See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.net/publication/274076843 Öğretmen Görüşüne Göre Türkçe Olimpiyatları’nın Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimine ve Öğrenimine Etkisi Article · October 2014 CITATIONS READS 0 17 1 author: Mustafa Arslan International Black Sea University 38 PUBLICATIONS 17 CITATIONS SEE PROFILE Some of the authors of this publication are also working on these related projects: Burch Dictionary View project All content following this page was uploaded by Mustafa Arslan on 27 March 2015. The user has requested enhancement of the downloaded file. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi SDU Faculty of Arts and Sciences Journal of Social Sciences Ağustos 2014, Sayı: 32, ss. 247-260 August 2014, No: 32, pp..247-260 Öğretmen Görüşüne Göre Türkçe Olimpiyatları’nın Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimine ve Öğrenimine Etkisi Ahmet GÜRDAL ∗ MustafaARSLAN ∗∗ ÖZET Bu araştırmanın amacı Türkçe Olimpiyatları’nın yabancıların Türkçe öğrenimine etkisini öğretmen görüşlerine göre saptamaktır. Dünyada hızlı bir şekilde gelişen Türkiye ile birlikte Türkçe de en çok öğrenilen yabancı dillerden birisi durumuna gelmiştir. Değişik ülkelerde Türkçe öğretenlerin görüşüne göre Türkçe Olimpiyatları'na hazırlanan veya katılan öğrencilerin Türkçe Olimpiyatları'nın Türkçe öğrenmelerinde etkisini araştırmak üzere yarı yapılandırılmış anket yoluyla veriler toplanmıştır.Elde edilen veriler SPSS programında analiz edilerek frekans dağılımları ve yüzdelik oranları hesaplanmıştır. Bulgulara göre Türkçe Olimpiyatları'nın Türkçe öğrenenler üzerinde dili kullanmada ve kültür aktarımında doğrudan etkili olduğu anlaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Yabancı dil olarak Türkçe, Öğretim ve öğrenime etkisi, Türkçe Olimpiyatları, Öğretmen görüşü. Teachers' Views of the Effects of Turkish Language Olympiads on the Teaching and Learning of Turkish as a Foreign Language ABSTRACT The aim of this research is to determine the effects of Turkish Language Olympiads on teaching Turkish as a foreign language in the light of the opinions of teachers. In tandem with a rapidly developing Turkey, the Turkish Language has become one of the most learned languages in the world. In order to research the effect of Turkish Language Olympiads on teaching and learning the Turkish Language, data were collected through a questionnaire ascertaining the views of Turkish Language teachers in various countries. Frequency distribution and percentages were calculated by analyzing the collected data using SPSS. Findings indicate that Turkish Language Olympiads have a positive effect on the learning of Turkish in terms of using of the language and conveying theculture. Keywords: Turkish as a Foreign Language, Effects on Teaching and Learning, Turkish Language Olympiads, Teachers' Opinions 1. GİRİŞ Küreselleşen dünyada geçerli bir yabancı dil öğrenmek insanlar için önemli bir ayrıcalık haline gelmiştir. İnsanların ticari ilişkilerini daha kolay yürütme isteği, aradığı bilgiye ulaşıp onu anlama isteği, farklı kültürleri tanıma isteği ve yeni dostluklar kurma isteği yabancı dil öğrenmeyi zorunlu kılmıştır. Yabancı dil bilmek bir kişinin iş sahibi olmasında, farklı ülkelerde üniversite okumasında, kariyer yapmasında önemli bir ∗ Doktora Öğrencisi, International Burch University, Eğitim Fakültesi, Saraybosna – Bosna Hersek, ahmedimbosna@hotmail.com ∗∗ Doç.Dr., Canik Başarı Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Öğretmenliği Bölümü, marslan@basari.edu.tr 248 Öğretmen Görüşüne Göre Türkçe Olimpiyatları’nın Yabancı Dil Olarak… aşama olarak görülmektedir. Bu bağlamda yabancı dil öğrenmek amacıyla insanlar kurslara, dil merkezlerine ve özel okullara başvurmaktadırlar. Kimi aileler, çocuklarının yabancı dil öğrenmeleri için maddi tüm imkânlarını seferber ederek, iyi bir yabancı dil öğrenmesi için yurt dışına göndermektedirler. Son on yılda Türkiye’nin dünyadaki ekonomik, siyasi ve politik alanda daha fazla etkili olmasıyla Türk diline olan ilgi de artmıştır. Türkiye büyüyen ekonomisi ve kültürel özellikleriyle dünyadaki birçok ülkenin dikkatini çekmektedir. Dünyadaki Türk okulları ve dizi filmler Türkçeyi yurt dışında daha popüler hale getirmiştir. Okullarda ve dil merkezlerindeki Türkçeye olan ilgi ve talep de bu doğrultudadır. Dünyada Türkçeye olan ilginin artmasında Türkçe Olimpiyatları’nın önemi de büyüktür. Bu kapsamda 2003 yılından beri yurt dışındaki Türk okulları, kurslar ve yüksek öğrenim gören öğrencilerin katılımıyla Türkçeder tarafından Türkçe Olimpiyatları düzenlenmektedir 1 Öğrenciler bu yarışmalara hazırlanarak, dünyanın farklı ülkelerinden gelen finalist öğrencilerle yarışmaktadırlar. Dili daha iyi öğrenmek ve öğrenilenlerin daha kalıcı olmasını sağlamak bakımından yarışma, olimpiyat tarzı aktiviteler önemlidir. “Okul dışında öğrenme, farklı durum ve ortamlarda bireye gerçek yaşam alanında uygulamalı biçimde öğrenme fırsatları sunmaktadır. Öğrenciler bu tür öğrenme ortamlarında kendi özelliklerine uygun öğrenmeyi gerçekleştirebilirler. İstedikleri sürede ve miktarda bilgi, beceri ve davranışı öğrenip kullanabilirler”. 2 Türkçe Olimpiyatları okul dışı etkinlikler kapsamında öğrencilerin Türkçelerini geliştirip, pekiştirebilecekleri ortamlardan biridir. Dil öğretiminde motivasyonu olumlu etkileyen bu tür aktiviteler bireylerin dikkatini çekmekte ve hedef dili daha iyi öğrenmelerine yardımcı olmaktadır. Bu kapsamda dünyada farklı dillerde bu tür yarışmaların yapıldığı görülmektedir. İngilizce, Türkçe, Almanca ve Arapça gibi dillerde değişik kurumlar tarafından yarışmalar organize edilmektedir. Uluslararası EF English Challange, internet üzerinden yapılan ödüllü bir yarışmadır. Bu yarışmanın sonucunda katılımcılara sertifika ve seyahat ödülleri verilmektedir.3 Bu tür dil olimpiyatlarından bir diğeri de Uluslararası Almanca Olimpiyatları’dır. Bu olimpiyat Goethe Enstitüsü ve Almanca Öğretmenler Birliği tarafından düzenlenmektedir. 4 Uluslararası Arapça yarışmaları ise üç yıldır yapılmakta ve başarılı olanlar çeşitli şekillerde ödüllendirilmektedir. 5 Bu yarışmalar arasında son on yıldır yapılan Türkçe Olimpiyatları önemli bir yere sahiptir. Çünkü Türkçe Olimpiyatları, Türkiye'nin en büyük uluslararası markalarından biri haline gelmiştir. Alanında bu denli bir başka örneği olmayan dünyanın en sıra dışı, en muhteşem, en etkileyici organizasyonu olmayı başarmıştır. 6 Dünyanın yaklaşık 140 ülkesinden katılan 1 Mustafa Arslan, “Tarihi Süreçte Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi-Öğrenimi Çalışmaları”, KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 2012, s.181. 2 Sedat Maden, “Temel Dil Becerilerinin Eğitimi Açısından Ders Dışı (İnformal) Etkinliklere Yönelik Öğretmen ve Öğrenci Tercihleri”, Milli Eğitim Dergisi, S. 196, 2012, s. 40. 3 Ef English Challenge, Sınav, http://www.ef.com.tr/campaign/gec-2012/the-test/, 10.05.2013. 4 Almanca Olimpiyatı, Uluslararası Almanca Olimpiyatları. http://www.haberler.com/uluslararasialmanca-olimpiyatlari-2159632-haberi/, 10.05.2013. 5 Arapça Yarışmaları, Hakkında. http://www.arapcayarismalari.org.tr/ 2012/hakkinda/, 10.05.2013. 6 Osman Özsoy, Türkçe Olimpiyatları'nı Gölgelemek İsteyenler, http://yenisafak.com.tr/yazarlar/osmanozsoy/turkce-olimpiyatlarini-golgelemek-isteyenler/32535, 10.05.2013. Ahmet GÜRDAL & Mustafa ARSLAN 249 yabancı öğrenciler arasında farklı kategorilerde yarışmalar yapılmakta ve Türkçeyi en iyi konuşan, kullanan ve yazabilen öğrencilere çeşitli ödüller ve sertifikalar verilmektedir. Türkçe Olimpiyatları’nda yabancı dil Türkçe yarışmaları, ana dili Türkçe yarışmaları ve öğretmen yarışmaları olmak üzere üç kategoride 19 farklı yarışma yapılmaktadır. Bu yarışmalar şunlardır: 1.Yabancı Dil Türkçe Yarışmaları 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Konuşma Yarışması Yazma Yarışması Dil Bilgisi Yarışması Şarkı Yarışması Şiir Yarışması Ses Yarışması Okuma Yarışması Genel Kültür Yarışması Kısa Film Yarışması Özel Beceriler Yarışması Halk Oyunları Yarışması Deneme Yarışması Ebru Yarışması Kitap Tanıtım Yarışması Ülke Tanıtım Stantları Yarışması 2.Ana Dili Türkçe Yarışmaları 1. 2. 3. Okuma Yarışması Şiir Yarışması Genel Kültür Yarışması 3. Öğretmen Yarışması 1. Bilgi Yarışması 7 Türkçe Olimpiyatları’na hazırlanan öğrencilerin Türkçelerini daha hızlı geliştirmeleri muhtemeldir. Çünkü öğrenciler yarışmalara hazırlanırken daha iyi motive olurlar ve öğrendiklerini pratik ederler. Finale kalmaları durumunda Türkiye’ye gidecek olmaları, çeşitli ödüller ve sertifikalar kazanacak olmaları da katılımcıların isteklendirilmesinde etkili unsurlardır. Yarışmaya katılacak adaylar kendilerine ayrı bir çalışma programı çıkartıp boş zamanlarında Türkçe çalışarak yarışmaya hazırlanmak durumundadırlar. Bütün bu faaliyetler öğrencilerin ilgi ve merakını Türkçe üzerinde yoğunlaştırmakta ve dili daha çok kullanmalarına olanak sağlamaktadır. Türkçe Olimpiyatları içerisinde yer alan ülke stantları yarışması, öğrencilerin kendi kültürlerini Türkiye’de sergileme imkânı sunmaktadır. Yarışmacı öğrencilerin stantlarda kültürel zenginliklerini Türkçe olarak tanıtmaları, izleyicilerin dikkatini daha da çekmekte ve aralarında bir yakınlaşma oluşturmaktadır. Öğrenciler kendi Türkçe Olimpiyatları, 10.05.2013. 7 Yarışmalar. http://www.turkceolimpiyatlari.org/ Yarismalar/?Dil=TR), 250 Öğretmen Görüşüne Göre Türkçe Olimpiyatları’nın Yabancı Dil Olarak… kültürlerini Türkçe anlatırken ana dil konuşucularıyla doğal olarak birebir pratik yaparlar. Dil öğretimi aynı zamanda bir kültür aktarımıdır. Yabancılar, Türkçeyle birlikte Türkiye’yi ve Türk kültürünü de tanıma ve öğrenme fırsatı bulurlar. Bireyler bir öğrenirken hedef dili konuşanların kültürüne, toplumsal yaşamına ilgi duyarlar. 8 Öğrenciler Türkçeyi, Türk kültürünü daha yakından tanırlar ve dilin yaşandığı ortamı görürler. Bu tür etkinlikler öğrenicilerin Türkçelerini ilerletmekte hem de Türk insanı ile olan ilişkisini kuvvetlendirmektedir. 2. YÖNTEM 2.1 Araştırmanın Yöntemi Türkçe öğretmek üzere yurt dışındaki kurumlarda çalışan öğretmenlerin görüşüne göre Türkçe Olimpiyatları’nın yabancı dil olarak Türkçenin öğretimine ve öğrenimine etkisini belirlemek amacıyla yapılan bu çalışma nitel bir araştırmadır. 2.2.Araştırma Grubu Araştırmaya Bosna Hersek’ten 13; Gürcistan’dan 8; Mısır, Myanmar, Nijerya, Irak ve Tacikistan’dan 2’şer; Kazakistan, Moğolistan, Somali, Yemen, Dağıstan, Türkmenistan, Romanya, Afganistan, Pakistan, Ürdün, Kırgızistan, Arnavutluk, Senegal ve Moldova’dan 1’er olmak üzere toplam 45 öğretmen katılmıştır. 2.3. Verilerin Toplanması Yurt dışında 21 farklı ülkede görev yapmakta olan öğretmenlerin görüşlerine başvurularak açık görüşme yoluyla veriler toplanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış anket (likert ölçeği) uygulanmıştır. Ankette adaylara 22 soru yöneltilmiştir. Katılımcılardan kendilerine yöneltilen sorulara “Kesinlikle Katılıyorum” (1), “Katılıyorum” (2), “Kısmen Katılıyorum” (3), “Katılmıyorum” (4), “Kesinlikle Katılmıyorum” (5) şeklinde yanıtlar vermeleri istenmiştir. 2.4. Verilen Çözümlenmesi Yapılan çalışmada verilerin çözümlenmesi için SPSS programı kullanılmıştır. SPSS programında verilerin frekans dağılımı ve yüzdelik oranları analiz edilmiştir. 3. BULGULAR VE YORUMLAR Verilerin analiz edilmesi sonucunda ulaşılan bulguların frekans dağılımları ve yüzdelikleri tablolar halinde verilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular aşağıdaki gibi gerçekleşmiştir. Çalışmaya katılan öğretmenlerin demografik bilgileri incelendiğinde % 73.3'ü erkek, % 26.7'si bayan; yaş dağılımları % 57.8'i 20-30 yaş arasında, % 37.8'i 31-40 yaş arasında ve % 4.4'ü 41 yaş ve üzeri; tecrübe dağılımları % 44.4'ü 0-5 yıl arası, % 26.7'si 6-10 yıl arası, % 28.9'u 11 yıl ve üzeri tecrübeye sahip oldukları belirlenmiştir. Yaş dağılımı ve iş tecrübelerinden anlaşılacağı üzere çalışmaya katılan öğretmen kadrosu dinamik bir yapıya sahiptir. M. Bahaddin Acat ve Seyfettin Demiral, “Türkiye’de Yabancı Dil Öğreniminde Motivasyon Kaynakları ve Sorunları”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, Sayı 31, 2002, s.316. 8 Ahmet GÜRDAL & Mustafa ARSLAN sağlar. 251 Tablo 1.Türkçe olimpiyatları yabancıların Türkçe öğrenmesine olumlu katkı Kesinlikle Katılıyorum Katılıyorum Kısmen Katılıyorum Katılmıyorum Kesinlikle Katılmıyorum Toplam f 33 11 1 0 0 45 % 73,3 24,4 2,2 0 0 100,0 Tablo 1’e göre Türkçe olimpiyatlarının, yabancıların Türkçe öğrenmesinde olumlu bir katkı sağladığı anlaşılmaktadır. Bu bağlamda araştırmaya katılan öğretmenlerin % 97,7’si (kesinlikle katılıyorum %73,3 + katılıyorum %24,4) Türkçe olimpiyatlarının, Türkçe öğrenmeye etkisini olumlu bulmaktadır. Tablo 2.Türkçe olimpiyatları öğrencilerin Türkçeye olan ilgisini daha da artırmıştır. F % Kesinlikle Katılıyorum 28 62,2 Katılıyorum 13 28,9 Kısmen Katılıyorum 4 8,9 Katılmıyorum 0 0 Kesinlikle Katılmıyorum 0 0 Toplam 45 100,0 Türkçe olimpiyatlarının öğrencilerin Türkçeye olan ilgisine etkisi (% 62,2 kesinlikle katılıyorum +% 28,9 katılıyorum) % 91,1 oranındadır. Bu sonuca göre Türkçe olimpiyatları öğrencilerin Türkçeye olan ilgisini, merakını artırmaktadır. Görsel ve yazılı yayın organlarından da takip edildiği kadarıyla Türkçe olimpiyatları, yurt dışında ülkelerin kendi içerisindeki elemelerden Türkiye’deki finallere kadar insanlarda büyük bir heyecan ve ilgi uyandırmaktadır. 9 Tablo 3.Türkçe olimpiyatları öğrencilerin ders dışı Türkçe faaliyetlerine daha çok katılmalarını sağlar. f % Kesinlikle Katılıyorum 32 71,1 Katılıyorum 10 22,2 Kısmen Katılıyorum 2 4,4 Katılmıyorum 1 2,2 Kesinlikle Katılmıyorum 0 0 Toplam 45 100,0 Türkçe Olimpiyatları, Hakkımızda.http://www.turkceolimpiyatlari.org/ Kurumsal/Yazilar.aspx?Yazi=2, 10.05.2013. 9 252 Öğretmen Görüşüne Göre Türkçe Olimpiyatları’nın Yabancı Dil Olarak… Araştırmada elde edilen diğer bir bulguya göre % 93,3’lük oranla (% 71,1 kesinlikle katılıyorum, % 22,2 katılıyorum) Türkçe olimpiyatları, öğrencilerin ders dışı Türkçe faaliyetlere daha çok katılmalarını sağlamaktadır. Ders içi faaliyetler hedef dilin istenilen ölçüde öğretilmesinde büyük katkısı olmasına rağmen yeterli olmamaktadır. Ders dışıbirtakım faaliyetlerle öğrenciler hedef dili kullanabilme fırsatı yakalarlar. 10 Tablo 4.Türkçe olimpiyatlarında verilen ödüller öğrencilerin Türkçeye olan ilgilerini artırır. f % Kesinlikle Katılıyorum 25 55,6 Katılıyorum 14 31,1 Kısmen Katılıyorum 5 11,1 Katılmıyorum 0 0 Kesinlikle Katılmıyorum 0 0 Toplam 44 97,8 Türkçe olimpiyatlarında verilen ödüllerin öğrencilerin Türkçeye olan ilgilerine yönelik etkisine deneklerin % 55.6’sı kesinlikle katılıyorum, % 31.1’i katılıyorum, % 11.1’i kısmen katılıyorum şeklinde yanıtlar vermişlerdir. Davranışçı yaklaşıma göre psikologlar insan davranışları üzerinde ödüllerin etkili olduğunu, bireyin her zaman olumlu pekiştirgeç beklentisi içerisinde olduğunu belirtirler. 11 Bu doğrultuda araştırma sonucuna görede öğrencilerin Türkçeyi öğrenmek istemelerinde ve Türkçe olimpiyatlarına hazırlanmalarında ödülün etkili olduğu söylenebilir. Tablo 5.Türkçe olimpiyatları öğrencilerin Türk kültürünü tanımalarında etkilidir. F % Kesinlikle Katılıyorum 31 68,9 Katılıyorum 9 20,0 Kısmen Katılıyorum 4 8,9 Katılmıyorum 0 0 Kesinlikle Katılmıyorum 1 2,2 Toplam 45 100,0 Tablo 5’e göre Türkçe olimpiyatlarının, öğrencilerin Türk kültürünü tanımalarındaki etkisi yüksektir. Bu duruma öğretmenlerin % 68.9’u kesinlikle katılıyorum, % 20.0’ı katılıyorum, % 8.9’u ise kısmen katıldıklarını belirtmişlerdir. Dil Dilset Akademi, (2013).Ders Dışı Türkçe Öğretim Faaliyetleri. http://www.dilset.com/akademi/index.php/website/content/2191, 10.05.2013. 11 Derya Balcı, Yabancı Dil Öğretiminde Motivasyon. http://www.ingilish.com/db1.htm. 10.06.2013 10 Ahmet GÜRDAL & Mustafa ARSLAN 253 kültürün ürünüdür ve dile o toplumun kültürel özellikleri etki Dolayısıyla Türkçe olimpiyatları ile Türkçelerini geliştiren öğrenciler, Türk kültürünü de öğrenirler. Ayrıca Türkçe Olimpiyatları, öğrencilerin kendi ülkelerini ve kültürlerini tanıtmalarına, anlatmalarına olanak sağlamaktadır. Bu durumun öğrenciler üzerindeki pozitif etkisi % 82,3 (% 55.6 kesinlikle katılıyorum, % 26.7 katılıyorum)’tür. Öğrenciler, ülkelerini Türkçe olarak tanıtan stantlar hazırlayıp ülkelerini tanıtmakta ve hedef dilin konuşucularıyla birebir iletişime geçmektedirler.13 Stantları gezmeye gelenler ve stant tanıtımına katılan öğrenciler bir çatı altında birçok kültüre ait özellikleri tanıma, öğrenme fırsatı bulurlar. Böylece kültürler arası diyalogun gelişimine büyük bir katkı sağlanmaktadır. Türk kültürü ile birlikte Türkçe olimpiyatlarının, Türkiye'nin tanıtılmasına da katkı sağladığı anlaşılmaktadır. Konuyla ilgili olarak araştırmaya katılan öğretmenlerin % 68.9’u kesinlikle katılıyorum, % 26.7’si katılıyorum şeklinde olumlu beyanda bulunmuşlardır. Bu durumda uluslararası Türkçe olimpiyatları Türkiye’nin tanıtımına büyük katkı sağlamaktadır. 14 eder. 12 Tablo 6.Türkçe olimpiyatları farklı ülkelerden öğrencileri buluşturarak kültürler arası diyaloga katkı sağlar. f % Kesinlikle Katılıyorum 30 66,7 Katılıyorum 10 22,2 Kısmen Katılıyorum 4 8,9 Katılmıyorum 0 0 Kesinlikle Katılmıyorum 1 2,2 Toplam 45 100,0 Elde edilen bulgulardan anlaşılacağı üzere (% 66.7 kesinlikle katılıyorum, % 22.2 katılıyorum, % 8.9 kısmen katılıyorum) 97.8’lik yüzdelikle Türkçe olimpiyatları farklı kültürleri buluşturarak bir diyalog ortamı oluşturmaktadır. Türkçe olimpiyatları dünya gençlerini barış ortak paydasında buluşturmak ve tüm dünya ülkeleri arasında sevgi, dostluk ve diyalog köprüleri kurmak amacıyla düzenlenmektedir. 15 Olimpiyatların yapıldığı tarihler arasında katılımcı öğrenciler kalıcı dostluklar kurmakta ve birbirleriyle olan iletişimlerini olimpiyatlardan sonra da devam ettirmektedirler. 12Fatma Bölükbaş ve Funda Keskin, “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Metinlerin Kültür Aktarımındaki İşlevi”, Turkish Studies International Periodical Forthe Languages, Litarature and History of Turkishor Turkic, 5(4), 2010, s. 233. 13 Uluslararası Türkçe Olimpiyatları, http://www.ykc.edu.mk/index.php?option=com_content&view=article&id=306&Itemid=283&lang=tr, 10.05.2013. 14Mebpersoneli, Türkçe Olimpiyatları Türkiye’nin Tanıtımına Büyük Katkı Sağlıyor.http://www.mebpersoneli.com.tr/guncel/turkce-olimpiyatlari-turkiyenin-tanitimina-cok-buyukkatki-sagliyor-h59056.html, 10.05.2013. 15 Samanyoluhaber, Türkçe Olimpiyatları Tanıtım Cümlesi Arıyor. http://www.samanyoluhaber.com/olimpiyat/Turkce-Olimpiyatlari-Tanitim-Cumlesiariyor/846394/,10.05.2013. 254 Öğretmen Görüşüne Göre Türkçe Olimpiyatları’nın Yabancı Dil Olarak… Yarışma sebebi ile Türkiye’de bir araya gelen öğrencilerin birbirlerini tanımak için ortak bir dilde (Türkçe) anlaşıyor olmaları da önemlidir. Bu bağlamda öğrencilerin ortak dil Türkçe vasıtasıyla tanışıyor, diyaloga geçiyor olmalarına Türkçe Olimpiyatları’nın etkisi % 60 (% 13.3 kesinlikle katılıyorum, % 46.7 katılıyorum)’tır. Öğrencilerin çoğu yarışmalarda ve sonrasında ülkelerine döndüklerinde Türkçe olarak internet üzerinden sosyal ortamlarda anlaşmaya devam etmektedirler. Tablo 7. Türkçe olimpiyatlarındaki şarkı kategorisi öğrencilerin Türk müziğine olan ilgilerini artırmaktadır. f % Kesinlikle Katılıyorum 18 40,0 Katılıyorum 13 28,9 Kısmen Katılıyorum 12 26,7 Katılmıyorum 0 0 Kesinlikle Katılmıyorum 0 0 Toplam 43 95,6 Türkçe olimpiyatlarındaki şarkı kategorisinin, öğrencilerde Türk müziğine ilgi uyandırmasına dair araştırma sonucu % 40.0 kesinlikle katılıyorum, % 28.9 katılıyorum ve % 26.7 kısmen katılıyorum şeklinde gerçekleşmiştir. Bu durumda Türkçe Olimpiyatları içerisinde en dikkat çeken yarışma kategorilerinden birinin şarkı alanı olduğunu söylemek mümkündür. Yarışmaya katılan öğrencilerin, Türk müziğinin farklı makamlarındaki şarkıları seslendirmeleri onların bu ilgilerinin bir göstergesidir. Tablo 8.Türkçe olimpiyatlarındaki şiir kategorisi öğrencilerin dilsel becerilerini geliştirir. F % Kesinlikle Katılıyorum 18 40,0 Katılıyorum 18 40,0 Kısmen Katılıyorum 7 15,6 Katılmıyorum 2 4,4 Kesinlikle Katılmıyorum 0 0 Toplam 45 100,0 Tablo 8’deki sonuçlara göre Türkçe olimpiyatlarındaki şiir kategorisi, öğrencilerin dilsel becerilerinin gelişiminde olumlu bir etkendir. Araştırmaya katılan öğretmenlerin % 95,6’sı (% 40.0 kesinlikle katılıyorum, % 40.0 katılıyorum, % 15.6 kısmen katılıyorum) şiir kategorisinin öğrencilerin dilsel becerilerinin gelişimine yardımcı olduğunu belirtmişlerdir. Şiir bireylerin özellikle konuşma, anlatma ve dinleme becerilerinin gelişiminde önemli bir araçtır.16 Öğrencilerin telaffuzları ve anlatım kabiliyetleri şiir çalışmalarıyla daha iyi geliştirilebilir. 16 Nilgün A. Önkaş, “Çocuk Edebiyatı Kitaplarında Şiirin Yeri”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(İLKE). S. 23, 2009, s. 2. Ahmet GÜRDAL & Mustafa ARSLAN 255 Türkçe öğrenenlerin konuşma becerilerinin gelişimine, Türkçe olimpiyatlarının etkisine bakıldığında araştırmaya katılan öğretmenlerin %75,6’sı olumlu (% 26.7 kesinlikle katılıyorum, % 48.9 katılıyorum) görüş belirtmiştir. Öğrencilerin konuşma becerilerinin gelişmesinde ülke stantlarını tanıtmaları, şiir, şarkı, skeç gibi sözlü yarışma kategorilerinin etkisi büyüktür. Yabancı dil öğrenmekisteyenler hedef dil ortamında dili daha hızlı, doğru bir şekilde ve bilinçaltına yerleştirerek öğrenirler. Bu tür informal öğrenmeler, formal öğrenmeden daha kalıcıdır. 17 Türkçe olimpiyatlarının okumaya yönelik yarışma kategorileri ise öğrencilerin okuma becerilerinin gelişimine yardımcı olmaktadır. Elde edilen bulgular % 80 oranında (% 37.8 kesinlikle katılıyorum ve % 42.2 katılıyorum) bu durumu onaylamaktadır. Öğrencilerin düzeyine uygun kitaplar okumaları sağlanarak okuma zevk ve alışkanlığı kazandırılabilir, bu alışkanlığın gelişmesi için okuma yarışmaları yapılabilir. 18 Türkçe olimpiyatlarında hem yabancı öğrenciler hem de Türk öğrenciler kitap okuma yarışmalarına katılabilirler. Bu amaçla yarışmalara hazırlanan öğrenciler seviyelerine uygun olarak belirlenen 15 kitabı okumaları gerekmektedir. Tablo 9. Türkçe olimpiyatları Türk Okulları’na ilgiyi artırmaktadır. f Kesinlikle Katılıyorum 10 Katılıyorum 20 Kısmen Katılıyorum 9 Katılmıyorum 6 Kesinlikle Katılmıyorum 0 Toplam 45 % 22,2 44,4 20,0 13,3 0 100,0 Tablo 9’daki bulgulara göre Türkçe olimpiyatları bulundukları ülkelerdeki Türk okullarına olan ilgiyi artırmaktadır. Bu bağlamda deneklere bu konu hakkındaki görüşleri sorulmuş ve % 22.2’si kesinlikle katılıyorum, % 44.4’ü katılıyorum, % 20.0’ı kısmen katılıyorum şeklinde yanıtlar vermişlerdir. Tablo 10.Türkçe olimpiyatları ana dili Türkçe yarışmaları Türk öğrencilerin de Türkçeye olan ilgisini sağlar. f % Kesinlikle Katılıyorum 13 28,9 Katılıyorum 23 51,1 Kısmen Katılıyorum 7 15,6 Katılmıyorum 2 4,4 Kesinlikle Katılmıyorum 0 0 Toplam 45 100,0 Erdal Aralan, “Dil Kasabası”, Sızıntı Dergisi, 2000, sayı 261. Ali F. Arıcı, „Türkçe Öğretiminde Kullanılan Strateji-Yöntem ve Teknikler“, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7(1), 2006, s. 300. 17 18 256 Öğretmen Görüşüne Göre Türkçe Olimpiyatları’nın Yabancı Dil Olarak… Araştırma sonuçlarından anlaşılacağı üzere Türkçe olimpiyatlarında, ana dili Türkçe olanlara yönelik yarışmalar Türk öğrencilerin de Türkçeye olan ilgilerini olumlu etkilemektedir. Çalışmaya katılan öğretmelerin %80’i (% 28.9’u kesinlikle katılıyorum, % 51.1’i katılıyorum) söz konusu etkinin varlığını onaylamaktadır. Türkçe Olimpiyatları içerisinde ana dili Türkçe olan öğrencilere yönelik okuma ve şiir yarışmaları düzenlenmektedir. Bu yarışmalar öğrencilerin dilsel becerilerini geliştirmektedir. Tablo 11. Türkçe olimpiyatlarıTürk vatandaşlarında da Türkçe bilinci oluşturur. f % Kesinlikle Katılıyorum 28 62,2 Katılıyorum 12 26,7 Kısmen Katılıyorum 4 8,9 Katılmıyorum 1 2,2 Kesinlikle Katılmıyorum 0 0 Toplam 45 100,0 Tablo 11’e bakıldığındaTürkçe olimpiyatlarının Türkiye vatandaşlarında da Türkçe bilinci oluşturduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Bu doğrultuda araştırmaya katılanların % 62.2’si kesinlikle katılıyorum, % 26.7’si katılıyorum, % 8.9’u kısmen katılıyorum şeklinde olumlu görüş bildirmişlerdir. Türkçe Olimpiyatları, topluma büyük bir gurur yaşatmakla birlikte bireylerde ana dili şuurunu daha da pekiştirmektedir. 19 Tablo 12. Türkçe olimpiyatlarıüniversite öğrencilerinin de bir araya gelerek belirli konularda çalışmalar yapmalarını sağlar. F 5 Kesinlikle Katılıyorum 5 11,1 Katılıyorum 14 31,1 Kısmen Katılıyorum 18 40,0 Katılmıyorum 0 0 Kesinlikle Katılmıyorum 0 0 Toplam 41 91,1 Bulgulara göre Türkçe olimpiyatları üniversite öğrencilerinin bir araya gelerek belirli konularda çalışmalar yapmalarını sağlama konusunda yeterli görülmemiştir. Katılımcıların %11.1 kesinlikle katılıyorum, %33.1 katılıyorum ve % 40.0 kısmen şeklindeki cevapları bu tezi doğrular niteliktedir. Bu sonuçtan Türkçe olimpiyatlarının 19 Ertuğrul Yaman, Türkçe Olimpiyatları Markalaşırken. http://www.zaman.com.tr/yorum_yorumertugrul-yaman-turkce-olimpiyatlari-markalasirken_853909.html, 10.05.2013. Ahmet GÜRDAL & Mustafa ARSLAN 257 daha çok ortaöğretim öğrencilerine yönelik bir yarışma olduğu anlamını çıkarmak mümkündür. 4. SONUÇ VE ÖNERİLER 1. Türkçe olimpiyatları 2003 yılından beri yurt dışında Türkçe öğrenenler için düzenlenen bir yarışmanın ötesinde bir dil ve kültür festivaline dönüşmüştür. Bu araştırmadan da anlaşılacağı üzere Türkçe olimpiyatları, Türkçenin dünya dilleri arasındaki önemine büyük katkı sağlamaktadır. 2. Genel olarak bakıldığında Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin ve ana dili Türkçe olan öğrencilerin, Türkçelerinin geliştirilmesinde ve pekiştirilmesinde olumlu bir motivasyon oluşturmaktadır. 3. Türkçe olimpiyatları, öğrencilerin ders dışı faaliyetlerle Türkçelerini geliştirebilecekleri önemli ortamlardan biridir. Sınıf dışı faaliyetler öğrencilerin hazır bulunuş durumunun en üst seviyede olduğu zamanlardır. Bu tür informal ortamlar hedef dilin hayata geçirilmesine olanak sağlamaktadır. 4. Ödül ve ceza eğitim sisteminin sık kullandığı olgulardır. Türkçe olimpiyatlarında verilen ödüller, sertifikalar, şehir gezileri öğrencilerin bu yarışmalara hazırlanmasında ve Türkçelerini geliştirmesinde olumlu bir etki yapmaktadır. 5. Türkçe olimpiyatları ile yabancı öğrenciler Türkiye ve Türk kültürünü daha yakından tanırlar. Öğrenciler hem Türkçelerini pekiştirirler hem dilin konuşulduğu doğal ortamda Türk kültürünü gözlemleme ve tanıma imkânı bulurlar. 6. Türkçe olimpiyatları farklı ülkelerdeki öğrencileri buluşturarak kültürler arası diyaloga katkı sağlamaktadır. Öğrenciler yarışmadan kalan boş zamanlarında birbirleriyle daha iyi tanışır ve arkadaşlıklar kurarlar. Türkçe olimpiyatları, öğrenci ailelerinin de Türkçe ve Türk kültürünü tanımalarına sebep teşkil eder. 7. Türkçe olimpiyatlarının daha çok ortaöğretim öğrencilerine yönelik bir organizasyon olduğu anlaşılmaktadır. Üniversite öğrencilerinin de katılabileceği belli kategoriler olsa da yarışmanın formatı onlara yönelik değildir. 8. Türkçe olimpiyatlarındaki şarkı kategorisi, Türk müziğinin tanıtılmasına ve yabancılar arasında söylenmesine katkı sağlamakla birlikte yabancıların Türkçelerini pekiştirmelerine de yardımcı olmaktadır. Aynı şekilde şiir kategorisi öğrencilerin okuma, anlatma, dinleme-anlama gibi dilsel yetilerini geliştirmektedir. 9. Türkçe olimpiyatları, öğrencilerin kendi kültür ve ülkelerini tanıtmalarına imkân vermektedir. Yarışma kategorileri içerisinde yer alan ülke stantları yarışmasına ülkeler takım olarak katılmaktadırlar. Bu bağlamda Türkçe olimpiyatları bir kültür mozaiği oluşturmaktadır. 10. Türkçe olimpiyatlarına katılan öğrenciler olimpiyat sırasında ve sonrasında birbirleri ile Türkçe anlaşmaktadırlar. Bu durum Türkçenin uluslararası bir iletişim dili olmasına doğru atılan önemli bir adımdır. 11. Türkçe olimpiyatları ve farklı ülkelerde yapılan Türkçe seçmeleri, Türk okullarına olan ilgiyi artırmıştır. Bu da Türkiye ve Türk kültürünün tanıtımında, Türk okullarına önemli misyon yüklemektedir. 12. Türkçe olimpiyatlarındaki ana dili Türkçe yarışmaları, Türkiye dışında yaşayan vatandaşlarda Türkçe bilinci oluşturmaktadır. Bu kategorilerdeki yarışmalar ile ana dili Türkçe olan öğrenciler, ana dillerini daha iyi tanırlar ve öğrenirler. 258 Öğretmen Görüşüne Göre Türkçe Olimpiyatları’nın Yabancı Dil Olarak… 13. Türkçe olimpiyatları dünyanın 140 ülkesinden gelen 2000 öğrenciyi Türkiye’de misafir ederek Türkiye’nin tanıtımına önemli bir destek sağlamaktadır. Bu bağlamda Türkçe olimpiyatlarının ülke tanıtımında önemli bir yeri vardır. 14. Türkçe olimpiyatları, Türkiye halkında Türkçe bilinci oluşturmaktadır. Toplumun konuştukları dilin gücünü, önemini anlamaları bakımından Türkçenin yabancılar tarafından yüksek seviyede kullanılıyor olmasını göstermek önemlidir. Ahmet GÜRDAL & Mustafa ARSLAN 259 KAYNAKÇA ACAT, M. Bahaddin ve DEMİRAL “Seyfettin, Türkiye’de Yabancı Dil Öğreniminde Motivasyon Kaynakları ve Sorunları”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, Sayı 31, 2002, s.316. ALMANCA OLİMPİYATI, Uluslararası Almanca Olimpiyatları, 2010, http://www.haberler.com/uluslararasi-almanca-olimpiyatlari-2159632-haberi/, Erişim Tarihi:10.05.2013. ARALAN, Erdal, „Dil Kasabası“, 2000, Sızıntı Dergisi, s.261. ARAPÇA YARIŞMALARI, Hakkında, 2013, http://www.arapcayarismalari.org.tr/ 2012/hakkinda/, Erişim Tarihi:10.05.2013. ARICI, F. „Ali, Türkçe Öğretiminde Kullanılan Strateji-Yöntem ve Teknikler“, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 2006, s. 300. ARSLAN, Mustafa, “Tarihi Süreçte Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi-Öğrenimi Çalışmaları”, KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 2012, s.181. BALCI, Derya, Yabancı Dil Öğretiminde Motivasyon, 2013, http://www.ingilish.com/db1.htm, Erişim Tarihi:10.06.2013. BÖLÜKBAŞ, Fatma ve KESKİN, “Funda, Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Metinlerin Kültür Aktarımındaki İşlevi”, Turkish Studies International Periodical Forthe Languages, Litarature and History of Turkishor Turkic, 5(4), 2010, s. 233. DİLSET AKADEMİ, Ders Dışı Türkçe Öğretim Faaliyetleri, 2013, http://www.dilset.com/akademi/index.php/website/content/2191, Erişim Tarihi:10.05.2013. EF ENGLISH CHALLENGE, Sınav, 2012, http://www.ef.com.tr/campaign/gec2012/the-test/, Erişim Tarihi:10.05.2013. MADEN, Sedat, “Temel Dil Becerilerinin Eğitimi Açısından Ders Dışı (İnformal) Etkinliklere Yönelik Öğretmen ve Öğrenci Tercihleri”, Milli Eğitim Dergisi, S. 196, 2012, s. 40. ÖNKAŞ, A. Nilgün, “Çocuk Edebiyatı Kitaplarında Şiirin Yeri”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), S. 23, 2009, s. 2. ÖZSOY, Osman, Türkçe Olimpiyatları'nı Gölgelemek İsteyenler, 2012, http://yenisafak.com.tr/yazarlar/osmanozsoy/turkce-olimpiyatlarinigolgelemek-isteyenler/32535, Erişim Tarihi:10.05.2013. MEBPERSONELİ, Türkçe Olimpiyatları Türkiye’nin Tanıtımına Büyük Katkı Sağlıyor, 2012, http://www.mebpersoneli.com.tr/guncel/turkce-olimpiyatlariturkiyenin-tanitimina-cok-buyuk-katki-sagliyor-h59056.html, Erişim Tarihi:10.05.2013. TÜRKÇE OLİMPİYATLARI, Yarışmalar, 2013a, http://www.turkceolimpiyatlari.org/ Yarismalar/?Dil=TR), Erişim Tarihi:10.05.2013. TÜRKÇE OLİMPİYATLARI, Hakkımızda, 2013b, http://www.turkceolimpiyatlari.org/ Kurumsal/Yazilar.aspx?Yazi=2, Erişim Tarihi:10.05.2013. SAMANYOLUHABER, Türkçe Olimpiyatları Tanıtım Cümlesi Arıyor, 2013, http://www.samanyoluhaber.com/olimpiyat/Turkce-Olimpiyatlari-TanitimCumlesi-ariyor/846394/, Erişim Tarihi:10.05.2013. 260 Öğretmen Görüşüne Göre Türkçe Olimpiyatları’nın Yabancı Dil Olarak… ULUSLARARASI TÜRKÇE OLİMPİYATLARI, Uluslararası Türkçe Olimpiyatları, 2013, http://www.ykc.edu.mk/index.php?option=com_content&view=article&id=3 06&Itemid=283&lang=tr, Erişim Tarihi:10.05.2013. YAMAN, Ertuğrul, Türkçe Olimpiyatları Markalaşırken, 2009, http://www.zaman.com.tr/yorum_yorum-ertugrul-yaman-turkce-olimpiyatlarimarkalasirken_853909.html, Erişim Tarihi:10.05.2013. View publication stats