prasida kapangguh.
Ainggih kadi asapunika dharma wacana sane prasida aturin titiang ring galahe sane
becik puniki. Titiang nunas pengampura ping banget, inggian daging dharma wacana titiang.
Antuk kirang lan langkungnya nenten lali titiang nglungsur gung rena sinampura.
Taler nenten lali titiang ngaturang suksmaning manah antuk uratian ida dane sareng sami.
Pinaka pamuput atur, pinih untat sineb titiang antuk Parama Shanti,